iltasyazilim
FD Üye
Adananın Tarihi Eserlerinin isimleri
Adananın Tarihi Yerlerinin isimleri
Adananın Tarihi Yerleri hakkında bilgi
Kaleler: Adana ’da çok sayıda tarihi kale vardır Ceyhan ’dan, Tarsus ’a kadar 4050 dağ kalesi olup bunlardan meşhur olanları şunlardır:
Adana Kalesi: Abbasi Sultanı Halife Harun Reşid tarafından, bir zamanlar kalan kale yıkıntıları üstüne 781 ’de yaptırılmıştır 1836 ’da Adana ’yı işgal eden Darı valisi Kavalalı Mehmet Ali Paşa kadar yıktırıldığı için bugün temellerinin bir bölümü kalmıştır
Evliya Çelebi seyahatnamesinde; “Dört köşeli çevresi dört yüz adımdır Yedi kulesi, iki kapısı vardır der Birincil devirde yapılan kalenin bir duvarı nehire dayanmış olup, öteki üç kenarı hendeklerle çevrilidir ve 7 burcu vardır
(Kestanbol) Ayas Kalesi: Ceyhan ’ın 30 km uzağındadır Yumurtalık ismiyle anılır Kale ortaçağda yapılmıştır Kanuni Sultan Süleyman Han 1536 ’da tamir ettirmiş ve “Sahil Kulesi ismi bahşedilen bir kule ilave ettirmiştir
Yılanlı Kale: Ceyhan ’a 6 km uzaklıktadır Insanlar arasında ismi (Şahmeran) ’dır Misis ’e yakındır Ortaçağda Haçlı seferleri esnasında kurulmuştur Taş yapı ve 9 kuleli olup, yokuş üzerindedir
Anavarza Kalesi: Kozan ’ın 22 km kuzeydoğusundadır MÖ 9 asırda Asurlular tarafından yapılmıştır 795 senesinde Abbasilerin eline geçmiştir Sonradan Ramazanoğulları ’nın eline geçmiştir On dördüncü asırda kullanılmaz olmuştur Roma ve Bizans devrinde tamir edilmiştir Justiniaus tamir ettirmiştir Kozan ilçesinin Dilekkaya (Anabarza) köyü yakınındadır
Toprak Kale: Toprak bir tepe üzerindedir Osmaniye ’nin 8 km batısında yer alan kale, Adana ’nın doğusundadır Çukurova ’yı güneyden gelecek saldırılara aleyhinde korumak için yapılmıştır MÖ 3 asırda üretilmiş olup Romalılar, Abbasiler, Selçuklular, Ramazanoğulları ve Osmanlılarca tamir edilmiştir Duvarları ayaktadır
Kozan Kalesi: Kozandadır Asurlular tarafından yapılmıştır 44 kulesi vardır Çevresi takriben 6 km'dir Defalarca tamir görmüştür Kısmen ayaktadır
Cem Kalesi: Ortaçağdan kalmadır Cem kale ismi sonra verilmiştir Roma çağı kalıntıları vardır Kadirli yakınındadır
Kurtlar Kalesi: Adana ’nın doğusundadır Ortaçağda yapılmıştır Birçok kez tamir edilmiştir Bahçe ilçesindedir Bazı duvarları durmaktadır
Sirkeli: Ceyhan yakınlarında Hitit Höyüğüdür Kazılarda MÖ on ikinci asra ait eserler bulunmuştur
Sis Kale: Ceyhan civarındadır Ortaçağa aiddir Geçen yüzyıl tamir gördüğü halde enkaz halindedir
Milvan Kale: Adana ’ya 48 km uzaklıktadır Karaisalı yakınlarındadır Ortaçağda yapılmıştır Halen yıkıntı halindedir
Annaşa, Haruniye, Hemite, Bucak, Dumlu, Feke, Cardak, Kum, Savranda, Semen kaleleri ile Toprakkale, Adana ’daki diğer kalelerdir
Hasan Ağa (Kethuda) Camii: Eski caminin anında arkasındadır Planı, Mimar Sinan göre yapılmıştır 1558 ’de Ramazanoğlu Piri Paşa zamanında Ramazanoğlu Halil Beyin kölesi Abdullah oğlu Hasan Kethüda ile azadlı esir Atike göre yaptırılmıştır (15011703) Klasik devir Osmanlı cami mimarisinin Adana ’daki tek örneğidir İnşası 25 yıl süren camiin güney duvarında, 1671 ’de Çukurova ’ya gelen Evliya Çelebi ’nin imzası vardır
Akça Mescid: Adana il merkezinin en eski binası ve Adana ’da yer alan en eski Türk eseridir 1409 senesinde Ağaca Bey isimli bir Türkmen ağası kadar yaptırılmıştır Tipik bir Selçuk mimari karakterini aksettiren kapısının, taş oyma motiflerinin ve cami içindeki minberinin büyük sanat değeri vardır Minaresinin süsleri dikkat çekecek güzelliktedir
Eski (Yağ) Cami ve Medresesi: Adana merkezinde ve çarşı içindedir “Yağ Camii ismi ile de anılır Ramazanoğulları devrinde yaptırılmış olan bu cami Osmanlı devrinde esaslı bir bakım görmüştür 1558 ’de Piri Paşa, caminin yanına üstelik medrese ek ettirmiştir Sarı renkli taştan (küfeki) üretilmiş antre kapısı, on dörton beşinci asrın bir san ’beygir şaheseridir İnşaatına 1501 ’de başlanmıştır Bu cami yapılmadan önce aynı yerde kilise vardı
Yüce Cami ve Medresesi: Ramazanoğulları tarafından yapılan en büyük ve ünlü bir camidir Hala dimdik ayaktadır Osmanlı devrinde tamirat görmüştür İnşaatına 1513 ’de başlanmış ve inşaat 1541 ’de Piri Mehmed Paşa göre bitirilmiştir Selçuklu, Memluk ve Osmanlı mimarisinin özelliklerini taşır
Stalaktikli ve arabesk süsleme çift bordürle bezenmiştir Tüm kemerlerinde, doğu avlu kapısının iç ve dış cephesinin yapımında siyahbeyaz mermerler kullanılmıştır Mihrabı mermerdendir Üstteki bölümlerinde bulunan yarım daire içinde on altı ve on yedinci yüzyıl çinileri dikkati çeker Beyaz zemin üzerinde lacivert, kırmızı firuze renklerle stilize nar ve erik çiçekleri, hançer yaprakları ile süslü motiflerin sanat değeri yüksektir
Alemdar Mescidi: 1748 ’de Alemdar Kul Mustafa Hasan Ağa yaptırmıştır
Mestanzade Camii: 1682 ’de Mestanzade Hacı Mahmud Ağa yaptırmıştır
Cuma Fakih Camii: 1541 ’de Cuma Fakih isimli bir zat yaptırmıştır
Ali Büyükbaba Mescidi: 1704 ’de Ali Dede isimli bir şahıs namına Rakka valisi Mehmed Paşa yaptırmıştır
CeyhanUlu Camii: 1868 ’de Nogay Abdülkadir Ağa göre yaptırılmıştır
Ceyhan Kurt Kulağı Camii: Ceyhan ’a 12 km uzaklıkta 1601 ’de Haydar Ağa göre yaptırılmıştır 1659 ’da Mimar Mehmed Ağa tarafından tamir ettirilmiştir
Yeni Cami: Adana ’dadır 1724 ’de üretilmiş, tek minareli ve Osmanlı mimari özelliğini taşır
Küçük Mescid: Ramazanoğullarından Halil Bey kadar 1482 ’de yaptırılmıştır Bir ara depo olarak kullanılmıştır
Yeşil Mescid: Gencizade Hacı Mahmud kadar 1741 ’de yaptırılmıştır Kubbesini örten yeşil kiremitleri nedeniyle bu adla anılmaktadır
Kozan Hoşkadem Camii: Kadirli ’dedir 1448 ’de Mısırlı TürkMemluk beylerinden Emir Abdullah Hoşkadem kadar yaptırılmıştır
Diğer camiler: Evliya Çelebi, Seyahatnamesi ’nde, Adana ’da irili ufaklı 70 cami ve mescidin bulunduğunu yazmaktadır Kemeraltı Camii ve Tahtalı Camii, Kadirli Hamidiye Camii, Bahçe Agimbey Camii bunlardandır
Türbeler: Adana ’da yer alan türbelerden bazıları şunlardır:
Ramazanoğlu Türbesi: Yüce Caminin bitişiğindedir 1541 ’de Piri Mehmed Paşa kadar yaptırılmıştır Oyma taş işçiliği ile süslüdür Türbenin içi on altıncı yüzyıl çinileriyle kaplıdır Türbede, Ramazanoğlu Halil Bey ile torunları Mustafa Bey ve Mehmed Şah yatmaktadır
Şehid Duran Mezarı: Adana ’nın kurtuluşunda Fransızlar ’a karşısında birincil verilen şehidin bulunduğu mezardır Sed boyundadır
Ağcabey Kümbeti: Bahçe ilçesindedir Ağca Bey ’in oğlu Mehmed Ağa ’nın türbesidir Annesi tarafından 1856 ’da yaptırılmıştır Kesme taştan, kare biçiminde ve tek kubbeli olarak inşa edilmiştir
Hanlar ve çarşılar; Gön Hanı: 1530 ’da Ramazanoğlu Piri Mehmed Paşa tarafından yaptırılmıştır Üç yüz altmış dükkanlı ve bedestenlidir Hanın tamamı yıkılmıştır Geriye yalnızca giriş kapısı kalmıştır Eski kapı 1960 ’ta restore edilmiştir
Tuz Hanı: Yüce Cami mahallesindedir Kitabesinden 1497 ’de Ramazanoğlu Halil Bey ’in yaptırdığı anlaşılmaktadır Han akıcı taşlarla örülmüştür Çeşitli zamanlarda tamir görebilen hanın bir bölümü yıkıktır Batı köşesinde küçük bir mescid vardır
Havraniye (Misis) Kervansarayı: Ceyhan ilçesine yan Havraniye köyündedir Selçuklulardan kalma eski bir kervansarayın yerine Sultan Dördüncü Mehmed ’in emri ile sadrazam Köprülü Mehmed Paşa göre yaptırılmıştır Günümüzde sadece antre kapısı kalmıştır
Kurt Kulağı Kervansarayı: Ceyhan ilçesinin Kurtkulağı köyü yakınında eski Halep kervanyolu üzerindedir 1659 ’da Hüseyin Paşa göre Mimar Mehmed Ağaya yaptırılmıştır Günümüze dek sağlam olarak gelmiştir
Soluhan Kervansarayı: Kozan ile Feke ilçeleri aralarında eski KozanKayseri kervanyolu üzerindedir SelçukluOsmanlı mimari tarzı özelliklerini içeren bir handır
Hamamlar, Çarşı Hamamı: Adana hamamlarının en eski ve en büyüğüdür 1529 ’da Ramazanoğullarından Piri Mehmed Paşa göre yaptırılmıştır Değişik zamanlarda tamir görebilen hamam, 1945 ’de restore edilmiştir
Irmak (Yalı) Hamamı: Eski Roma hamamı üstüne Ramazanoğullarından Halil Bey, 1494 ’te yaptırmıştır Seyhan Nehri kıyısında olup, suyunu buradan alır
Mestan Hamamı: 1682 ’de Ramazanoğullarından Mestanzade Hacı Mahmud Ağa tarafından Mestanzade Camii ’nin bir vakfı olarak yaptırılmıştır
Yeni Hamam: 1720 ’de Musahalıoğlu Mustafa Bey tarafından yaptırılmıştır Diğer hamamlara benzemektedir *
Adananın Tarihi Yerlerinin isimleri
Adananın Tarihi Yerleri hakkında bilgi
Kaleler: Adana ’da çok sayıda tarihi kale vardır Ceyhan ’dan, Tarsus ’a kadar 4050 dağ kalesi olup bunlardan meşhur olanları şunlardır:
Adana Kalesi: Abbasi Sultanı Halife Harun Reşid tarafından, bir zamanlar kalan kale yıkıntıları üstüne 781 ’de yaptırılmıştır 1836 ’da Adana ’yı işgal eden Darı valisi Kavalalı Mehmet Ali Paşa kadar yıktırıldığı için bugün temellerinin bir bölümü kalmıştır
Evliya Çelebi seyahatnamesinde; “Dört köşeli çevresi dört yüz adımdır Yedi kulesi, iki kapısı vardır der Birincil devirde yapılan kalenin bir duvarı nehire dayanmış olup, öteki üç kenarı hendeklerle çevrilidir ve 7 burcu vardır
(Kestanbol) Ayas Kalesi: Ceyhan ’ın 30 km uzağındadır Yumurtalık ismiyle anılır Kale ortaçağda yapılmıştır Kanuni Sultan Süleyman Han 1536 ’da tamir ettirmiş ve “Sahil Kulesi ismi bahşedilen bir kule ilave ettirmiştir
Yılanlı Kale: Ceyhan ’a 6 km uzaklıktadır Insanlar arasında ismi (Şahmeran) ’dır Misis ’e yakındır Ortaçağda Haçlı seferleri esnasında kurulmuştur Taş yapı ve 9 kuleli olup, yokuş üzerindedir
Anavarza Kalesi: Kozan ’ın 22 km kuzeydoğusundadır MÖ 9 asırda Asurlular tarafından yapılmıştır 795 senesinde Abbasilerin eline geçmiştir Sonradan Ramazanoğulları ’nın eline geçmiştir On dördüncü asırda kullanılmaz olmuştur Roma ve Bizans devrinde tamir edilmiştir Justiniaus tamir ettirmiştir Kozan ilçesinin Dilekkaya (Anabarza) köyü yakınındadır
Toprak Kale: Toprak bir tepe üzerindedir Osmaniye ’nin 8 km batısında yer alan kale, Adana ’nın doğusundadır Çukurova ’yı güneyden gelecek saldırılara aleyhinde korumak için yapılmıştır MÖ 3 asırda üretilmiş olup Romalılar, Abbasiler, Selçuklular, Ramazanoğulları ve Osmanlılarca tamir edilmiştir Duvarları ayaktadır
Kozan Kalesi: Kozandadır Asurlular tarafından yapılmıştır 44 kulesi vardır Çevresi takriben 6 km'dir Defalarca tamir görmüştür Kısmen ayaktadır
Cem Kalesi: Ortaçağdan kalmadır Cem kale ismi sonra verilmiştir Roma çağı kalıntıları vardır Kadirli yakınındadır
Kurtlar Kalesi: Adana ’nın doğusundadır Ortaçağda yapılmıştır Birçok kez tamir edilmiştir Bahçe ilçesindedir Bazı duvarları durmaktadır
Sirkeli: Ceyhan yakınlarında Hitit Höyüğüdür Kazılarda MÖ on ikinci asra ait eserler bulunmuştur
Sis Kale: Ceyhan civarındadır Ortaçağa aiddir Geçen yüzyıl tamir gördüğü halde enkaz halindedir
Milvan Kale: Adana ’ya 48 km uzaklıktadır Karaisalı yakınlarındadır Ortaçağda yapılmıştır Halen yıkıntı halindedir
Annaşa, Haruniye, Hemite, Bucak, Dumlu, Feke, Cardak, Kum, Savranda, Semen kaleleri ile Toprakkale, Adana ’daki diğer kalelerdir
Hasan Ağa (Kethuda) Camii: Eski caminin anında arkasındadır Planı, Mimar Sinan göre yapılmıştır 1558 ’de Ramazanoğlu Piri Paşa zamanında Ramazanoğlu Halil Beyin kölesi Abdullah oğlu Hasan Kethüda ile azadlı esir Atike göre yaptırılmıştır (15011703) Klasik devir Osmanlı cami mimarisinin Adana ’daki tek örneğidir İnşası 25 yıl süren camiin güney duvarında, 1671 ’de Çukurova ’ya gelen Evliya Çelebi ’nin imzası vardır
Akça Mescid: Adana il merkezinin en eski binası ve Adana ’da yer alan en eski Türk eseridir 1409 senesinde Ağaca Bey isimli bir Türkmen ağası kadar yaptırılmıştır Tipik bir Selçuk mimari karakterini aksettiren kapısının, taş oyma motiflerinin ve cami içindeki minberinin büyük sanat değeri vardır Minaresinin süsleri dikkat çekecek güzelliktedir
Eski (Yağ) Cami ve Medresesi: Adana merkezinde ve çarşı içindedir “Yağ Camii ismi ile de anılır Ramazanoğulları devrinde yaptırılmış olan bu cami Osmanlı devrinde esaslı bir bakım görmüştür 1558 ’de Piri Paşa, caminin yanına üstelik medrese ek ettirmiştir Sarı renkli taştan (küfeki) üretilmiş antre kapısı, on dörton beşinci asrın bir san ’beygir şaheseridir İnşaatına 1501 ’de başlanmıştır Bu cami yapılmadan önce aynı yerde kilise vardı
Yüce Cami ve Medresesi: Ramazanoğulları tarafından yapılan en büyük ve ünlü bir camidir Hala dimdik ayaktadır Osmanlı devrinde tamirat görmüştür İnşaatına 1513 ’de başlanmış ve inşaat 1541 ’de Piri Mehmed Paşa göre bitirilmiştir Selçuklu, Memluk ve Osmanlı mimarisinin özelliklerini taşır
Stalaktikli ve arabesk süsleme çift bordürle bezenmiştir Tüm kemerlerinde, doğu avlu kapısının iç ve dış cephesinin yapımında siyahbeyaz mermerler kullanılmıştır Mihrabı mermerdendir Üstteki bölümlerinde bulunan yarım daire içinde on altı ve on yedinci yüzyıl çinileri dikkati çeker Beyaz zemin üzerinde lacivert, kırmızı firuze renklerle stilize nar ve erik çiçekleri, hançer yaprakları ile süslü motiflerin sanat değeri yüksektir
Alemdar Mescidi: 1748 ’de Alemdar Kul Mustafa Hasan Ağa yaptırmıştır
Mestanzade Camii: 1682 ’de Mestanzade Hacı Mahmud Ağa yaptırmıştır
Cuma Fakih Camii: 1541 ’de Cuma Fakih isimli bir zat yaptırmıştır
Ali Büyükbaba Mescidi: 1704 ’de Ali Dede isimli bir şahıs namına Rakka valisi Mehmed Paşa yaptırmıştır
CeyhanUlu Camii: 1868 ’de Nogay Abdülkadir Ağa göre yaptırılmıştır
Ceyhan Kurt Kulağı Camii: Ceyhan ’a 12 km uzaklıkta 1601 ’de Haydar Ağa göre yaptırılmıştır 1659 ’da Mimar Mehmed Ağa tarafından tamir ettirilmiştir
Yeni Cami: Adana ’dadır 1724 ’de üretilmiş, tek minareli ve Osmanlı mimari özelliğini taşır
Küçük Mescid: Ramazanoğullarından Halil Bey kadar 1482 ’de yaptırılmıştır Bir ara depo olarak kullanılmıştır
Yeşil Mescid: Gencizade Hacı Mahmud kadar 1741 ’de yaptırılmıştır Kubbesini örten yeşil kiremitleri nedeniyle bu adla anılmaktadır
Kozan Hoşkadem Camii: Kadirli ’dedir 1448 ’de Mısırlı TürkMemluk beylerinden Emir Abdullah Hoşkadem kadar yaptırılmıştır
Diğer camiler: Evliya Çelebi, Seyahatnamesi ’nde, Adana ’da irili ufaklı 70 cami ve mescidin bulunduğunu yazmaktadır Kemeraltı Camii ve Tahtalı Camii, Kadirli Hamidiye Camii, Bahçe Agimbey Camii bunlardandır
Türbeler: Adana ’da yer alan türbelerden bazıları şunlardır:
Ramazanoğlu Türbesi: Yüce Caminin bitişiğindedir 1541 ’de Piri Mehmed Paşa kadar yaptırılmıştır Oyma taş işçiliği ile süslüdür Türbenin içi on altıncı yüzyıl çinileriyle kaplıdır Türbede, Ramazanoğlu Halil Bey ile torunları Mustafa Bey ve Mehmed Şah yatmaktadır
Şehid Duran Mezarı: Adana ’nın kurtuluşunda Fransızlar ’a karşısında birincil verilen şehidin bulunduğu mezardır Sed boyundadır
Ağcabey Kümbeti: Bahçe ilçesindedir Ağca Bey ’in oğlu Mehmed Ağa ’nın türbesidir Annesi tarafından 1856 ’da yaptırılmıştır Kesme taştan, kare biçiminde ve tek kubbeli olarak inşa edilmiştir
Hanlar ve çarşılar; Gön Hanı: 1530 ’da Ramazanoğlu Piri Mehmed Paşa tarafından yaptırılmıştır Üç yüz altmış dükkanlı ve bedestenlidir Hanın tamamı yıkılmıştır Geriye yalnızca giriş kapısı kalmıştır Eski kapı 1960 ’ta restore edilmiştir
Tuz Hanı: Yüce Cami mahallesindedir Kitabesinden 1497 ’de Ramazanoğlu Halil Bey ’in yaptırdığı anlaşılmaktadır Han akıcı taşlarla örülmüştür Çeşitli zamanlarda tamir görebilen hanın bir bölümü yıkıktır Batı köşesinde küçük bir mescid vardır
Havraniye (Misis) Kervansarayı: Ceyhan ilçesine yan Havraniye köyündedir Selçuklulardan kalma eski bir kervansarayın yerine Sultan Dördüncü Mehmed ’in emri ile sadrazam Köprülü Mehmed Paşa göre yaptırılmıştır Günümüzde sadece antre kapısı kalmıştır
Kurt Kulağı Kervansarayı: Ceyhan ilçesinin Kurtkulağı köyü yakınında eski Halep kervanyolu üzerindedir 1659 ’da Hüseyin Paşa göre Mimar Mehmed Ağaya yaptırılmıştır Günümüze dek sağlam olarak gelmiştir
Soluhan Kervansarayı: Kozan ile Feke ilçeleri aralarında eski KozanKayseri kervanyolu üzerindedir SelçukluOsmanlı mimari tarzı özelliklerini içeren bir handır
Hamamlar, Çarşı Hamamı: Adana hamamlarının en eski ve en büyüğüdür 1529 ’da Ramazanoğullarından Piri Mehmed Paşa göre yaptırılmıştır Değişik zamanlarda tamir görebilen hamam, 1945 ’de restore edilmiştir
Irmak (Yalı) Hamamı: Eski Roma hamamı üstüne Ramazanoğullarından Halil Bey, 1494 ’te yaptırmıştır Seyhan Nehri kıyısında olup, suyunu buradan alır
Mestan Hamamı: 1682 ’de Ramazanoğullarından Mestanzade Hacı Mahmud Ağa tarafından Mestanzade Camii ’nin bir vakfı olarak yaptırılmıştır
Yeni Hamam: 1720 ’de Musahalıoğlu Mustafa Bey tarafından yaptırılmıştır Diğer hamamlara benzemektedir *