2019'un En İyi Kablosuz Oyuncu Kulaklıkları

Birkaç yıl evvel, en düzgün kablosuz oyuncu kulaklıklarından birini bulmak için uğraşmak biraz savlı ve hayal kırıklığı ile bitmesi mümkündü. Kaliteli, muteber ve rahat bir kablosuz kulaklık bulmak, orjinal seçeneklerin eksikliği ve kablosuz seçeneklerin güvenilmez tabiatı göz önüne alındığında nispeten çetindi. Gelgelelim bu devirler çoktan artta kaldı ve bu tıp meseleler, bir devirler bizi yarı yolda bırakan ve pil ömrü eksikliği yaşayan kablosuz oyun 2019'da neredeyse hiç yoktu.

Oyun odaklı çağdaş kulaklıklarda sunulan kalite şimdiye kadar görülmemiş seviyede. Daha da yeterlisi, bunun katiyetle bizim için de mevcut olan kablosuz seçenekleri de kapsadığı istikametinde. Başkaca, surround ses, 3D ses ve gündelik tasarruf için tasarlanmış mikrofonlar üzere ses teknolojisinin ince ayarlarıyla, şimdiye dek olduğundan çok daha düzgün bir formda duyacak ve duyulacaksınız. En uygun kablosuz oyun kulaklıklarından birini kullanarak sürükleyici bir simülasyon oyununun tüm ses ayrıntılarını hissedebilir ya da Battle Royale oyunlarında düşmanları bulduktan sonra kusursuz taktikler uygulayıp muvaffakiyete ulaşmak gibisi yok.

Oyun için en uygun kulaklıklardan kimileri, müzik ve stüdyo odaklamalarından ötürü saf ses kalitesinde ufak bir avantaj sağlayabilir. Ancak şayet nitekim olağanüstü bir oyun kulaklığı ve kablosuz muhabere kurmak istiyorsanız, lafı hiç uzatmadan kulaklıklarımızı incelemeye başlayalım.

1. Steelseries Arctis 7

En âlâ kablosuz oyuncu kulaklığı

Sürücü ünitesi boyutu: 40mm neodymium | Pil ömrü: 24 saate kadar | Frekans aralığı: 20Hz-20,000Hz | Empedans: 32 Ohm | Vesair özellikler: Geri çekilebilir gürültü önleyici mikrofon, sohbet karışımı denetimi, kişiselleştirilebilir kulaklık plakaları ve baş bandı 

(Empedans cihazın içindeki akıma elektriksel direncidir. Empedans ne kadar düşükse daha yüksek ses almak o kadar az güç gerektirir.)

• (+) Eksiksiz batarya ömrü
• (+) Rahat baş bandı
• (-) Baş bandı devranla gevşiyor
• (-) Ortalama seviye mikrofon

SteelSeries Arctis 7’ye şöyle bir uzaktan baktığımızda hayli şık gözüktüğünü rahatlıkla söyleyebiliriz. Cihazın dizaynına detaylıca değinmeden evvel kutusunun epeyce şık bir dizayna sahip olduğunu belirtmek istiyoruz. Kutunun iç tasarımı ve aparatların yerleştirilmesi çok başarılı olmuş. Kulaklığın üst kısmında sökülebilen ve dokuma kumaş hissiyatı veren epey yumuşak bir bant bulunuyor. Bu kısma dilerseniz satılan farklı dizayndaki bantları alarak değiştirebilirsiniz.

Kulaklığın sağ kısmında bir adet mikrofon bulunuyor. Mikrofon pek şık saklanmış ve yuvasından çıkarttığınız taktirde rahatlıkla taraf verebiliyorsunuz. Bu kısmın arakasına gelecek olursak; şarj yuvası, jak yuvası (PC kontağınız için), sesi arttırıp azaltma topu, mikrofon açıp/kapama tuşu mevcut. Ses kalitesinin hayli âlâ olduğunu söyleyebiliriz, yani sizlere çok saf bir ses kalitesi sunuyor. Velev kolaylıkla şunu söyleyebiliriz ki, uzun vakittir bu kadar saf bir ses kalitesi elde etmemiştik. Kablosuz bir ilişkiye sahip olan cihazın epeyce güçlü bir çekim gücü bulunuyor. Aralık konusunda hayli başarılı olduğunu söylemekte yarar var.

2. Razer Nari Ultimate

Dokunsal geribeslemeye sahip süper bir kablosuz oyun kulaklığı

Sürücü ünitesi boyutu: 50mm neodymium | Pil ömrü: 20 saate kadar | Frekans aralığı: 20Hz-20,000Hz | Empedans: 32 Ohm | Gayrı özellikler: Geri çekilebilir tek taraflı mikrofon, LoFelt L5 dokunsal sürücüler, oyun / sohbet istikrarı, THX Spatial Audio

• (+) Dokunsal geribesleme çok güzel çalışıyor
• (+) Istikrarlı ses kalitesi
• (-) Sonlu kablosuz uyumluluğu
• (-) Gürültü engelleme desteği yok

Razer Nari Ultimate, birinci bakışta size ufak 2 hoparlörün bir baş bandıyla bir araya getirilmiş hali üzere görünebilir. Çünkü 50mm’lik sürücüleri ve geniş pad’leri sayesinde sahiden de büyük bir kulaklık olduğunu söylemeliyiz.

Alüminyum bir gövdeye sahip olan eser, baş yapınıza nazaran esneyebilen yumuşak bir baş bandına ve kulaklarınızı rahatlıkla içine alabilen geniş pad’lere sahip. Bunlar da çok ferah ve uzun müddetli tasarruflarda da terlemeye pek yol açmıyor (Tabii sıcak yaz günlerinde işler değişebilir) Kulaklıkların üstünde Razer logoları mahal alıyor, ki bunlar LED aydınlatmalı. Yeniden kulaklıkların üzerinde ses seviye tekerleği, açma kapama, mikrofon (dışarıya yanlışsız uzayabiliyor ve ayarlanabiliyor), kablosuz ilişki için 2.4GHz Wireless USB aparatı, Type-C irtibat noktası ve 3.5mm giriş noktası bulunuyor.

Eserin kutusunda USB Type-C ilişki kablosu (ki böylelikle şarj edebiliyorsunuz) ve kablolu tasarruf için 3.5mm kablo da mevcut. Materyal kalitesiyle hem sağlamlık hem de şıklık sunabilen Razer Nari Ultimate’in kulaklıkları yanlara akıllıca 90 aşama dönebiliyor. Böylelikle kullanmadığınız esnalarda da boynunuzda ya da masanızda rahatlıkla konumlandırabiliyorsunuz.

Razer Nari Ultimate, bilhassa sıkı PC oyuncularının tercih edebileceği eserlerden bir tanesi. Nezih ses ve derin bass’larının yanında, HyperSense titreşim teknolojisiyle oyuncuları sair dünyalara götürebiliyor. İsterseniz yazılımsal düzenlemelerle ses kalitesini kendinize nazaran de düzenleyebilirsiniz. Fakat natürel ki az önce de bahsettiğimiz üzere, dış mekân tasarrufları için pek münasip bir tercih değil.

3. SteelSeries Arctis 9X

En düzgün çoklu platform kablosuz oyun kulaklığı

Sürücü ünitesi boyutu: 40mm | Pil ömrü: 20 saate kadar | Frekans aralığı: 20Hz-22,000Hz | Empedans: 32 Ohm | Öbür özellikler: SteelEngine 3 uyumluluğu, ClearCast geri çekilebilir çift istikametli mikrofon, 20 saatlik pil ömrü, Windows Sonic desteği

• (+) PC, mobil ve konsollarda çalışır
• (+) Bir numara sınıf konfor ve ses
• (-) Gösterişli baş bandı
• (-) Mic ayrılabilir değil

Xbox oyun konsolunda yaşanan kulaklıkla ilgili meseleleri çözmek için gelen Steelseries Arctis 9X, 200 dolarlık fiyatı yanında çift ilişki desteği sunuyor. Kulaklık ile telefonlara da bağlanmak da mümkün. Steelseries markasının en yeni eserlerinden biri olan Steelseries Arctis 9X, büsbütün Xbox odaklı bir kulaklık olma özelliği taşıyor. Bunun yanında Xbox oyun konsollarında en önemli meselelerden biri olan kablosuz kulaklık meselesini da çözmeye hazırlanan kulaklık, tıpkı devranda oyun konsolu ile hususî bir haberleşme protokolüne sahip. Daha evvel vesair kulaklıklarda yaşanan kopma ve düşük ses kalitesi üzere problemleri külliyen ortadan kaldıran Steelseries Arctis 9X, Xbox oyun konsolu ile farklı bir formda muhabere kurarken Bluetooth teması ile de diğer bir cihaza bağlanabiliyor.

Oyuncu kulaklıkları konusunda kendisini kanıtlamış olan Steelseries markası, ayrıyeten bu kulaklık ile tam olarak 20 saatlik bir tasarruf sunuyor. Yani kulaklık şarja takılmadan 20 saat bibi uzun bir vade kullanılabiliyor. Şimdi Türkiye’de şimdi satışa sunulmayan yeni nesil Arctis 9X, yurt dışında 199 dolarlık fiyatıyla da dikkatleri üzerine çekmeyi başarıyor.

2019’un En Güzel Oyuncu Laptopları | 2019’un En Âlâ Oyun Monitörleri | 2019’un En Güzel PC Oyun Direksiyonları | 2019’un En Güzel Oyun Bilgisayarı Kasaları | 2019’un En Düzgün Mekanik Klavyeleri | 2019’un En Düzgün Oyuncu İşlemcileri

4. Corsair HS70

En iyi bütçeli kablosuz oyun kulaklığı

Sürücü ünitesi boyutu: 50mm | Pil ömrü: 16 saate kadar | Frekans aralığı: 20Hz-20,000Hz | Empedans: 32 Ohm | Gayri özellikler: Siyah yahut beyaz renk seçeneği, çıkarılabilir mikrofon

• (+) Yapısı uygun
• (+) Saçma sapan paketleme yok
• (-) Baş bandı daha ergonomik olabilir
• (-) Metalik kaplama

Kulaklık oval bir dizayna sahip. Kulağınızı külliyen içine alan bu yapıya kulaküstü kulaklık deniliyor. İngilizcesi Over Ear ya da Circumaural olarak geçiyor. Kulaklığın art tarafı, açık kulaklıklarda görmeye alıştığımız bir metal “Mesh” yani ızgara dizayna sahip. Burada altıgen petek bir doku var, bu da dizaynın bir modülü.

Ama bu sizi yanıltmasın, bu gizli bir kulaklık ve mesh tasarım yalnızca görsellik için. Örtülü kulaklık nedir derseniz, bunlar sizi muhitten daha güzel izole ediyor ve daha tesirli bir bass yanıtı sunuyor. Bass Response yani bass karşılığı güçlü olan bu kulaklık ile düşük freakansları nitekim çok tesirli bir biçimde hissediyorsunuz. Gümbür gümbür kulaklık mı arıyorsunuz? Hem de kablosuz? Karşılık Corsair HS70. Ama elbette gayri özellikleri de çok kıymetli. Güçlü bass vermek tek başına bir kalite kıstası değil.

Birkaç saatte sarj olabilen dahili pili 16 saate kadar tasarruf sunuyor. Bu doğal ki ses seviyesi ve mikrofon kullanıp kullanmadığınızla da alakalı olarak artıp azalabilir. Şarj vadesi bizce nispeten kâfi. Kaldı ki 1.5 metre USB kablosu sayesinde şarj olurken dahi kullanma imkanınız var. Kulaklığın menzili çok uzun, ofisin bir ucundan başkasına uzanabiliyor. Bir ya da iki yandaki odada dinlemeye devam edebiliyorsunuz. Elbette bu duvar kalınlığına ve konut ya da ofisin yapısına nazaran değişecektir.

Güçlü bass, kaliteli orta ve yüksek frekansları bir arada sunabilmesi, yüksek ses kalitesi, oyun ve sinemaların yanında Stereo performansıyla müzik için de ülkü, Stereo’da net ses, tasarımı sade lakin zevkli, iCUE yazılımı var, kablosuz menzili ve sinyali güzel, mikrofonu etraf sesleri önemli ölçüde azaltıyor.

5. Steelseries Arctis Pro Wireless

En yüksek kalite kablosuz oyun kulaklığı

Sürücü ünitesi boyutu: 40mm neodymium | Pil ömrü: 10 saate kadar | Frekans aralığı: 10Hz-40,000Hz | Empedans: 32 Ohm | Öteki özellikler: USB ses istasyonu, sanal surround, değiştirilebilir piller, Bluetooth

• (+) Ekstra özelliklerle dolu
• (+) Çalışırken değiştirilebilen piller
• (-) Pahalı
• (-) Daha ucuz alt modellerine nazaran küçük ses farkı

SteelSeries, Arctis Pro sersisinde yüksek çözünürlüklü ses sunduğunu belirtiyor. Frekans aralığı olarak şirket misal fiyat seviyesinde satılan kulaklıklardan çok daha geniş bir aralık sunduğunu belirtiyor. Örnek karşılaştırmalarında 20 Hz – 24 kHz yanına, Arctis Pro aralığınızın 10 Hz – 40 kHz olduğu gösteriyor. Arctis 5 kulaklık setinde bu 20 Hz – 22 kHz’ti, daha üst fiyat bandında satılan birtakım modeller 20 Hz 24.000 Hz ile biraz daha geniş aralık sunuyordu. Artık SteelSeries Hi-Fi modellerdeki üzere geniş aralık sunuyor.

DTS Headphone X teknolojisinde de 2.0 sürümüne geçiş yapılmış. Sanal 7.1 Surround ses teknolojisi epey başarılı. Arctis serisinde nispeten tutan mikrofon burada tıpkı kalite ile yoluna devam ediyor. Kulaklığın içerisine toplanıp ortadan kaybedilebilen, üzerinde ışıklandırması da olan mikrofonun kayıt kalitesi hala stüdyo mikrofonu kadar düzgün değil. Chatmix Dial denilen ara ilişki üzerinde şahsi SteelSeries teması, öteki ucunda USB 2.0 ilişkisi sunan bir çevirmeli tuş. Oyun içerisinde oyun sesi ve chat sesi arasında ayarlarda boğulmadan anında seviye ayarlaması yapmanıza imkan veriyor. Multiplayer için çok kullanışlı.

SteelSeries Arctis Pro, oyuncu kulaklıklarında oyuncu tarifinin ötesine geçip çok daha yüksek ses kalitesi isteyen kitleye hitap ediyor. En değerli nokta aslında bu.

Hem kasa üretim kalitesi, materyaller ve tasarım manasında çok daha üst kaliteye geçiş yapılmış, hem de hoparlörler seviye atlamış durumda. Temelde Arctis Pro, ek ses gücü gereksiniminiz varsa Arctis Pro + GameDac ile harici amfili model var. En üst fiyat segmentinde ise bilgisayara kablosuz, telefona Bluetooth ile bağlanan, değiştirilebilir bataryaya sahip Arctis Pro Wireless yan alıyor. SteelSeries oyuncu geri bildirimlerine müsait geliştirmeler ile üst seviye bir seri hazırlamış. Bu incelememizde Arctis Pro kablolu modeli kullaklık ve hem sesinden, hem rahatlığından çok mutlu kaldık.

6. Turtle Beach Stealth 450

Büyük pil ile münasip fiyatlı farklı bir seçenek

Sürücü ünitesi boyutu: 50mm | Pil ömrü: 15 saate kadar | Frekans aralığı: 20Hz-20,000Hz | Empedans: 32 Ohm | Öbür özellikler: Mikrofon izleme, 7.1 sanal surround ses, duyulabilir sesli ikazlar, mobil cihaz kablosu

• (+) Mükemmel ses kalitesi ve derinlik
• (+) Çok gayeli tasarruf
• (-) Orta seviyeye nazaran biraz eksik
• (-) Mikrofondan alınan ses aralığı kapsamlı değil

İsterseniz saklı bir operasyonu yönetiyor olun ya da aksiyon dolu bir savaşın tam ortasında olun şık ve çağdaş dizaynıyla Turtle Beach Stealth 450 oyuncu kulaklığı oynadığınız oyuna daha yeterli odaklanmanıza ve her şeyi en net biçimde duymanıza imkan verir. PC Oyun deneyiminizi görülmeye paha yeni bir seviyeye taşıyın. Güçlü 50 mm sürücüleri keskin ve net tiz ve gümbür gümbür bas tonlar sunarken, DTS Headphone:X 7.1 Surround Sound teknolojisi de inanılmaz bir 3D 360 aşama çevreleyen ses desteği vermektedir.

Turtle Beach'in yüksek hassasiyetli mikrofonu sayesinde kendi sesinizi duyup yüksekliğini ayarlayarak konuşmalarınızın karşı tarafa en net formda iletileceğinden emin olun.  Hoş bir ses sistemi tesirli bir oyun performansı için en değerli etmenlerden birisidir. Turtle Beach kulaklıklara şahsi Superhuman Hearing teknolojisiyle ardınızdan yaklaşan rakiplerinizin sessiz adımlarını ya da size tuzak kurmak üzere olan düşmanların silahlarını hazırlamalarını en kesin netlikte duyacaksınız.

7. Asus ROG Strix Wireless

Gerçek surround ses için harika bir kablosuz kulaklık

Sürücü ünitesi boyutu: 60mm | Pil ömrü: 10 saate kadar | Frekans aralığı: 20Hz-20,000Hz | Empedans: 32 Ohm | Öteki özellikler: USB ses istasyonu, gerçek 7.1 surround, çıkarılabilir mikrofon, kulaklık denetimleri

• (+) Kendine mahsus tasarım
• (+) Gerçek 7.1 surround
• (-) Biraz ağır bass’a sahip
• (-) Baş karıştırıcı ses istasyonu

Bildiğimiz kadarıyla hayli pahalı ve muhteşem ses kalitesinde birçok kulaklık modeli olduğunu biliyoruz. Bu noktada Asus’un bu kulaklığı da yarışmaya girdi diyebiliriz. Yeni ROG Strix kablosuz kulaklık Strix modeli serisinin vesair modellerine nazaran tasarımsal olarak başarılı ve kablosuz olmasıyla birlikte daha başarılı. Bunun dışında epeyce lâtif hatları, yastıklı baş bandı ve bâtın mikrofonu bulunuyor.

PS4 ile direk koordinasyonlu olan kulaklığı PC ile kontaklı hale getirebilmek için 2.4GHz kablosuz ayarlarının yapılması gerekecektir. Temel özellikleri bakımından Asus’tan beklentileri karşılayan eser 20,6-20,000Hz frekansta standart yakalıyor. Buda oyun kulaklıkları için nispeten yeterli.

Şayet HyperX Cloud daha evvel çıkmamış olsaydı çok daha çokça rağbet göreceğine eminiz fakat bu kulaklıkta son aşama kaliteli ses vermesi sonucu tercih edileceğe benziyor. Bunula birlikte SteelSeries ARCTIS 7 ve Corsair HS70 modeli kablosuz kulaklıklar biraz daha ucuz ve birebir kaliteyi yakalayabiliyor. Eser gayri ROG dizaynlarından farklı olarak Füzyonlar ve batarya ile çalışıyor bu noktada LED kullanılması da anlamsız diyebiliriz. Son nokta arı bir dizayna sahip ve birebir hengamda tek bir güç kontağı var bunun nedeni ise tüm kontağın sol kulak kısmında dokunmatik olarak ayarlanmasıdır. Evet, yanlış duymadınız dokunmatik denetimler var. Kulak zarınızı patlatıncaya kadar sesi arttırıp azaltabilirsiniz. Medya denetimleri de dokunmatik yüzeyde denetim edilebilir.

Kulaklık ses seviyesini sonuna kadar arttırınca dahi rastgele bir bozukluk vermiyor ve kaliteli bir ses sunuyor. Razer Thresher Ultimates kulaklığa nazaran biraz daha az kaliteli olan Strix Fushion beğenilmeyen değil ama ona nazaran biraz daha düşük. Eseri 205$’a satın alabilirsiniz.

8. Astro Gaming A50

Alternatif wireless oyuncu kulaklığı

Sürücü ünitesi boyutu: 40mm neodymium | Pil ömrü: 15 saate kadar | Frekans aralığı: 20Hz-20,000Hz | Empedans: 32 Ohm | Başka özellikler: Şarj baz istasyonu, sanal surround, çıkarılabilir mikrofon

• (+) Elit tasarım
• (+) Kusursuz yapı
• (-) Pil sıkıntıları
• (-) Hudut bozucu kısa kablolar

A50 Wireless Gaming Headset, Dolby 7.1 Surrond Sound ve 5.8 GHz Wi-Fi teması ile PC, PS3 ve Xbox 360 oyuncularını hedefliyor. A50'nin gayrı özellikleri arasında 12+ saatlik pil ömrü ve munfasıl bir wireless alıcısı bulunuyor. Ek aparat olarak gelen wireless alıcısında KleerNet teknolojisi var ve bu da sesin kablosuz olarak aktarılması esnasında hiçbir kaybın olmamasını sağlıyor.

Astro A50 Mixamp 5.8 GHZ wireless kablosuz kulaklık 7.1 sanal surround ses desteğine sahip oyuncu kulaklığı ve profesyonel oyuncuların kulaklık tercihlerinde birinci 3'e girebilecek kadarda savlı bir kulaklık. Astro A50 hayli ergonomik ve rahat dizayna sahip esnek yapısı ile kulaklara ve baş kısmına pres oluşturmadığı için rahatsızlık vermiyor. 

Kulaklık petleri kumaş dokuya sahip olduğu için terletmiyor ve dışardan gelen sesi büyük ölçüde kesiyor kulaklığın başınıza takılı olduğunu unutabilirsiniz. Astro A50 ses deneyimi epeyce yüksek oyun oynarken surround desteğini faal ettiğinizde kendinizi oyunun içinde buluyorsunuz çevresel ses etkileşimi epeyce âlâ. Oyuna kendinizi kaptırıp sağa sola bakınabilirsiniz.

9. Bose QuietComfort 35 II

Oyun dışında da kullanılabilir kusursuz bir tercih

Sürücü ünitesi boyutu: bilinmiyor | Pil ömrü: 20 saate kadar | Frekans aralığı: 10Hz-20,000Hz | Empedans: 32 Ohm | Başka özellikler: gürültü önleyici, taşıma çantası, Google Asistan ve Siri uyumluluğu

• (+) Eşsiz rahatlık
• (+) Gürültü önleyici
• (-) Münferit mikrofon gerekiyor
• (-) EQ özellikleri tüm oyunlara uymuyor

QuietComfort 35 II, kablosuz bir kulaklık seti. Kullandığımız uzun müddet boyunca hayli rahat bulduğumuz kulaklık, kaliteli bir işçilikle üretilmiş. Kulaklık etrafı metalik bir yüzey olmasa da plastik materyal ile şık görünüyor ve en değerlisi bu sayede pek çok rakibinden daha hafif olmasıyla uzun tasarrufta konfor sağlıyor. Kulaklığın yükü 234 gram.

Kulaklığın kutu içeriğinde bir taşıma çantası, şarj kablosu ve kablolu müzik dinlemek isteyenler için 3.5 mm kablo taraf alıyor. Kulak başlıklarına baktığımızda, sağ tarafta Bluetooth anahtarı görüyoruz. Bu anahtarı açıp süratlice telefonunuzla eşleştirebiliyorsunuz. Elbette kulaklığın bir pratiği da var, ondan da az sonra bahsedeceğiz.

Kulaklığın ses performansına gelirsek, sahiden yeterli ses verdiğini söyleyebiliriz lakin sınıf önderi olmadığını da ek etmeliyiz. Sunduğu ses pak, baslar kendini hissettiriyor lakin ezici değil, tizlerin istikrarı de yeniden cızırtı seviyesine çıkmıyor. Bu yanlardan çok keyifli bir kulaklık olmuş. Lakin bu mevzuda açıkçası daha evvel incelediğimiz Sony 1000xM2 modelinin hakkını teslim etmek gerek. Çünkü o model ses konusunda çok daha başarılıydı. İki cihaz arasındaki kıymetli bir fark da aptX desteği oluyor. QuietComfort 35 II'de aptX desteği ne yazık ki yok. Bu da kablosuz ses performansını etkileyen bir öge kuşkusuz. Yaklaşık 2.5 saat içinde tam kapasite şarj olabilen kulaklık, 15 dakikalık süratli şarj ile yeniden 2.5 saatlik bir tasarruf sağlıyor.

Bilhassa gürültü engelleme özelliği ile öne çıkan model, öte yandan başta da söylediğimiz üzere 3000 TL civarında fiyatıyla da dikkat çekiyor. Sanal asistan desteği, konforlu yapısı ve uzun pil ömrüyle de beğenilen QuietComfort 35 II, tüm bu istikametlerine rağmen önünde değerli rakipler bulunduruyor. Bunların başında da kuşkusuz 1000xM2 modeli yan aldığını da söylemek lazım.