Afyonun Giysileri

Afyonun Kıyafetleri
Afyon yöresel giyim
Afyon yöresel kıyafetleri
Afyon giysilerinin özellikleri


AFYON YÖRESEL KADIN GİYSİLERİ




BAŞA GİYİLENLER
Yazma, pullu hare, ak örtme üstüne çoğunlukla kırmızı çekitme ve veya iki renkli çatma alma bağlanırFes başa giyildikten sonra üste maşallah denilen tepelik konur Gümüş paralı terlikgiyilirÜçgen bir başörtüsü bağlanırBu ipek yazma veya abonidendir Alnına mor yada turkuaz krepten çekiçikilirÇekinin yanina çiçek takılırBeliklerin uçlarına boncuk bağlanır
Baş: 1 Hazır olarak yapıldıktan sonradan başa takılır 2 Kutup başa takılıp yapılır
Hazırlanmış başlıkların en önemlileri; tas, tepelik ve fes, arakçin, taç, tozak ve hotoz'dur En fazla kullanılan baş, bazı yerlerde sırma işlemeli kısa, bir takım yerlerde püsküllüdür Bu başlıklara kumaş sarılır Örtüler çene altına bağlanır Arkaya ve omuzlara iliştirilir Oyalarla zenginleşir


OYALARIN ANLAMI
SÜNBÜL: Aşkın ve mutluluğun simgesidir
MOR SÜNBÜL: Aşık kızı
PEMBE SÜNBÜL: Nişanlı kızı
KARANFİL: Erkek takıyorsa yavuklusu var demektir Evli kadınlar takarlar
SARI NERGİS: Umutsuz aşkını anlatır
YABAN GÜLÜ OYASI: Erkeği gurbete dışarı giden kadını
BADEM ÇİÇEĞİ: Sevdiğiyle evlenecek kızı
ERİK ÇİÇEĞİ: Gelinler bağlar
BAHAR ÇİÇEĞİ: Kocasıyla arası iyi olmayan
KIRMIZI ACI BİBER: Kocasıyla arasının acı olduğunu dile getirir
MÜJDE OYASI: Bebek bekleyen bayan takar
DAL OYASI: Oğlu, kızı olan yeşil yapraklı oya takar
ÇAYİR ÇİME OYASI: Gelinkayınvalide ilişkisinin iyi olduğunu simgeler
KABIR TAŞI: Aradaki soğukluğun ölüme kadar süreceğini anlatır


SIRTA GİYİLENLER
Şalvar: Kutnu, yollu bez, saten, kadife ve çuhadan, birçok defa çizgili, uçkurluğu ve paçalar bol büzgülü bir iç giyim parçasıdırRengi üçetek ve sarka ile uyumludur
Göynek: Önceden canfırdan yaka ağzı pullu ve tıg işi işlemeli, şimdilerde bürümcek ve şile bezi kumaştan kollu, kalça üzerine değin uzun bir iç giyim parçasıdır
Döşlük: Boyundan geçirilip bele değin kolsuz, üçetek önünden görünecek şekilde işli, göyneği kapatan yakada tek düğmeli bir nesil göğüs örtüsüdür
Üçetek: Kol ağızlan yırtmaçlı, önden açık belden itibaren üç parça etekli asil giyim parçasıdır Al, yeşil (yollu olanlar çok renkli) kutnu, kadife, altıparmak, çiteri dokumadır Yanları bele dek yırtmaçlıdırÖnü boydan boya açıktırGöğüs kısmı bele dek düğmelerle iliklidir Kolları uzun, etekleri özgürlük bırakılırSüslemeleri yoktur, sadedir Tüm kenarlan harç ile çevrilidir


1 PEŞSİZ ENTARİLER: Çoğunlukla tekrar geçirilmek suretiyle giyilir Bir adıda bindallıdir Üstüne bel kemeri takılır yolaklı bindallıda denir
2 TELLİ HAREPULLU HARE: Ekip halindedir Üçetek, göynek ve şalvardan oluşur
3 TEFE BAŞI: Üçetek, cepken, etek cell (bele değin olan entari ve şalvardan oluşur)
Kuşak: Yünlü dokuma kumaştan katlanarak bazan düz, bazan arkada üçgen yapacak şekilde bele dolanır
Sarka: Önden açık, kollu, boyu bele dek kısa,kırmızı,bordo,mavi,siyah renklerde, kınalı altıparmak kumaş, kadife ve çuhadan bir diş giyim parçasıdırÜzeri srrma, sim işli, etrafi makrome ve sutaşi süslüdür
Öncek: Bir Zamanlar kirmenle eğirilmiş yünden nakışlı tekstil, şimdilerde el tezgahlarında kendinden motifli genellikle bordo renkte tekstil pamuklu kumaştandır
Kolan: 2,53 cm eninde 23 m uzunluğunda denkli yün eğirilmiş çarpana dokumadır Öncek üzerine dolanarak püsküllü uçlan arkada serbestçe salınır
Cepkenler: Başlıcaları fermene, fermene salt, hirka yelektir Yelekler kolsuz olur Bazı yerlerde kollu gömlek üzerine de giyilir Cuba, atlas, kadife gibi kumaşlardan dikilir Ara Sıra de şalvarların yapıldığı kumaşlardan dikilirYörüklerde: Üç etekli şalvar,bellerinde kuşak,başlarında iki katli örtü, alınlarına puşu bağlarlarEmirdağ yöresinde SAYAdenir
Önlük: Siyah renkte, boydan badana fırfırlı, renkli ibrişimle işlenirKırmızı zemin üzerinde olanlan da vardır


AYAĞA GİYİLENLER
Çorap: Eğirme yün, kırmızısı ağır basan renkli iplerle örülmüş nakiş süslü kısa gonçludur Ayağa yemeni veya pabuç giyilmektedir
Takılar: Beşibir yerdeler, hamayli, muska bir dizi haline getirilip takılır Altın dizilerin kullanılmasına ifratavarılmıştırBele kemer bağlanır
Baş takılan; altın, gümüş dizilerinden oluşan kasaba, arabeli, dulukbasti, Fadime Asıl Eli veya boncuklu süslerden oluşmaktadir Fese dikildiği gibi maşallaha tutturulanları da vardır
Boyun takıları; karanfil ve mavi cam boncuk dizileri, beşibirlik ve gümüş para dizilerinden oluşur
Başlarda gedanlar inci, top altın,bronş gibi kıymetlı takılar vardırBüyük inci tek sıra, küçük inciler birkaç diziden oluşur Buna külçedenir
Süsler: Üçeteğin kol, yaka, etek uçları, önü ve arteteği harçlar, su taşlan, yaşam ağacı ve haşhaş kozağı işlidir Saçlar ince ince örülerek arkada belik yapılır aralarına örük boncuğu takılır
Türkmen kutsal inancına dayanarak giyinirSüslemede kesin sınırlarda kalırGeometrik şekiller, kutsal sayılara tartı verilir Daha fazla geometrik şekiller ağır basarYörüklerde süsleme ve göze görünüm önemlidirÇiçek desenleri daha çok kullanılır

AFYON BÖLGESEL ERKEK GİYSİLERİ



1 Başa Giyilenler: Etrafına (püsküllü) poşu sarılı fes
2 Sırta Giyilenler: Gömlek (sıkma yelek), çuha, şalvar, sim sırma
işlemeli kollu cepken, kolsuz cepken, yelek (camadan), şal, yedi
renk kuşak
3 Ayağa Giyilenler: Dolak (örme uzun yün çorap), tozluk(dizlik)
çarık, yemeni
4 Aksesuar: Gümüş katman(sigaralık), gümüşten işlenmiş kama
yatağan,silahlık, çift kulaklı, köstek, yağlık, peşkir , el mendili

Afyon ’da erkek halk oyunları efe, zeybek, kızan ve seğmen geleneğini sürdüren, il içinde her yörede benzer olan bir beraberliği yansıtır Giyim de buna ayak uydurmuştur
ahali giysileri afyonerkekgiysi 129x300 Afyon Yöresi Giysileri

Başa Giyilenler
Fes: Bordo keçeden kalıp üstüne geçirilmiş, tepeden püsküllüdür
Poşu: Sıkça mintan rengiyle uyumlu, bordo fes üzerine sarılmış nitelikli ipekten püsküllü bir giyim parçasıdır Boyuna köstek takılarak kuşaktan sarkıtılır

Sırta Giyilenler
İç Donu: Belden boz büzgülü, canfırdan, dizde çorap içine girecek uzunluktadır
Göynek: Yakasız, önden bağıra dek açık, kollu, kalçaları örtecek uzunlukta canfırdan dikilmiştir
Mintan (İçlik): İnce yollu keten kumaştan, önden düğmeli, kollu, baskın yakalı bir iç giyim parçasıdır
Cepken: Gri ya da mavi çuhadan, kolsuz buruşuk ve kolçaklı bir tür yelektir Kolçaklar ön ve arka cepken boydan boya kaytana işlidir
Potur: Göbek altı bol büzgülü uçkurla bağlı, ağı geniş ve kuytu harekete kullanışlı, bölge sert iklimine yerinde diz kapaklarını örtecek uzunluktadır
Kuşak: Bele şal sarılır İşlemeli uçkurlarla muhtelif renkte ve püsküllü uzun kuşaklar dolanır Ensizdir Bele iki defa dolanır İki tarafa sarkıtılır

Ayağa Giyilenler
Çorap: Eğirme yünden, nakışlı örülmüş uzun konçlu ve püskül bağlıdır
Tozluk: Diz kapaklarından itibaren but tarağını örtecek uzunlukta, cepken dokumasından yapılır Ayağa yemeni veya çarık giyilir

Aksesuar: Dokuma yünlü kumaş kuşak üstüne deri kütüklük, yatağan, meç, saldırma, kama toplu tabanca, kınlı, yağlık, minik savatlı maşa, paşa ve tütün keseleri, köstek, tabaka, yağlık kuşağa sokulan, boyunda hamaylı ve kolda pazıbent, öteki aksesuarlardır *