Yılının En Onemli Buluşları
Time dergisi de yılında bilim alanında karşılaştığımız yenilikleri, buluşları ve gelişmeleri acıkladı İşte bunlardan bazıları:
1 İnsan epigenomunun şifresi cozuldu: İnsan geninin şifresini cozme umudu, yaklaşık 10 yıl once tum insani kalıtsal etkileri anlamaya yonelik umutları koruklemişti Ancak, hastalıklar ve genler arasındaki ilişkinin duşunulenden cok daha karmaşık olduğu goruldu Genlerin davranışı cevresel faktorlerden etkilenebiliyor ve değişiklikler bir sonraki nesile gecebiliyor Orneğin, gencliğinde sigara icen insanların cocuklarının erken ergenliğe girme riskini artıran belirli epigenetik değişiklikler taşıdığı belirtiliyor Ekim ayında, Joseph Ecker'in onderliğindeki calışma grubu, detaylı insan epigenom haritası uretmek icin insan cildi ve kok hucreler uzerinde calıştılar Nature dergisinde yayınlan calışmada, bunu hastalıklı hucrelerin epigenomlarıyla karşılaştırarak, bilimadamları epigenomdaki sorunların nasıl kanser ya da diğer hastalıklara yol acabildiğini anlamaya calıştılar
2Renk korluğunun şifası gen tedavisi: Eylul ayında Nature dergisinde yer alan calışmada, gozbilimciler, kırmızı ve yeşil rengi ayırt edebilmeleri icin renk koru iki farenin gozlerinin icine renk belirleyici proteinler enjekte ettiler Sonuclar cok şaşırtıcıydı Bunun insanlarda da başarılı olabileceğini belirten araştırmacılar, bir gun renk korluğunun tedavi edileceğini acıkladılar
3Bilimadamı robot: Evet ismi Adamolan bu robotun laboratuarda kendi başına deneyler yapıp bu deneylerin sonuclarını değerlendirip sonuca gidebilen bir robot Bu ilk robotun geliştirilmesini sağlayan ekibin başında Aberystwyth Universitesi'nden Profesor Ross King bulunuyor O, eninde sonunda insanlarla robotların laboratuarda beraber calışmalarını umduğunu belirtiyor Aberystwyth Universitesi'nden ve Cambridge Universitesi'nden bilim insanları tarafından geliştirilen Adam, laboratuar calışmalarındaki bilimsel surecin her aşamasını insan mudahalesi olmadan gercekleştirmesi icin tasarlandığı ifade ediliyor Adam'ın ilk deneysel calışması da karmaşık yaşam sistemleri ile ilgili
4 Karada ton balığı beslemek: Avustralya'da bir havuz dolusu ton balığı yumurtlamaya başladı ve 1 aydan daha uzun sure yumurtlamaya ara vermediler Bilimadamları, gocebe ton balıklarının sayısının, 1950'den beri yuzde 90'dan daha fazla oranda duştuğune inanıyorlar Diğer Pasifik ton balıkları okyanus bolgelerinde yumurtluyorlar ve buyuyorlar Ancak, kapalı havuzlarda balık beslemenin geleceğin ton balığı ciftlikleri şubelerine onculuk edeceği belirtildi
5 Ayda su bulundu: NASA, Ay'da su oluğunu duyurdu NASA' da gorevli bilim adamları, Ay'ın golgede kalmış bolgelerinde onemli miktarda su ve diğer maddelerin bulunduğu dile getirdiler 9 Ekim tarihinde Ay'ın yuzeyine bir roket fırlatan NASA,patlamanın havaya kaldırdığı toz bulutunda su molekulleri aranmıştı İddia edildiği gibi Ay'da su bulunması halinde Ay'ın astronotlar icin us olarak kullanılması yolunu acabilecek
Keşfi yapan araştırmacılar, Dunya'nın tek uydusu Ay'da iki ayrı tur su bulunduğunu belirterek, bunlardan birinin Ay yuzeyine carpan buzdan meydana gelmiş goktaşları gibi bir dış kaynaktan geldiğini, diğerinin de tamamen Ay kaynaklı olduğunu duşunuyorlar
6Işınlama: Gercekliğimiz Star Trek'e yaklaşıyor Maryland Universitesi Joint Quantum Enstitusu'nden bilimadamları, veriyi bir atomdan yaklaşık bir metre uzaklıktaki kabın icindeki diğer atoma başarılı bir şekilde ışınladılar Halen atomdan atoma ışınlanma super guvenli ve ultra hızlı bilgisayarlar yapmak icin buyuk bir etkiye sahip
7Buyuk Hadron Carpıştırıcısı: 2008 yılında devreye girip yuksek enerjili parcacık fiziği deneyleri yapılmasına imkan verecek bir projenin CERN'deki Avrupa Nukleer Araştırma Organizasyonu tarafından planlaması 25 yıl surdu ve deneyin inşaası 10 milyar dolara mal oldu Proje, Fransaİsvicre sınırında, Cenevre yakınlarında, yerin 100 metre altında 27 kilometrelik dairevi bir tunel olarak inşa edildi Carpıştırıcı ileride kapasitesinin en ust duzeyine cıkarıldığında, parcacıkların tunellerde hızlandırılarak enerjilerinin 7 TeV'e cıkarılması ve karşılıklı olarak 14 TeV gucunde carpıştırılması imkanı sağlayacak Carpışan parcacıkların dağılmasıyla cıkan atom altı parcacıklar incelenerek, maddenin yapısının anlaşılmasına calışılıyor
8 Yeni bir gezegen bulundu: Aralık ayında, uluslar arası gokbilimciler grubu, GJ 758 b olarak bilinen nesnenin, buyuk bir gezegen ya da kahverengi cuce olarak da bilinen başarısız olmuş bir yıldızolabileceğini acıkladılar Guneş benzeri yıldız GJ 758'in soluk eşinin Jupiter'den 10 ila 40 kat daha buyuk kutleye sahip olduğu tahmin ediliyor, Dunya'dan yalnızca 482 trilyon kilometrelik (5,1 ışıkyılı) mesafesiyle Samanyolu icerisinde yakın bir komşumuz olduğu goruluyor
Bu buluş, hem Hawaii'de kurulu Subaru Teleskobu uzerinde yer alan dunyanın en yeni gezegen avlama aygıtı ile yapılan ilk keşfi, hem de universite tarafından ocak ayında duyurulan yeni bir araştırma işbirliğinin ilk meyvesini temsil ediyor
Time dergisi de yılında bilim alanında karşılaştığımız yenilikleri, buluşları ve gelişmeleri acıkladı İşte bunlardan bazıları:
1 İnsan epigenomunun şifresi cozuldu: İnsan geninin şifresini cozme umudu, yaklaşık 10 yıl once tum insani kalıtsal etkileri anlamaya yonelik umutları koruklemişti Ancak, hastalıklar ve genler arasındaki ilişkinin duşunulenden cok daha karmaşık olduğu goruldu Genlerin davranışı cevresel faktorlerden etkilenebiliyor ve değişiklikler bir sonraki nesile gecebiliyor Orneğin, gencliğinde sigara icen insanların cocuklarının erken ergenliğe girme riskini artıran belirli epigenetik değişiklikler taşıdığı belirtiliyor Ekim ayında, Joseph Ecker'in onderliğindeki calışma grubu, detaylı insan epigenom haritası uretmek icin insan cildi ve kok hucreler uzerinde calıştılar Nature dergisinde yayınlan calışmada, bunu hastalıklı hucrelerin epigenomlarıyla karşılaştırarak, bilimadamları epigenomdaki sorunların nasıl kanser ya da diğer hastalıklara yol acabildiğini anlamaya calıştılar
2Renk korluğunun şifası gen tedavisi: Eylul ayında Nature dergisinde yer alan calışmada, gozbilimciler, kırmızı ve yeşil rengi ayırt edebilmeleri icin renk koru iki farenin gozlerinin icine renk belirleyici proteinler enjekte ettiler Sonuclar cok şaşırtıcıydı Bunun insanlarda da başarılı olabileceğini belirten araştırmacılar, bir gun renk korluğunun tedavi edileceğini acıkladılar
3Bilimadamı robot: Evet ismi Adamolan bu robotun laboratuarda kendi başına deneyler yapıp bu deneylerin sonuclarını değerlendirip sonuca gidebilen bir robot Bu ilk robotun geliştirilmesini sağlayan ekibin başında Aberystwyth Universitesi'nden Profesor Ross King bulunuyor O, eninde sonunda insanlarla robotların laboratuarda beraber calışmalarını umduğunu belirtiyor Aberystwyth Universitesi'nden ve Cambridge Universitesi'nden bilim insanları tarafından geliştirilen Adam, laboratuar calışmalarındaki bilimsel surecin her aşamasını insan mudahalesi olmadan gercekleştirmesi icin tasarlandığı ifade ediliyor Adam'ın ilk deneysel calışması da karmaşık yaşam sistemleri ile ilgili
4 Karada ton balığı beslemek: Avustralya'da bir havuz dolusu ton balığı yumurtlamaya başladı ve 1 aydan daha uzun sure yumurtlamaya ara vermediler Bilimadamları, gocebe ton balıklarının sayısının, 1950'den beri yuzde 90'dan daha fazla oranda duştuğune inanıyorlar Diğer Pasifik ton balıkları okyanus bolgelerinde yumurtluyorlar ve buyuyorlar Ancak, kapalı havuzlarda balık beslemenin geleceğin ton balığı ciftlikleri şubelerine onculuk edeceği belirtildi
5 Ayda su bulundu: NASA, Ay'da su oluğunu duyurdu NASA' da gorevli bilim adamları, Ay'ın golgede kalmış bolgelerinde onemli miktarda su ve diğer maddelerin bulunduğu dile getirdiler 9 Ekim tarihinde Ay'ın yuzeyine bir roket fırlatan NASA,patlamanın havaya kaldırdığı toz bulutunda su molekulleri aranmıştı İddia edildiği gibi Ay'da su bulunması halinde Ay'ın astronotlar icin us olarak kullanılması yolunu acabilecek
Keşfi yapan araştırmacılar, Dunya'nın tek uydusu Ay'da iki ayrı tur su bulunduğunu belirterek, bunlardan birinin Ay yuzeyine carpan buzdan meydana gelmiş goktaşları gibi bir dış kaynaktan geldiğini, diğerinin de tamamen Ay kaynaklı olduğunu duşunuyorlar
6Işınlama: Gercekliğimiz Star Trek'e yaklaşıyor Maryland Universitesi Joint Quantum Enstitusu'nden bilimadamları, veriyi bir atomdan yaklaşık bir metre uzaklıktaki kabın icindeki diğer atoma başarılı bir şekilde ışınladılar Halen atomdan atoma ışınlanma super guvenli ve ultra hızlı bilgisayarlar yapmak icin buyuk bir etkiye sahip
7Buyuk Hadron Carpıştırıcısı: 2008 yılında devreye girip yuksek enerjili parcacık fiziği deneyleri yapılmasına imkan verecek bir projenin CERN'deki Avrupa Nukleer Araştırma Organizasyonu tarafından planlaması 25 yıl surdu ve deneyin inşaası 10 milyar dolara mal oldu Proje, Fransaİsvicre sınırında, Cenevre yakınlarında, yerin 100 metre altında 27 kilometrelik dairevi bir tunel olarak inşa edildi Carpıştırıcı ileride kapasitesinin en ust duzeyine cıkarıldığında, parcacıkların tunellerde hızlandırılarak enerjilerinin 7 TeV'e cıkarılması ve karşılıklı olarak 14 TeV gucunde carpıştırılması imkanı sağlayacak Carpışan parcacıkların dağılmasıyla cıkan atom altı parcacıklar incelenerek, maddenin yapısının anlaşılmasına calışılıyor
8 Yeni bir gezegen bulundu: Aralık ayında, uluslar arası gokbilimciler grubu, GJ 758 b olarak bilinen nesnenin, buyuk bir gezegen ya da kahverengi cuce olarak da bilinen başarısız olmuş bir yıldızolabileceğini acıkladılar Guneş benzeri yıldız GJ 758'in soluk eşinin Jupiter'den 10 ila 40 kat daha buyuk kutleye sahip olduğu tahmin ediliyor, Dunya'dan yalnızca 482 trilyon kilometrelik (5,1 ışıkyılı) mesafesiyle Samanyolu icerisinde yakın bir komşumuz olduğu goruluyor
Bu buluş, hem Hawaii'de kurulu Subaru Teleskobu uzerinde yer alan dunyanın en yeni gezegen avlama aygıtı ile yapılan ilk keşfi, hem de universite tarafından ocak ayında duyurulan yeni bir araştırma işbirliğinin ilk meyvesini temsil ediyor
Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.