iltasyazilim
FD Üye
Adana ırk oyunları,
Adana yöresi ırk oyunu özellikleri
Motifler
Motif: Oyunun en küçük birimidir Kol, üçgenin taban olmayan kenarı, makine motifleri elde etmek üzere üç öğeden oluşur
Kol motifi: Adana Millet Oyunları oyun serisi kapsamındaki oyunların kol motifi
açısından fiziksel devinimini etkileyic bir özelliğine rastlanmamıştır Oysa bir oyun aracı olarak kaba şaka kullanımında çeşitli bambaşka sallamalar görülmektedir Sözgelimi şu an oynanmayan ama daha önceleri oynadığını saptadığımız solak adlı oyunda; kadınlar iki ellerine paçavra alarak; üçgenin taban olmayan kenarı motiflerine paralellik gösterecek şekilde, kollar dirsekten bükük ve yere paralel gelecek şekilde tutulur But motifinin öne hareketi ile sağasola önde es ve geriye doğru dönüşte; solasağaes biçiminde oyun süresince tekrarlanmaktadır
Kol motiflerini daha fazla solo oyunlarda görrmek mümkündür Oyun serisini
oluşturan herhangi bir oyun oynanırken takım başı, diğer oyunculardan ayrılarak, ortaya
çıkmaktadır Burada, ezgi ve ritm benzer kalmak koşuluyla kişisel beceriler doğrultusunda dağıtılmış kol, omuz ve çökme motifleri yapılabilmektedir Çöküntü esnasında ritmin oyuncunun oturuşuyla senkronize olması için davulun dümleri daha da şiddetlenerek vurulmaktadır Çökme esnasında kollar omuz hizasında dirseklerden bükük şekilde iken oturuş (çöküşün son noktası) haline gelindiğinde; kollar yukarıya içten fırlatılarak ellerdeki mendillerin hareketi de sağlanmaktadır
Üçgenin Taban Olmayan Kenarı Motifi : Adana ahali oyunlarının yapı özelliklerini ayak motifleri
oluşturmaktadır Bu motifler şunlardır:
* Öne dürüst yürüyüşler,
* Sağ bacak hafif önde ayak ucu yerde olacak şekilde dizlerden öne içten esnemeler
(yaylanma),
Öne doğru yürüyüş ve ayakların pedal çevirircesine kaldırılması ,
* Öne doğru yürüyüş ve ayakların pedal çevirircesine kaldırılması ve önde üçgenin taban olmayan kenarı ucu
vuruşu,
* geriye geliş ve ayakların pedal çevirircesine ve geride ayak ucu vuruşu,
* But uçlarına basarak sağ ve sol ayakları değiştirerek, esnemeler, yaylanmalar
* Dizleri sağa, sola öne doğru hareket ettirerek esneme
Vasıta Motifleri : Adana insanlar oyunlarında kullanılan oyun araçları; çaput, atkı ve
kamıştır Bu araçlardan paçavra, bütün oyunlarda, ekibin başında oynayan oyuncunun (ekip başı) ve son oyuncunun elinde bulunmaktadır Atkı ise ekipbaşı ile ikinci oyuncunun uçlarından tutarak baş oyuncunun ekipten ayrılarak, azıcık önde oynamasını sağlamaktadır Atkının yerine bazen, çaput, eşarp, havlu gibi araçlarda kullanılmaktadır Baş oyuncu atkıyıda bırakıp öne çıktığında, ikinci bir paçavra daha alarak solo hareketlerini çift mendille yapmaktadır Kamış ise serçe oyununda kullanılmaktaymış Buna göre, ekipbaşı ne yaparsa diğer oyuncuların da yapılanı tekrar zorunluluğu bulunmaktadır Eğer ekip başı, şapkasını çıkarırsa cümbür cemaat şapkasını içeri almamak, şalvarını çıkarırsa; şalvarını içeri almamak, izleyiciler aralarında bir çocuk yakalayıp kucağına alırsa; harkes birer çocuk bulup kucağına olmak zorundadır Eğer takım başının yaptıklarını oyuncular yapamazsa kamışla takım başı kadar vurularak cezalandırılmaktadırlar *
Adana yöresi ırk oyunu özellikleri
Motifler
Motif: Oyunun en küçük birimidir Kol, üçgenin taban olmayan kenarı, makine motifleri elde etmek üzere üç öğeden oluşur
Kol motifi: Adana Millet Oyunları oyun serisi kapsamındaki oyunların kol motifi
açısından fiziksel devinimini etkileyic bir özelliğine rastlanmamıştır Oysa bir oyun aracı olarak kaba şaka kullanımında çeşitli bambaşka sallamalar görülmektedir Sözgelimi şu an oynanmayan ama daha önceleri oynadığını saptadığımız solak adlı oyunda; kadınlar iki ellerine paçavra alarak; üçgenin taban olmayan kenarı motiflerine paralellik gösterecek şekilde, kollar dirsekten bükük ve yere paralel gelecek şekilde tutulur But motifinin öne hareketi ile sağasola önde es ve geriye doğru dönüşte; solasağaes biçiminde oyun süresince tekrarlanmaktadır
Kol motiflerini daha fazla solo oyunlarda görrmek mümkündür Oyun serisini
oluşturan herhangi bir oyun oynanırken takım başı, diğer oyunculardan ayrılarak, ortaya
çıkmaktadır Burada, ezgi ve ritm benzer kalmak koşuluyla kişisel beceriler doğrultusunda dağıtılmış kol, omuz ve çökme motifleri yapılabilmektedir Çöküntü esnasında ritmin oyuncunun oturuşuyla senkronize olması için davulun dümleri daha da şiddetlenerek vurulmaktadır Çökme esnasında kollar omuz hizasında dirseklerden bükük şekilde iken oturuş (çöküşün son noktası) haline gelindiğinde; kollar yukarıya içten fırlatılarak ellerdeki mendillerin hareketi de sağlanmaktadır
Üçgenin Taban Olmayan Kenarı Motifi : Adana ahali oyunlarının yapı özelliklerini ayak motifleri
oluşturmaktadır Bu motifler şunlardır:
* Öne dürüst yürüyüşler,
* Sağ bacak hafif önde ayak ucu yerde olacak şekilde dizlerden öne içten esnemeler
(yaylanma),
Öne doğru yürüyüş ve ayakların pedal çevirircesine kaldırılması ,
* Öne doğru yürüyüş ve ayakların pedal çevirircesine kaldırılması ve önde üçgenin taban olmayan kenarı ucu
vuruşu,
* geriye geliş ve ayakların pedal çevirircesine ve geride ayak ucu vuruşu,
* But uçlarına basarak sağ ve sol ayakları değiştirerek, esnemeler, yaylanmalar
* Dizleri sağa, sola öne doğru hareket ettirerek esneme
Vasıta Motifleri : Adana insanlar oyunlarında kullanılan oyun araçları; çaput, atkı ve
kamıştır Bu araçlardan paçavra, bütün oyunlarda, ekibin başında oynayan oyuncunun (ekip başı) ve son oyuncunun elinde bulunmaktadır Atkı ise ekipbaşı ile ikinci oyuncunun uçlarından tutarak baş oyuncunun ekipten ayrılarak, azıcık önde oynamasını sağlamaktadır Atkının yerine bazen, çaput, eşarp, havlu gibi araçlarda kullanılmaktadır Baş oyuncu atkıyıda bırakıp öne çıktığında, ikinci bir paçavra daha alarak solo hareketlerini çift mendille yapmaktadır Kamış ise serçe oyununda kullanılmaktaymış Buna göre, ekipbaşı ne yaparsa diğer oyuncuların da yapılanı tekrar zorunluluğu bulunmaktadır Eğer ekip başı, şapkasını çıkarırsa cümbür cemaat şapkasını içeri almamak, şalvarını çıkarırsa; şalvarını içeri almamak, izleyiciler aralarında bir çocuk yakalayıp kucağına alırsa; harkes birer çocuk bulup kucağına olmak zorundadır Eğer takım başının yaptıklarını oyuncular yapamazsa kamışla takım başı kadar vurularak cezalandırılmaktadırlar *