Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
III Murat Hayatı
3 Murat Hakkında Bilgi
Selim II ile Hasekisi NurBanU Sultanın oğulları olub, babasının Saruhan Sancak Beğliği sırasında 5 Cemaziyelevvel 9534 Temmuz 1546 tarihinde Manisanın Bozdağ Yaylağında dunyaya gelmiştir 9661558 tarihinde Şehzade Murad Akşehir Sancak Beğliğine getirilmiş ve babasıyla amcasının taht mucadelesinde Konya Muhafızlığı gorevini yurutmuştur 1562 tarihinde Manisa Sancak Beğliğine tayin edilmiş ve padişah oluncaya kadar bu vazifede kalmıştır
III Murad zayıf iradeli ve muhtelif tesirler altında kalabilen bir şahsiyete sahipti Bu yuzden Sokullu Mehmed Paşanın sadrazamlığı suresince işler iyi gitmişse de, onun vefatından sonra devlet idaresi Valide Sultanların ve bazı menfaatperestlerin tesiriyle daima kotuye gitmiş ve Osmanlı Devletinin duraklaması tam manasıyla III Murad devri ile başlamıştır 21 sene kapalı bir hayat yaşayan III Murad, sarayında munzevi bir hayat yaşamış, son zamanlarına doğru Cuma namazlarını dahi Saray Camiinde eda etmeye başlamıştır Meşru dairede kalmakla birlikte kadına duşkun bir tabiatı vardır Osmanlı tarihinde en fazla kadınla meşru dairede yaşayan padişah unvanını alabilir Hemen belirtelim ki, bu kadına duşkunluğu gayri meşru hayat yaşıyor manasına alınmamalıdır Zira aynı zamanda şair olan III Murad bir cihetten de mutasavvıftır ve FutUhatı Sıyam ve Esrarname adlı iki tane tasavvufa dair eserleri de vardır
Babası II Selim'in olum haberi uzerine, Manisa Sancakbeyi bulunan oğlu Murad, İstanbula gelerek 28 yaşında 1574 yılında tahta gecti Murad devrinde vukU bulan hadiseler şunlardır:
Fas Sultanlığının Osmanlı Hakimiyetine Girmesi: Afrika kıt'asının butun kuzey kısımları Osmanlı hakimiyetinde bulunmasına rağmen sadece Fas Sultanlığı mustakil bir devlet halinde bulunuyordu Ancak son yıllarda Fas'ta tac ve taht kavgaları baş gostermişti Fas Sultanı Mevlay Muhammed, Portekizlilerle işbirliğine başlamış bulunuyordu Buna karşılık Fas tahtını ele geciremeyen Abdulmelik, Osmanlılara sığınıp, kendisinin Fas Sultanlığına getirilmesini istemişti İsteği kabul edilerek Cezayir Beylerbeyi Ramazan Paşa'ya emir verildi Fas ordusu mağlUp edilerek Abdulmelik, Fas Sultanlığına getirildi (1576) Bu tarihten sonra Fas'ta Osmanlı hakimiyeti başladı Bu sırada saltanat iddiasından vazgecmeyen Mevlay Muhammed Portekizlilerden yardım istedi Portekiz Kralı Sebastian 80 bin kişilik buyuk bir kuvvetle Fas'a geldi Ramazan Paşa idaresinde Osmanlı ve Fas kuvvetleri 1578 yazında Portekizlileri Vadissebil Savaşı'nda fena halde bozguna uğrattılar Kral Sebastian, muharebe meydanında oldu
Lehistan'daki Osmanlı Hakimiyeti (1575): Lehistan Kralı Sigismund Ogust olunce, memleket taht kavgasına duşmuştu Avusturya ve Rusya kendilerinin gosterdikleri namzetlerin Leh Kralı olması icin faaliyet gosteriyorlardı Hatta bu maksatla, Rusya kuvvet bile sokmaya kalkıştıysa da, Osmanlı kuvvetlerini karşısında bulunca geri cekilmeye mecbur kaldı Osmanlı Devleti icin Lehistan cok ehemmiyetliydi Bu yuzden diğer devletlerden daha atik davranıp, nufuzunu kullanarak kendisine tabi Erdel Beyi Bathory'yi Leh Krallığına sectirdi (1575) Lehistan bundan sonra vergiye bağlandı ve 1578 yılına kadar Osmanlı himayesinde bir devlet olarak kaldı
Sokullu Mehmed Paşa'nın Olumu (1579): III Muradın culUsundan sonra hukumet idaresinin başında yine Sokullu Mehmed Paşa vardı Ancak son zamanlarda saraydaki bazı şahısların tesiriyle Sokulluya olan itimad ve muhabbet azaldı ve hatta Sokullunun zevcesi İsmihan Sultan ve Valide NurbanU Sultan olmasaydı belki de gorevden azledilecekti Uc padişah devrinde aralıksız sadrazamlık yapan Sokullu Mehmed Paşa, Osmanlı tarihinde ehemmiyetli yeri olan bir devlet adamıdır Aslen Bosna'nın Sokkulovici koyunden alınmış bir devşirmedir Zeka ve kabiliyetiyle yukselmiş, kaptanı deryalık dahil, devletin ceşitli hizmetlerinde bulunmuştur Bir savaş adamı olmaktan ziyade, onun siyasi tarafının daha buyuk olduğu gorulur Sultan III Murad devrinde, Sokullunun eski nufuzunun kalmadığı anlaşılıyor
İran Harpleri ( 1578 1590): III Murad, padişah olduğu zaman, İran Hukumdarı Şah Tahmasb, Tokmak Han idaresinde bir elcilik heyeti yollayarak tebriklerini ve hediyelerini sunmuştu Elcilik heyeti İstanbul'da gayet iyi karşılanmıştı Fakat bir muddet sonra Şah Tahmasb'ın olmesiyle İranda taht kavgaları başladı Bir ara Tahmasb'ın oğlu İsmail, şahlığı elde etti Bunun zamanında Osmanlıİran dostluğu bozuldu Osmanlı Devleti Avrupa ile sulhlar yaparak İran ile meşgul olmaya başladı Cunku Şah, Osmanlılarla suren barışı terk ederek, Doğudaki Kurtleri aleyhimize kışkırtıyordu II Şah İsmail de olunce İranda taht kavgalarının surup gitmesinden Osmanlılar istifade etmek istediler Doğudaki valilerin de durumunu musait gorup, İrana saldırmanın vaktidir yollu haberler uzerine, Sultan III Murad 1578 yılında İran'a harb actı O zaman Sokullu Mehmed Pasa daha sağdı ve İran savaşına engel olmak istedi Sokullu Mehmed Paşa, İran'ın geniş bir ulke olduğunu, galip gelinse bile Şii olan halkının itaat altına alınamayacağını soyluyordu ki, bunda ne kadar haklı olduğu sonradan anlaşıldı: Padişah, kendisi sefere gidecek karakterde bulunmadığından, ordunun başına Lala Mustafa Paşa'yı serdar tayin etti
Lala Mustafa Paşa'nın asıl hedefi, Gurcistan'ı istila etmek olacaktı Topladığı kuvvetlerle Gurcistan'a girip, fetihlere başlayan Lala Mustafa Paşa, Tokmak Han idaresinde bir İran ordusunun uzerine geldiğini duyunca buna karşı maiyetindeki kumandanlardan Ozdemiroğlu Osman Paşa'yı yolladı Osman Paşa, İran kuvvetleriyle Cıldır'da karşılaştı ve Tokmak Han'ı mağlUp etti (1578) Lala Mustafa Paşa, Gurcistan icinde ilerleyerek Tiflis'i ele gecirdi ve Şirvan'a doğru ilerledi Şirvan'ın bir kısmını zapteden Lala Mustafa Paşa, Ozdemiroğlu Osman Paşa'yı serdar tayin ederek kendisi Erzurum'a dondu İran kuvvetleri Osman Paşa uzerine taarruza gectilerse de mağlUp olup cekildiler Fakat İranlıların tecavuzu bitmiyordu Kuvvetleri cok azalan Osman Pasa, geri cekilmek zorunda kaldı Muharebelerin İran lehine donmeye başlaması uzerine Lala Mustafa Paşa, azledilerek, yerine Koca Sinan Paşa serdar tayin edildiyse de kayda değer hic bir muvaffakiyet elde edilemedi Ozdemiroğlu buyuk bir gayretle İran savaşlarına devam ediyordu Nitekim 1583 yılında Meşale Savaşı denen savaşta bir kere daha İranlıları yendi Meş'ale Savaşı'ndan sonra İranlılar, Şirvan bolgesini boşaltmak zorunda kaldılar Yeni serdar Ferhad Paşa, buyuk kuvvetlerle İran sınırına gelip, bazı muharebeler yaptı: Daha sonra sadrazam ve serdar tayin edilen Ozdemiroğlu Osman Paşa ile beraber Tebriz'i almayı başardılar
Osman Paşa'nın vefatından sonra Ferhad Paşa, ikinci defa olarak serdarlığa getirildi Ferhad Paşa'nın bu ikinci serdarlığında Osmanlı orduları bazı muvaffakiyetler daha kazandılar Ayrıca Doğuda Turkistan Hukumdarı Ozbek Han, İrana saldırınca Şah Abbas, Osmanlılardan barış istedi 1590 yılında yapılan Ferhad Paşa Antlaşmasına gore: Tebriz, Şirvan, Gurcistan, Dağıstan bolgeleri Osmanlılara verilecekti Buyuk kayıplar karşılığında alınan bu yerler, Osmanlıların elinde fazla kalmayacak, tekrar İranlılara gececektir
Yeniceri ve Sipahi İsyanları: İran'la anlaşma yapıldıktan sonra İstanbul'da Yeniceri ve Sipahi isyanları vuku buldu Bu isyanlar her ne kadar ulUfe (Yenicerilere uc ayda bir verilen maaş) yuzunden cıkmışsa da, asıl sebebini devlet teşkilatının bozulmaya yuz tutmasında aramak daha doğru olacaktır İlk defa III Murad devrinde Yeniceri Ocağına rast gele kimseler alınarak kanun bozuldu Yine ilk defa ruşvetle iş gorulmeye başlandı Askere ayarı duşuk akceler verilmek istenince Yeniceriler, isyan ederek saraya yuruduler Asiler defterdarın başını istediler İstekleri yerine getirilince busbutun şımardılar 1589 yılında meydana gelen bu olaya Beylerbeyi Vakası denmektedir
III Murad devrinde 1593 yılında da sipahilerin isyanını goruyoruz UlUfelerinin geri bırakılmasına kızan Sipahiler, saraya yuruyup defterdarın kafasını istediler Kendilerine nasihat etmek icin gelenleri kovdular İstanbul halkı da seyretmek icin saraya dolmuştu Halk dışarı cıkarılırken Urun ha! diye bir ses duyuldu Saray muhafızları bunu Padişahın emri sanarak asilerin uzerine saldırdılar ve dort yuze yakın asiyi oldurduler Diğerleri kacarak kurtuldu
Yeni Bir Haclı İttifakı Ve Nemce (Avusturya) Harbleri (15931606): Bosna Beylerbeyi Telli Hasan Paşa, Avusturya topraklarına 1593 yılında buyuk bir akın harekatına girişmişti Avusturya valilerinin Osmanlı sınırlarına tecavuzlerine karşılık yapılan bu harekat, mağlUbiyetle neticelenmiş, komutanla birlikte cok şehid verilmiştir Bu hadise OsmanlıNemce harblerinin başlamasına sebep olmuştur Nemce savaşına Sadrazam Sinan Paşa gonderilmişti Budin Beylerbeyi imdada giderek Nemce ordusuyla harbe girdi ve mağlub oldu Nemceliler cok sayıda Macaristan kalesini ele gecirdiler 1594 yılı baharında da Estergon Kalesini muhasara altına aldılar; ancak muvaffak olamadılar Kırım kuvvetlerinin yardıma gelmesine rağmen tam bu sırada Osmanlı Devletinin başına bir gaile daha cıktı: Osmanlı Devletine tabi olan Erdel, Eflak ve Boğdan Beyleri Papanın teşvikiyle isyan edip Avusturya tarafına gectiler Tam bu sırada yani 1595 yılında Padişah III Murad vefat eyledi III Muradın saltanatının sonuna doğru Osmanlı toprakları yaklaşık 19902191 km2 idi Buna Avrupada Polonya, Afrikada Fas dahildir
III Murad zamanındaki sadrazamlar arasında, yılların sadrazamı Sokullu Mehmed Paşa, Koca Sinan Paşa, Ozdemiroğlu Osman Paşa ve Mesih Paşayı; diğer komutan ve devlet adamlarından Kaptanıderya Kılıc Ali Paşa, Damad İbrahim Paşa, Okcuzade Mehmed Paşa ve Muallimzade Nişanı MahmUd Celebiyi; Şeyhulislamlar arasında Hamid Efendi, MalUlzade Mehmed Efendi, Mueyyedzade Abdulkadir Efendi, Bostanzade Mehmed Efendi ve Bayramzade Hacı Zekeriya Efendiyi zikredebiliriz
kaynak:Osmanlı Araştırmalar Vakfı
3 Murat Hakkında Bilgi
Selim II ile Hasekisi NurBanU Sultanın oğulları olub, babasının Saruhan Sancak Beğliği sırasında 5 Cemaziyelevvel 9534 Temmuz 1546 tarihinde Manisanın Bozdağ Yaylağında dunyaya gelmiştir 9661558 tarihinde Şehzade Murad Akşehir Sancak Beğliğine getirilmiş ve babasıyla amcasının taht mucadelesinde Konya Muhafızlığı gorevini yurutmuştur 1562 tarihinde Manisa Sancak Beğliğine tayin edilmiş ve padişah oluncaya kadar bu vazifede kalmıştır
III Murad zayıf iradeli ve muhtelif tesirler altında kalabilen bir şahsiyete sahipti Bu yuzden Sokullu Mehmed Paşanın sadrazamlığı suresince işler iyi gitmişse de, onun vefatından sonra devlet idaresi Valide Sultanların ve bazı menfaatperestlerin tesiriyle daima kotuye gitmiş ve Osmanlı Devletinin duraklaması tam manasıyla III Murad devri ile başlamıştır 21 sene kapalı bir hayat yaşayan III Murad, sarayında munzevi bir hayat yaşamış, son zamanlarına doğru Cuma namazlarını dahi Saray Camiinde eda etmeye başlamıştır Meşru dairede kalmakla birlikte kadına duşkun bir tabiatı vardır Osmanlı tarihinde en fazla kadınla meşru dairede yaşayan padişah unvanını alabilir Hemen belirtelim ki, bu kadına duşkunluğu gayri meşru hayat yaşıyor manasına alınmamalıdır Zira aynı zamanda şair olan III Murad bir cihetten de mutasavvıftır ve FutUhatı Sıyam ve Esrarname adlı iki tane tasavvufa dair eserleri de vardır
Babası II Selim'in olum haberi uzerine, Manisa Sancakbeyi bulunan oğlu Murad, İstanbula gelerek 28 yaşında 1574 yılında tahta gecti Murad devrinde vukU bulan hadiseler şunlardır:
Fas Sultanlığının Osmanlı Hakimiyetine Girmesi: Afrika kıt'asının butun kuzey kısımları Osmanlı hakimiyetinde bulunmasına rağmen sadece Fas Sultanlığı mustakil bir devlet halinde bulunuyordu Ancak son yıllarda Fas'ta tac ve taht kavgaları baş gostermişti Fas Sultanı Mevlay Muhammed, Portekizlilerle işbirliğine başlamış bulunuyordu Buna karşılık Fas tahtını ele geciremeyen Abdulmelik, Osmanlılara sığınıp, kendisinin Fas Sultanlığına getirilmesini istemişti İsteği kabul edilerek Cezayir Beylerbeyi Ramazan Paşa'ya emir verildi Fas ordusu mağlUp edilerek Abdulmelik, Fas Sultanlığına getirildi (1576) Bu tarihten sonra Fas'ta Osmanlı hakimiyeti başladı Bu sırada saltanat iddiasından vazgecmeyen Mevlay Muhammed Portekizlilerden yardım istedi Portekiz Kralı Sebastian 80 bin kişilik buyuk bir kuvvetle Fas'a geldi Ramazan Paşa idaresinde Osmanlı ve Fas kuvvetleri 1578 yazında Portekizlileri Vadissebil Savaşı'nda fena halde bozguna uğrattılar Kral Sebastian, muharebe meydanında oldu
Lehistan'daki Osmanlı Hakimiyeti (1575): Lehistan Kralı Sigismund Ogust olunce, memleket taht kavgasına duşmuştu Avusturya ve Rusya kendilerinin gosterdikleri namzetlerin Leh Kralı olması icin faaliyet gosteriyorlardı Hatta bu maksatla, Rusya kuvvet bile sokmaya kalkıştıysa da, Osmanlı kuvvetlerini karşısında bulunca geri cekilmeye mecbur kaldı Osmanlı Devleti icin Lehistan cok ehemmiyetliydi Bu yuzden diğer devletlerden daha atik davranıp, nufuzunu kullanarak kendisine tabi Erdel Beyi Bathory'yi Leh Krallığına sectirdi (1575) Lehistan bundan sonra vergiye bağlandı ve 1578 yılına kadar Osmanlı himayesinde bir devlet olarak kaldı
Sokullu Mehmed Paşa'nın Olumu (1579): III Muradın culUsundan sonra hukumet idaresinin başında yine Sokullu Mehmed Paşa vardı Ancak son zamanlarda saraydaki bazı şahısların tesiriyle Sokulluya olan itimad ve muhabbet azaldı ve hatta Sokullunun zevcesi İsmihan Sultan ve Valide NurbanU Sultan olmasaydı belki de gorevden azledilecekti Uc padişah devrinde aralıksız sadrazamlık yapan Sokullu Mehmed Paşa, Osmanlı tarihinde ehemmiyetli yeri olan bir devlet adamıdır Aslen Bosna'nın Sokkulovici koyunden alınmış bir devşirmedir Zeka ve kabiliyetiyle yukselmiş, kaptanı deryalık dahil, devletin ceşitli hizmetlerinde bulunmuştur Bir savaş adamı olmaktan ziyade, onun siyasi tarafının daha buyuk olduğu gorulur Sultan III Murad devrinde, Sokullunun eski nufuzunun kalmadığı anlaşılıyor
İran Harpleri ( 1578 1590): III Murad, padişah olduğu zaman, İran Hukumdarı Şah Tahmasb, Tokmak Han idaresinde bir elcilik heyeti yollayarak tebriklerini ve hediyelerini sunmuştu Elcilik heyeti İstanbul'da gayet iyi karşılanmıştı Fakat bir muddet sonra Şah Tahmasb'ın olmesiyle İranda taht kavgaları başladı Bir ara Tahmasb'ın oğlu İsmail, şahlığı elde etti Bunun zamanında Osmanlıİran dostluğu bozuldu Osmanlı Devleti Avrupa ile sulhlar yaparak İran ile meşgul olmaya başladı Cunku Şah, Osmanlılarla suren barışı terk ederek, Doğudaki Kurtleri aleyhimize kışkırtıyordu II Şah İsmail de olunce İranda taht kavgalarının surup gitmesinden Osmanlılar istifade etmek istediler Doğudaki valilerin de durumunu musait gorup, İrana saldırmanın vaktidir yollu haberler uzerine, Sultan III Murad 1578 yılında İran'a harb actı O zaman Sokullu Mehmed Pasa daha sağdı ve İran savaşına engel olmak istedi Sokullu Mehmed Paşa, İran'ın geniş bir ulke olduğunu, galip gelinse bile Şii olan halkının itaat altına alınamayacağını soyluyordu ki, bunda ne kadar haklı olduğu sonradan anlaşıldı: Padişah, kendisi sefere gidecek karakterde bulunmadığından, ordunun başına Lala Mustafa Paşa'yı serdar tayin etti
Lala Mustafa Paşa'nın asıl hedefi, Gurcistan'ı istila etmek olacaktı Topladığı kuvvetlerle Gurcistan'a girip, fetihlere başlayan Lala Mustafa Paşa, Tokmak Han idaresinde bir İran ordusunun uzerine geldiğini duyunca buna karşı maiyetindeki kumandanlardan Ozdemiroğlu Osman Paşa'yı yolladı Osman Paşa, İran kuvvetleriyle Cıldır'da karşılaştı ve Tokmak Han'ı mağlUp etti (1578) Lala Mustafa Paşa, Gurcistan icinde ilerleyerek Tiflis'i ele gecirdi ve Şirvan'a doğru ilerledi Şirvan'ın bir kısmını zapteden Lala Mustafa Paşa, Ozdemiroğlu Osman Paşa'yı serdar tayin ederek kendisi Erzurum'a dondu İran kuvvetleri Osman Paşa uzerine taarruza gectilerse de mağlUp olup cekildiler Fakat İranlıların tecavuzu bitmiyordu Kuvvetleri cok azalan Osman Pasa, geri cekilmek zorunda kaldı Muharebelerin İran lehine donmeye başlaması uzerine Lala Mustafa Paşa, azledilerek, yerine Koca Sinan Paşa serdar tayin edildiyse de kayda değer hic bir muvaffakiyet elde edilemedi Ozdemiroğlu buyuk bir gayretle İran savaşlarına devam ediyordu Nitekim 1583 yılında Meşale Savaşı denen savaşta bir kere daha İranlıları yendi Meş'ale Savaşı'ndan sonra İranlılar, Şirvan bolgesini boşaltmak zorunda kaldılar Yeni serdar Ferhad Paşa, buyuk kuvvetlerle İran sınırına gelip, bazı muharebeler yaptı: Daha sonra sadrazam ve serdar tayin edilen Ozdemiroğlu Osman Paşa ile beraber Tebriz'i almayı başardılar
Osman Paşa'nın vefatından sonra Ferhad Paşa, ikinci defa olarak serdarlığa getirildi Ferhad Paşa'nın bu ikinci serdarlığında Osmanlı orduları bazı muvaffakiyetler daha kazandılar Ayrıca Doğuda Turkistan Hukumdarı Ozbek Han, İrana saldırınca Şah Abbas, Osmanlılardan barış istedi 1590 yılında yapılan Ferhad Paşa Antlaşmasına gore: Tebriz, Şirvan, Gurcistan, Dağıstan bolgeleri Osmanlılara verilecekti Buyuk kayıplar karşılığında alınan bu yerler, Osmanlıların elinde fazla kalmayacak, tekrar İranlılara gececektir
Yeniceri ve Sipahi İsyanları: İran'la anlaşma yapıldıktan sonra İstanbul'da Yeniceri ve Sipahi isyanları vuku buldu Bu isyanlar her ne kadar ulUfe (Yenicerilere uc ayda bir verilen maaş) yuzunden cıkmışsa da, asıl sebebini devlet teşkilatının bozulmaya yuz tutmasında aramak daha doğru olacaktır İlk defa III Murad devrinde Yeniceri Ocağına rast gele kimseler alınarak kanun bozuldu Yine ilk defa ruşvetle iş gorulmeye başlandı Askere ayarı duşuk akceler verilmek istenince Yeniceriler, isyan ederek saraya yuruduler Asiler defterdarın başını istediler İstekleri yerine getirilince busbutun şımardılar 1589 yılında meydana gelen bu olaya Beylerbeyi Vakası denmektedir
III Murad devrinde 1593 yılında da sipahilerin isyanını goruyoruz UlUfelerinin geri bırakılmasına kızan Sipahiler, saraya yuruyup defterdarın kafasını istediler Kendilerine nasihat etmek icin gelenleri kovdular İstanbul halkı da seyretmek icin saraya dolmuştu Halk dışarı cıkarılırken Urun ha! diye bir ses duyuldu Saray muhafızları bunu Padişahın emri sanarak asilerin uzerine saldırdılar ve dort yuze yakın asiyi oldurduler Diğerleri kacarak kurtuldu
Yeni Bir Haclı İttifakı Ve Nemce (Avusturya) Harbleri (15931606): Bosna Beylerbeyi Telli Hasan Paşa, Avusturya topraklarına 1593 yılında buyuk bir akın harekatına girişmişti Avusturya valilerinin Osmanlı sınırlarına tecavuzlerine karşılık yapılan bu harekat, mağlUbiyetle neticelenmiş, komutanla birlikte cok şehid verilmiştir Bu hadise OsmanlıNemce harblerinin başlamasına sebep olmuştur Nemce savaşına Sadrazam Sinan Paşa gonderilmişti Budin Beylerbeyi imdada giderek Nemce ordusuyla harbe girdi ve mağlub oldu Nemceliler cok sayıda Macaristan kalesini ele gecirdiler 1594 yılı baharında da Estergon Kalesini muhasara altına aldılar; ancak muvaffak olamadılar Kırım kuvvetlerinin yardıma gelmesine rağmen tam bu sırada Osmanlı Devletinin başına bir gaile daha cıktı: Osmanlı Devletine tabi olan Erdel, Eflak ve Boğdan Beyleri Papanın teşvikiyle isyan edip Avusturya tarafına gectiler Tam bu sırada yani 1595 yılında Padişah III Murad vefat eyledi III Muradın saltanatının sonuna doğru Osmanlı toprakları yaklaşık 19902191 km2 idi Buna Avrupada Polonya, Afrikada Fas dahildir
III Murad zamanındaki sadrazamlar arasında, yılların sadrazamı Sokullu Mehmed Paşa, Koca Sinan Paşa, Ozdemiroğlu Osman Paşa ve Mesih Paşayı; diğer komutan ve devlet adamlarından Kaptanıderya Kılıc Ali Paşa, Damad İbrahim Paşa, Okcuzade Mehmed Paşa ve Muallimzade Nişanı MahmUd Celebiyi; Şeyhulislamlar arasında Hamid Efendi, MalUlzade Mehmed Efendi, Mueyyedzade Abdulkadir Efendi, Bostanzade Mehmed Efendi ve Bayramzade Hacı Zekeriya Efendiyi zikredebiliriz
kaynak:Osmanlı Araştırmalar Vakfı
