Halk, marketten 25 kuruşa aldığı poşete bir yılda toplam 370 milyon lira ödedi. Poşetten gelen bu paranın 278 milyon lirası devletin kasasına gitti, 92 milyon lira da market kazandı. Kaybeden yeniden halk oldu.
Paralı poşetin bir yıllık çıkar bilançosu, Etraf Bakanı Murat Kurum'un CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer'in yazılı soru önergesine verdiği karşılıkla ortaya çıktı. Bakan Kurum verdiği cevapta, 2019 yılında yaklaşık 1.5 milyar adet poşetin paralı satıldığını ve bakanlık olarak bu satıştan 221 milyon 681 bin lira geri kazanım iştirak hissesi elde ettiklerini bildirdi. Bakan Kurum karşılığında, paralı poşete halkın toplamda ne kadar para ödediği ile 25 kuruşluk poşetten marketlerle Hazinenin kasasına ne kadar para girdiği bilgisine ise yer vermedi.
İŞTE POŞETTEN KAZANANLAR
Bakan Kurum'un verdiği bilgiler üzerinden SÖZCÜ'nün yaptığı hesaplamalara nazaran, geçen yılın tamamında 1 milyar 477 milyon 872 bin adet poşet paralı satıldı. Poşet için halkın cebinden toplam 369 milyon 468 bin TL para çıktı. Poşetten gelen bu paranın 221 milyon 681 bin lirası Etraf Bakanlığı'na katkı hissesi, yaklaşık 56 milyon 159 bin lirası da Maliye'ye vergi olarak aktı. Geriye kalan 91 milyon 628 bin lira da poşeti alıp satan marketlerin kasasına gitti. Sonuçta 25 kuruşluk poşetten devlet toplamda 277 milyon 840 bin lira, marketler de 91.6 milyon lira kazandı.
44.3 MİLYONLUK ARTIRIM
Geçen yıl 25 kuruşluk poşet parasının 15 kuruşu Etraf Bakanlığı'na, yaklaşık 6.2 kuruşu marketlere ve yaklaşık 3.8 kuruşu da vergiye gidiyordu. Etraf Kanunu'nun ek 13'üncü hususu gereği 25 kuruşluk fiyatın 2020'de güncellenerek 30 kuruşa çıkarılması gerekiyor. Lakin Bakanlık, oy kaybı nedeniyle yasal mecburiliği uygulamadı, onun yerine 15 kuruşluk kendi hissesine yüzde 20 artırım yaparak 18 kuruşa çıkardı, marketin hissesini ise 3.2 kuruşa düşürdü. Vergi yeniden 3.8 kuruş oldu. Böylelikle tüketicinin ödeyeceği poşet fiyatı tekrar 25 kuruşta kaldı. Fakat bu artırım sayesinde, poşet satışı geçen yılla tıpkı kalsa dahi Etraf Bakanlığının kasasına bu yıl girecek para 44 milyon 336 bin lira artarak 266 milyon 17 bin liraya çıkacak. Marketlerin karı da azalarak 47.3 milyon liraya düşecek.
Boyutlarını küçülttüler
CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Etraf Bakanı Murat Kurum'un paralı poşet sayesinde poşet kullanımının yüzde 78 oranında azaldığını söylediğini, lakin bunun gerçek durumu yansıtmadığını söyledi.
Gürer, “Çünkü marketlerde poşetler küçülmüş ve kalitesizleşmiştir. Artık bir poşet yerine en az 3-4 poşet kullanılması gerekiyor” dedi.
Erdoğan Süzer/Sözcü