iltasyazilim
FD Üye
1920 ile 1922 aralarında geçen olaylar
1İnönü Savaşı (911 Ocak 1921)
İsmet İnönü komutasındaki birliklerin BilecikEskişehir istikametinde Yunan kuvvetleriyle girdikleri çatışmaların adı Yunanlılar geri çekilmek zorunda kaldılar
Çerkez Ethem Vakası (24 Ocak 1921)
Kurtuluş Savaşı sırasında bölgesel düzensiz birliklerin başında çeşitli kişiler vardı Bunların en ünlüsü ve etkilisi de Çerkes Ethem'di Kendisi Umum Kuvayı Seyyare ve Kütahya Havalisi Komutanısıfatı kullanıyordu Ancak zamanla direnişi merkezileştirmek ve kızışan savaşta uyumlu orduya geçirmek zarureti doğduğunda Çerkez Ethem buna direndi Elindeki kuvvetlerle TBMM bağlı uyumlu orduyla çatışmaya girdi Oysa Çerkez Ethem kuvvetleri daha pozitif dayanamayarak, Simav yönü Demirci kasabasına doğru çekildiler Teslim olunması istendiğinde Çerkez Ethem elindeki birliklerle birlikte Yunanlılara teslim oldular
Mustafa Suphi'nin katli (2829 Ocak 1921)
TKP önde gelenleri başta Mustafa Suphi edinmek üzere Türkiye'ye Kurtuluş Savaşına takviye için geldiler Ne var ama, 2829 Ocak gecesi Karadeniz'de bindikleri motor Teşkilatı Mahsusacı ***** Kaptan kadar basılacak, Suphi ve arkadaşları Karadeniz'de boğularak öldürüleceklerdir Emri kimin verdiği bugün deha tartışma konusudur
İstiklal Marşı (1 Mart 1921)
Kurtuluş Savaşı esnasında başlayan milli marş arayışı önce bir güfte yarışmasıyla neticelendi Mehmed Akif Ersoy'un güftesi büyük bir heyecanla kabul edildi sonra açılan beste yarışmasını Ali Rıfat Bey'in (Çağatay) bestesi kazandı ve 1930'a değin gündemde kaldı 1930'dan bugüne dek kullandığımız beste ise Osman Zeki Bey'e (Üngör) aittir
Koçgiri Ayaklanması (6 Mart 192117 Haziran 1921)
Sivas, Erzincan ve Tunceli yöresinde, adını ayaklanan Koçgiri aşiretinden alan, 3,5 ay süren ayrılıkçı ayaklanma Türk ordusu kadar bastırılmıştır
Talat Paşa Öldürüldü (15 Mart 1921)
İttihat Terakki'nin önde gelen liderlerinden Talat Paşa bir Ermeni komitacı tarafından öldürüldü
2İnönü Savaşı (23 Mart 1921)
İkinci dalga Yunan saldırısına karşısında yapılan direnme savaşı Göğüs göğüse, süngü süngüye çarpışılmıştır Atatürk bu savaşla ilgili İsmet İnönü'ye çektiği telgrafta; Siz orada yalnız düşmanı yok, milletin makus talihini de yendinizdemiştir
Ankara Anlaşması (20 Ekim 1921)
Birincil kez Misakı Milli itilaf devletlerinden biri olan Fransa'ya kabul ettirilmiş oldu
Sevr Anlaşması (10 Ağustos 1921)
Osmanlı Devleti'ninFransa'nın Sevres kentinde imzaladığı ve işgal koşullarını kalıcı kılan ve topraklarının paylaşımına müsade veren teslimiyet anlaşması Bu uzlaşma ile işgal devletleri Osmanlı topraklarını paylaşıyor, Doğu Anadolu'da egemen bir Kürdistan ile egemen bir Ermenistan kurulması öngörülüyordu Ancak anlaşma hukuken ve fiilen uygulanamadı ve Ankara Hükümeti bu anlaşmayı imzalayanları Vatan Hainiilan etti
Kemal Film (1922)
Birincil özel Türk film şirketi olan Kemal Film kuruldu
İstiklal Mahkemeleri (31 Ocak 1922)
Cumhuriyetin kuruluş aşamasında adından en fazla söz ettiren kurumlar arasında gelmektedir Doğrusu kuruluşu cumhuriyetin ilanından önceye eşit gelse de, cumhuriyetin mucizevikurumları aralarında sayılmaktadırÜlkenin muhtelif yerlerinde olağanüstü yetkilerle donatılan bu mahkemelerde çoğu asker kaçağı, ajan, suikastçi, isyancı ve rejim muhalifi yargılanmış ve arasında idamlar da elde etmek üzere muhtelif ağır cezalara çarptırılmışlardır Bu mahkemelerdeki savcı ve üyelerinin çoğunun adının Aliolmasından dolayı Dört Aliler Mahkemesiolarak da anılmıştır (Ali Çetinkaya, Kılıç Ali, Necip Ali Küçüka, Rize Milletvekili Ali) İstiklal mahkemeleri bugün dahi tartışılan ve en aşina devrimci Cumhuriyet kurumları arasındadır
Cemal Paşa öldürüldü (22 Temmuz 1922)
İttihat Terakki önderlerinden Cemal Paşa bir Ermeni komitacı tarafından öldürüldü
Başkomutanlık Meydan Savaşı (2630 Ağustos 1922)
Bizzat Mustafa Kemal'in komutanlığında yapılan, Dumlupınar Meydan Savaşıolarak da bilinen savaş Türk kuvvetleri general Trikopis'in tabi Yunan kuvvetlerini biçare etmişti
İzmir'in kurtuluşu (9 Eylül 1922)
Dumlupınar'dan daha sonra Ege'ye içten hızla ilerleyen Türk Kuvvetleri İzmir'e girdiler Bu Vesile Ile İzmir Yunan işgalinden kurtarılmış oluyordu
Mudanya Müterakesi (11 Ekim 1922)
TürkYunan savaşını sona erdiren ve Mudanya'da imzalanan uzlaşma Bu uzlaşma aynı zamanda aslında Kurtuluş Savaşı'nın sonu anlamına da geliyordu
Saltanatın kaldırılması (1 Kasım 1922 )
Milli irade tümüyle TBMM'nin eline geçmiş, padişah Vahidettin İngilizler'in elinde kukla bir padişaha dönüşmüştü Bunun sonucunda artık son bağın da kesilip atılması gerekiyordu bu nedenle TBMM aldığı bir kararla Saltanatın kaldırıldığını bildirdi
Vahidettin İstanbul'dan ayrıldı (17 Kasım 1922)
Son Osmanlı padişahı Vahidettin, Malaya isimli İngiliz zırhlısına binerek İstanbul'dan ayrılıp, Malta'ya gitti
*
1İnönü Savaşı (911 Ocak 1921)
İsmet İnönü komutasındaki birliklerin BilecikEskişehir istikametinde Yunan kuvvetleriyle girdikleri çatışmaların adı Yunanlılar geri çekilmek zorunda kaldılar
Çerkez Ethem Vakası (24 Ocak 1921)
Kurtuluş Savaşı sırasında bölgesel düzensiz birliklerin başında çeşitli kişiler vardı Bunların en ünlüsü ve etkilisi de Çerkes Ethem'di Kendisi Umum Kuvayı Seyyare ve Kütahya Havalisi Komutanısıfatı kullanıyordu Ancak zamanla direnişi merkezileştirmek ve kızışan savaşta uyumlu orduya geçirmek zarureti doğduğunda Çerkez Ethem buna direndi Elindeki kuvvetlerle TBMM bağlı uyumlu orduyla çatışmaya girdi Oysa Çerkez Ethem kuvvetleri daha pozitif dayanamayarak, Simav yönü Demirci kasabasına doğru çekildiler Teslim olunması istendiğinde Çerkez Ethem elindeki birliklerle birlikte Yunanlılara teslim oldular
Mustafa Suphi'nin katli (2829 Ocak 1921)
TKP önde gelenleri başta Mustafa Suphi edinmek üzere Türkiye'ye Kurtuluş Savaşına takviye için geldiler Ne var ama, 2829 Ocak gecesi Karadeniz'de bindikleri motor Teşkilatı Mahsusacı ***** Kaptan kadar basılacak, Suphi ve arkadaşları Karadeniz'de boğularak öldürüleceklerdir Emri kimin verdiği bugün deha tartışma konusudur
İstiklal Marşı (1 Mart 1921)
Kurtuluş Savaşı esnasında başlayan milli marş arayışı önce bir güfte yarışmasıyla neticelendi Mehmed Akif Ersoy'un güftesi büyük bir heyecanla kabul edildi sonra açılan beste yarışmasını Ali Rıfat Bey'in (Çağatay) bestesi kazandı ve 1930'a değin gündemde kaldı 1930'dan bugüne dek kullandığımız beste ise Osman Zeki Bey'e (Üngör) aittir
Koçgiri Ayaklanması (6 Mart 192117 Haziran 1921)
Sivas, Erzincan ve Tunceli yöresinde, adını ayaklanan Koçgiri aşiretinden alan, 3,5 ay süren ayrılıkçı ayaklanma Türk ordusu kadar bastırılmıştır
Talat Paşa Öldürüldü (15 Mart 1921)
İttihat Terakki'nin önde gelen liderlerinden Talat Paşa bir Ermeni komitacı tarafından öldürüldü
2İnönü Savaşı (23 Mart 1921)
İkinci dalga Yunan saldırısına karşısında yapılan direnme savaşı Göğüs göğüse, süngü süngüye çarpışılmıştır Atatürk bu savaşla ilgili İsmet İnönü'ye çektiği telgrafta; Siz orada yalnız düşmanı yok, milletin makus talihini de yendinizdemiştir
Ankara Anlaşması (20 Ekim 1921)
Birincil kez Misakı Milli itilaf devletlerinden biri olan Fransa'ya kabul ettirilmiş oldu
Sevr Anlaşması (10 Ağustos 1921)
Osmanlı Devleti'ninFransa'nın Sevres kentinde imzaladığı ve işgal koşullarını kalıcı kılan ve topraklarının paylaşımına müsade veren teslimiyet anlaşması Bu uzlaşma ile işgal devletleri Osmanlı topraklarını paylaşıyor, Doğu Anadolu'da egemen bir Kürdistan ile egemen bir Ermenistan kurulması öngörülüyordu Ancak anlaşma hukuken ve fiilen uygulanamadı ve Ankara Hükümeti bu anlaşmayı imzalayanları Vatan Hainiilan etti
Kemal Film (1922)
Birincil özel Türk film şirketi olan Kemal Film kuruldu
İstiklal Mahkemeleri (31 Ocak 1922)
Cumhuriyetin kuruluş aşamasında adından en fazla söz ettiren kurumlar arasında gelmektedir Doğrusu kuruluşu cumhuriyetin ilanından önceye eşit gelse de, cumhuriyetin mucizevikurumları aralarında sayılmaktadırÜlkenin muhtelif yerlerinde olağanüstü yetkilerle donatılan bu mahkemelerde çoğu asker kaçağı, ajan, suikastçi, isyancı ve rejim muhalifi yargılanmış ve arasında idamlar da elde etmek üzere muhtelif ağır cezalara çarptırılmışlardır Bu mahkemelerdeki savcı ve üyelerinin çoğunun adının Aliolmasından dolayı Dört Aliler Mahkemesiolarak da anılmıştır (Ali Çetinkaya, Kılıç Ali, Necip Ali Küçüka, Rize Milletvekili Ali) İstiklal mahkemeleri bugün dahi tartışılan ve en aşina devrimci Cumhuriyet kurumları arasındadır
Cemal Paşa öldürüldü (22 Temmuz 1922)
İttihat Terakki önderlerinden Cemal Paşa bir Ermeni komitacı tarafından öldürüldü
Başkomutanlık Meydan Savaşı (2630 Ağustos 1922)
Bizzat Mustafa Kemal'in komutanlığında yapılan, Dumlupınar Meydan Savaşıolarak da bilinen savaş Türk kuvvetleri general Trikopis'in tabi Yunan kuvvetlerini biçare etmişti
İzmir'in kurtuluşu (9 Eylül 1922)
Dumlupınar'dan daha sonra Ege'ye içten hızla ilerleyen Türk Kuvvetleri İzmir'e girdiler Bu Vesile Ile İzmir Yunan işgalinden kurtarılmış oluyordu
Mudanya Müterakesi (11 Ekim 1922)
TürkYunan savaşını sona erdiren ve Mudanya'da imzalanan uzlaşma Bu uzlaşma aynı zamanda aslında Kurtuluş Savaşı'nın sonu anlamına da geliyordu
Saltanatın kaldırılması (1 Kasım 1922 )
Milli irade tümüyle TBMM'nin eline geçmiş, padişah Vahidettin İngilizler'in elinde kukla bir padişaha dönüşmüştü Bunun sonucunda artık son bağın da kesilip atılması gerekiyordu bu nedenle TBMM aldığı bir kararla Saltanatın kaldırıldığını bildirdi
Vahidettin İstanbul'dan ayrıldı (17 Kasım 1922)
Son Osmanlı padişahı Vahidettin, Malaya isimli İngiliz zırhlısına binerek İstanbul'dan ayrılıp, Malta'ya gitti
*