iltasyazilim
FD Üye
Adananın Kurtuluşu
Adanının Düşman İşgalinden Kurtuluşu
Adananın Fransız İşgalinden Kurtuluşu
Adana'da milli mücadelenin seyri Türk Ulusal Mücadelesinin bir özeti niteliğindedir 1918'de sona eren Birinci Dünya Savaşı'ndan daha sonra Türkler için yeni ve engebeli bir mücadele başlayacaktır Mondros Mütareke Antlaşması'nın imzalanışından 40 gün önce İngiliz süvarilerinin, Şimşek Orduları Grup Komutanı Liman Van Sandres''in karargahını basmaları Çukurova' nın işgalinin habercisi olmuştur
İstanbul Hükümetinin talebi üstüne Liman Van Sanders, 31 Ekim 1918'de tüm yetkileri Mustafa Kemal'e devrederken Yenildik, bizim için her şey bittisözüne karşılık Mustafa Kemal Savaş müttefikler için her yerde olabilir fakat bizi ilgilendiren savaş, kendi istikbalimizin savaşı, fakat acilen başlıyordiyerek milli mücadeledeki kararlılığını sergilemiştir Mustafa Kemal görevi devraldıktan sonra Adana'da kalmış ve şart tespiti yapmıştır
Resmi işgalden önce İstanbul Hükümetinin 23 Kasım 19818 tarihinde ve Sadrazam Ahmet İzzet Paşa imzalı Adana ve yöresinin düşmana bırakılmasını istediğiyazısı duyarlı Adana halkının tepkisini çekmiş ve feryatname adı bahşedilen protesto telgraflarının çekilmesine neden olmuştur
19 Eylül 1918 tarihinde birincil karargah baskınından sonradan 17 Aralık 1918'de Fransız Yarbay Romyö (Romieu)'nün birliğinin Çukurova'ya ve bir gün daha sonra Suriye'ye, işgal ordusu komutanı Hamlen (Hamlin)'in de törenle Adana'ya gelişi işgali resmileştirecektir
İşgal kuvvetlerinin İskenderun'a asker çıkarması üzerine Mustafa Kemal, zamanın hükümet ve başbakanına düşmana karşı alev açılacağını telgrafla bildirmiştirTarihi açıdan bakılacak olursa Adana'dan bahşedilen bu dikte, Türk Ulusal Mücadelesinin birincil emridir Kurtuluş Savaşı'ndan sonra Mustafa Kemal'in 15 Mart 1923 Adana ziyareti esnasında Bende bu vekayiin ilk şehvetli teşebbüsü bu memlekette, bu güzel Adana'da ceset bulmuşturifadesinin nedeni budur
İşgal kuvvetleri planlı bir şekilde Adana, Dörtyol, Saimbeyli, Kozan, Gaziantep ve Kahramanmaraş çevresine Ermenileri getirerek iskan ve işgal politikasını birlikte yürütmüşlerdir Kasıt, itilaf güçlerinin ileri bir karakoluhükmünde Ermenistan Devletine zemin hazırlamaktı
18 Aralık 1918 tarihindeki resmi işgalden önce 01 Aralık 1918'de Kilikya'lılar Cemiyeti resmiyet kazandı Cemiyetin toplanma nedeni Adana ve çevresini işgal edenlere karşı nasıl bir dayanışma içerisinde olacakları konusunda görünüm alışverişlerinde bulunmak ve Çukurova'lıları işgalcilerin baskısından kurtarmak, aynı zamanda İstanbul Hükümeti ile münasebetlerini iyi tutarak işgalci devletlerin temsilcileri üstünde etkin olmaktı
Mustafa Kemal'in; Rumeli ve Anadolu Müdafaai Hukuk Cemiyetleri ile Çukurova'daki Müdafaai Hukuk cemiyetleri aralarında bağlantı oluşturmaya karşın kasıt ve görüşleri vardı
1920'de Toros'lardan Fransızlara aleyhinde hücum başlatılmıştır Adana halkı kadar yapılan direnişin birincil ve kayda değer sonuçlarından biri 27 mayıs 1920'de Fransız Orduları Komutanı Menil'in esir alınmasıdır Karboğazıolayı olarak aşina bu durum, Kuvayı Milliye'nin ilk zaferidir
10 Temmuz 1920'de Ermeniler kadar büyük bir güçlü olarak soykırım harekatına girişilmiş ve bu harekat sonucu onbinlerce kadınlı çocuklu Adana'lı Toros'lara içten kaçmıştır 4 gün süren bu hareket tarihte kaç kaçolayı olarak isimlendirilmiştir
5 Ağustos 1920'de Mustafa Kemal Paşa, Fevzi Bey (ANLAMAK) ve Milletvekilleri Pozantı'ya gelmiş, burayı il haline getirerek Pozantı Kongresi'ni yapmışlardır
Düşmanın saldırısı aleyhinde, Adana ve havalesinde direnişe geçen Türkler, çok büyük kayıplar vermişlerdir Bahşedilen bu kayıplar ve yapılan mücadele sonucunda, 1920 sonlarında Fransızları ağır yenilgiye uğratmayı başarmışlardır Bu savaşlarda fedakarlık bildiren Tekelioğlu Sinan, Kara Afat, Selahattin Adil, Manisalı Ali, Osman ÇAMURDAN, İbo Osman, Hacı Ağa, Şehit Ökkeşoğlu Efe, Emin Ağa, Kılavuz Hatice, Tayyar Rahime, Kara Fatma (Adile Onbaşı) gibi daha nice kahramanları rahmetle anıyoruz
Fransa ile TBMM Hükümeti arasında 20 Ekim 1921 tarihli Ankara Anlaşması neticesinde, 5 Ocak 1922'de Fransızlar beraberlerinde getirdikleri Ermenilerle birlikte bölgeyi adamakıllı boşaltmışlardır
5 Ocak 1922 tarihinde millet göre Adana'nın kurtuluşunu kutlamak amacıyla Büyüksaat ile Ulucami aralarında çok büyük bir bayrak çekilmiş ve daha sonra bu bayrak kurtuluş simgesi haline gelerek ilin sonraki kurtuluş günlerinde tekrarlanmıştır *
Adanının Düşman İşgalinden Kurtuluşu
Adananın Fransız İşgalinden Kurtuluşu
Adana'da milli mücadelenin seyri Türk Ulusal Mücadelesinin bir özeti niteliğindedir 1918'de sona eren Birinci Dünya Savaşı'ndan daha sonra Türkler için yeni ve engebeli bir mücadele başlayacaktır Mondros Mütareke Antlaşması'nın imzalanışından 40 gün önce İngiliz süvarilerinin, Şimşek Orduları Grup Komutanı Liman Van Sandres''in karargahını basmaları Çukurova' nın işgalinin habercisi olmuştur
İstanbul Hükümetinin talebi üstüne Liman Van Sanders, 31 Ekim 1918'de tüm yetkileri Mustafa Kemal'e devrederken Yenildik, bizim için her şey bittisözüne karşılık Mustafa Kemal Savaş müttefikler için her yerde olabilir fakat bizi ilgilendiren savaş, kendi istikbalimizin savaşı, fakat acilen başlıyordiyerek milli mücadeledeki kararlılığını sergilemiştir Mustafa Kemal görevi devraldıktan sonra Adana'da kalmış ve şart tespiti yapmıştır
Resmi işgalden önce İstanbul Hükümetinin 23 Kasım 19818 tarihinde ve Sadrazam Ahmet İzzet Paşa imzalı Adana ve yöresinin düşmana bırakılmasını istediğiyazısı duyarlı Adana halkının tepkisini çekmiş ve feryatname adı bahşedilen protesto telgraflarının çekilmesine neden olmuştur
19 Eylül 1918 tarihinde birincil karargah baskınından sonradan 17 Aralık 1918'de Fransız Yarbay Romyö (Romieu)'nün birliğinin Çukurova'ya ve bir gün daha sonra Suriye'ye, işgal ordusu komutanı Hamlen (Hamlin)'in de törenle Adana'ya gelişi işgali resmileştirecektir
İşgal kuvvetlerinin İskenderun'a asker çıkarması üzerine Mustafa Kemal, zamanın hükümet ve başbakanına düşmana karşı alev açılacağını telgrafla bildirmiştirTarihi açıdan bakılacak olursa Adana'dan bahşedilen bu dikte, Türk Ulusal Mücadelesinin birincil emridir Kurtuluş Savaşı'ndan sonra Mustafa Kemal'in 15 Mart 1923 Adana ziyareti esnasında Bende bu vekayiin ilk şehvetli teşebbüsü bu memlekette, bu güzel Adana'da ceset bulmuşturifadesinin nedeni budur
İşgal kuvvetleri planlı bir şekilde Adana, Dörtyol, Saimbeyli, Kozan, Gaziantep ve Kahramanmaraş çevresine Ermenileri getirerek iskan ve işgal politikasını birlikte yürütmüşlerdir Kasıt, itilaf güçlerinin ileri bir karakoluhükmünde Ermenistan Devletine zemin hazırlamaktı
18 Aralık 1918 tarihindeki resmi işgalden önce 01 Aralık 1918'de Kilikya'lılar Cemiyeti resmiyet kazandı Cemiyetin toplanma nedeni Adana ve çevresini işgal edenlere karşı nasıl bir dayanışma içerisinde olacakları konusunda görünüm alışverişlerinde bulunmak ve Çukurova'lıları işgalcilerin baskısından kurtarmak, aynı zamanda İstanbul Hükümeti ile münasebetlerini iyi tutarak işgalci devletlerin temsilcileri üstünde etkin olmaktı
Mustafa Kemal'in; Rumeli ve Anadolu Müdafaai Hukuk Cemiyetleri ile Çukurova'daki Müdafaai Hukuk cemiyetleri aralarında bağlantı oluşturmaya karşın kasıt ve görüşleri vardı
1920'de Toros'lardan Fransızlara aleyhinde hücum başlatılmıştır Adana halkı kadar yapılan direnişin birincil ve kayda değer sonuçlarından biri 27 mayıs 1920'de Fransız Orduları Komutanı Menil'in esir alınmasıdır Karboğazıolayı olarak aşina bu durum, Kuvayı Milliye'nin ilk zaferidir
10 Temmuz 1920'de Ermeniler kadar büyük bir güçlü olarak soykırım harekatına girişilmiş ve bu harekat sonucu onbinlerce kadınlı çocuklu Adana'lı Toros'lara içten kaçmıştır 4 gün süren bu hareket tarihte kaç kaçolayı olarak isimlendirilmiştir
5 Ağustos 1920'de Mustafa Kemal Paşa, Fevzi Bey (ANLAMAK) ve Milletvekilleri Pozantı'ya gelmiş, burayı il haline getirerek Pozantı Kongresi'ni yapmışlardır
Düşmanın saldırısı aleyhinde, Adana ve havalesinde direnişe geçen Türkler, çok büyük kayıplar vermişlerdir Bahşedilen bu kayıplar ve yapılan mücadele sonucunda, 1920 sonlarında Fransızları ağır yenilgiye uğratmayı başarmışlardır Bu savaşlarda fedakarlık bildiren Tekelioğlu Sinan, Kara Afat, Selahattin Adil, Manisalı Ali, Osman ÇAMURDAN, İbo Osman, Hacı Ağa, Şehit Ökkeşoğlu Efe, Emin Ağa, Kılavuz Hatice, Tayyar Rahime, Kara Fatma (Adile Onbaşı) gibi daha nice kahramanları rahmetle anıyoruz
Fransa ile TBMM Hükümeti arasında 20 Ekim 1921 tarihli Ankara Anlaşması neticesinde, 5 Ocak 1922'de Fransızlar beraberlerinde getirdikleri Ermenilerle birlikte bölgeyi adamakıllı boşaltmışlardır
5 Ocak 1922 tarihinde millet göre Adana'nın kurtuluşunu kutlamak amacıyla Büyüksaat ile Ulucami aralarında çok büyük bir bayrak çekilmiş ve daha sonra bu bayrak kurtuluş simgesi haline gelerek ilin sonraki kurtuluş günlerinde tekrarlanmıştır *