adet ağrısı nedenleri
Sancılı adet gorme aslında normal adet gorme mekanizmasının onemli bir parcası olan uterus kasılmalarının kadın tarafından ağrı şeklinde hissedilmesidir Bu uterus kasılmalarının amacı uterus ic tabakasının atılarak yenilenmesi esnasında oluşan kanama miktarını en az seviyede tutmaktır Bu kasılmalar esnasında uterusta bolgesel olarak prostaglandin adı verilen bazı maddeler salgılanır Ağrıya yol acan olayın bu prostaglandinlerin ya aşırı miktarda salgılanması ya da kadında prostaglandinlere ağrı şeklinde bir aşırı duyarlılık cevabı oluşması olduğu kabul edilmektedir Prostaglandin salgısı yumurtlama sonrasında oluşan bir olay olduğundan tipik olarak adet gormeden kısa sure once başlayan ve adet bittikten sonra tumuyle kaybolan adet sancısı yumurtlama olduğunun guvenilir belirtilerinden biridir Sancılı adet gormenin nadir gorulen nedenleri arasında serviks (rahimağzı) girişinin kurtaj, enfeksiyon gibi nedenlere bağlı olarak daralmış olması ve buna bağlı olarak adet kanının zorlukla atılmasıve spiral kullanımı gibi nedenler yer alır
Ne gibi belirtiler oluşur
Adet sancısı genellikle adet gormeden onceki ilk 24 saat icinde başlar, adet gormekle beraber şiddeti kısa sureli olarak artar ve adet doneminin bitmesine kadar giderek hafifler Bulantıkusma, halsizlik, ishal, kramplara ek olarak şiddetli bel ağrısı ve baş ağrısı sancıyla beraber sık gorulen diğer belirtilerdir Ağrının cok şiddetli olduğu durumlarda bayılma bile ortaya cıkabilir
Ne zaman jinekolojik değerlendirme gerekir
Adet sancıları ağrı kesicilerle kontrol altına alınabiliyorsa ve başka bir jinekolojik belirti yoksa jinekolojik muayene gerekli değildir Ancak adet sancıları cok şiddetli olup genel iyilik halini etkilemeye başlamışsa veveya iş kaybına neden oluyorsa mutlaka jinekolojik değerlendirme yapılmalı etkili bir tedavi uygulanmalıdır Jinekolojik değerlendirmenin cok onemli bir amacı vardır Endometriozis (rahim ic tabakasının normal dışı bolgelerde bulunması), kronik enfeksiyon, yapışıklıklar, yumurtalık kistleri, uterus miyomları ve diğer bazı jinekolojik hastalıklar kendilerine ozgu belirtiler dışında aynen adet sancısı gibi belirtiler de verebilirler Yapılan jinekolojik muayene bu durumların varlığını ortaya cıkarır ve boyle durumlarda tedavi tamamen farklı olur
Nasıl tedavi edilir
Eğer jinekolojik muayenede adet sancısını taklit edecek bir durum soz konusuysa (endometriozis, yumurtalık kisti, miyom, spiral, enfeksiyon gibi) oncelikle saptanan hastalık tedavi edilmelidir Yetersiz değerlendirme sonucu yapılan tedavinin başarılı olma şansı duşuktur Jinekolojik muayenede hic bir jinekolojik patoloji saptanmadığında ilk basamak tedavi ağrı kesicilerdir Kullanılacak ağrı kesiciler nonsteroid anti inflamatuar analjezikleradı altında gruplandırılan ve ağrı kesme dışında iltihap giderici ozellikleri de bulunan ağrı kesiciler olmalıdır Bu ilaclar ağrıyı kesmeleri dışında prostaglandin uretimini de azaltarak cift yonlu tedavi yaparlar Adet başlamadan 24 saat oncesinde doktor onerisine gore değişen dozlarda tercihan naproksen sodyum iceren ilaclar kullanılır ve sancı devam ettiği surece ilaclar alınmaya devam edilir Ağrı kesici ilaclara yanıt alınamayan durumlarda ikinci basamak tedavi doğum kontrol haplarıdır Dismenore ile yumurtlama arasında yakın bir ilişki soz konusu olduğundan yumurtlamanın doğum kontrol haplarıyla ortadan kaldırılması ağrıları coğu durumda etkili bir şekilde kontrol altına alır İkinci basamak tedaviden de fayda gormeyen kadınlarda ileri inceleme gerekir Bu amacla gerekli on hazırlığı takiben laparoskopi adı verilen yontemle karın boşluğu incelenir Bu incelemede genellikle saptanan patoloji endometriozistir ve tedavisi daha farklıdır Olayın psikolojik kompoonentinin varlığından şuphelenildiği durumlarda doktor onerisine gore psikiyatri konsultasyonu gerekebilir Yoga, transandantal meditasyon, biofeedback, gevşeme gezersizi gibi yontemler de usulune uygun olarak uygulandıklarında faydalı olabilir
Sancılı adet gorme aslında normal adet gorme mekanizmasının onemli bir parcası olan uterus kasılmalarının kadın tarafından ağrı şeklinde hissedilmesidir Bu uterus kasılmalarının amacı uterus ic tabakasının atılarak yenilenmesi esnasında oluşan kanama miktarını en az seviyede tutmaktır Bu kasılmalar esnasında uterusta bolgesel olarak prostaglandin adı verilen bazı maddeler salgılanır Ağrıya yol acan olayın bu prostaglandinlerin ya aşırı miktarda salgılanması ya da kadında prostaglandinlere ağrı şeklinde bir aşırı duyarlılık cevabı oluşması olduğu kabul edilmektedir Prostaglandin salgısı yumurtlama sonrasında oluşan bir olay olduğundan tipik olarak adet gormeden kısa sure once başlayan ve adet bittikten sonra tumuyle kaybolan adet sancısı yumurtlama olduğunun guvenilir belirtilerinden biridir Sancılı adet gormenin nadir gorulen nedenleri arasında serviks (rahimağzı) girişinin kurtaj, enfeksiyon gibi nedenlere bağlı olarak daralmış olması ve buna bağlı olarak adet kanının zorlukla atılmasıve spiral kullanımı gibi nedenler yer alır
Ne gibi belirtiler oluşur
Adet sancısı genellikle adet gormeden onceki ilk 24 saat icinde başlar, adet gormekle beraber şiddeti kısa sureli olarak artar ve adet doneminin bitmesine kadar giderek hafifler Bulantıkusma, halsizlik, ishal, kramplara ek olarak şiddetli bel ağrısı ve baş ağrısı sancıyla beraber sık gorulen diğer belirtilerdir Ağrının cok şiddetli olduğu durumlarda bayılma bile ortaya cıkabilir
Ne zaman jinekolojik değerlendirme gerekir
Adet sancıları ağrı kesicilerle kontrol altına alınabiliyorsa ve başka bir jinekolojik belirti yoksa jinekolojik muayene gerekli değildir Ancak adet sancıları cok şiddetli olup genel iyilik halini etkilemeye başlamışsa veveya iş kaybına neden oluyorsa mutlaka jinekolojik değerlendirme yapılmalı etkili bir tedavi uygulanmalıdır Jinekolojik değerlendirmenin cok onemli bir amacı vardır Endometriozis (rahim ic tabakasının normal dışı bolgelerde bulunması), kronik enfeksiyon, yapışıklıklar, yumurtalık kistleri, uterus miyomları ve diğer bazı jinekolojik hastalıklar kendilerine ozgu belirtiler dışında aynen adet sancısı gibi belirtiler de verebilirler Yapılan jinekolojik muayene bu durumların varlığını ortaya cıkarır ve boyle durumlarda tedavi tamamen farklı olur
Nasıl tedavi edilir
Eğer jinekolojik muayenede adet sancısını taklit edecek bir durum soz konusuysa (endometriozis, yumurtalık kisti, miyom, spiral, enfeksiyon gibi) oncelikle saptanan hastalık tedavi edilmelidir Yetersiz değerlendirme sonucu yapılan tedavinin başarılı olma şansı duşuktur Jinekolojik muayenede hic bir jinekolojik patoloji saptanmadığında ilk basamak tedavi ağrı kesicilerdir Kullanılacak ağrı kesiciler nonsteroid anti inflamatuar analjezikleradı altında gruplandırılan ve ağrı kesme dışında iltihap giderici ozellikleri de bulunan ağrı kesiciler olmalıdır Bu ilaclar ağrıyı kesmeleri dışında prostaglandin uretimini de azaltarak cift yonlu tedavi yaparlar Adet başlamadan 24 saat oncesinde doktor onerisine gore değişen dozlarda tercihan naproksen sodyum iceren ilaclar kullanılır ve sancı devam ettiği surece ilaclar alınmaya devam edilir Ağrı kesici ilaclara yanıt alınamayan durumlarda ikinci basamak tedavi doğum kontrol haplarıdır Dismenore ile yumurtlama arasında yakın bir ilişki soz konusu olduğundan yumurtlamanın doğum kontrol haplarıyla ortadan kaldırılması ağrıları coğu durumda etkili bir şekilde kontrol altına alır İkinci basamak tedaviden de fayda gormeyen kadınlarda ileri inceleme gerekir Bu amacla gerekli on hazırlığı takiben laparoskopi adı verilen yontemle karın boşluğu incelenir Bu incelemede genellikle saptanan patoloji endometriozistir ve tedavisi daha farklıdır Olayın psikolojik kompoonentinin varlığından şuphelenildiği durumlarda doktor onerisine gore psikiyatri konsultasyonu gerekebilir Yoga, transandantal meditasyon, biofeedback, gevşeme gezersizi gibi yontemler de usulune uygun olarak uygulandıklarında faydalı olabilir