300 Milyar Dolarlık borç! Şirketler döviz açığıyla krize yakalandılar

CHP'nin hazırladığı iktisat raporunda, şirketlerin corona virüsü salgınına hazırlıksız yakalandığı vurgulandı. Raporda “AKP idaresinin koronavirüs krizini vatandaşları bankalara kolay borçlandırarak aşmaya dönük siyasetine uygun olarak borçların önümüzdeki haftalarda süratli bir halde büyümeye devam edeceği” lisana getirildi.

Gerçek kesimin döviz konumundaki açığın, ocak ayında 175.2 milyar doları bulduğuna işaret edilen raporda Merkez Bankası'nın hesaplamalarına nazaran gerçek kesim firmalarının ocak ayı prestijiyle 300.4 milyar dolarlık döviz borcuna karşılık, 125.2 milyar dolarlık varlığı olduğu vurgulandı.

Salgının, Türk Lirası'nın da kıymet kaybı yaşamasına neden olduğunun belirtildiği raporda “Bu periyotta TL cinsinden mevduatlar 102.1 milyar lira artarak 1 trilyon 361 milyar liraya yükselirken, döviz cinsinden mevduatlar 152.3 milyar lira artarak 1 trilyon 460 milyar liraya (220.3 milyar dolara) çıktı.



Döviz mevduatlarında dolar cinsinden 702 milyon dolarlık azalma yaşandı. Bunun kriz nedeniyle artan TL gereksiniminin döviz mevduatlarının satılmasıyla karşılandığı iddia ediliyor” değerlendirmesi yapıldı.

Mevduattaki dolarizasyon oranının yüzde 51.8'e ulaştığına işaret edilen CHP'nin raporunda gerçek şahıslara ilişkin mevduatlarda bu oranın yüzde 52.7 olduğu söz edildi.

BANKALARIN KÂRI BÜYÜYOR

Bankaların verdiği kredilerin (bankalar ortası krediler hariç) 250 milyar lira (yüzde 9.4) arttığının vurgulandığı CHP'nin iktisat raporunda toplam kredilerin 2 trilyon 905 milyar liraya ulaştığı söz edildi.

Raporda “Zamanında ödenmediği için takibe alınan krediler yılbaşından bu yana 591 milyon lira azalarak 1 Nisan prestijiyle 151.6 milyar lira oldu. Bankaların toplam etkinleri son bir yılda yüzde 19.7 büyüyerek Şubat 2020 sonunda 4.7 trilyon liraya yükseldi” denildi.

Raporda bankaların geçen yıl azalan kârının bu yıla süratli bir artış eğilimiyle başladığı belirtilerek yılın birinci iki ayında 15.1 milyar lira olan dalın net kârının geçen yılın tıpkı periyoduna nazaran yüzde 133.4 artış kaydettiği vurgulandı.

Vatandaşın borcu artıyor

Rapora nazaran iktidarın salgının yol açtığı krizi “daha çok borçlanarak aşın” diye yol gösterdiği vatandaşın, bankalara olan tüketici kredisi ve kredi kartı borçları 20-27 Mart haftasında 2.1 milyar lira daha artarak 634.2 milyar liraya yükseldi.



Kelam konusu haftada tüketici kredileri 2 milyar lira, kredi kartı borçları 100 milyon lira artış gösterdi.

Vatandaşın bankalara olan tüketici kredisi ve kart borçları yılbaşında bu yana 43.7 milyar lira arttı.

27 Mart prestijiyle 634.2 milyar lira olan borcun 519.5 milyar lirası tüketici kredilerinden, 114.7 milyar lirası da kredi kartlarından kaynaklanıyor.

Bu periyotta tüketici kredileri 45 milyar lira artarken, kredi kartı borçları ise 1.2 milyar lira azaldı.

Başak Kaya/Sözcü