Abdülbaki Gölpınarlı Kimdir?

ABDÜLBAKİ GÖLPINARLI ( 12 OCAK 1900 25 AĞUSTOS 1982)

Başlıca adı Mustafa İzzet Bâkî olan Abdulbaki Gölpınarlı 12 Ocak 1900'de İstanbul'da doğdu Cedleri Azerbaycanlıdır Gazeteci olan babası Ahmed Agâh Efendi, Mevlevî idi Gelenbevî İdâdîsinin son sınıfındayken babasını kaybetti Tahsiline ara vererek çalışmaya başladı İstanbul Vezneciler'de kitapçılıkla uğraştı Çorum'un Alaca ilçesindeki Menbâi İrfân İptidâî Mektebinde öğretmenlik ve idarecilik yaptı 1922'de İstanbul'a döndü, sınavla son sınıfına girdiği İstanbul Erkek Muallim Mektebi'ni, peşinde da İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü'nü, Profesör Köprülüzâde Mehmet Fuat Bey'in nezaretinde hazırladığı Melâmilik ve Melâmiler adlı mezuniyet tezi ile bitirdi (1930) Edebiyat öğretmeni olarak Konya, Kayseri, Balıkesir, Kastamonu liseleriyle İstanbul Haydarpaşa Lisesi'nde çalıştı Ankara Üniversitesi Dil ve TarihCoğrafya Fakültesi'nde Farsça okutmanlığı yaptı Doktorasını verdikten daha sonra benzer fakültede Metinler Şerhi okuttu İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nde İslamTürk Tasavvuf Tarihi ve Edebiyatı dersleri verdi 1945'te Türk Canice Kanunu'nun 142 maddesine aykırı davrandığı savıyla Tek Parti İdaresi göre tutuklandı; 10 ay hapis yattıktan sonra beraat etti ve bitmiş görevine döndü 1949'da seve seve emekliye ayrıldı

Adını 1931'de yayımladığı Melâmilik ve Melâmiler adlı yapıtıyla duyuran Gölpınarlı, Türkiyat Mecmuası, Şarkiyat Mecmuası, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası'nın yanı sıra değişik dergi ve gazetelerde fazla sayıda bilimsel makale yayımladı İslam Ansiklopedisi ile Türk Ansiklopedisi'nin farklı alanlara yönlendirilmiş maddelerini yazdı Divan edebiyatını eleştirel olmaktan ziyade ideolojik bir yaklaşımla değerlendirdiği Divan Edebiyatı Beyanındadır (1945) adlı kitabıyla büyük tartışmalara yol açtı sonra, kusur ettiğini ifade ederek yaklaşımını değiştirdi ve an edebiyatı üzerine çalışmalarda bulundu


Eserleri

Yunus Emre Divanı (19431948)
Fuzuli Divanı (1950)
Nedim Divanı (1951)
Mevlâna Celaleddin (1951)
Mevlânadan Daha Sonra Mevlevilik (1953)
Menâkıbı Hacı Bektaşı Veli (1963)
Alevi Bektaşi Nefesleri (1963)
100 Soruda Türkiye'de Mezhepler ve Tarikatlar (1969)
100 Soruda Tasavvuf (1969)
Simavna Kadısıoğlu Şeyh Bedreddin (1966)
Hurufilik Metinleri Kataloğu (1973)
Hayyam ve Rubaileri (1973)
Tarih Baştan Başa İslam Mezhepleri ve Şiilik (1979)
Tasavvuftan Dilimize Geçen Deyimler ve Atasözleri (1978)
Kur'anı Kerîm ve Meali (1955)











Anadolu

Beşikler vermişim Nuh'a
Salıncaklar, hamaklar,
Havva Ana'n dünkü çocuk sayılır,
Anadoluyum ben,
Tanıyor musun ?

Utanırım
Utanırım fukaralıktan,
Ele, güne karşısında çıplak
Üşür fidelerim,
Harmanım kesat
Kardeşliğin, çalışmanın,
Beraberliğin,
Atom güllerinin katmer açtığı,
Şairlerin, bilginlerin dünyalarında,
Kalmışım bir başıma,
Bir başıma ve uzakta
Biliyor musun ?

Binlerce yıl sağılmışım,
Dehşet atlılarıyla parçalamışlar
Nazlı, sehersabahleyin uykularımı
Hükümdarlar, saldırganlar, haydutlar,
Haraç salmışlar üstüme
Ne İskender takmışım,
Ne şah ne sultan
Göçüp gitmişler, gölgesiz!
Selamlama etmişim dostuma
Ve dayatmışım
Görüyor musun ?

Nasıl severim bir bilsen
Köroğlu'yu,
Karayılanı,
Bilinmez Askeri
Sonra Pir Sultanı ve Bedrettini
Sonradan kalem yazmaz,
Bir nice sevda
Bir bilsen,
Onlar beni nasıl severdi
Bir bilsen, Urfa'da kurşun atanı
Minareden, barikattan,
Selvi dalından,
Ölüme nasıl gülerdi
Bilmeni mutlak isterim,
Duyuyor musun ?

Böylece yıkma kendini,
Öyle mahzun, böylece ilginç
Nerede olursan ol,
İçerde, dışarda, derste, sırada,
Yürü üzerine üstüne,
Tükür yüzüne celladın,
Fırsatçının, fesatçının, hayının
Dayan kitap ile
Dayan iş ile
Tırnak ile, diş ile,
Umut ile, sevda ile, düş ile
Dayan rüsva etme beni

Gör, nasıl her tarafta yaratılırım,
Namuslu, genç ellerinle
Kızlarım,
Oğullarım var gelecekte,
Herbiri vazgeçilmez cihan parçası
Kaç bin takvim hasretimin koncası,
Gözlerinden,
Gözlerinden öperim,
Bir umudum sende,
Anlıyor musun ? *