Abraham Maslow Kimdir? Hayatı ve Teorisi

İnsanlık tarih boyunca insanın, yani kendisinin niyet ve davranışlarını anlamlandırmaya çalışmıştır. Bu emelle kurulan bir bilim olan psikoloji üzerine uzmanlaşan bilim insanları bu bahiste sayısız teori üretmişlerdir. Bunlar ortasında en bilinenlerden bir tanesi de Abraham Maslow tarafından ortaya koyulmuş ve kendi ismiyle Maslow’un muhtaçlıklar hiyerarşisi olarak anılan son derece değerli bir teoridir.

Abraham Maslow, Maslow’un muhtaçlıklar hiyerarşisi teorisinde bireyin motivasyon adımlarını belirlemiştir. Yani bir insanın temel muhtaçlıkları nelerdir ve daha fazlasını nasıl elde eder sorusuna odaklanmıştır. Maslow tıpkı vakitte hümanist psikoloji okulunun değerli isimlerinden bir adedidir ve odaklandığı öteki bir husus da insanın kendini gerçekleştirme sürecidir. Gelin Abraham Maslow kimdir yakından bakalım ve Maslow’un gereksinimler hiyerarşi teorisi nedir tüm ayrıntılarıyla görelim.


İçindekiler
Abraham Maslow kimdir?

Maslow’un hümanist psikoloji teorileri

Maslow’un, insanın kendini gerçekleştirme süreci hakkındaki teorileri

Maslow’un gereksinimler hiyerarşisi teorisi nedir? 

Maslow’un muhtaçlıklar hiyerarşisi basamakları:

Fizyolojik ihtiyaçlar

Güvenlik ihtiyaçları

Sevgi ihtiyacı

Saygınlık ihtiyacı

Kendini gerçekleştirme ihtiyaçları

Abraham Maslow ve çalışmaları neden kıymetli?


Abraham Maslow kimdir? Yalnız ve mutsuz bir çocuk:

Abraham Maslow, 1 Nisan 1908 tarihinde ABD’nin New York eyaletinin Brooklyn kentinde, Rusya’dan Amerika’ya göçen yahudi kökenli bir ailenin yedi çocuğundan birincisi olarak dünyaya geldi. Maslow’un daha sonra anlattığına nazaran erken çocukluk devrinde hakikaten yalnız ve mutsuzdu. Bu nedenle vaktinin birçoklarını kütüphane geçiriyor ve gerçek bir kitap kurduna dönüşüyordu.

Temel eğitimini aldıktan sonra City College of New York isimli üniversitede hukuk eğitimi aldı lakin daha sonra psikolojiye ilgi duymaya başladı ve Wisconsin Üniversitesi'ne geçti. Burada psikolog Harry Harlow ile tanışması onun hayatını değiştirdi ve onu kendisine akıl hocası olarak seçti. Maslow, Wisconsin Üniversitesi'nde psikoloji üzerine lisans, yüksek lisans ve doktora yaptı.

1937 yılında Brooklyn Koleji’nde öğretmen olarak çalışmaya başlayan Abraham Maslow, 1951 yılına kadar buradaki misyonunu sürdürdü. Burada öğretim üyesi olarak vazife yaptığı sırada Gestalt psikoloğu Max Wertheimer ve antropolog Ruth Benedict’in çalışmalarından etkilendi. Ona nazaran bu iki isim sahiden eşsiz insanlardı ve onları tahlil etmeye başladı. Bu tahliller daha sonra yapacağı çalışmaların temellerini atıyordu.

Maslow’un hümanist psikoloji teorileri:

Abraham Maslow, 1950’li yıllarda hümanist psikoloji ismi verilen bir niyet okulunun kurucularından ve en kıymetli isimlerden biri oldu. Muhtaçlıklar hiyerarşisi, kendini gerçekleştirme ve doruk tecrübeler üzere mevzular, hümanist psikoloji okulunun ilgilendiği temel hususlar haline geldi. Maslow’un teorileri ile o devir tanınan olan öteki niyetler ortasında birtakım temel farklar vardır;

• Maslow’a nazaran Freud'un psikanalitik kuramı ve Skinner'ın davranış kuramı, varoluşun olumsuz taraflarına çok fazla odaklanıyordu. 
• Maslow’a nazaran periyodun tanınan teorileri, insanın potansiyelini ihmal ediyordu.
• Maslow’un teorileri, insanın potansiyelini ortaya çıkarmaya ve refahını arttırmaya odaklanmıştı.

Maslow’un, insanın kendini gerçekleştirme süreci hakkındaki teorileri:

Abraham Maslow’un ortaya koyduğu tüm teorilerin temelinde, insanın kendini gerçekleştirme süreci vardır. Bu süreci; yeteneklerin, kapasitenin, potansiyelin tam olarak kullanılması halinde tanımlar. Maslow’a nazaran beşerler, daima olarak tam potansiyeline ulaşma eforu içindedirler.

Maslow’a nazaran kendini gerçekleştirmek bir maksat ya da varış noktası değildir. Kendini gerçekleştirme, insanların daima olarak refah, yaratıcılık, tatmin üzere hususlarda tekrar tekrar doruğa ulaşmaya çalıştıkları bir süreçtir. Maslow’a nazaran kendini gerçekleştiren insanlarda kimi temel ve ortak özellikler var; kendini kabul etme, kendiliğindenlik, bağımsızlık ve en yükseği deneme üzere. 

Maslow’un muhtaçlıklar hiyerarşisi teorisi nedir? 

Abraham Maslow’un ortaya koyduğu teoriler ortasında en bilinenlerden bir tanesi kendi ismiyle Maslow’un gereksinimler hiyerarşisi olarak anılan teorisidir. Bu teoriye nazaran farklı kategorilerde beş temel insan muhtaçlığı vardır ve bunlar, insanın motivasyonunu tetikler. Maslow’un muhtaçlıklar hiyerarşisini bir piramit üzere düşünebiliriz. 


Maslow’un muhtaçlıklar hiyerarşisi basamakları:


Fizyolojik gereksinimler:

Maslow’un gereksinimler hiyerarşisi teorisinin birinci basamağında fizyolojik muhtaçlıklar yer alır. Bunlar, insanın hayatta kalması için gerekli olan yiyecek, içecek, dinlenme, giyinme, barınma, sıhhat ve üreme üzere gereksinimlerdir. Bu muhtaçlıklarını yerine getirmemiş bir insan kolay kolay başka basamaklara geçemez. 

Güvenlik gereksinimleri:

Maslow’un muhtaçlıklar hiyerarşisi teorisinin ikinci basamağında güvenlik muhtaçlıkları yer alır. Duygusal ve fizikî şiddetten korunma, hırsızlıktan korunma, duygusal istikrar, sıhhat güvenliği, finansal güvenlik üzere bahisler güvenlik gereksinimleri ortasında yer alır.

Sevgi gereksinimi:

Maslow’un muhtaçlıklar hiyerarşisi teorisinin üçüncü basamağında sevgi muhtaçlığı yer alır. Ebeveynden, kardeşlerden, çocuklardan, eşlerden, partnerlerden ve arkadaşlardan alınan sevgi bu gereksinim kapsamındadır. Cinsel münasebette fizikî ve duygusal yakınlık, akraba bağlantıları, sosyal kümelere üye olma, iş arkadaşlarıyla takım kurma, bir kulübe üye olma, hobi kümesine katılma üzere hususlar da bu basamak kapsamında kıymetlendirilir.

Saygınlık gereksinimi:

Maslow’un gereksinimler hiyerarşisi teorisinin dördüncü basamağında saygınlık muhtaçlığı yer alır, bunlar ego güdümlü gereksinimlerdir. Bu gereksinimlerin başında bedelli olduğunuz ve saygıyı hak ettiğiniz inancı ile şahsî gelişim ve muvaffakiyet potansiyeline olan inanç yani kısaca özsaygı gelir. Diğerlerinden duyulan hürmet da kendi özsaygınızı arttırır. 

Kendini gerçekleştirme muhtaçlıkları:

Maslow’un gereksinimler hiyerarşisi teorisinin beşinci basamağında kendini gerçekleştirme muhtaçlıkları yer alır. Bu muhtaçlıklar, kişinin tüm potansiyelini gerçekleştirmesi olarak tanımlanır. Piramidin doruğudur. Eğitim, marifet geliştirme, diğerleriyle ilgilenme, yeni bir lisan öğrenme, seyahat etme, ödül kazanma üzere mevzular kendini gerçekleştirme gereksinimleri kapsamında kıymetlendirilir. 

Maslow, kendini gerçekleştirme muhtaçlıklarını büyüme gereksinimi olarak da isimlendirir. Hiyerarşinin birinci dört basamağındaki eksiklik gereksinimlerinden başka olarak kıymetlendirilir. Eksiklik muhtaçlıkları karşılanmadığı vakit kişi ziyan görür ve mutsuz olur. Kendini gerçekleştirme muhtaçlıkları karşılandığı vakit kişi keyifli olur lakin karşılanmadığı vakit ziyan görmez. Bu nedenle birinci dört basamak, hayati kıymete sahiptir. 


Abraham Maslow ve çalışmaları neden kıymetli?

8 Haziran 1970 tarihinde hayatını kaybeden Abraham Maslow, 20 yüzyılın en kıymetli psikologlarından bir tanesi olarak kabul ediliyor. Çünkü o, çalışmalarında her vakit insanın olumlu taraflarına odaklandı. Yaptığı çalışmalar sayesinde insan zihni düzgünleşme belirtileri gösterdi. Gereksinimler hiyerarşisi teorisi üzerine sayısız tenkit olsa bile çalışmaları bugün bile bilim dünyasını etkilemeye devam ediyor. 

Psikoloji bilimine sayısız katkı yapmış isimlerden bir tanesi olan Abraham Maslow kimdir, Maslow’un muhtaçlıklar hiyerarşi teorisi nedir gibi merak edilen soruları yanıtlayarak bu teori hakkında bilmeniz gereken ayrıntılardan bahsettik. Husus hakkındaki niyetlerinizi yorumlarda paylaşabilirsiniz.