Adak kesmenin şartları kısaca

Adakla ilgili koşullar nelerdir?
Yapılan bir adağın geçerli olabilmesi için keza adakta bulunan kimseyle keza de adağın konusu ile ilgili birtakım şartlar vardır Adağın geçerli olabilmesi için adakta bulunan kimsenin müslüman, akıl sağlığı uygun ve bülûğa (ergenlik çağına) ermiş bir kimse olması gerekir Çünkü adak bir ibadetin yerine getirilmesini gerektirir İbadetin yerine getirilmesi için de kişinin bütün eda ehliyetine sahip olması gerekir (Kâsânî, Bedâi‘, V, 8182) Adağın geçerliliği için adak konusunda aranan koşullar ise şunlardır: 1 Adanan şeyin cinsinden bir farz ya da vacip ibadetin bulunması gerekir Mesela namaz kılmayı, oruç tutmayı, sadaka vermeyi, kurban kesmeyi konu alan adaklar geçerlidir Hasta ziyareti ya da mevlid okutma adak konusu olmaz Türbelerde mum yakma, horoz kesme, kumaş bağlama, şeker ve helva dağıtma gibi halk aralarında görülen adak âdetlerinin İslam ’da yeri yoktur 2 Adanan şey kanımca hedeflenen (maksut) ibadet cinsinden olmalı, başka bir ibadete vesile olan bir ibadet olmamalıdır Mesela abdest almayı, ezan ve kamet okumayı, mescide girmeyi konu alan adak geçerli olmaz 3 Adanan husus, adayan şahsın o anda ya da daha sonra yapması gereken farz ya da vacip bir ibadet olmamalıdır Kılmakla mükellef olduğu namaz, tutmakla mükellef olduğu Ramazan orucu adak konusu olmaz 4 Adanan şeyin meydana gelmesi ve yapılması maddeten ve dinen mümkün ve meşru olmalı, adak mülk ise adayan şahsın mülkiyetinde bulunmalıdır Bir kimsenin sahip olmadığı muayyen bir malı adaması geçersiz, sahip olduğundan fazlasını adaması hâlinde ise yalnızca sahip olduğu kadarı hakkında geçerlidir Ama bir kimsenin ileride sahip olması kuvvetle mümkün bir malla ilgili adağı geçerli sayılır Örneğin ileride miras yoluyla sahip olacağı malı adanması böyledir Adak, başkasının mülkiyetinde yer alan bir malla ilgili olmamalıdır 5 Adanan fiil Allah ’a isyanı, bid ’at, günah ve mâsiyeti içermemelidir Böyle olması halinde adak geçersiz olur (Kâsânî, Bedâi‘ V, 8292; elFetâva ’lHindiyye, I, 229) Meydana gelmesi beğenilmeyen bir şarta yan olarak adakta yer alan kişilerin, Allah ’a verdiği bu güya durması gerekir Örneğin “Bir Daha alkol içmeyeceğim, içersem bir ay oruç tutayım şeklinde adakta bulunma böyledir Fakat beğenilmeyen şart gerçekleşirse, dilerse adadığı şeyi yerine getirir, dilerse ant kefareti öder Hanefîler bu durumda yemin kefareti ödemenin daha isabetli bir tavır olacağı görüşündedir Çünkü bu ahitleşme yemin sayılmaktadır (İbn Âbidîn, Reddü ’lmuhtâr, V, 507, 521) *