Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Memuriyette görevi istismar etme
657 görevi istismar etme nedir
Görev ve yetkinin kötüye kullanılması özet olarak çıkar sağlamada makam adını kullanması1, memurun kanunlar göre belirlenen yetkisinin dışına çıkarak başkalarına hasar vermesi veya avantaj tedarik etmesidir2 Memurların görevlerini kötüye kullanmaları durumunda, faydalanma biçim ve derecesine tarafından yasalarda çeşitli özel hükümlerden biri olan görevi kötüye kullanma bir kabahat olarak Türk Cinayet Kanunun 228 inci maddesi ile 240 ncı maddesinde düzenlenmiştir genel olarak kötüye kullanma Kanunun 240ncı maddesinde düzenlenmesine karşılık 228 inci maddesinde keyfi ve sert muamele suçlarına yer verilmiştir Ortaya meydana çıkan suç, fail memurun genelde kanun ve sair kurallara aykırı işlem yapmasından ibaret olduğu halde, 228 inci madde de fakat görevi suistimal memurun ferde karşı keyfi muamele yapması veya yapılmasını emretmesinden oluşmaktadır3 228 inci madde; “ devlet memurlarından her kim bir şahıs veya memur hakkında memuriyetine ait vazifeyi suistimal ile kanun ve nizamın tahsis ettiği ahvalden başka bir suretle keyfi bir muamele yapar ya da yapılmasını emreder ya da ettirirse altı aydan 3 seneye dek hapis cezası ile cezalandırılır Bu muamelede hususi maksat veya siyasi saik ya da sebep mevcut ise cezası üçte birdenbire yarıya değin arttırılır Memuriyetinin icrasında gereksiz yere sert muamelelerle bir şahsın kanun hükmüne ya da hükümetin emirlerine itaat etmemesine sebep olan memur deha aynı ceza ile cezalandırılır ifadelerini içermektedir
Keyfi ve sert muamelelerin bir yaptırıma bağlanmasındaki başlıca gaye, ulus hizmetlerinin yerine getirilmesi sırasında disiplinin sağlanması ve millet gücünü elinde bulunduranlara karşısında birey haklarının korunmasıdır Memuriyet bu suçun unsurudur ve bu suçun faili sadece devlet memuru olabilir Özel şahıslar ise memurun eylemine katılmaları halinde bu suçun faili olabilirler Mağdur ise, muameleye maruz kalan kişidir Memur göre yapılan kanun dışı her muamele keyfi bir muameledir4 Bu muamele ile, görevli memur bir şahsın veya diğer bir memurun haklarına karşısında işlem yapmalı ya da hasar vermelidir Fail memurun devletleştirme kanununa tutarsız olarak taşınmazı yıktırması, belediye başkanının görevden sonuç kararının idare mahkemesince iptali üstüne mağdur yeniden işe alması, belediye başkanının imtihan şampiyon memur yerine diğer birini memur olarak işe alması gibi5
Sert muamele kanuna aykırı olarak yapılan hitabe ve hareketlerdir Bir muamelenin sert olduğundan bahsedilebilmesi için mutlaka cebir, kuvvet gibi bir eylemin varlığı durum değildir Bir kimsenin aşağılanması ve terbiye kurallarına tutarsız davranılması da sert muamele sayılmaktadır
Ödev ve yetkinin kötüye kullanılmasının kabahat olarak kabul edildiği bir öteki madde Türk Cinayet Kanunun 240 ncı maddesidir Madde de açıklama; “Yasada yazılı hallerden başka hangi nedenle olursa olsun görevini kötüye kullanan memur derecesine göre bir yıldan üç yıla değin hapsolunur Cezayı hafifletici nedenlerin bulunması halinde altı aydan bir yıla dek hapis ve her iki halde ikibin liradan onbin liraya değin ağır para cezasiyle cezalandırılır Ayrıca memuriyetten süreli ya da temelli yoksun kılınır ifadeleriyle yerini almıştır
Fiilin suç olarak belirtilmesi ve cezalandırılmasında korunmak istenilen yasal fayda, kamu görevinin kurallar ve uygulamalarla belirlenen disiplin ve düzen içerisinde yürütülmesinin sağlanması yanına ulus idaresinin olumsuz davranışlar ve eylemlerle zarara uğramasını önlemektir6
Memurun görevi nasıl yapacağı yasa ve mevzuatlarla düzenlenmiş olup kural olarak görevin bu nizannamelere uygun bir şekilde yerine getirilmesi beklenir Görevin yasa ve mevzuata aykırı ya da belirlenen usuller dışında yapılması çeşitli biçimlerde olabilir Görevin ne olduğu yasa, anayasa, yönetmelik ve bunlara uygun olarak düzenlenen yazılı ve sözlü emirler, direktiflerden kavranabilir7
Görevi kötüye kullanma suçunun faili memurdur Memurun izinli olması suçun oluşmasına engel değildir Burada işlenen fiil memurun yasa ve ilgili mevzuatla belirlenen göreviyle ilgili olmalıdır Eylem, hukuki yetkinin aşılması, yasal biçim ve yönteme uymama, takdir yetkisini amacı dışarıda faydalanma, ön koşullara uyulmaması, mahkeme kararları gibi takdire olanak tanımadan uyulması gereken kararlara uymamakta bilerek ısrar etmek, memurun kendisi veya yakınları hakkında işlem yapma durumuyla karşı karşıya gelmesine karşın devamlı lehe iş yapması, kendisine ya da başkasına kullanmak ya da başkalarına acıtmak nedeniyle hareket etmesi gibi farklı alanlara yönlendirilmiş biçimlerde ve durumlarda memurun görevine ait yetkileri kötüye kullandığı kabul edilmektedir8
Memurun görevini kötüye kullandığının kabul edilmesi için bir eylemi gerçekleştirmesi gerekmektedir Uyuşuk kalmakla herhangi bir devir üretilmiş olmayacağı durumunda görevini kötüye kullanmış olmaz9
Yapılan fiilin memurun yasa ve mevzuatla belirlenen görevleriyle ilgili olmalıdır Fiil, hukuki yetkinin aşılması, yasal biçim ve yönteme uyulmaması, takdir yetkisinin hedef haricen kullanılması, ön koşullara uyulmaması, duruşma kararları gibi takdire olanak tanımadan uyulması gerekli kararlara uymamakta mahsus ısrar edilmesi, memurun kendisi ya da yakınları hakkında operasyon yapma durumuyla karşısında karşıya gelmesine karşın bunu devretmemesi ve aralıksız lehe iş yapması, kendisine veya başkasına kullanmak ya da başkalarına yaralamak nedeniyle hareket edilmesi gibi biçimlerde gerçekleşmektedir10
Memurun kötüye kullandığı yetkiyi bilmesi ve bunun yasaya tutarsız olduğunun bilincinde olarak sonucu işlemesi görevi istismar etme suçunun oluşumunda yeterlidir Kastın varlığı için yalnızca hareketin iradi olması gerekmez Keza memurun yaptığı hareketin görevi kötüye kullanma özelliğinde olduğunun bilincine, yani bu şekilde hareket etmekle görevini belirleyen kanunlara, düzenlemelere ve talimatlara aykırı davrandığının bilincine de sahip olması gerekir11
Görevi istismar etme suçunda, eğer hasar gelmemişse, fert veya devlet, kurum zararı az ise, memurun sağladığı çıkar eksik ve memur subjektif bir değer biçme ile ve kendince hileli görüp zannettiği durumu düzeltmek için eylemi yapmışsa bu şart, suça yönelme koşullarının varlığı, somut ve manevi baskılara dayanamaması gibi durumlar gözetilecektir12
Görevi kötüye kullanma suçu ara sıra evrakta sahtekarlık, rüşvet, zimmet, ihtilas ve irtikap suçları ile karıştırılabilmektedir Görevli memurun görevini kötüye göstermek için düzenlediği belge, özel niteliği itibarıyla sahte belge, kandırma yeteneği yahut yani yasal netice doğurmuyorsa sahtekarlık suçu oluşmayacak, ancak kastını açığa vuran deliller, belgeler elde edilmiş olduğundan görevini kötüye kullandığı kabul edilecektir13
Görevli memur, yapmakta olduğu işlem için hukuki olarak durum olmayan bir belgeyi o işlemle ilgili diğer belgelerde yardım alır veyahut işlemle sonucu bakımından gerekmeyen belgeyi sahte düzenlerse sahtekarlık suçu oluşmaz, görevi kötüye kullanma suçu oluşur
Eğer memur sahtekarlık amacı ile değil de kendisini ya da başkasını bir takım külfetlerden kurtarmak için sahte doküman düzenlemişse, örneğin görevi yapmadığı halde yapmış gibi zabıt düzenleyerek olanı değil, olmayanı var olarak göstermişse görevi istismar etme suçu oluşmaktadır PTT tebliğ memurunun tebligatı başkasına yaptığı halde “kendisine verildi şerhini vererek muhataba beyanname yapmış gibi göstermesi, köy muhtarının ölüm olayını süresi içinde nüfus idaresine bildirmeyip aradan uzun zaman geçtikten sonraki tarihte ölmüş gibi ilmuhaber düzenlemesi, kendiliklerinden sınav yapıp kazandı belgesi vererek bazı kişileri kadroya ödev eden Süt Endüstrisi Kurumu görevlilerinin eylemleri14 misal olarak verilebilir Bu durumlarda evrak, yapılmak istenilen bir iş için vasıta ve dayanak olarak meydana getirilmektedir15 *
657 görevi istismar etme nedir
Görev ve yetkinin kötüye kullanılması özet olarak çıkar sağlamada makam adını kullanması1, memurun kanunlar göre belirlenen yetkisinin dışına çıkarak başkalarına hasar vermesi veya avantaj tedarik etmesidir2 Memurların görevlerini kötüye kullanmaları durumunda, faydalanma biçim ve derecesine tarafından yasalarda çeşitli özel hükümlerden biri olan görevi kötüye kullanma bir kabahat olarak Türk Cinayet Kanunun 228 inci maddesi ile 240 ncı maddesinde düzenlenmiştir genel olarak kötüye kullanma Kanunun 240ncı maddesinde düzenlenmesine karşılık 228 inci maddesinde keyfi ve sert muamele suçlarına yer verilmiştir Ortaya meydana çıkan suç, fail memurun genelde kanun ve sair kurallara aykırı işlem yapmasından ibaret olduğu halde, 228 inci madde de fakat görevi suistimal memurun ferde karşı keyfi muamele yapması veya yapılmasını emretmesinden oluşmaktadır3 228 inci madde; “ devlet memurlarından her kim bir şahıs veya memur hakkında memuriyetine ait vazifeyi suistimal ile kanun ve nizamın tahsis ettiği ahvalden başka bir suretle keyfi bir muamele yapar ya da yapılmasını emreder ya da ettirirse altı aydan 3 seneye dek hapis cezası ile cezalandırılır Bu muamelede hususi maksat veya siyasi saik ya da sebep mevcut ise cezası üçte birdenbire yarıya değin arttırılır Memuriyetinin icrasında gereksiz yere sert muamelelerle bir şahsın kanun hükmüne ya da hükümetin emirlerine itaat etmemesine sebep olan memur deha aynı ceza ile cezalandırılır ifadelerini içermektedir
Keyfi ve sert muamelelerin bir yaptırıma bağlanmasındaki başlıca gaye, ulus hizmetlerinin yerine getirilmesi sırasında disiplinin sağlanması ve millet gücünü elinde bulunduranlara karşısında birey haklarının korunmasıdır Memuriyet bu suçun unsurudur ve bu suçun faili sadece devlet memuru olabilir Özel şahıslar ise memurun eylemine katılmaları halinde bu suçun faili olabilirler Mağdur ise, muameleye maruz kalan kişidir Memur göre yapılan kanun dışı her muamele keyfi bir muameledir4 Bu muamele ile, görevli memur bir şahsın veya diğer bir memurun haklarına karşısında işlem yapmalı ya da hasar vermelidir Fail memurun devletleştirme kanununa tutarsız olarak taşınmazı yıktırması, belediye başkanının görevden sonuç kararının idare mahkemesince iptali üstüne mağdur yeniden işe alması, belediye başkanının imtihan şampiyon memur yerine diğer birini memur olarak işe alması gibi5
Sert muamele kanuna aykırı olarak yapılan hitabe ve hareketlerdir Bir muamelenin sert olduğundan bahsedilebilmesi için mutlaka cebir, kuvvet gibi bir eylemin varlığı durum değildir Bir kimsenin aşağılanması ve terbiye kurallarına tutarsız davranılması da sert muamele sayılmaktadır
Ödev ve yetkinin kötüye kullanılmasının kabahat olarak kabul edildiği bir öteki madde Türk Cinayet Kanunun 240 ncı maddesidir Madde de açıklama; “Yasada yazılı hallerden başka hangi nedenle olursa olsun görevini kötüye kullanan memur derecesine göre bir yıldan üç yıla değin hapsolunur Cezayı hafifletici nedenlerin bulunması halinde altı aydan bir yıla dek hapis ve her iki halde ikibin liradan onbin liraya değin ağır para cezasiyle cezalandırılır Ayrıca memuriyetten süreli ya da temelli yoksun kılınır ifadeleriyle yerini almıştır
Fiilin suç olarak belirtilmesi ve cezalandırılmasında korunmak istenilen yasal fayda, kamu görevinin kurallar ve uygulamalarla belirlenen disiplin ve düzen içerisinde yürütülmesinin sağlanması yanına ulus idaresinin olumsuz davranışlar ve eylemlerle zarara uğramasını önlemektir6
Memurun görevi nasıl yapacağı yasa ve mevzuatlarla düzenlenmiş olup kural olarak görevin bu nizannamelere uygun bir şekilde yerine getirilmesi beklenir Görevin yasa ve mevzuata aykırı ya da belirlenen usuller dışında yapılması çeşitli biçimlerde olabilir Görevin ne olduğu yasa, anayasa, yönetmelik ve bunlara uygun olarak düzenlenen yazılı ve sözlü emirler, direktiflerden kavranabilir7
Görevi kötüye kullanma suçunun faili memurdur Memurun izinli olması suçun oluşmasına engel değildir Burada işlenen fiil memurun yasa ve ilgili mevzuatla belirlenen göreviyle ilgili olmalıdır Eylem, hukuki yetkinin aşılması, yasal biçim ve yönteme uymama, takdir yetkisini amacı dışarıda faydalanma, ön koşullara uyulmaması, mahkeme kararları gibi takdire olanak tanımadan uyulması gereken kararlara uymamakta bilerek ısrar etmek, memurun kendisi veya yakınları hakkında işlem yapma durumuyla karşı karşıya gelmesine karşın devamlı lehe iş yapması, kendisine ya da başkasına kullanmak ya da başkalarına acıtmak nedeniyle hareket etmesi gibi farklı alanlara yönlendirilmiş biçimlerde ve durumlarda memurun görevine ait yetkileri kötüye kullandığı kabul edilmektedir8
Memurun görevini kötüye kullandığının kabul edilmesi için bir eylemi gerçekleştirmesi gerekmektedir Uyuşuk kalmakla herhangi bir devir üretilmiş olmayacağı durumunda görevini kötüye kullanmış olmaz9
Yapılan fiilin memurun yasa ve mevzuatla belirlenen görevleriyle ilgili olmalıdır Fiil, hukuki yetkinin aşılması, yasal biçim ve yönteme uyulmaması, takdir yetkisinin hedef haricen kullanılması, ön koşullara uyulmaması, duruşma kararları gibi takdire olanak tanımadan uyulması gerekli kararlara uymamakta mahsus ısrar edilmesi, memurun kendisi ya da yakınları hakkında operasyon yapma durumuyla karşısında karşıya gelmesine karşın bunu devretmemesi ve aralıksız lehe iş yapması, kendisine veya başkasına kullanmak ya da başkalarına yaralamak nedeniyle hareket edilmesi gibi biçimlerde gerçekleşmektedir10
Memurun kötüye kullandığı yetkiyi bilmesi ve bunun yasaya tutarsız olduğunun bilincinde olarak sonucu işlemesi görevi istismar etme suçunun oluşumunda yeterlidir Kastın varlığı için yalnızca hareketin iradi olması gerekmez Keza memurun yaptığı hareketin görevi kötüye kullanma özelliğinde olduğunun bilincine, yani bu şekilde hareket etmekle görevini belirleyen kanunlara, düzenlemelere ve talimatlara aykırı davrandığının bilincine de sahip olması gerekir11
Görevi istismar etme suçunda, eğer hasar gelmemişse, fert veya devlet, kurum zararı az ise, memurun sağladığı çıkar eksik ve memur subjektif bir değer biçme ile ve kendince hileli görüp zannettiği durumu düzeltmek için eylemi yapmışsa bu şart, suça yönelme koşullarının varlığı, somut ve manevi baskılara dayanamaması gibi durumlar gözetilecektir12
Görevi kötüye kullanma suçu ara sıra evrakta sahtekarlık, rüşvet, zimmet, ihtilas ve irtikap suçları ile karıştırılabilmektedir Görevli memurun görevini kötüye göstermek için düzenlediği belge, özel niteliği itibarıyla sahte belge, kandırma yeteneği yahut yani yasal netice doğurmuyorsa sahtekarlık suçu oluşmayacak, ancak kastını açığa vuran deliller, belgeler elde edilmiş olduğundan görevini kötüye kullandığı kabul edilecektir13
Görevli memur, yapmakta olduğu işlem için hukuki olarak durum olmayan bir belgeyi o işlemle ilgili diğer belgelerde yardım alır veyahut işlemle sonucu bakımından gerekmeyen belgeyi sahte düzenlerse sahtekarlık suçu oluşmaz, görevi kötüye kullanma suçu oluşur
Eğer memur sahtekarlık amacı ile değil de kendisini ya da başkasını bir takım külfetlerden kurtarmak için sahte doküman düzenlemişse, örneğin görevi yapmadığı halde yapmış gibi zabıt düzenleyerek olanı değil, olmayanı var olarak göstermişse görevi istismar etme suçu oluşmaktadır PTT tebliğ memurunun tebligatı başkasına yaptığı halde “kendisine verildi şerhini vererek muhataba beyanname yapmış gibi göstermesi, köy muhtarının ölüm olayını süresi içinde nüfus idaresine bildirmeyip aradan uzun zaman geçtikten sonraki tarihte ölmüş gibi ilmuhaber düzenlemesi, kendiliklerinden sınav yapıp kazandı belgesi vererek bazı kişileri kadroya ödev eden Süt Endüstrisi Kurumu görevlilerinin eylemleri14 misal olarak verilebilir Bu durumlarda evrak, yapılmak istenilen bir iş için vasıta ve dayanak olarak meydana getirilmektedir15 *
