iltasyazilim
FD Üye
1Dünya Savaşında Ermeni meselesi
Birinci Dünya Savaşında Ermeniler
1Dünya Savaşında Ermeni Sorunu hakkında veri
1Dünya Savaşında Ermeni Sorunu
Birinci Dünya Savaşının patlak verip Osmanlı Devleti ’nin 3 Ağustos 1914 ’te seferberlik duyuru etmesi ve bilahare savaşa girmesi üstüne, Osmanlı Hükümeti 31 Aralık 1914 ’te bildiri ettiği bir irade ile bu işe resmi olarak son vermiştirBöylece ıslahat bahanesiyle Batılıların müdahalesi ve Ermenilerin gayretleriyle ortaya atılan yapay “Ermeni Meselesi savaş sırasında yerini, bu defa Ermenilerin baş rolünü oynadıkları, yeni bir meseleye bırakıyordu:
“Ermeni Katliamı Amillerinin de yeniden Ermeniler olmasına ve bu hususun ayrıca Ermeni, hem Batılı yazarlarca dile getirilmesine ve Türk ve tanıdık olmayan Arşivlerde de tevsik edilmesine karşın, sorumluluğu yine Türklere yüklenmeye çalışılmış ve bu gayret günümüze dek artırılarak intikal etmiştir
Amacımız, Batının tahrikleri ve vaatleriyle gerek içerideki ve lüzum dışarıdaki Ermenilerin nasıl harekete geçtiklerini; düşmanların saflarında ve Anadolu ’da Osmanlı Devleti ’ne aleyhinde nasıl savaştıklarını; gönüllü çetelerin faaliyetlerini; cephe peşinde yaptıkları tahribatı, katliamı, mezalimi; Osmanlı milletvekili, bakanı, müsteşarı, olarak devir yapıp seferberliğin ilanıyla düşman saflarına katılıp çetebaşılığı yapan Ermenilerin iki yüzlülüğünü ve nihayet “Islahat Meselesinde olduğu gibi “Toplu Cinayet Meselesinde de suçu Osmanlılara atfetmek gayesiyle girişilen propaganda faaliyetlerini sözünü ettiğimiz belgeler ışığında incelemektir
Ermeni Komiteleri ve Gönüllülerinin Faaliyetleri
Savaş başlar başlamaz herkes kendince bir hesap içine girmiştir Ermeniler, Türk hatta Rus ve İran hakimiyetinden kurtularak bağımsız bir Ermenistan kurmak için harekete geçmişlerdir İtilaf Devletleri, hem içerideki, keza dışarıdaki Ermenileri silahlandırıp hür taahhüt ederek Osmanlı Devletini kısa sürede saf dışı etmek üzere faaliyetlerini yoğunlaştırmışlardır Osmanlı Devleti ise, savaş sebebiyle son verdiği ıslahat baskılarına karşılık, Ermenilerin cephede ve cephe gerisinde başlattıkları terör hareketlerini etkisiz kılmak, hem Türk, keza de Ermeni tebaasını bunlardan korumak amacıyla başka bölgelere nakletmek ve çoğu cephede İtilaf Devletleriyle savaşmak durumunda kalmıştır
Yukarıda da temas ettiğimiz üzere, bir taraftan komiteler, bundan başka da içerideki ve dışarıdaki kiliseler, egemen bir Ermenistan ’ın kurulması için bundan daha iyi bir bahane bulunamayacağı kanaatine varmışlardır Bu amaçla daha 1914 Haziranında Erzurum ’da yapılan kongresinde Taşnaksutyun, İttihat ve Terakki Hükümetinin Hıristiyan unsurlara ve özellikle Ermenilere aleyhinde vaktiyle beri takip ettiği iktisadi, sosyal ve yönetimsel politika ve ıslahatı başvuru konusundaki tutumunu ederek ittihat ve Terakkiye karşı muhalefet etmeye, onun siyasi programını eleştiri etmeye, kendisine ve teşkilatına karşı şiddetle mücadele etmeye karar vermiştir
Bu karar, savaşın birincil günlerinden itibaren sadece Taşnaksutyun göre yok, Hınçak, Reforme Hınçak, Ramgavar komiteleri, Ermeni gönüllüleri, çeteleri tarafından da uygulamaya konulmuştur Bu Nedenle Osmanlı Devleti ’nin siyasi ve askeri durumu hakkında casusluk yapmışlar ve Erzurum, Trabzon, Van, Bitlis gibi savaş sahası olması mümkün vilayetlerde yer alan Ermenilerin büyük bir kısmı kendi silahlarıyla, tabanca altına alınanlar ise, firar ederek Ruslara katılmışlardır Hudut boylarında Ermeni çeteleri saldırıya geçmişler, Erzincan ve civarındaki Ermenilerin dörtte üçü doğrudan doğruya ya da İran üzerinden Rusya ’ya geçmişlerdir Osmanlı ordusunda tabanca altına alınanlar ise, firar edip yollarda rastladıklarına ve çevreye saldırmışlardır Yalnızca Türkiye ’deki ve Rusya ’daki Ermeniler değil, bununla birlikte İran, Romanya, İtalya, İngiltere ve Amerika ’daki Ermeniler de gönüllü alayları kurmuşlar ve Kafkas cephesine katılmışlardır
bu arada Ermeni komiteleri Osmanlı topraklarındaki şubelerine şu talimatı vermişlerdir:
“Rus ordusu hududdan ilerler ve Osmanlı askerleri çekilirse, baştan birden eldeki vesait ile (vasıtalarla) kıyam olunacak (baş kaldırılacak), Osmanlı ordusu iki ateş aralarında bırakılacak, mebani ve müessesatı emiriyye (binalar ve devlete ait daireleri bombalarla berhevi edilecek (uçurulacak), yakılacak, Hükümetin kuvveti dahilde işgal olunacak, levazım kafileleri örülecek(tir) Bilakis Osmanlı ordusu ilerlerse, Ermeni askerleri silahlarıyla Ruslara iltica edecek ve kıtalarından firarla çeteler teşkil edecek(lerdir)
netten seçme parça *
Birinci Dünya Savaşında Ermeniler
1Dünya Savaşında Ermeni Sorunu hakkında veri
1Dünya Savaşında Ermeni Sorunu
Birinci Dünya Savaşının patlak verip Osmanlı Devleti ’nin 3 Ağustos 1914 ’te seferberlik duyuru etmesi ve bilahare savaşa girmesi üstüne, Osmanlı Hükümeti 31 Aralık 1914 ’te bildiri ettiği bir irade ile bu işe resmi olarak son vermiştirBöylece ıslahat bahanesiyle Batılıların müdahalesi ve Ermenilerin gayretleriyle ortaya atılan yapay “Ermeni Meselesi savaş sırasında yerini, bu defa Ermenilerin baş rolünü oynadıkları, yeni bir meseleye bırakıyordu:
“Ermeni Katliamı Amillerinin de yeniden Ermeniler olmasına ve bu hususun ayrıca Ermeni, hem Batılı yazarlarca dile getirilmesine ve Türk ve tanıdık olmayan Arşivlerde de tevsik edilmesine karşın, sorumluluğu yine Türklere yüklenmeye çalışılmış ve bu gayret günümüze dek artırılarak intikal etmiştir
Amacımız, Batının tahrikleri ve vaatleriyle gerek içerideki ve lüzum dışarıdaki Ermenilerin nasıl harekete geçtiklerini; düşmanların saflarında ve Anadolu ’da Osmanlı Devleti ’ne aleyhinde nasıl savaştıklarını; gönüllü çetelerin faaliyetlerini; cephe peşinde yaptıkları tahribatı, katliamı, mezalimi; Osmanlı milletvekili, bakanı, müsteşarı, olarak devir yapıp seferberliğin ilanıyla düşman saflarına katılıp çetebaşılığı yapan Ermenilerin iki yüzlülüğünü ve nihayet “Islahat Meselesinde olduğu gibi “Toplu Cinayet Meselesinde de suçu Osmanlılara atfetmek gayesiyle girişilen propaganda faaliyetlerini sözünü ettiğimiz belgeler ışığında incelemektir
Ermeni Komiteleri ve Gönüllülerinin Faaliyetleri
Savaş başlar başlamaz herkes kendince bir hesap içine girmiştir Ermeniler, Türk hatta Rus ve İran hakimiyetinden kurtularak bağımsız bir Ermenistan kurmak için harekete geçmişlerdir İtilaf Devletleri, hem içerideki, keza dışarıdaki Ermenileri silahlandırıp hür taahhüt ederek Osmanlı Devletini kısa sürede saf dışı etmek üzere faaliyetlerini yoğunlaştırmışlardır Osmanlı Devleti ise, savaş sebebiyle son verdiği ıslahat baskılarına karşılık, Ermenilerin cephede ve cephe gerisinde başlattıkları terör hareketlerini etkisiz kılmak, hem Türk, keza de Ermeni tebaasını bunlardan korumak amacıyla başka bölgelere nakletmek ve çoğu cephede İtilaf Devletleriyle savaşmak durumunda kalmıştır
Yukarıda da temas ettiğimiz üzere, bir taraftan komiteler, bundan başka da içerideki ve dışarıdaki kiliseler, egemen bir Ermenistan ’ın kurulması için bundan daha iyi bir bahane bulunamayacağı kanaatine varmışlardır Bu amaçla daha 1914 Haziranında Erzurum ’da yapılan kongresinde Taşnaksutyun, İttihat ve Terakki Hükümetinin Hıristiyan unsurlara ve özellikle Ermenilere aleyhinde vaktiyle beri takip ettiği iktisadi, sosyal ve yönetimsel politika ve ıslahatı başvuru konusundaki tutumunu ederek ittihat ve Terakkiye karşı muhalefet etmeye, onun siyasi programını eleştiri etmeye, kendisine ve teşkilatına karşı şiddetle mücadele etmeye karar vermiştir
Bu karar, savaşın birincil günlerinden itibaren sadece Taşnaksutyun göre yok, Hınçak, Reforme Hınçak, Ramgavar komiteleri, Ermeni gönüllüleri, çeteleri tarafından da uygulamaya konulmuştur Bu Nedenle Osmanlı Devleti ’nin siyasi ve askeri durumu hakkında casusluk yapmışlar ve Erzurum, Trabzon, Van, Bitlis gibi savaş sahası olması mümkün vilayetlerde yer alan Ermenilerin büyük bir kısmı kendi silahlarıyla, tabanca altına alınanlar ise, firar ederek Ruslara katılmışlardır Hudut boylarında Ermeni çeteleri saldırıya geçmişler, Erzincan ve civarındaki Ermenilerin dörtte üçü doğrudan doğruya ya da İran üzerinden Rusya ’ya geçmişlerdir Osmanlı ordusunda tabanca altına alınanlar ise, firar edip yollarda rastladıklarına ve çevreye saldırmışlardır Yalnızca Türkiye ’deki ve Rusya ’daki Ermeniler değil, bununla birlikte İran, Romanya, İtalya, İngiltere ve Amerika ’daki Ermeniler de gönüllü alayları kurmuşlar ve Kafkas cephesine katılmışlardır
bu arada Ermeni komiteleri Osmanlı topraklarındaki şubelerine şu talimatı vermişlerdir:
“Rus ordusu hududdan ilerler ve Osmanlı askerleri çekilirse, baştan birden eldeki vesait ile (vasıtalarla) kıyam olunacak (baş kaldırılacak), Osmanlı ordusu iki ateş aralarında bırakılacak, mebani ve müessesatı emiriyye (binalar ve devlete ait daireleri bombalarla berhevi edilecek (uçurulacak), yakılacak, Hükümetin kuvveti dahilde işgal olunacak, levazım kafileleri örülecek(tir) Bilakis Osmanlı ordusu ilerlerse, Ermeni askerleri silahlarıyla Ruslara iltica edecek ve kıtalarından firarla çeteler teşkil edecek(lerdir)
netten seçme parça *