Aft nedir? Aft nedir? TANIM: Aft ağız içerisinde sıklıkla yanak ve dudak mukozasında, dil üzerinde, yumuşak damakta, farenkste, diş eti üzerinde görülen beti benzi kaçmış sarıkırmızı hale ile çevrili oldukça ağrılı ülserleşmiş lezyonlardır Toplumun %1820 az ya da çok aft sorunu ile karşı karşıyadır Bayanlarda daha sıklıkla rastlanır Aft çoğunlukla tek olarak seyretse de aynı anda birkaç bölgede birdenbire görülebilmektedir Aftın oluş nedenini vermek için çeşitli araştırma yapılmıştır Oysa aftın oluşumunu hızlandırıcı ve seyrini kötüleştirici çoğu etmen faktör saptanmasına karşın oluş nedeni bütünüyle belirlenememiştir böylece aft oluşumunu hızlandıran ve iyileşmesini geciktiren faktörlerden bahsetmek mümkündür Aft oluşumunda hangi faktörler önemlidir? GERGINLIK Günümüzde migren, yüksek tansiyon ve gastrit gibi çoğu hastalığın nedenleri aralarında kabul edilen gerginlik aft oluşmasının en kayda değer nedenlerinden birisidir Hanımlarda premenstural stres(adet öncesi dönem) de aft oluşumunu hızlandıran faktörlerdendir YİYECEKLER Turunçgiller, sirke, turşu, patates cipsi, tuzlu ve baharatlı çerezler gibi ağız mukozasını tahriş edebilen yiyecekler aft oluşumunu hızlandıran kayda değer faktörler aralarında sayılmaktadırBunların yanı sıra bir takım bünyeler için alerjik olabilen kara buğday, çavdar, arpa, çikolata, fındık, kabuklu deniz hayvanları, soya, domates, bir takım patlıcan, elma, incir, peynir gibi yiyeceklede aft oluşumunu hızlandırırlar TRAVMA Yanak dil dudak ısırma, sert yiyeceklerin tahrişi ve yumuşak olmayan diş fırçalama işlemleri ve iyi adapte olmayan proaaalerin niçin olduğu vuruklar aft için yerinde zeminin oluşmasına asistan olurlar DİŞ MACUNU Diş macunlarının arıtma özelliğini artmak için köpük yapıcı olarak yapılarına katılan sodyum lauryl sulhate( SLS ) mukoza hücrelerinin yıkımını artıran tahriş edici bir kimyasaldır SLS bu özelliği ile aft oluşumu üstüne direkt etkili olan bir maddedir Bilhassa aft sorunu olan kişilerin kullanabilmesi için günümüzde daha eksik oranda (%125) SLS taşıyan diş macunları üretilmektedir (Tom's of Maine Natural Toothpaste , OralB Sensitive Fluoride Toothpaste) SİSTEMİK HASTALIKLAR Behçet Hastalığı: Genital ülser, konjuktivit, retinit, lokositoz gibi, çoğu sistemik belirtiler yanına ağız içerisinde oluşan tekrarlayıcı aftlarla kendini belirten bir hastalıktır Çoğu malign ve otoümmin hastalıklarla birlikte de tekrarlayıcı aftlar görülebilmektedir id ÖTEKI NEDENLER B12 vitamini ve demir noksanlığı,sigara içme, tütün çiğnemenin gibi alışkanlıkların de aft oluşumuna katkıda yer alan manâlı faktörler olduğu bilinmektedir yukarı Çare Aftlar herhangi bir çare uygulanmasa da genel olarak 710 gün sonra kendiliğinden iyileşmektedir Aft sorunu ile karşısında karşıya olanların aşağıda sıralanan işlemlerden birini yada birkaçını uyguladıklarında daha kuytu bir periyot geçirmeleri mümkündür: Ağrıyı eksilmek ve iyileşme periyodunu kısaltmak için: Sıcak, asidik ve tahriş edici gıdalardan kaçınılmalır 2% hydrogen peroxidesolusyonuna batırılan pamuk yada gazlı kumaş ile aft bölgesi temizlenebilir Su ile karbonat karışımından hazırlanan ince yapılı bir krem aft üstüne sürülebilir Yarım bardak suya yarım kaşık tuz ilavesi ile elde edilen solusyonla günde üç kere gargara yapılabilir, Yemeklerden önce aft bölgesine xylocainesolusyonu ya da ağız için hazır anesaaaik kremler uygulanabilir Aft üstüne uygulanacak orabase, Glyoxide, Cankaid,Ambesolgibi ağız içi kremler uygulanabilir sucralfatetableti ılık suda eritip gargara yapılabilir Bilhassa aftı başlangıç aşamasında tetrasiklintableti suda eriterek elde edilen solusyon ile gargara yerine getirmek aftın pozitif büyümesini engeller ve ağrıyı azaltır Yine aftın açılış safhasında bölgeye bir topikal steroid %01 lik triamcinaloneuygulanması veya steroidli bir gargara betamethasone syrupile gargara yerine getirmek aftın artı büyümesini engeller ve ağrıyı azaltır Chlorhexadinegargaralar iyileşme periyodunu kısaltır Tetrasiklinşurup la hazırlanan 12,500 unite nystatin, 125 mg diphenhydramine, ve 025 mgm hydrocortisonekarışımı 'shotgun' solusyonu olarak kullanılabilir