Abdullah Bİn Avn

Abdullah Bİn Avn ABDULLAH BİN AVN Peygamber efendimizin arkadaşlarını görebilen büyük velîlerden İsmi Abdullah bin Avn bin Ertabân elMüzenî'dir İbni Avn diye de bilinir Basra'da doğdu Doğum târihi bilinmemektedir Hadîsi şerîf mütehassısı olarak Basra'da şan buldu 768 (H151) senesinde vefât etti Abdullah bin Avn, devrinin büyük âlimlerinden okudu Hadîsi şerîf ilminde zamânın önde gelen âlimleri arasına girdi Semâme bin Abdullah bin Enes, Muhammed ibni Sîrîn, İbrâhim enNehaî, Ziyâd bin Cübeyr bin Hayve, Kâsım bin Muhammed, Hasanı Basrî, Şa'bî, Mücâhid ve başkalarından hadîsi şerîf rivâyet etti Hadîsi şerîf öğrenmek için Mekke, Medîne, Kûfe, Basra ve daha pek çok yere yolculuk etti İmâmı A'meş, Dâvûd bin Ebî Hind, Süfyânı Sevrî, Şû'be, Ebû Yahyâ elKattân, Abdullah ibniMübârek, Vekî bin Cerrâh, Muâz ibni Muâz, Muhammed bin Abdullah elEnsârî ve başkaları kendisinden hadîs rivayet ettiler Büyük âlim Kurre (rahmetullahi aleyh) der ki: Biz İbni Sîrîn'in verâsına, haram ve şüphelilerden sakınmasına hayrân idik Lakin Abdullah ibni Avn, onu bize unutturdu O bu hususta çok ileri mertebelerde idiBikâr bin Abdullah esSîrînî anlatır: İbni Avn'ın kimseyle alay ettiğini görmedim Çünkü o, kendi hâlinde ve nefsiyle meşguldü Günden güne olgunlaşıyor, tasavvufta gitgide yükseliyor ve derecelere kavuşuyordu Abdullah bin Avn hazretleri her gün sabah namazını talebeleri ile kılar, kimseyle konuşmadan, kıbleye aleyhinde oturur, Allahü teâlâyı zikrederdi Bu hal güneşin doğmasına değin sürerdi Talebeleri de aynı şekilde yapardı Güneş doğduktan sonradan onlara dönüp, derse başlar ve nasîhat ederdi Bir defâsında; Zeki bir kimse bir hatâ işlediğinde ne yapalım?diye kendisine soruldu Buyurdu fakat: Akıllı bir kimseyi, işlediği hatâ için azarlamak yakışmaz Şu zamânımızda da şart budur Kim birini incitirse, daha şiddetli azarı bir başkasından kendisi duyarAbdullah bin Avn, anlamsız ve faydasız şeyler konuşmaz, insanların hayrına olan şeyleri anlatırdı Bulunduğu yerde kendisinden çok aroma yayılırdı Pak ve güzel giyinirdiBelli zamanlarda evine kapanır, sükût ve tefekkürle zaman geçirirdi İyi işlerini gizler, belirlenmiş etmezdi Esas ve babasına iyiliği çoktu Onların yediği kaptan hiç yemek yemek yemezdi Bu sebeple kendisine sordular: Ey Allahın sevgili kulu niçin böyle yapıyorsun?Cevâben buyurdu oysa: Korkarım, yediğim kaptaki bir lokmada, onların gözü olur da farkına varmadan alıp yiyebilirim Bir gün annesi çağırdı Azıcık sert bir şekilde cevap vermişti Daha Sonra bu hâline çok üzüldü Hemen gitti ve bu hareketine keffâret olsun diye, iki esir âzâd etti Evlerinin hepsinde müslümanlar parasız otururdu İsteyeceği ödenti onlara fazla gelebilir düşüncesiyle hiç kira almazdı Diline sâhib olup, hiçbir süre fena söz söylemezdi Yaptıklarından pişman olmayan aklı selîm sâhibiydi Kur'ânı kerîmi fazla okur, cemâate devâm ederdi İbni Mus'ab'a; Abdullah bin Avn hakkında ne dersin?denilince; Avn oğlu ile yirmi dört sene berâber kaldım Her şeyine uyarı ettim Her hâliyle dînimize yerinde yaşayışının netîcesinde meleklerin ona bir hatâ yazmadığı kanâatine vardımcevabını verdi Yahyâ elKattân da; Avn oğlu Abdullah'ın üstünlüğü, halk arasında dünyâyı en fazla terketmiş olması bakımından yok, diline sâhib olması bakımındandır O, insanlar aralarında diline maksimum sâhib olanlardandır İbni Mübârek onun için; Onun gibi namaz kılan görmedimdedi Âlimlerden Ravh ismindeki bir zât da; Ondan daha ibâdet edici birisini görmedimbuyurdu Abdullah ibni Avn hiç kızmazdı Bir gün birisi kendisini sinirlendirmek istedi, ona dönüp; Allahü teâlâ sana iyilikler versincevabını verdi ve duâ etti Muhammed bin Fudale anlatır: Peygamber efendimizi rüyâda gördüm İbni Avn'ı ziyaret ediniz Çünkü Allahü teâlâ ve Resûlü onu çok seviyorbuyurdu Bikâr binAbdullah esSîrînî, onun bir gün oruç tutup bir gün tutmadığını söyler İbni Mübârek'e; İbni Avn ne ile bu dereceye yükseldi?diye sorulunca; Doğruluklacevabını verdi Abdullah ibni Avn vasiyetlerinde; Ey kardeşlerim! Sizin için üç şeyi seviyorum Kur'ânı kerîmi gecegündüz okumanızı, cemâate devâmınızı ve kötü işlere mâni olmanızıbuyurdu 1) HilyetülEvliyâ; c3, s 37 2) TezkiretülHuffâz; c1, s 156 3) ElA'lâm; c4, s 111 4) TabakatülKübrâ; c1, s64 5) TehzîbütTehzîb, c5, s 346 6) İslâm Âlimleri Ansiklopedisi; cild 2, s91