Çarşamba günü başlayacak 2020'ye ağır koşullarda giriyoruz. Bunun en büyük sebeplerinden biri; işsizler ordusunun gittikçe büyümesi, ülkemizin dış borcunun 447 milyar dolara ulaşması, yerli para ünitesi TL karşısında doların tekrar 7 lirayı yoklaması, yalnızca kredi kartı borcu yüzünden yasal takibe düşen 3 milyon vatandaş bulunması. Bunlar bir tarafa; bankaların kara listesine giren, temerrüde düşen ve icralık olan 12 milyon 500 bin vatandaş var.
TÜİK'in 16 Aralık'ta açıkladığına nazaran; Eylül 2019 ayında işsizlik geçen yılın birebir ayına nazaran 2.4 puan artışla yüzde 13.8 düzeyine, genç işsizler ordusu da yüzde 26.1'e tırmandı. Eylül ayında işsizler 817 bin kişi artarak 4.5 milyonu aştı. 2018 Ağustos ayında TL/dolar kurunun 7'ye çıkmasının akabinde süratle yayılan iflâslar, konkordatolar, iktisattaki daralma, işsizler ordusunu da her geçen ay büyüttü, istihdam da süratle azaldı.
Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın 30 Eylül 2019'daki açıklamasına nazaran; Türkiye'nin, 30 Haziran prestijiyle brüt dış borç stoku 446,9 milyar dolar oldu. Stokun ulusal gelire oranı yüzde 61,9 olarak hesaplandı. Türkiye'nin net dış borç stoku da, tıpkı periyotta 268,3 milyar dolar olarak belirlendi.
Stokun ulusal gelire nisbeti yüzde 37,2 oldu. Kamu net borç stoku ise bu periyotta 591,4 milyar lira olarak gerçekleşti. Stokun ulusal gelire oranı yüzde 14,8 olarak belirlendi. AB tarifli genel idare borç stoku 1 trilyon 283,9 milyar lira, bu sayının ulusal gelire oranı yüzde 32,2 olarak hesaplandı.
Bu ortada, Meclis'te, iktisattaki acı tabloyu anlatan CHP'li Ayhan Barut'un açıklamalarına nazaran; Ocak-Temmuz 2019 periyodunda vadesinde ödenmediği için bankalar tarafından protesto edilen senet sayısı 574 bin 212'ye çıktı. Protesto edilen senetlerin fiyatı ise 12.4 milyar liraya ulaştı.
Türkiye'de 70 milyon kredi kartı ve 160 milyon banka kartı bulunuyor. Kredi kartı borcu 1 Ocak-23 Ağustos 2019 ortasında 9.9 milyar lira artarak 528.11 milyar lira oldu. Bu borcun 416.4 milyar lirası tüketici kredilerinden, 111.7 milyar lirası kredi kartlarından kaynaklanıyor.
Takibe alınan tüketici kredisi ve kredi kartı borcu ise 2.8 milyar lira daha artarak 23 Ağustos 2019 prestijiyle 21.5 milyar lira oldu. Yalnızca kredi kartı borcu yüzünden yasal takibe düşen 3 milyon kişi var.
BATIK KREDİLER 139 MİLYAR LİRAYI AŞTI
Vatandaşın bankalara olan kredi ve kart borcu 542 milyar liraya ulaşırken, bankaların batık kredi ölçüsü da doludizgin artarak 139 milyar lirayı aştı. Bankacılık kesiminin kredi hacmi, 6 milyar 662 milyon lira azalarak 2 trilyon 556 milyar 88 milyon lira oldu.
BDDK tarafından yayımlanan haftalık bültene nazaran, kesimin kredi hacmi 1 Kasım 2019 ile biten haftada 6 milyar 662 milyon lira azalış gösterdi. BDDK haftalık datalarına nazaran, bankacılık bölümünde takipteki alacaklar, 1 Kasım prestijiyle bir evvelki haftaya nazaran yüzde 0,9 artarak 139 milyar 284 milyon liraya çıktı.
Kelam konusu takipteki alacakların 89 milyar 701 milyon lirasına özel karşılık ayrıldı. Datalara nazaran, tüketici kredileri fiyatı, 1 Kasım ile biten haftada 2 milyar 612 milyon lira artarak 437 milyar 28 milyon liraya yükseldi.
Kelam konusu kredilerin 191 milyar 594 milyon lirası konut, 6 milyar 167 milyon lirası taşıt ve 239 milyar 267 milyon lirası muhtaçlık kredilerinden oluştu. Bankaların kişisel kredi kartı alacakları ise yüzde 2,1 artışla 114 milyar 457 milyon liraya ulaştı.