Adıyamanın Gezilecek Yerleri

Adıyamanın gezilecek görülece yerleri
Adıyamanın turistik yerleri mekanları
Adıyamanın tarihi yerleri mekanları
Adıyamanın gezilecek mekanları

ADIYAMAN GEZİLECEK YERLER

Nemrut Dağı

Doğu ve Batı Medeniyetlerinin, 2150 m yükseklikte mükemmel bir piramitteki kesişme noktası, Dünyanın sekizinci harikası Nemrut, Yüksekliği on metreyi bulan büyüleyici heykelleri, metrelerce uzunluktaki kitabeleriyle, UNESCO Dünya Kültür Mirasında yer almaktadır

Nemrut Dağı, üstünde barındırdığı dev heykellerin ve abide mezarın yanı sıra, dünyanın en müthiş gündoğumu ve gün batışının seyredilebildiği yer olmasıyla da ilgi çekmektedir Her sene binlerce insan gündoğumu ve gün batışını bakmak için Nemrut Dağına gelmektedir

UNESCO göre Dünya Kültür Mirası olarak ilan edilen Nemrut Dağı, çevresindeki Kommagene Uygarlığı eserleri ile birlikte ülkenin kayda değer Milli Parklarından biridir Nemrut Dağındaki dev heykeller ve tümülüs, Arsameia (Eski Kale), Yeni Kale, Karakuş Tepesi ve Cendere Köprüsü Milli Park sınırları içerisinde yer alıyor

Anıtlar

Karakuş Tümülüsü (Kadınlar Abide Mezarı) Milli Parkın güneybatısında AdıyamanKahta girişinde bulunan, Kommagene Kralı II Mithridates kadar annesi İsas adına yaptırılan abide kabir, sütun üzerindeki kartaldan dolayı Karakuş Tümülüsü olarak anılmaktadır Doğu, batı ve güney yönlerde dörder kolon varken günümüze doğuda iki, batıda ve güneyde birer sütun kalmıştır Doğu sütun üstünde aslan ve kartal heykel kalıntıları, batıdaki sütunun üzerinde tokalaşma steli, yerde aslan heykel parçası vardır Nemrut Dağı giriş noktası olarak belirlenen Karakuş Tümülüsü, Ulusal Park içersindedir

Sofraz Tümülüsü İl merkezine 45 km, Besni ilçesine 15 km uzaklıkta, Üçgöz (Sofraz) köyündedir 15 m Yüksekliğinde olan mezarın üzeri kırma taş ve molozla örtülüdür

Sesönk (Dikilitaş) Besni ilçesinin 33 km güneydoğusunda, Kızıldağ üstünde Kommagene Kralı II Mithridates tarafından yapı edilen abide kabir, herkes takriben 10 metre yükseklikte üç çift sütunla çevrelenmiştir Sütunları üzerinde kadın, erkek ve aslan kabartmaları bulunmaktadır

Karadağ Tümülüsü Adıyaman'a 5 km mesafede, Karadağ eteğindedir, 2 bölümden oluşan bir kaya mezarı vardır

Beştepeler Adıyaman'a 25 km mesafedeki Ilıcak Köyü sınırları içindedir Toplama taşlardan yapılmış 6 adet tümülüs mezar bulunmaktadır Mezarların, Kommagene Kraliyet ailesine ait soylu kişiler için yapıldığı tahmin edilmektedir

Malpınarı Kaya Yazıtı Adıyaman'a yaklaşık 35 km uzaklıkta Malpınar mezrasında doğal kaya üstüne oyulmuş Hiyeroglif bir kitabe ve kayalara üretilmiş ikâmetgâh birimleri Geç Hitit dönemine aittir

Köprüler

Cendere Köprüsü Adıyaman'a 55 km uzaklıkta ve Karakuş tümülüsünün kuzeydoğusundadır Kahta çayının en çok daraldığı kesimde iki belli başlı kaya üzerinde 92 iri kesme taştan yapılan bir büyük kemer ve doğu tarafındaki küçük bir tali kemerden oluşur

Köprü, depreme karşı korunacak şekilde, sütunlara köprüye elastikiyet payı verilerek inşa edilmiştir Köprünün hemen alt tarafında yer alan Kommageneliler'in Antiochos Theos döneminde inşa ettiği 5 kemerli öteki bir köprü, Romalılar kadar yıkılmıştır

Göksu Kızılin Köprüsü Gümüşkaya köyü ile Ağcin köyü arasında Göksu çayının daraldığı bir noktada kaya zemin üzerinde kurulan köprü Roma dönemine aittir Orta kemerin açık havada genel olarak sağlam durumdadır

Altınlı Köprü Köprünün büyük bir kemeri ve aşamalı olarak küçülen üç kemeri daha vardır Köprü taşları harç kullanılmadan sıkıştırma (Cendere) stiliyle yapılmıştır

Kaya Mezarı ve Mağaralar

Haydaran Kaya Mezarları Adıyaman'ın 17 km kuzeyinde Taşgedik Köyü sınırları içinde yer alır Kaya mezarlar ve Güneş Tanrısı Hellias ile Kral Antiochos'un tokalaşma kabartmaları vardır

Turuş Kaya Mezarları Adıyaman il merkezine 40 km uzaklıkta ve AdıyamanŞanlıurfa karayolunun 1 km batısında bulunan Turuş Kaya Mezarları Roma Dönemine aittir Mezarlar zeminden aşağıya dürüst esas kaya oyularak yapıldığından mezarların girişine aşağıya dürüst inen 1013 basamaktan daha sonra ulaşılır Bazılarının duvar ve kapı girişlerinde değişik figürlerde kabartmalar bulunmaktadır

Dolmenler Dikilitaşın kuzeyindeki sarp kayalık alanlarda, Aşağıda hozişi köyü yakınlarında dolmen tipi mezarlar bulunmaktadır Sala benzer iki büyük kayanın birbirine çatılması ile yapılan bu mezarların Taş Devri insanlarından kaldığı varsayım edilmektedir

Zey Adıyaman'a 7 km mesafede, Zey Köyü yakınında, erken dönem Hıristiyanların yaşadığı ikâmetgâh birimleri bulunmaktadır Köyde hem Şeyh Abdurrahman Erzincani'ye ait bir türbe ve cami yer alır

Göksu Mağaraları Göksu ırmağı her tarafında bulunan 40 50 m yükseklikteki sarp kayalıklar üstünde doğal mağaralar bulunmaktadır Besni tarafında Kızılin ve Sarıkaya Köyleri ile Adıyaman tarafında Gümüş Kaya ve Mülk Pınarı civarında yoğunlaşmıştır

Palanlı Mağarası Adıyaman'ın 10 km kuzeyinde Adıyaman Çelikhan Malatya karayolunun üstünde Palanlı köyünde yer almaktadır MÖ 40000 yıllarında kullanılmış doğal bir mağaradır Duvarında bulunan ve halen fark edilen geyik figürü yalın kontur çizgilerle oluşturulmuştur Mağaranın yer aldığı derin vadi ise ender bulunur bir doğa parçasıdır

Kitap Mağarası Kayaların oyulmasıyla oluşturulmuş (demir Kale 1) adıyla anılan, ikişer katlı erken dönem Hıristiyanların yaşadığı ikâmetgâh birimleri bulunmaktadır Mağaralara İndere köyü (Zey) içinden yayalara ait olarak gidilmektedir

Gümüşkaya (Palaş) Mağaraları Adıyaman ilinin 40 km güneybatısında Göksu nehri kenarında benzer adla anılan köyün batısında kayalardan oyma tünel şeklinde birbirleri ile bağlantılı çok sayıda mağaralar yer almaktadır Tarihte konut olarak kullanılan bu mağaraların MÖ 150 yılında yapıldığı varsayım edilmektedir

Camiler ve Kiliseler

Yüce Cami, Çarşı Cami, Kab Cami, Musalla Cami, St Paul Kilisesi en önemlileridir

Adıyaman Camileri

Nemrut (Kahta)

Adıyaman'ın 103 km doğusundadır Tümülüs belli başlı kaya üzerine kırma taşların yığılmasıyla oluşturulmuştur Tümülüsün doğu, batı ve kuzeyinde asıl kaya düzleştirilerek teraslar düzenlenmiş, doğu ve batı teraslarda tanrı heykel ve kabartmaları yapılmıştır

Arsemia (Kahta)

Adıyaman'a 63 km uzaklıkta olup, Kahta çayının doğusundadır Güneyindeki merasim yolunda Mitras'ın kabartma steli, ayin platformu üstünde AntiochosHeracles tokalaşma steli ve bunun önünde döneminin Anadolu'da bilinen en büyük kitabesi vardır

İçmeceler

Çelikhan İçmesi Çelikhan İlçesi'nin 23 km kuzeydoğusundadır İçmerenin suyu mide, bağırsak, karaciğer, safra kesesi, hastalıklarıyla böbrek taşı ve şişmanlıkta kullanılması büyük ölçüde faydalıdır

Besni İçmesi Besni İlçesinin 6 km kuzeydoğusundadır Bu içmenin suyu böbrek taşlarına, kronik kabızlık, bağırsak ve mide iltihaplarında faydalıdır

Kotur İçmesi Adıyaman'a 25 km uzaklıkta ve kuzeybatısındadır Akçalı köyüne 5 km mesafede şifalı bir soğuk su içmesidir Bu su bazı mide ve bağırsak hastalıklarına iyi gelmektedir

Milli Parklar

Nemrut Dağı Ulusal Parkı

Atatürk Barajı ve GAP

Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP), ülkemizin Güneydoğu Anadolu Bölgesindeki 9 ilde (Adıyaman, Batman, Diyarbakır, Gaziantep, Kilis, Mardin, Siirt, Şanlıurfa ve Şırnak) uygulanmakta olan fazla sektörlü entegre bir bölgesel yeniden yapılanma projesidir Ilk Olarak su ve toprak kaynaklarının geliştirilmesine dayalı olarak tasarlanan proje, 1989 yılında GAP Mastır Planının hazırlanması ile fazla sektörlü ve entegre bir bölgesel kalkınma projesine dönüştürülmüştür Projenin en önemli ayağı olan Atatürk Barajı Türkiye'nin en büyük, dünyanın 8 büyük barajıdır Adıyaman ve Şanlıurfa il sınırları içerisinde yer alan Atatürk barajı ile yıllardan beri verimsiz olan bu topraklara yaklaşık olarak can gelmiş, bölgenin ekonomisi çabucak gelişmiştir

dahası, yöre halkı tarafından denizolarak nitelendirilen Baraj Gölü, bölge turizmine büyük ölçüde çeşitlilik sağlamıştır Göl üzerinde balıkçılık ve su sporları yapılmaktadır

Müzeler ve Örenyerleri

Müzeler

Adıyaman Müzesi

Adres: Atatürk Cad Adıyaman

Tel: (416) 216 29 29

Faks: (416) 216 98 98

Örenyerleri

Nemrutdağı Örenyeri KahdaKaradut

Aresemeia Örenyeri KahdaKocahisar

Eski Besnil Eski BeniMerkez

Pirin Örenyeri AdıyamanMerkez

Arsameia Ören Yeri (Nymphaios Arsameia'sı): Kral I Antiochos kitabelerinde laf edildiğine kadar, Arsameia İÖ 2 Yüzyılın başlarında Kommagene'lerin atası Arsemez kadar Kahta çayının doğusunda Eski Kahta kalesinin karşı sabit Krallığın yazlık başkenti ve yöneticilik merkezidir

Güneydeki tören yolunda Mitras'ın kabartma steli, ayin platformu üstünde AntiochosHerakles tokalaşma steli ve bunun önünde Anadolu'nun bilinen en büyük Grekçe yazıtı, yazıtın bulunduğu yerden başlayan 158 m derine inen bir tünel ile yazıtın batısında benzer bir kaya dehlizi bulunmaktadır Yığın üzerindeki platformda Mithridathes Callinichos'un kabir tapınağı ve sarayı yer almaktadır Arsameia ören yeri, Adıyaman'a 60 km uzaklıktadır

Yeni Kale: Adıyaman'a 60 km uzaklıkta Kocahisar köyü yakınındadır Kommagene'ler kadar yapı edilen Yeni Kale, karşısındaki Arsemeia ile birlikte kullanılmıştır Romalılar ve ardından Memluklular tarafından restore edilen Kale en son 1970'lerde kısmen onarılmıştır Kale içinde çarşı, cami, zindan, su yolları, güvercinlik kalıntıları ve kitabeler bulunmaktadır Kale'den Nymphois'e inen su yolu bir tünelle Arsameia'ya başlanmıştır 80 metreyi bulan bu yolla halen suya ulaşmak mümkündür

Derik Kalesi: Cendere Köprüsünden daha sonra Sincik yolu üzerindeki Datgeli köyünün yakınlarındaki 1400 m rakımda bulunan tepenin üzerine kurulmuştur MS 70'lerde Romalılar tarafından yapı edildiği ve 300'lere kullanıldığı varsayım edilen, içerisinde büyük bir tapınak bulunan bölgenin tanrısal alanı kabul edilen kalenin anında yakınında Kommagene döneminde inşa edilen Temenos kalıntıları bulunmaktadır

Gerger Kalesi (Fırat Arsameia'sı): Adıyaman'ın Kahta İlçesine 85 km uzaklıkta yer alan, tarihi Geç Hitit dönemine dayanan kale, Fırat nehrinin batı yakasında yer almaktadır MÖ II yüzyılda Kommageneliler'in atası olan Arsames kadar kurulmuştur Sarp kayalar üzerine, Altında ve Yukarı Kale edinmek üzere iki bölümde inşa edilen Gerger Kalesi'nin batı surlarında Kral Samos'a ait bir kabartma bulunmaktadır İslami dönemde de kullanılan kale içerisinde cami, dükkanlar ve su sarnıçları bulunmaktadır

Perre Antik Kenti: Adıyaman kent merkezine 5 km uzaklıkta, Kuyucak köyü yolu üzerindeki Pirin köyündeki kalıntılar 200 civarındaki kaya mezarı ve yerleşim yerine sahiptir Antik çağdan kalan bu nekropol ve çevresi Kommageneliler döneminde manâlı bir yerleşim merkezi olmakla birlikte, başlıca Romalılar döneminde gelişmiş bir kenttir Girişleri kabartmalarla süslenmiş birbirine geçişli içerisinde lahitler yerleştirilmiş kayaların içine oyulmuş mezar odaları biçiminde kalıntılardır *