iltasyazilim
FD Üye
27 mayıs ın nedenleri,27 mayıs darbesi hakkında data,Adnan Menderes zamanında yapılan darbe
27 Mayıs
27 Mayıs Darbesi , 27 Mayıs 1960'ta yapılan ve Türkiye Cumhuriyeti tarihinde gerçekleşmiş birincil askerî darbe Hem 27 Mayıs Askerî Müdahalesi veya 27 Mayıs İhtilâli olarak da anılır Darbe dikte komuta zinciri içinde yapılmamıştır; 37 düşük rütbeli subayın planlanları ile icra edilmiştir Kritik mevziler bu subayların ellerindeki asker ve silahlarla önce ordudaki komuta kademesinin etkisiz ayla getirilmesi ile ele geçirilmiştir Sonra cumhurbaşkanı ve hükümet üyeleri tutuklanarak, hükümet; 235 general ve 3500 civarında subay (daha fazla albay, yarbay, binbaşı) emekliye sevk edilerek, ordu; 1402 üniversite öğretim görevlisi görevden alınınarak ve bir takım üniversiteler kapatılıp el konularak, üniversiteler; 520 hakim ve yargıç görevden alınınarak, adalet teftiş altına alınmıştır
Darbeden sonra darbeyi planlayan ve ıcraa eden 37 düşük rütbeli subay ve Emekli Orgeneral Cemal Gürsel in oluşturduğu Millî Birlik Komitesi ülke yönetimini üstlendi
1950 yılında iktidara gelen Halkçı Parti'nin ülkeyi kademeli olarak bir zorlama rejimine ve kardeş kavgasına götürdüğü gerekçelerini ileri sürerek Türk Silahlı Kuvvetleri içerisinde bir grup subay, 27 Mayıs 1960 sabahı ülke yönetimine tamamiyle el koydu 37 subaydan oluşan Millî Birlik Komitesi bu harekat ile anayasa ve TBMM'yi feshetti, siyasi faaliyetleri askıya aldı, Cumhurbaşkanı Celâl Bayar, Başbakan Adnan Menderes başta olmak üzere çoğu Halkçı Partiliyi tutuklattı Genelkurmay Başkanı Orgeneral Rüştü Erdelhun, İstiklal Savaşı kahramanlarından Ali Fuat Paşa, Kore gazisi Tahsin Printer ve emekli olduktan sonra DP'den milletvekili seçilen eski Genelkurmay başkanı Mehmet Nuri Yamut da tutuklananlar arasındaydı
3 Ordu Komutanı Orgeneral Ragıp Gümüşpala'nın, eğer darbenin lideri kendisinden daha kıdemli değilse ordusuyla Ankara'ya yürüyüp isyancıları yakalayacağını söylemesi üstüne darbeden haberi olmayan Emekli Orgeneral Cemal Gürsel Milli Birlik Komitesi'nin başına getirildi Bu darbenin daha sonraki yıllarda meydana gelen askeri darbelerden farkı, Türk Silahlı Kuvvetleri emir komuta zinciri içinde yapılmamış olmasıydı; nitekim dönemin Genelkurmay başkanı da yönetime el koyan askeri güçler kadar tutuklanmıştı
Askeri en fazla rahatsız eden gelişmelerden biri DP ’nin, 1932 ’de Atatürk kadar çıkartılan ezanın Türkçe okunması kanunu değiştirmesiyle ilintiliydi Cumhurbaşkanı ile Başbakan aralarında bile tartışmalara niçin olan bu konu, Menderes ’in istifaya yanaşma resti ile sona ermiş ve ezan uzun bir aradan sonradan her yerde Arapça okutulmaya başlanmıştı Bu değişim ve Menderes ’in
“ Sizler isterseniz hilafeti bile getirirsiniz!
açıklaması genç subayların ve kültürlü kesimin tepkisini çeken uygulamalardan sadece biriydi
Yüksek Adalet Divanı'nca yargilanlardan 15 kişi idama, 31 birey ömür boyu hapse, 418 kişi değişik hapis cezalarına çarptırılırken 123 birey de aklandı Ulusal Birlik Komitesi'nin onayıyla Fatin Rüştü Zorlu ve Hasan Polatkan 16 Eylül 1961, Adnan Menderes ise 17 Eylül 1961'de İmralı Adası'nda idam edildiCelal Bayar ve Refik Koraltan ile 11 kişinin ölüm cezası ömür boyu hapse çevrildi DP, 29 Eylül 1960'ta kapatıldı *
27 Mayıs
27 Mayıs Darbesi , 27 Mayıs 1960'ta yapılan ve Türkiye Cumhuriyeti tarihinde gerçekleşmiş birincil askerî darbe Hem 27 Mayıs Askerî Müdahalesi veya 27 Mayıs İhtilâli olarak da anılır Darbe dikte komuta zinciri içinde yapılmamıştır; 37 düşük rütbeli subayın planlanları ile icra edilmiştir Kritik mevziler bu subayların ellerindeki asker ve silahlarla önce ordudaki komuta kademesinin etkisiz ayla getirilmesi ile ele geçirilmiştir Sonra cumhurbaşkanı ve hükümet üyeleri tutuklanarak, hükümet; 235 general ve 3500 civarında subay (daha fazla albay, yarbay, binbaşı) emekliye sevk edilerek, ordu; 1402 üniversite öğretim görevlisi görevden alınınarak ve bir takım üniversiteler kapatılıp el konularak, üniversiteler; 520 hakim ve yargıç görevden alınınarak, adalet teftiş altına alınmıştır
Darbeden sonra darbeyi planlayan ve ıcraa eden 37 düşük rütbeli subay ve Emekli Orgeneral Cemal Gürsel in oluşturduğu Millî Birlik Komitesi ülke yönetimini üstlendi
1950 yılında iktidara gelen Halkçı Parti'nin ülkeyi kademeli olarak bir zorlama rejimine ve kardeş kavgasına götürdüğü gerekçelerini ileri sürerek Türk Silahlı Kuvvetleri içerisinde bir grup subay, 27 Mayıs 1960 sabahı ülke yönetimine tamamiyle el koydu 37 subaydan oluşan Millî Birlik Komitesi bu harekat ile anayasa ve TBMM'yi feshetti, siyasi faaliyetleri askıya aldı, Cumhurbaşkanı Celâl Bayar, Başbakan Adnan Menderes başta olmak üzere çoğu Halkçı Partiliyi tutuklattı Genelkurmay Başkanı Orgeneral Rüştü Erdelhun, İstiklal Savaşı kahramanlarından Ali Fuat Paşa, Kore gazisi Tahsin Printer ve emekli olduktan sonra DP'den milletvekili seçilen eski Genelkurmay başkanı Mehmet Nuri Yamut da tutuklananlar arasındaydı
3 Ordu Komutanı Orgeneral Ragıp Gümüşpala'nın, eğer darbenin lideri kendisinden daha kıdemli değilse ordusuyla Ankara'ya yürüyüp isyancıları yakalayacağını söylemesi üstüne darbeden haberi olmayan Emekli Orgeneral Cemal Gürsel Milli Birlik Komitesi'nin başına getirildi Bu darbenin daha sonraki yıllarda meydana gelen askeri darbelerden farkı, Türk Silahlı Kuvvetleri emir komuta zinciri içinde yapılmamış olmasıydı; nitekim dönemin Genelkurmay başkanı da yönetime el koyan askeri güçler kadar tutuklanmıştı
Askeri en fazla rahatsız eden gelişmelerden biri DP ’nin, 1932 ’de Atatürk kadar çıkartılan ezanın Türkçe okunması kanunu değiştirmesiyle ilintiliydi Cumhurbaşkanı ile Başbakan aralarında bile tartışmalara niçin olan bu konu, Menderes ’in istifaya yanaşma resti ile sona ermiş ve ezan uzun bir aradan sonradan her yerde Arapça okutulmaya başlanmıştı Bu değişim ve Menderes ’in
“ Sizler isterseniz hilafeti bile getirirsiniz!
açıklaması genç subayların ve kültürlü kesimin tepkisini çeken uygulamalardan sadece biriydi
Yüksek Adalet Divanı'nca yargilanlardan 15 kişi idama, 31 birey ömür boyu hapse, 418 kişi değişik hapis cezalarına çarptırılırken 123 birey de aklandı Ulusal Birlik Komitesi'nin onayıyla Fatin Rüştü Zorlu ve Hasan Polatkan 16 Eylül 1961, Adnan Menderes ise 17 Eylül 1961'de İmralı Adası'nda idam edildiCelal Bayar ve Refik Koraltan ile 11 kişinin ölüm cezası ömür boyu hapse çevrildi DP, 29 Eylül 1960'ta kapatıldı *