Eşya musaderesi
Madde 54 (1) İyiniyetli ucuncu kişilere ait olmamak koşuluyla, kasıtlı bir sucun işlenmesinde kullanılan veya sucun işlenmesine tahsis edilen ya da suctan meydana gelen eşyanın musaderesine hukmolunur Sucun işlenmesinde kullanılmak uzere hazırlanan eşya, kamu guvenliği, kamu sağlığı veya genel ahlak acısından tehlikeli olması durumunda musadere edilir
(2) Birinci fıkra kapsamına giren eşyanın, ortadan kaldırılması, elden cıkarılması, tuketilmesi veya musaderesinin başka bir surette imkansız kılınması halinde; bu eşyanın değeri kadar para tutarının musaderesine karar verilir
(3) Sucta kullanılan eşyanın musadere edilmesinin işlenen suca nazaran daha ağır sonuclar doğuracağı ve bu nedenle hakkaniyete aykırı olacağı anlaşıldığında, musaderesine hukmedilmeyebilir
(4) Uretimi, bulundurulması, kullanılması, taşınması, alım ve satımı suc oluşturan eşya, musadere edilir
(5) Bir şeyin sadece bazı kısımlarının musaderesi gerektiğinde, tumune zarar verilmeksizin bu kısmı ayırmak olanaklı ise, sadece bu kısmın musaderesine karar verilir
(6) Birden fazla kişinin paydaş olduğu eşya ile ilgili olarak, sadece suca iştirak eden kişinin payının musaderesine hukmolunur
Kazanc musaderesi
Madde 55 (1) Sucun işlenmesi ile elde edilen veya sucun konusunu oluşturan ya da sucun işlenmesi icin sağlanan maddi menfaatler ile bunların değerlendirilmesi veya donuşturulmesi sonucu ortaya cıkan ekonomik kazancların musaderesine karar verilir Bu fıkra hukmune gore musadere kararı verilebilmesi icin maddi menfaatin sucun mağduruna iade edilememesi gerekir
(2) Musadere konusu eşya veya maddi menfaatlere elkonulamadığı veya bunların merciine teslim edilmediği hallerde, bunların karşılığını oluşturan değerlerin musaderesine hukmedilir
* * *
5237 sayılı Turk Ceza Yasa’sında musadere bir guvenlik tedbiri olarak duzenlenmiştir Yeni TCKnun 5 maddesinde, “Bu Kanunun genel hukumleri, ozel ceza kanunları ve ceza iceren kanunlardaki suclar hakkında da uygulanır denmek suretiyle musaderenin artık sadece genel hukumlere gore yapılacağı ortaya konulmuştur Artık musadere işlemi, ozel ceza yasalarından bile kaynaklansa bu maddelere gore yapılacaktır
Yine yeni yasamızla değerin musaderesi de olanaklı hale gelmiştir
5237 Sayılı TCK’nun 75 maddesinin 5 fıkrası, TCK’nun 1198 maddesine paralel şekilde, “Bu madde gereğince kamu davasının acılmaması veya ortadan kaldırılması, kişisel hakkın istenmesine, malın geri alınmasına ve musadereye ilişkin hukumleri etkilemez şeklinde duzenlenemiştir Buna gore, onodeme nedeniyle kamu davasının acılmaması, takipsizlik kararı verilmesi veyahut acılan kamu dava*sının onodeme nedeniyle ortadan kaldırılması hallerinde musadere kararı verilebilmesi olanaklı hale gelmiştir Yine 74 madde*, “Genel af, ozel af ve şikayetten vazgecme, musadere olunan şeylerin veya odenen adli para cezasının geri alınmasını gerektirmeyeceğini hukum al*tına alarak bu halde de musaderenin gecerli olacağını anlatmak istemiştir
Ceza kararnamesi kaldırıldığı icin musadere usulu yeniden duzenlenmiştir Buna gore;
Musadere kararı verilmesi gereken hallerde kararı davayı goren mahkeme verir Eğer olayla ilgili olarak kamu davası acılmamış ise veya acılmış olmakla birlikte musadere konusunda bir karar verilmemiş ise; karar verilmesi icin C Savcısı veya katılan davayı gormeye yetkili mahkemeye başvurabilir Eğer musaderesi istenen eşya suc konusu olmayıp bizatihi musadereye tabi bulunan bir eşya ise o takdirde başvuru sulh ceza mahkemesine yapılır
Yine kamu davası acılmış olup ta iadesi gereken eşya ile ilgili bir karar verilmemiş olması durumunda mahkemece resen veya ilgililerin istemi uzerine bu eşyanın iadesine karar verilir Burada soruşturmanın dava acmama ile sonuclanması durumunda iade kararına ilişkin bir duzenleme yoktur Zira, kovuşturmaya yer olmadığına karar verildiğinde emanette bulunan ve iadesi gereken eşyanın C Savcılığı tarafından ilgilisine iadesi gereklidir Bu konuda mahkemece verilecek bir karar yoktur
Mahkeme bu başvuru uzerine işi duruşmalı olarak gorur Musadereye veya iadeye konu olan eşyanın uzerinde hakkı olan kişiler hak sahibi sıfatı ile duruşmaya cağırılacaklardır Bu kişiler sanığın sahip olduğu hakları kullanabileceklerdir Eğer cağrıya uyulmaz ise sonraki işlemlere devam edilir Zaten CMK nun 195 maddesine gore sadece musadereyi gerektiren davalarda kişiye gelmemesi halinde davanın yokluğunda goruleceği ihtarını taşıyan tebligat yapıldığında kişi gelmese de dava yokluğunda bitirilebilecektir
Musadere kararına karşı İSTİNAF YOLU acıktır
Madde 54 (1) İyiniyetli ucuncu kişilere ait olmamak koşuluyla, kasıtlı bir sucun işlenmesinde kullanılan veya sucun işlenmesine tahsis edilen ya da suctan meydana gelen eşyanın musaderesine hukmolunur Sucun işlenmesinde kullanılmak uzere hazırlanan eşya, kamu guvenliği, kamu sağlığı veya genel ahlak acısından tehlikeli olması durumunda musadere edilir
(2) Birinci fıkra kapsamına giren eşyanın, ortadan kaldırılması, elden cıkarılması, tuketilmesi veya musaderesinin başka bir surette imkansız kılınması halinde; bu eşyanın değeri kadar para tutarının musaderesine karar verilir
(3) Sucta kullanılan eşyanın musadere edilmesinin işlenen suca nazaran daha ağır sonuclar doğuracağı ve bu nedenle hakkaniyete aykırı olacağı anlaşıldığında, musaderesine hukmedilmeyebilir
(4) Uretimi, bulundurulması, kullanılması, taşınması, alım ve satımı suc oluşturan eşya, musadere edilir
(5) Bir şeyin sadece bazı kısımlarının musaderesi gerektiğinde, tumune zarar verilmeksizin bu kısmı ayırmak olanaklı ise, sadece bu kısmın musaderesine karar verilir
(6) Birden fazla kişinin paydaş olduğu eşya ile ilgili olarak, sadece suca iştirak eden kişinin payının musaderesine hukmolunur
Kazanc musaderesi
Madde 55 (1) Sucun işlenmesi ile elde edilen veya sucun konusunu oluşturan ya da sucun işlenmesi icin sağlanan maddi menfaatler ile bunların değerlendirilmesi veya donuşturulmesi sonucu ortaya cıkan ekonomik kazancların musaderesine karar verilir Bu fıkra hukmune gore musadere kararı verilebilmesi icin maddi menfaatin sucun mağduruna iade edilememesi gerekir
(2) Musadere konusu eşya veya maddi menfaatlere elkonulamadığı veya bunların merciine teslim edilmediği hallerde, bunların karşılığını oluşturan değerlerin musaderesine hukmedilir
* * *
5237 sayılı Turk Ceza Yasa’sında musadere bir guvenlik tedbiri olarak duzenlenmiştir Yeni TCKnun 5 maddesinde, “Bu Kanunun genel hukumleri, ozel ceza kanunları ve ceza iceren kanunlardaki suclar hakkında da uygulanır denmek suretiyle musaderenin artık sadece genel hukumlere gore yapılacağı ortaya konulmuştur Artık musadere işlemi, ozel ceza yasalarından bile kaynaklansa bu maddelere gore yapılacaktır
Yine yeni yasamızla değerin musaderesi de olanaklı hale gelmiştir
5237 Sayılı TCK’nun 75 maddesinin 5 fıkrası, TCK’nun 1198 maddesine paralel şekilde, “Bu madde gereğince kamu davasının acılmaması veya ortadan kaldırılması, kişisel hakkın istenmesine, malın geri alınmasına ve musadereye ilişkin hukumleri etkilemez şeklinde duzenlenemiştir Buna gore, onodeme nedeniyle kamu davasının acılmaması, takipsizlik kararı verilmesi veyahut acılan kamu dava*sının onodeme nedeniyle ortadan kaldırılması hallerinde musadere kararı verilebilmesi olanaklı hale gelmiştir Yine 74 madde*, “Genel af, ozel af ve şikayetten vazgecme, musadere olunan şeylerin veya odenen adli para cezasının geri alınmasını gerektirmeyeceğini hukum al*tına alarak bu halde de musaderenin gecerli olacağını anlatmak istemiştir
Ceza kararnamesi kaldırıldığı icin musadere usulu yeniden duzenlenmiştir Buna gore;
Musadere kararı verilmesi gereken hallerde kararı davayı goren mahkeme verir Eğer olayla ilgili olarak kamu davası acılmamış ise veya acılmış olmakla birlikte musadere konusunda bir karar verilmemiş ise; karar verilmesi icin C Savcısı veya katılan davayı gormeye yetkili mahkemeye başvurabilir Eğer musaderesi istenen eşya suc konusu olmayıp bizatihi musadereye tabi bulunan bir eşya ise o takdirde başvuru sulh ceza mahkemesine yapılır
Yine kamu davası acılmış olup ta iadesi gereken eşya ile ilgili bir karar verilmemiş olması durumunda mahkemece resen veya ilgililerin istemi uzerine bu eşyanın iadesine karar verilir Burada soruşturmanın dava acmama ile sonuclanması durumunda iade kararına ilişkin bir duzenleme yoktur Zira, kovuşturmaya yer olmadığına karar verildiğinde emanette bulunan ve iadesi gereken eşyanın C Savcılığı tarafından ilgilisine iadesi gereklidir Bu konuda mahkemece verilecek bir karar yoktur
Mahkeme bu başvuru uzerine işi duruşmalı olarak gorur Musadereye veya iadeye konu olan eşyanın uzerinde hakkı olan kişiler hak sahibi sıfatı ile duruşmaya cağırılacaklardır Bu kişiler sanığın sahip olduğu hakları kullanabileceklerdir Eğer cağrıya uyulmaz ise sonraki işlemlere devam edilir Zaten CMK nun 195 maddesine gore sadece musadereyi gerektiren davalarda kişiye gelmemesi halinde davanın yokluğunda goruleceği ihtarını taşıyan tebligat yapıldığında kişi gelmese de dava yokluğunda bitirilebilecektir
Musadere kararına karşı İSTİNAF YOLU acıktır