Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), salı akşamı son günlerde çokça tartışılan inşaat ve güç dalındaki kredilere ait açıklama yayımladı. Açıklamada bu iki dalın kredilerinin 46 milyar lirasının takibe alındığını kaydeden BDDK, bu fiyatın 2019 yılı sonuna kadar karşılığının ayrılacağının altını çizdi.
Mevcut sürecin sermaye yeterlilik oranını da düşüreceğini belirten kurum, buna karşılık kaygı doğuracak bir şey olmadığını da vurguladı. Öte yandan iktidarla kurduğu ilgi kuşku doğuran bu iki kesimin toplam krediler içindeki hissesinin daima artması, bankacılık kesiminin sırtındaki gerilimi de artırıyordu. 2005 yılında toplam kredilerin yüzde 4’ü bu iki dala aitken, 2019 yılına gelindiğinde bu oran yüzde 17,8’e yükselmiş, kesimlerin bu formda istikrarsız büyümesi finansal meseleleri da beraberinde getirmişti.
?KULİSLERDE IMF TEZİ
Bu istikrarsız büyümeye karşılık hem bankacılık dalına hem de iktidarla “izaha muhtaç” bağlantıları olan kesimlere tabir yerindeyse neşter vuran BDDK’nin açıklaması dedikoduları da beraberinde getirdi. Çünkü, kulislerden gelen bilgilere nazaran BDDK, kelam konusu müdahaleyi IMF 4. Husus Konsültasyon Ekibi’nin talebi üzerine yaptı. IMF’ye borcu olmayan Türkiye’nin IMF’nin ricasını neden dinlediği son aylarda çokça konuşulan dedikodulara paralel ilerliyor.
Zira IMF kontrolünde olmak için kesinlikle IMF’ye borçlu olmak gerekmiyor. IMF, kendisine üye ülkeleri 4. Husus kapsamında denetliyor ve bu kontrol raporu gelecek devirde kurulacak bir borç bağına referans hazırlıyor. IMF kuruluş muahedesine nazaran her üye ülkenin “4. Unsur Konsültasyon Çalışması” çerçevesinde nizamlı olarak denetlenmesi gerekiyor. Bu durum ülkenin IMF’ye borçlu olup olmamasından bağımsız olarak ülkenin IMF’ye üye olup olmadığıyla ilgili. Öteki bir deyişle her üye ülke nizamlı aralıklarla IMF tarafından denetleniyor.
IMF, üye ülkelerin iktisat idarelerine yol gösterici olmak ve milletlerarası finansal sistem üzerindeki nezaret misyonunu yerine getirmek maksadıyla her üyenin ekonomik gelişmelerine ait olarak çoklukla yılda bir sefer detaylı gözden geçirme çalışmalarında bulunuyor. Kelam konusu çalışmalar, IMF Kuruluş Anlaşması’nın 4. Hususu kapsamında gerçekleştirildiğinden “Madde 4 Görüşmeleri” olarak isimlendiriliyor. Bu bağlamda finansal riskleri yükselen Türkiye’nin IMF ile bağlantılarını müspet taraflı ilerletmesi hayati kıymette.
MIZRAK ÇUVALA SIĞMAZ OLDU
Ekonomistler, toplumsal medyadan yaptıkları paylaşımlarda, BDDK’nin açıklamasını kıymetlendirdi.
İktisat müellifi Uğur Gürses, “Neyse ki transatlantik üzere duran koca batık, nihayet tespit edilebilmiş” derken, CHP İktisat Siyasetlerinden Sorumlu Genel Lider Yardımcısı Faik Öztrak şu sözleri kullandı: “Mızrak artık çuvala sığmaz oldu. Güç ve inşaat bölümlerine kullandırılan 46 milyar TL krediyi bankalar bilançolarında batık yazacak. Gerçeklerin er ya da geç ortaya çıkmak üzere bir huyu var.”
Ekonomist Atilla Yeşilada ise kelam konusu ölçünün büyüklüğüne vurgu yaparak, “Wow….46 milyar TL!. Lisana kolay” tabirlerini kullandı.
Ozan Gündoğdu/Birgün