Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
1 meşrutiyet dönemi hakkında kısa bilgi
1 meşrutiyet dönemi olayları
Birinci Meşrutiyet, Osmanlı Devleti'nde 1876 yılında duyuru edilen anayasal yönetime denir I Meşrutiyet biçimindede yazılır
Meşrutiyeti Hazırlayan Şartlar
Osmanlı Devleti bir imparatorluktu ve mutlak egemenliği başlıca bölge padişahlıkla yönetiliyordu Bu yönetim biçiminin hukuki temelleri Fatih Kanunnamesi ’ne dayanıyordu Enerjik bir imparatorluk olan Osmanlı Devleti, zamanla gücünü yitirince ilk önce idareli sorunlar olmak üzere dağıtılmış sorunlarla aleyhinde karşıya kaldı Bu durum, devlet ileri gelenlerini idare biçiminde reformlar yerine getirmek zorunda bıraktı
Osmanlı Devleti ’nin idareli sorunları, 17 yüzyıldan itibaren toprak kaybetmesi ve aralıksız bütçe açığı vermesiyle başladı Avrupa devletleriyle imzalanan serbest ticaret antlaşmalarıyla ülkeye giren mallardan düşük gümrük vergileri alınıyordu Bu keza devletin gelirlerini azaltmış ayrıca de yerli sanayinin gerilemesine yol açmıştı Idareli sıkıntıların yanı sıra, özellikle 1789 Fransız Devrimi'nin etkisiyle yayılan özgürlükçü fikirler ve ulusçuluk akımı, Osmanlı İmparatorluğu ’nu da sarstı Balkanlar'da 19 yüzyılda bağımsızlık talebiyle ayaklanmalar çıktı Balkanlar'da ve Ortadoğu ’da çıkar çatışmaları içindeki Avrupa devletleri ile Çarlık Rusya'sı da zaman zaman bu hareketleri desteklediler Osmanlı sınırları içindeki Müslüman olmayan halkların durumlarının düzeltilmesi gerekçesiyle Osmanlı Devleti ’ni reformlar yapmaya zorladılar 1839 ’daki Tanzimat Fermanı ile 1856 ’daki Islahat Fermanı ’nın ilanları bu tür koşullarda gerçekleşti
öte yandan 1 ’larda bir kültürlü hareketi olarak Yeni Osmanlılar ortaya çıktı Namık Kemal ve Ziya Paşa gibi aydınlar, Avrupa ülkelerindeki anayasal monarşilerden etkilenerek Osmanlı Devleti ’nin meşrutiyetle yönetilmesi gerektiğini savundular Osmanlı Devleti, 1850 ’lerden itibaren dış borç almaya başlamıştı ve 1870 ’lere gelindiğinde devlet ayrıca idareli ayrıca de siyasal bunalıma sürüklenmişti Bu bunalım esnasında Mithat Paşa ve arkadaşları 30 Mayıs 1876'da Abdülaziz'i tahttan indirerek yerine V Murat'ı geçirdiler Ne var ki, V Murat aydınların ve ilerici devlet adamlarının istediği reformları yapabilecek biri değildi Bunun üzerine V Murat da tahttan indirildi ve yerine II Abdülhamit padişah oldu
Meşrutiyetin İlanı
Abdülhamit tahta çıktığında Balkanlar ’da ayaklanmalar başlamış, Çarlık Rusya'sı Osmanlılara bir ültimatom vermişti Büyük Avrupa devletlerinin İstanbul ’da toplanan bir konferansta Balkan sorununu tartıştıkları ve Osmanlı Devletinden reformlar yapmasını istedikleri sırada, II Abdülhamit siyasal bir manevrayla 23 Aralık 1876'da Kanuni Esasi ’yi (anayasa) ilan etti Bu Nedenle meşruti yönetime geçilmiş oluyordu
1876 Anayasası olarak da bilinen Kanuni Esasi, gerçekten padişahın bağımsızlık haklarına bir kısıtlama getirmiyordu Yürütme yetkisini tümüyle elinde tutan padişah, sadrazam ve vekilleri (bakanları) istediği gibi atayıp görevden alabiliyordu Meclisin vekiller üzerinde kontrol yetkisi yoktu Padişah, istediğinde meclisi kapatma ve yeniden seçimlere götürme yetkisine de sahipti Hem padişah, millet yararı içinzorunlu gördüğü kişileri sürgüne gönderebilirdi
Kanuni Esasi uyarınca iki kanatlı bir parlamento oluşturuldu Üyeleri tercih aracılığıyla belirlenen meclise Meclisi Mebusan, üyeleri ödev yoluyla belirlenen meclise de Âyan Meclisi deniyordu İki meclisin oluşturduğu parlamento Meclisi Umumi (Genel Meclis) olarak adlandırılmıştı Âyan Meclisi'nin başkan ve üyeleri ilk elden padişah tarafından atanıyordu Anayasaya kadar Genel Meclis padişahın buyruğuyla kasımda açılıyor, mart başında çalışmalarını tamamlıyordu
Meşrutiyetin Askıya Alınması
II Abdülhamid iç ve dış baskılar yüzünden meşrutiyeti bildiri etmiş ve Mithat Paşa'yı sadrazam yapmıştı Bundan dolayı ilk işi de, meşrutiyetin mimarı Mithat Paşa ’yı sürgüne göndermek oldu Ardından 18771878 OsmanlıRus Savaşı'nı bahane göstererek Haziran 1878 ’de Meclisi Mebusan ’ın çalışmalarını durdurdu Ocak 1878'de meclisi her yerde topladıysa da kendisine mecliste yöneltilen eleştiriler üstüne 13 Şubat 1878'de meclisi kapattı Fakat hiçbir işlevi olmayan Âyan Meclisi'ne dokunmadı Birinci Meşrutiyet böylece sona erdi *
1 meşrutiyet dönemi olayları
Birinci Meşrutiyet, Osmanlı Devleti'nde 1876 yılında duyuru edilen anayasal yönetime denir I Meşrutiyet biçimindede yazılır
Meşrutiyeti Hazırlayan Şartlar
Osmanlı Devleti bir imparatorluktu ve mutlak egemenliği başlıca bölge padişahlıkla yönetiliyordu Bu yönetim biçiminin hukuki temelleri Fatih Kanunnamesi ’ne dayanıyordu Enerjik bir imparatorluk olan Osmanlı Devleti, zamanla gücünü yitirince ilk önce idareli sorunlar olmak üzere dağıtılmış sorunlarla aleyhinde karşıya kaldı Bu durum, devlet ileri gelenlerini idare biçiminde reformlar yerine getirmek zorunda bıraktı
Osmanlı Devleti ’nin idareli sorunları, 17 yüzyıldan itibaren toprak kaybetmesi ve aralıksız bütçe açığı vermesiyle başladı Avrupa devletleriyle imzalanan serbest ticaret antlaşmalarıyla ülkeye giren mallardan düşük gümrük vergileri alınıyordu Bu keza devletin gelirlerini azaltmış ayrıca de yerli sanayinin gerilemesine yol açmıştı Idareli sıkıntıların yanı sıra, özellikle 1789 Fransız Devrimi'nin etkisiyle yayılan özgürlükçü fikirler ve ulusçuluk akımı, Osmanlı İmparatorluğu ’nu da sarstı Balkanlar'da 19 yüzyılda bağımsızlık talebiyle ayaklanmalar çıktı Balkanlar'da ve Ortadoğu ’da çıkar çatışmaları içindeki Avrupa devletleri ile Çarlık Rusya'sı da zaman zaman bu hareketleri desteklediler Osmanlı sınırları içindeki Müslüman olmayan halkların durumlarının düzeltilmesi gerekçesiyle Osmanlı Devleti ’ni reformlar yapmaya zorladılar 1839 ’daki Tanzimat Fermanı ile 1856 ’daki Islahat Fermanı ’nın ilanları bu tür koşullarda gerçekleşti
öte yandan 1 ’larda bir kültürlü hareketi olarak Yeni Osmanlılar ortaya çıktı Namık Kemal ve Ziya Paşa gibi aydınlar, Avrupa ülkelerindeki anayasal monarşilerden etkilenerek Osmanlı Devleti ’nin meşrutiyetle yönetilmesi gerektiğini savundular Osmanlı Devleti, 1850 ’lerden itibaren dış borç almaya başlamıştı ve 1870 ’lere gelindiğinde devlet ayrıca idareli ayrıca de siyasal bunalıma sürüklenmişti Bu bunalım esnasında Mithat Paşa ve arkadaşları 30 Mayıs 1876'da Abdülaziz'i tahttan indirerek yerine V Murat'ı geçirdiler Ne var ki, V Murat aydınların ve ilerici devlet adamlarının istediği reformları yapabilecek biri değildi Bunun üzerine V Murat da tahttan indirildi ve yerine II Abdülhamit padişah oldu
Meşrutiyetin İlanı
Abdülhamit tahta çıktığında Balkanlar ’da ayaklanmalar başlamış, Çarlık Rusya'sı Osmanlılara bir ültimatom vermişti Büyük Avrupa devletlerinin İstanbul ’da toplanan bir konferansta Balkan sorununu tartıştıkları ve Osmanlı Devletinden reformlar yapmasını istedikleri sırada, II Abdülhamit siyasal bir manevrayla 23 Aralık 1876'da Kanuni Esasi ’yi (anayasa) ilan etti Bu Nedenle meşruti yönetime geçilmiş oluyordu
1876 Anayasası olarak da bilinen Kanuni Esasi, gerçekten padişahın bağımsızlık haklarına bir kısıtlama getirmiyordu Yürütme yetkisini tümüyle elinde tutan padişah, sadrazam ve vekilleri (bakanları) istediği gibi atayıp görevden alabiliyordu Meclisin vekiller üzerinde kontrol yetkisi yoktu Padişah, istediğinde meclisi kapatma ve yeniden seçimlere götürme yetkisine de sahipti Hem padişah, millet yararı içinzorunlu gördüğü kişileri sürgüne gönderebilirdi
Kanuni Esasi uyarınca iki kanatlı bir parlamento oluşturuldu Üyeleri tercih aracılığıyla belirlenen meclise Meclisi Mebusan, üyeleri ödev yoluyla belirlenen meclise de Âyan Meclisi deniyordu İki meclisin oluşturduğu parlamento Meclisi Umumi (Genel Meclis) olarak adlandırılmıştı Âyan Meclisi'nin başkan ve üyeleri ilk elden padişah tarafından atanıyordu Anayasaya kadar Genel Meclis padişahın buyruğuyla kasımda açılıyor, mart başında çalışmalarını tamamlıyordu
Meşrutiyetin Askıya Alınması
II Abdülhamid iç ve dış baskılar yüzünden meşrutiyeti bildiri etmiş ve Mithat Paşa'yı sadrazam yapmıştı Bundan dolayı ilk işi de, meşrutiyetin mimarı Mithat Paşa ’yı sürgüne göndermek oldu Ardından 18771878 OsmanlıRus Savaşı'nı bahane göstererek Haziran 1878 ’de Meclisi Mebusan ’ın çalışmalarını durdurdu Ocak 1878'de meclisi her yerde topladıysa da kendisine mecliste yöneltilen eleştiriler üstüne 13 Şubat 1878'de meclisi kapattı Fakat hiçbir işlevi olmayan Âyan Meclisi'ne dokunmadı Birinci Meşrutiyet böylece sona erdi *
