Afrika'nın En Korkulan Savaşçıları Dahomey Amazonları

Marvel kozmosunun en sevilen sinemalarından Black Panther’in yönettiği Wakanda ülkesi, tarihte kıymetli bir yere sahip bayan savaşçı topluluğunun izlerini taşıyor. Dora Milaje savaşçılarını, sineması izleyen herkes görmüştür. Son derece güçlü olan bu bayan savaşçılar, geçtiğimiz günlerde Falcon and the Winter Soldier dizisinde Zemo ve yeni Captain America üzere isimlerin bile hakkından gelebilmişti.

Böylesine güçlü bayanların kıssası, bir kurgudan değil tarihte yer almış gerçek bayan savaşçılardan ibaret. Dahomey Amazonları ismi verilen bu bayan savaşçı topluluğu, 19. yüzyılda hem güç hem de giydikleri savaş kıyafetleri bakımından Dora Milaje’ye ilham kaynağı olmuş.

Kurgu değil, büsbütün gerçek...


Öncelikle Dahomey Amazonları’nın mitolojik karakterler olmadığını, son Dahomey bayanın 100 yaşında, 1979 yılında hayata veda ettiğini belirtelim. 18 ve 19. yüzyıllarda tüm Afrika’ya endişe salan bu bayanların yaptıkları her şey gerçek.

Biz onlara Dahomey Amazonları desek de onlar kendilerine N’Nonmiton diyorlardı. N’Nonmiton’lar, şimdilerde Benin olarak bilinen Batı Afrika’da Dahomey isimli krallığın koruyucularıydı. Dahomey savaş zaferleri, Avrupa ülkeleriyle olan ticareti ve kölelik temellerine sahip âlâ durumda bir bölgeydi lakin Dahomey’i Afrika’da en korkutucu krallıklardan yapan en büyük öge, bayan savaşçılarıydı.

Tamamı bayanlardan oluşan bu savaşçı topluluğunda 8 yaşından itibaren iştirak sağlanabiliyor, savaşçılar “Kralın Koruyucusu” ya da “Kralın Eşi” olarak adlandırılsalar da hayatlarını bakire olarak sonlandırıyordu.

Dahomey Amazonları, bugün birçok insanın yapamayacağı eğitimlerden geçmiş


Tek emelleri kabilesini ve hükümdarı korumak olan Dahomey Amazonları, en güçlü oldukları vakitte yani 19. yüzyıl civarlarında tam 6 bin bayandan oluşuyordu. Orduya katılanlar ya çoklukla bu iş için doğmuş, güçlü kadınlardı ya da güzel bir eş olamadıkları için kocaları tarafından zorla orduya yazdırılan eşlerdi. Sebep her ne olursa olsun bu orduya bir defa katılan bayanlar, bugün milyonlarca insanın hudutlarını aşabilecek şiddetli eğitimlerden geçiyordu.

Bu eğitimlerin ortasında 10 gün boyunca yalnızca pala bıçağıyla birlikte ormanda tek başına hayatta kalmaya çalışmak vardı. Dahomey Amazonları’nın çıkış emeli esasen fil üzere iri hayvan avcılığıydı ve 10 gün boyunca da bayanlar, kendi yeteneklerini kullanarak hayatta kalmaya çalışıyordu.

Öbür bir eğitimde ise Dahomey Hükümdarı Gezo, dayanıklıklarını kanıtlayabilmesi için acemi savaşçılardan keskin dikenlerle dolu bir duvara tırmanmasını emretti. Ayrıyeten orduya yeni katılan Dahomey Amazonları, sadakatlerini kanıtlamak için esir alınan insanları ya uçurumdan atmak, ya da kılıçtan geçirerek kanlarını içmek zorunda kaldılar. Bize ne kadar mide bulandırıcı gelse de tüm bu ayrıntılar, Dahomey Amazonları için çocuk oyuncağı niteliğindeydi.

Dahomey Amazonlarına şahitlik eden bir subay;


19. yüzyılda, Fransa ve Afrika ortasındaki iplerin hayli gergin olduğu periyotlarda Fransız bir subay, Dahomey ordusunu daha yakından tanıyabilmek için keşfe çıkıyor ve Afrika’nın batısında Dahomey Amazonları’yla karşılaşıyor. Barışçıl bir halde gittiği için Dahomey ordusu tarafından beğenilen karşılanan subay, burada bayan savaşçıların dehşet verici metotlarıyla karşılaşıyor.

Fransız subay, Dahomey Amazonları’ndan bir adedinin kılıcıyla bir esiri öldürdüğünü, daha sonrasında kılıçtan akan kanı içtiğine şahitlik ediyor.

Lisandan lisana aktarılan öykülere nazaran Dahomey Amazonları yürürken, en önde yer alan köleler zil çalar, ilerideki erkeklere bayan savaşçıların yaklaştığı ve öbür tarafa bakmaları konusunda sinyaller verirdi.

Bu kadar korkutucu ve acımasız olmalarının bir avantajı da vardı şüphesiz. Dahomey Amazonları, hiçbir vakit hükümdarın gerçek eşi olmamasına karşın hükümdarın zenginliklerinden yararlanabiliyordu. Saraylardaki ziyafetlere katılır, tekrar birebir yerde konaklarlardı ve hükümdarın idare halinde her vakit kelam sahibi olurlardı.

Fransız sömürgesiyle birlikte Dahomey Ordusu dağılıyor


1890’lı yıllarda, Fransız sömürgesinin yeterlice baskın olmaya başladığı periyotta Dahomey Bayanları savaş meydanlarında son kalan isimler haline geldi. İki ülke ortasında gerçekleşen savaşta Dahomey Bayanları yüzlerce Fransız askerini esir aldı, savaşlarda galip geldi. 1894 yılında makineli tüfekle donatılmış asker birlikleri Fransa’ya yardım etmeye başlayınca Dahomey ordusunun misket tüfekleri bir işe yaramadı ve Dahomey Krallığı, Fransız sömürgesinin altına girdi.

Dahomey Amazonları’nın aktifliğini yitirmesi, Fransız sömürgesine girmeleriyle başladı. Sömürgeyi kabul etmeyip Fransızlardan intikam almak isteyen kimi bayan savaşçılar, ormanda tek başına askerleri tek tek avlamaya devam etti lakin hiçbir şeyin değişmeyeceği katılaşan o periyotta neredeyse hepsi, savaşçı olmayı bırakıp olağan bir vatandaş üzere hayatlarına devam etti.

Son Dahomey Amazonu: Nawi


Eski bir tarihçi, 1978 yılında Benin’in ücra bir köyünde Nawi isminde bir bayan keşfetti. Bayan, son Dahomey Amazonu olduğunu ve 1892 yılında Fransızlara karşı savaştığını söylüyordu. 6 bin kişilik bayan Dahomey ordusunun son üyesi olan Nawi, tarihte bariz bir iz bırakarak 1979 yılında, 100 yaşındayken hayata veda etti.