0-2 Yaş Döneminde Dil Gelişimi

02 Yaş Döneminde Dil Gelişimi Dil gelişimi doğumla başlayan ve hayat boyu devamlı bir süreçtir Bebekler dünyaya geldikleri günden itibaren çevrelerindeki sesleri algılamaya, sesler çıkarmaya ve anadilin temel yapısını kazanmaya başlarlar Gelişim nasıl olur? • Birincil bir ayda bebek; yas, öksürme, aksırık gibi doğal sesler çıkarır Birinci ayın sonunda ağlamaları farklı alanlara yönlendirilmiş durumlara kadar farklılaşmaya başlar • İkinci ve üçüncü aylarda bebek güler; k ve “g gibi ünsüz ve “a “e, “o gibi ünlü harfleri çıkarmaya başlar • Dörtaltı aylar aralarında ünlü ve ünsüz seslerin sayısında artma gözlenir Altıncı ayın sonuna doğru ünsüz ile meşhur sesleri birleştirmeye başlar; örneğin “ba, “da, “ma vb • Yedion iki aylar arasında mama gibi hece tekrarları gözlenir Bebek erişkin konuşmasına benzer ancak anlaşılmayan ses dizileri meydana getirir On birinci aydan itibaren anlaşılmayan ses dizileri arasına tek heceli sözcükler yerleştirmeye ve birincil manalı sözcükleri telafuz etmeye başlar • On ikion sekiz aylar aralarında sözcükleri amaçlı olarak kullanır 3 ila 50 adet sözcükten oluşan kelime dağarcığı vardır Nesneleri ve gövde bölümlerini gösterir • On sekizyirmi dört aylar arasında kolay yönergeleri yerine getirir, nesneleri ve resimleri isimlendirir Sözcük dağarcığı 5070 sözcük içerir • İki yaş bebeğin yürümeye, konuşmaya, kendi benliğini ayrım etmeye başladığı bir dönemdir Yaşamın ikinci yılındaki süratli gelişim bebeği böylece çok açıdan bağımsız hale getirir Motor yeteneklerle dil becerisinin kazanılmasının bebeğin bağımsızlığındaki etkisi büyüktür İki yaş bebeği koşar, tutunarak merenleri inip, çıkar Bu dönemde bildiği 70 ya da daha fazla sözcüğü kullanır, iki sözcükten oluşan kolay cümleler kurar İki yaş bununla birlikte sorgu çağıdır Bu evrede çocuk nasıl ve neden sorularını ısrarla sorar 02 yaş bebeğinin dil gelişimini teşvik etmek için neler yapabilirsiniz? • Bebeğinizin gözlerinin içine bakarak ve gülümseyerek onunla konuşun Onu ismi ile çağırın • Yatağın üzerine bebeğin göz teması kurabileceği, renkli, bambaşka sesler çıkaran hareketli oyuncaklar asın Seslere yönelmesi, hareketleri izlemesi için yönlendirin Dördüncü aydan sonra oyuncağa uzanması ve dokunması için destekleyin • 3 ve 4 aydan itibaren bebeğinizi kucağınıza alarak ayna karşısına geçin Ona ismi ile seslenin, çıkardığı sesleri yeniden edin • Bebeğinizi olabildiğince çok aile görüşmelerine dahil edin Akşam yemeğinde, masadaki öteki şahısların onuşmalarını dinleyerek çok sayıda sözcük öğrenir • 12 aydan itibaren bebeğinizin eline orta büyüklükte kırılmayan çelik ayna vererek “Bak benim burnum burada, senin burnun nerede? şeklinde oyun oynayabilirsiniz • Ilk 2 yıl bebeğinizi televizyondan uzak tutun Yapılan çalışmalar 2 yaş öncesinde televizyon izleyen çocukların bilişsel gelişimlerinin negatif olarak etkilendiğini, dil gelişimlerinin geciktiğini ortaya koymaktadır Bu dönemde fazla televizyon izleme ile Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu ve Otizm aralarında ilişki olduğunu belirten pek çok araştırma bulunmaktadır böylece Amerikan Pediatri Akademisi önlem olarak 02 yaş bebeklerinin televizyon ekranlarından uzakta durmaları gerektiğini vurgulamaktadır • Resimli kitaplar okuyun Sayfaları çevirmesi için fırsat yaratın Okuduğunuz hikayeler hakkında basit sorular sorun Resim göstererek “Bu ne? diye sorun • Masal, çocuk şarkıları, ninni, olağan müzik dinletin • Radyonuzu açın ve programları değiştirin Müzik ve haberler bebeğinizin öbür tonlu sesler duymasını sağlayacak, duyduklarına tepki verecektir • Bebeğinizle bebeksi konuşmak yerine getirmek yerine onunla doğal şekilde konuşmaya özen gösterin id • Onun çıkardığı sesleri taklit edin Bebeğinizin söylediği ba ba “de de gibi sesleri taşıyan cümleler kurun; “Baba seni seviyor, “Dede geldi gibi • Altını değiştirirken yumuşak sesle şarkılar söyleyin Jurnal hayatınızda neler yaptığınız hakkında ya da bebeğinizin hayatında olan kişiler abla, ağabey, büyükanne ve diğerleri hakkında ve konut hayvanlarına ilişkin şarkılar yaratarak, bebeğinize ayrı şarkılar söylemeyi deneyebilirsiniz • Bir yaşından itibaren bebeğinize çevresini keşfetmesi için fırsat tanıyın • Etrafındaki insanlara, bebek ve çocuklara tepki göstermesi için onu cesaretlendirin; tebessüm etmek, baş baş yapmak gibi Yaşıtlarıyla süre geçireceği ortamlarda bulunmasını sağlayın, mesela oyun alanları gibi • 15 yaşından itibaren bebeğinize resim kağıdı ve boyalar vererek fotoğraf yapması için destekleyin • Bebeğinizi 18 aydan itibaren müzik eşliğinde dans etmesi için özendirme edin Çabuk müzikle hızlı dans ederek “çabuk sözcüğünü, dingin müzikle yavaş hareket ederek “yavaş sözcüklerini kullanıp onun bu sözcükleri öğrenmesini sağlayın • 2 yaşından itibaren bebekler gözledikleri olayları taklit etmeye başlarlar Bu dönemde bebeğinizle birlikte jurnal yaşamla ilgili oyunlar oynayabilirsiniz Örneğin bebeği yıkama, uyutma, yemek yedirme vb • Bebeğinizin dil gelişimi konusundaki endişelerinizi uzmanlarla paylaşmaktan kaçınmayın Pedagog Dr Melda Alantar İstanbul Memorial Hastanesi