Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
1 meşrutiyet donemi hakkında kısa bilgi
1 meşrutiyet donemi olayları
Birinci Meşrutiyet, Osmanlı Devleti'nde 1876 yılında ilan edilen anayasal yonetime denir I Meşrutiyet bicimindede yazılır
Meşrutiyeti Hazırlayan Koşullar
Osmanlı Devleti bir imparatorluktu ve mutlak egemenliği esas alan padişahlıkla yonetiliyordu Bu yonetim biciminin yasal temelleri Fatih Kanunnamesi ’ne dayanıyordu Guclu bir imparatorluk olan Osmanlı Devleti, zamanla gucunu yitirince başta ekonomik sorunlar olmak uzere ceşitli sorunlarla karşı karşıya kaldı Bu durum, devlet ileri gelenlerini yonetim biciminde reformlar yapmak zorunda bıraktı
Osmanlı Devleti ’nin ekonomik sorunları, 17 yuzyıldan itibaren toprak kaybetmesi ve surekli butce acığı vermesiyle başladı Avrupa devletleriyle imzalanan serbest ticaret antlaşmalarıyla ulkeye giren mallardan duşuk gumruk vergileri alınıyordu Bu hem devletin gelirlerini azaltmış hem de yerli sanayinin gerilemesine yol acmıştı Ekonomik sıkıntıların yanı sıra, ozellikle 1789 Fransız Devrimi'nin etkisiyle yayılan ozgurlukcu duşunceler ve ulusculuk akımı, Osmanlı İmparatorluğu ’nu da sarstı Balkanlar'da 19 yuzyılda bağımsızlık talebiyle ayaklanmalar cıktı Balkanlar'da ve Ortadoğu ’da cıkar catışmaları icindeki Avrupa devletleri ile Carlık Rusya'sı da zaman zaman bu hareketleri desteklediler Osmanlı sınırları icindeki Musluman olmayan halkların durumlarının duzeltilmesi gerekcesiyle Osmanlı Devleti ’ni reformlar yapmaya zorladılar 1839 ’daki Tanzimat Fermanı ile 1856 ’daki Islahat Fermanı ’nın ilanları bu tur koşullarda gercekleşti
Ote yandan 1 ’larda bir aydın hareketi olarak Yeni Osmanlılar ortaya cıktı Namık Kemal ve Ziya Paşa gibi aydınlar, Avrupa ulkelerindeki anayasal monarşilerden etkilenerek Osmanlı Devleti ’nin meşrutiyetle yonetilmesi gerektiğini savundular Osmanlı Devleti, 1850 ’lerden itibaren dış borc almaya başlamıştı ve 1870 ’lere gelindiğinde devlet hem ekonomik hem de siyasal bunalıma suruklenmişti Bu bunalım sırasında Mithat Paşa ve arkadaşları 30 Mayıs 1876'da Abdulaziz'i tahttan indirerek yerine V Murat'ı gecirdiler Ne var ki, V Murat aydınların ve ilerici devlet adamlarının istediği reformları yapabilecek biri değildi Bunun uzerine V Murat da tahttan indirildi ve yerine II Abdulhamit padişah oldu
Meşrutiyetin İlanı
Abdulhamit tahta cıktığında Balkanlar ’da ayaklanmalar başlamış, Carlık Rusya'sı Osmanlılara bir ultimatom vermişti Buyuk Avrupa devletlerinin İstanbul ’da toplanan bir konferansta Balkan sorununu tartıştıkları ve Osmanlı Devletinden reformlar yapmasını istedikleri sırada, II Abdulhamit siyasal bir manevrayla 23 Aralık 1876'da Kanuni Esasi ’yi (anayasa) ilan etti Boylece meşruti yonetime gecilmiş oluyordu
1876 Anayasası olarak da bilinen Kanuni Esasi, aslında padişahın egemenlik haklarına bir kısıtlama getirmiyordu Yurutme yetkisini tumuyle elinde tutan padişah, sadrazam ve vekilleri (bakanları) istediği gibi atayıp gorevden alabiliyordu Meclisin vekiller uzerinde denetim yetkisi yoktu Padişah, istediğinde meclisi kapatma ve yeniden secimlere goturme yetkisine de sahipti Ayrıca padişah, kamu yararı icingerekli gorduğu kişileri surgune gonderebilirdi
Kanuni Esasi uyarınca iki kanatlı bir parlamento oluşturuldu Uyeleri secim yoluyla belirlenen meclise Meclisi Mebusan, uyeleri atama yoluyla belirlenen meclise de Ayan Meclisi deniyordu İki meclisin oluşturduğu parlamento Meclisi Umumi (Genel Meclis) olarak adlandırılmıştı Ayan Meclisi'nin başkan ve uyeleri doğrudan padişah tarafından atanıyordu Anayasaya gore Genel Meclis padişahın buyruğuyla kasımda acılıyor, mart başında calışmalarını tamamlıyordu
Meşrutiyetin Askıya Alınması
II Abdulhamid ic ve dış baskılar yuzunden meşrutiyeti ilan etmiş ve Mithat Paşa'yı sadrazam yapmıştı Bundan dolayı ilk işi de, meşrutiyetin mimarı Mithat Paşa ’yı surgune gondermek oldu Ardından 18771878 OsmanlıRus Savaşı'nı gerekce gostererek Haziran 1878 ’de Meclisi Mebusan ’ın calışmalarını durdurdu Ocak 1878'de meclisi yeniden topladıysa da kendisine mecliste yoneltilen eleştiriler uzerine 13 Şubat 1878'de meclisi kapattı Ama hicbir işlevi olmayan Ayan Meclisi'ne dokunmadı Birinci Meşrutiyet boylece sona erdi
1 meşrutiyet donemi olayları
Birinci Meşrutiyet, Osmanlı Devleti'nde 1876 yılında ilan edilen anayasal yonetime denir I Meşrutiyet bicimindede yazılır
Meşrutiyeti Hazırlayan Koşullar
Osmanlı Devleti bir imparatorluktu ve mutlak egemenliği esas alan padişahlıkla yonetiliyordu Bu yonetim biciminin yasal temelleri Fatih Kanunnamesi ’ne dayanıyordu Guclu bir imparatorluk olan Osmanlı Devleti, zamanla gucunu yitirince başta ekonomik sorunlar olmak uzere ceşitli sorunlarla karşı karşıya kaldı Bu durum, devlet ileri gelenlerini yonetim biciminde reformlar yapmak zorunda bıraktı
Osmanlı Devleti ’nin ekonomik sorunları, 17 yuzyıldan itibaren toprak kaybetmesi ve surekli butce acığı vermesiyle başladı Avrupa devletleriyle imzalanan serbest ticaret antlaşmalarıyla ulkeye giren mallardan duşuk gumruk vergileri alınıyordu Bu hem devletin gelirlerini azaltmış hem de yerli sanayinin gerilemesine yol acmıştı Ekonomik sıkıntıların yanı sıra, ozellikle 1789 Fransız Devrimi'nin etkisiyle yayılan ozgurlukcu duşunceler ve ulusculuk akımı, Osmanlı İmparatorluğu ’nu da sarstı Balkanlar'da 19 yuzyılda bağımsızlık talebiyle ayaklanmalar cıktı Balkanlar'da ve Ortadoğu ’da cıkar catışmaları icindeki Avrupa devletleri ile Carlık Rusya'sı da zaman zaman bu hareketleri desteklediler Osmanlı sınırları icindeki Musluman olmayan halkların durumlarının duzeltilmesi gerekcesiyle Osmanlı Devleti ’ni reformlar yapmaya zorladılar 1839 ’daki Tanzimat Fermanı ile 1856 ’daki Islahat Fermanı ’nın ilanları bu tur koşullarda gercekleşti
Ote yandan 1 ’larda bir aydın hareketi olarak Yeni Osmanlılar ortaya cıktı Namık Kemal ve Ziya Paşa gibi aydınlar, Avrupa ulkelerindeki anayasal monarşilerden etkilenerek Osmanlı Devleti ’nin meşrutiyetle yonetilmesi gerektiğini savundular Osmanlı Devleti, 1850 ’lerden itibaren dış borc almaya başlamıştı ve 1870 ’lere gelindiğinde devlet hem ekonomik hem de siyasal bunalıma suruklenmişti Bu bunalım sırasında Mithat Paşa ve arkadaşları 30 Mayıs 1876'da Abdulaziz'i tahttan indirerek yerine V Murat'ı gecirdiler Ne var ki, V Murat aydınların ve ilerici devlet adamlarının istediği reformları yapabilecek biri değildi Bunun uzerine V Murat da tahttan indirildi ve yerine II Abdulhamit padişah oldu
Meşrutiyetin İlanı
Abdulhamit tahta cıktığında Balkanlar ’da ayaklanmalar başlamış, Carlık Rusya'sı Osmanlılara bir ultimatom vermişti Buyuk Avrupa devletlerinin İstanbul ’da toplanan bir konferansta Balkan sorununu tartıştıkları ve Osmanlı Devletinden reformlar yapmasını istedikleri sırada, II Abdulhamit siyasal bir manevrayla 23 Aralık 1876'da Kanuni Esasi ’yi (anayasa) ilan etti Boylece meşruti yonetime gecilmiş oluyordu
1876 Anayasası olarak da bilinen Kanuni Esasi, aslında padişahın egemenlik haklarına bir kısıtlama getirmiyordu Yurutme yetkisini tumuyle elinde tutan padişah, sadrazam ve vekilleri (bakanları) istediği gibi atayıp gorevden alabiliyordu Meclisin vekiller uzerinde denetim yetkisi yoktu Padişah, istediğinde meclisi kapatma ve yeniden secimlere goturme yetkisine de sahipti Ayrıca padişah, kamu yararı icingerekli gorduğu kişileri surgune gonderebilirdi
Kanuni Esasi uyarınca iki kanatlı bir parlamento oluşturuldu Uyeleri secim yoluyla belirlenen meclise Meclisi Mebusan, uyeleri atama yoluyla belirlenen meclise de Ayan Meclisi deniyordu İki meclisin oluşturduğu parlamento Meclisi Umumi (Genel Meclis) olarak adlandırılmıştı Ayan Meclisi'nin başkan ve uyeleri doğrudan padişah tarafından atanıyordu Anayasaya gore Genel Meclis padişahın buyruğuyla kasımda acılıyor, mart başında calışmalarını tamamlıyordu
Meşrutiyetin Askıya Alınması
II Abdulhamid ic ve dış baskılar yuzunden meşrutiyeti ilan etmiş ve Mithat Paşa'yı sadrazam yapmıştı Bundan dolayı ilk işi de, meşrutiyetin mimarı Mithat Paşa ’yı surgune gondermek oldu Ardından 18771878 OsmanlıRus Savaşı'nı gerekce gostererek Haziran 1878 ’de Meclisi Mebusan ’ın calışmalarını durdurdu Ocak 1878'de meclisi yeniden topladıysa da kendisine mecliste yoneltilen eleştiriler uzerine 13 Şubat 1878'de meclisi kapattı Ama hicbir işlevi olmayan Ayan Meclisi'ne dokunmadı Birinci Meşrutiyet boylece sona erdi
