Prof. Dr. Murat Akova, Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca'nın bu ay 4,5 milyon doz geleceğini duyurduğu BioNTech aşısının Türkiye'de Faz-3 çalışmaları kapsamında 500 bireyde uygulandığını söyledi. Akova, "Bu çalışma aşının yüzde 94,5 civarında tesirli olduğu gösterildi" dedi.
Yüzde 94,5 tesirli
Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca, Türk bilim insanları Uğur Şahin ve Hasret Türeci çiftinin başında olduğu Alman BioNTech firmasının Pfizer iştirakinde geliştirdiği Covid-19 aşısının bu ay Türkiye'ye geleceğini ve sırası gelenlere uygulanacağını açıkladı. Bakan Koca'nın 4,5 milyon doz geleceğini söylediği BioNTech aşısının Faz-3 çalışmaları, Türkiye'de Çin menşeili Sinovac aşısında olduğu üzere Hacettepe Üniversitesi koordinatörlüğünde yürütüldü.
Bahisle ilgili açıklama yapan Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Ana Bilim Kısmı öğretim üyesi Prof. Dr. Murat Akova, BioNTech aşısının Faz-3 çalışması kapsamında Türkiye'de yaklaşık 500 kişilik küme üzerinde uygulandığını söyledi. Akova, "Türkiye'deki gönüller Amerika ve Avrupa'da yürütülen bir çalışmanın kesimiydi. Bu çalışma ile ilgili sonuçlar bilimsel makale halinde yayımlandı ve aşının yüzde 94,5 civarında tesirli olduğu gösterildi. Ancak Türkiye'deki 500 gönüllünün durumuna ilişkin özel bir yayın yapılmadı. O genel havuzun içerisinde Türkiye'deki gönüllerde de benzeri bir aktiflik olduğunu kabul ediyoruz dedi.
'2 doz yapılması lazım'
Prof. Dr. Akova, bu aşının yurt dışında da değişik ülkeler tarafından kullanım onayı verilen dozunun 2 doz halinde uygulanması olduğunu vurgulayarak, "Ama İsrail’de yapılan çalışmalarda ikinci doz aşı yapılmadan çabucak evvel kandaki antikor seviyeleri ve aşı yapılan şahısların takibi sonucunda yüksek oranda koruyuculuğu olduğu gösterildi. Yani tek doz aşının bile koruyuculuğu var. Lakin tek doz aşının koruyuculuğuna uzun vadede güvenmek pek gerçek olmaz. Zira aşikâr vakit içerisinde tek doz aşı ile o antikor seviyeleri düşer, onun için kesinlikle 2 doz yapılması lazım" sözlerini kullandı.
Prof. Dr. Akova, BioNTech aşısından sonra bilhassa Norveç'te 80-90 yaş üzerindeki bireylerde gerisi ardına ölümlerin bildirildiğini, daha sonra bunun direkt aşı ile alakalı olmadığını tarafında açıklamaların olduğunu hatırlattı.
Akova, "Bu aşı yapıldıktan sonra birkaç gün içerisinde yüksek ateşe sebep olabiliyor. Mevt bildirilenler altta yatan önemli hastalığı olan kronik hastalığı olan yaşlılardı. Münasebetiyle yüksek ateş onların istikrarını uygunca bozup da vefata sebep olmuş olabilir; lakin bununla ilgili daha detaylı bir bilgi yayımlanmadı. Bu aşının bir de alerjik tepkilere yol açması kelam konusu. Milyonda 5 ile 7 ortasında değişen önemli alerjik tepki yapabiliyor. O yüzden bu aşının uygulama protokolünde aşının yapıldığı sıhhat merkezinde aşı yapılan kişinin en az yarım saat müddetle müşahede altında tutulması isteniyor. Zira bu çeşit alerjik tepkiler ekseriyetle çok kısa müddette ortaya çıkıyor; ancak müdahale edildiği takdirde rastgele bir tehlike arz etmiyor. Birinci başlangıçtaki vefatlar bildirildikten daha sonra önemli bir bildirim gelmedi. Aşı ile direkt ilgili olduğu düşünülmedi. O denli bir şey düşünülmüş olsaydı da aşının durdurulması kelam konusu olurdu, durdurulmadı" diye konuştu.
'Hangi aşı varsa onu olun'
"Bu etapta verilecek en değerli bildiri; elinizin altında hangi aşı varsa hangi aşıya erişebiliyorsunuz o aşıyı kesinlikle olun" sözünü kullanan Akova, "Ama aşı olduktan sonra da kendinizi muhafazaya devam edin. Zira Sinovac aşısı birinci dozdan sonra koruyuculuğu epey düşük olan bir aşı. Kesinlikle iki doz yapılıp, ikinci dozdan sonra en az 14 gün müddetin geçmesi lazım. Pfizer-BioNTech aşısının birinci dozdan sonra kısmen daha yüksek gözetici olduğunu biliyoruz; lakin bu korunma tedbirlerini aksatmanızı, maske takmamanızı, kalabalıklara girmenizi gerektiren bir durum değil, bu durumda da hastalık bulaşabilir. O nedenle aşı da olsanız kendinizi muhafazaya devam etmelisiniz, hangi aşıyı bulursanız da onunla bir an evvel aşılanmanız değerli olan nokta" dedi.
'Yaza kadar toplumsal bağışıklığı hedeflemeliyiz'
Akova, gelecek hafta 60-65 yaş ortasına aşının başlanacak olmasının çok olumlu olduğunu kaydederek, "Bu yaş kümesinden sonra artık öteki yaşlardaki riskli kümeler yahut toplumda çalıştıkları şartlar nedeniyle risk altında olan kümeler aşılanmaya başlanacak. Şu andaki süratle toplumun yüzde 65-70'lik sürü bağışıklığı ya da 'toplumsal bağışıklık' denen sayıya çok kısa müddette ulaşmak maalesef mümkün değil. Günde 150-200 bin civarında aşı yapılıyor, bu sayı çok düşük. Yaklaşık 50 milyon kişinin aşılanmasından bahsediyoruz. 50 milyon kişinin aşılanması için günde 1 milyon aşılama yapsanız 1,5-2 ay sürer. Bu da yaz aylarının başını bulacak demektir. Amerika Birleşik Devletleri mayıs ayı sonuna kadar aşıyı erişilebilir hale getirmeyi planlıyor. Bizim de en azından yaz başına kadar bu 'toplumsal bağışıklık' dediğimiz sayıya ulaşacak aşılamayı hedeflememiz gerekir. Ancak onun için bir yandan aşı bulmak ve bir yandan o aşıyı hızla uygulamak gerekir" diye konuştu.
BioNTech aşısının eksi 70-80 derecede saklanması gerekiyor. Bu nedenle aşının Türkiye'ye getirilirken bu dereceye sahip özel kutularda nakledileceği belirtildi. Aşı, Hacettepe Üniversitesi'de Faz 3 çalışmaları sırasında da eksi 72 derecedeki özel dolaplarda tutulmuştu.
Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.