29 Ekim cumhuriyet Bayramı

CUMHURİYET


Batı dillerinde cumhuriyetin karşılığı, ulusun kendisini yönetmesi anlamına gelir Cumhuriyet rejiminde iki öğe fazla önemlidir:

a Idare edilenler
bIdare edenler

Bu iki unsurun sahip muhtemel gereken özelliklerin başında dürüstlük kazanç Cumhuriyet rejiminde her iki tarafında doğru ve namuslu olması gerekir Rejimin demokrasi paltformuna oturtulması şarttır
Cumhuriyet, ulusun vatan ve hukuka sevgisi ve dürüst bağlılığı ile yaşatılmalıdır bu nedenle cumhuriyete hayat veren damarların başında demokrasi kazanç Gerçek cumhuriyet rejimlerinde sistemin demokrasi ile olan ilişkisi çok önemlidir Çünkü iç ve dış tehlikelere aleyhinde cumhuriyet kendisini sert ve katı bir şekilde ama demokrasinin gerekleri içinde koruyacaktır Bunların dışına çıkılmaması gereklidir, aksi taktirde demokrasi ile cumhuriyet aralarında kopukluk başlar Bundan da en büyük zararı cumhuriyet rejimi görür Onun için cumhuriyet yöneticileri her zaman uyanık ve gözleyici durumda olacaklardır



Demokrasiyi benimsemiş siyasi rejimlerdeki cumhuriyetlerde özgürlüklerin kullanılma alanları, demokrasinin kuralları ile sınırlandırılmıştır Demokratik sistem ile yöneticilik edilen cumhuriyetlerde hiç kimsenin sınırsız adalet ve hukuku yoktur Sınırsız yargı ve hukukun olduğu rejimlere de demokrasi ya da cumhuriyet denemez Çünkü demokrasilerde ve demokratik cumhuriyetlerde şahısların ve dolayısıyla toplumların özgürlükleri hukuk yolu ile güvence altına alındığı gibi, buların sınırları da adaletin kalemi ile çizilmiştir Bu kısa açıklamadan sonradan Atatürk'ün cumhuriyet ve devlet anlayışına değinelim
Atatürk, kurmuş olduğu genç Türk Devletinin yapısını 29 Ekim 1923 tarihinde cumhuriyetin temelleri üzerine oturturken, en kısa zaman da bunun gereği olan demokrasiye geçileceğini öngörüyordu O da siyasi alanda demokrasinin fazla partili sistemle gerçekleşeceğinin bilincindeydi

Atatürk'ün zamanımızdan yaklaşık üç çeyrek asır evvel cumhuriyet için söyledikleri, bugün hala bir takım batı ülkelerin elde etmeye çalıştıkları düşüncelerdir O söylediklerimi bilimsel bir temel üstüne oturtmamış olsaydı, bu kadar zaman sonra düşünceleri hala güncelliğini koruyabilir miydi? Atatürk sadece akıllı bir asker, uzak görüşlü bir devlet adamı yok aynı zamanda gerçek bir düşünürdü Hem yalnızca fikir üretmekle kalmamış, bu düşünceleri gerçekleştirerek, üçüncü dünya ülkelerine bağımsızlığın ve kurtuluşun yolunu da göstermiştir Bugün bağımsızlık savaşı veren pek fazla ülkede Atatürk adı hala bir sancak gibi dalgalanıyorsa nedenini burada çağırmak doğru olur
29 Ekim 1923 günü duyuru edilen cumhuriyetin alt yapısını Atatürk aşama aşama nasıl hazırlamıştı ?



Cumhuriyet laik bir sistem üstüne kurulacaktı Yani cumhuriyet idaresinde ne halifeye ne de onun kalıntılarına yer vardı Cumhuriyeti adil bir hak sistemi koruyacaktı Cumhuriyetin genç kuşakları çağ dışı kara kafalılar kadar değil, aydınlatılmış özgürlük ve hürriyetin değerini haberdar olan aydınlatılmış kafalı öğretmenler kadar yetiştirilecektir İmparatorluktan kalan mantık dışı ne varsa tümü kaldırılacak, cumhuriyetin temelini müspet ilim oluşturacaktır Cumhuriyetin sadece kanunlar ile, devlet zoru ile ve yasaklarla korunamayacağının bilincinde olan Atatürk, onun gerçek değerini anlayabileceğini söyleyebilmiştir Geçen zaman içerisindeki olaylar bu ileri görüşlü devlet adamının ve düşünürünün ne denli haklı olduğunu göstermiştir
Bilgisiz ve bilinçsiz bir ırk topluluğunun halk olma hakkına sahip olamayacağını vurgulayan Atatürk, ulusun bilinçlendiği oranda adalet ve hukukuna sahip çıkacağını biliyordu böylece eğitim ve kültüre çok ağırlık vermiştir Onun, bir bakıma kültürü, cumhuriyetin temellerinden biri olarak görmesindeki niçin budur
Atatürk'e kadar yalnızca cumhuriyete sahip edinmek tatmin edici değildir
Ona layık elde etmek da gereklidir Bunun içinde gereken yol gene eğitimden geçiyordu

Hürriyet ve bağımsızlığın kıymetini, faziletli ve özverili, modern eğitim almış olan gençler, savaş alanlarında bu uğurda şehit düşen askerlerden çok daha iyi bilebilirlerdi Özgür; özgürlük, cumhuriyet artık savaşarak yok, bunları değeri bilinerek korunacaktı Onun için kılıçla elde edilen zaferler, siyasi, idareli, kültürel zaferlerle taçlandırılmalıydı *