Ağır ve Tehlikeli İşler Tüzüğü

Ağır ve Tehlikeli İşler Tüzüğü
Tüzük Ağır ve Güvenli Olmayan İşler Tüzüğü Nedir Tüzük Hakkında


AĞIR VE TEHLIKELI İŞLER TÜZÜĞÜ (MÜLGA)

Bakanlar Kurulu Karar Tarihi No: 29031973 76174

Dayandığı Kanun Tarihi No: 25081971 1475

Devlete Ait Gazete Tarihi No: 09041973 14502

**28042006 tarih ve 26152 SRG de yayımlanan 07042006 tarih ve 200610330 sayılı Ağır Ve Tehlikeli İşler Tüzüğünün Yürürlükten Kaldırılması Hakkında Anayasaün 1 maddesi ile yürürlükten kaldırılmıştır**

Madde 1 Hangi işlerin ağır ve güvenli olmayan işlerden sayılacağı, kadınlarla 16 yaşını doldurmuş ama 18 yaşını bitirmemiş çocukların, hangi çeşitlilik ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılabilecekleri bu Tüzükte belirtilmiştir

Madde 2 Ağır ve güvenli olmayan işler, bu Tüzüğe emrindeki cetvelde gösterilmiştir Bu cetvelde, karşısında (K) harfi bulunmayan işlerde kadınlar ve (Ç) harfi bulunmayan işlerde de 16 yaşını doldurmuş fakat 18 yaşını bitirmemiş çocuklar çalıştırılmaz

16 yaşını doldurmamış çocukların ağır ve güvenli olmayan işlerde çalıştırılması yasaktır

Şu dek ancak, ihtisas ve iş öğrenimi veren okulları bitirip o konudaki işi meslek edinmiş kadınlarla 16 yaşını doldurmuş çocuklar ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılabilir

İlgili Bakanlıklarca yeterliği kabul edilen kursları bitirip, o işi iş edinmiş olan bu gibiler cetvelin 35 inci sırasından 62 nci sırasına dek (62 dahil) açıklanmış işlerde çalıştırılabilir

Madde 3 Ağır ve güvenli olmayan işlerde çalıştırılacak işçiler (Kadınlar dahil) ile 16 yaşını doldurmuş lakin 18 yaşını bitirmemiş çocukların işe girişlerinde, işin niteliğine ve şartlarına kadar bedence bu işlere kullanışlı ve dirençli olduklarının hekim raporu ile saptanması zorunludur İşin devamı süresince de bu işlerde çalıştırılmalarında bir sakınca olmadığının;16 yaşını doldurmuş ama 18 yaşını bitirmemiş çocuklar için en düşük 6 ayda bir, diğerleri için de minimum yılda bir defa hekim raporu ile saptanması zorunludur Bu raporlar; dükkan hekimi, işçi sağlığı dispanserleri, bunların bulunmadığı yerlerde sırasıyla en yakın Sosyal Sigortalar Kurumu Sıhhat tesisleri ve hekimleri, afiyet ocağı, Hükümet veya belediye doktorları kadar verilir Raporlarda hangi bilgilerin bulunacağı Egzersiz ve Sağlık ve Sosyal Takviye Bakanlıklarınca birlikte saptanır

Bir işçinin, ağır ve güvenli olmayan işlerde çalışanlara ait afiyet raporu olmadıkça ağır ve güvenli olmayan işlerde çalıştırılması yasaktır İşçilerin gerek ilk işe girişlerinde gerekse ara muayenelerinde saptanan sağlık durumları bu rapora işlenir

Bu raporlar, teftişe yetkili memurların her istediğinde belli olmak üzere işveren veya yetkili kadar, gizliliğine halel gelmiyecek bir surette işlerindeki bireysel sıhhat dosyalarında saklanır Işyeri hekimi göre bahşedilen rapora itiraz halinde, işçi en yakın Sosyal Sigortalar Kurumu Hastanesi Sağlık Kurulunca muayeneye yan tutulur; verilen rapor kesindir

İşyerinden ilişkileri kesilerek yeni bir işe giren işçilerin bu raporları ya da örnekleri yeni patron ya da vekilinin ricası halinde o işyerine gönderilir

Madde 4 Kadınlar, ay hali günlerinde ağır ve güvenli olmayan işlerde çalıştırılamazlar Bu günlerin sayısı 5 gün olarak hesap edilir Daha fazlası için doktor raporuna kadar hareket edilir

Ay halinin başlangıcı işçinin ihbar tarihidir

Madde 5 Işveren ya da vekili, ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırdığı işçilerin nüfus kimlik cüzdanlarının tasdikli örneklerini saklayarak, bunları kontrol ve denetlemeye yetkili makam ve memurların her isteyişinde göstermekle ödevlidir

Madde 6 Bu Tüzükte belirli şartlara aykırı olarak, ağır ve güvenli olmayan işlerde kadın ve çocuk işçi çalıştırıldığı ya da çalışan işçinin sağlık durumu itibariyle böyle bir işte çalıştırılmamasının gerektiği saptandığında, bunlar, çalışmaktan alıkonur

Madde 7 25081971 günlü ve 1475 sayılı Meslek Kanununun 78 inci maddesine dayanılarak Çalışma ve Sıhhat ve Sosyal Destek Bakanlıklarınca düzenlenen ve Danıştayca incelenmiş olan bu Anayasa hükümleri, Resmi Gazete ile yayımı gününde yürürlüğe girer

Madde 8 Bu Tüzük hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür

AĞIR VE TEHLIKELI İŞLERE AİT CETVEL

(a) 16 yaşını doldurmuş lakin 18 yaşını bitirmemiş çocukların çalıştırılabilecekleri işler

(b) Kadınların çalıştırılabilecekleri işler

(a) (b) Arama ve sondaj işleri :

1 Kömür, petrol, tabii gaz, su, her değişiklik maden filizleri ve minarelleri arama ve her değişiklik sondaj işleri,(Bu işlerin yalnız yer üzerinde yapılan muavin hizmetlerinde bayan ve çocuk çalıştırılabilir) Kömür, petrol, tabii gaz, su maden filizleri ve mineralleri ile taş, toprak, kum ve yarı maddelerin çıkarılması ve üretimi işleri

2 Kömür, petrol, natürel gaz, su, her çeşitlilik maden filizleri minarelleri ile taş, toprak, kum ve güya maddelerin çıkartılması ve üretimi ve bu işlerin yapılmasında bütünleyici nitelikte olan kırma, yıkama, zenginleştirme, taşıma, depolama ve benzeri işler (Elle yapılan kolay ayıklama işlerinde bayan çalıştırılabilir) Metalürji Sanayii ile ilgili işler :

3 Demir ve demirden başka metallerin ve metalsilerin filiz ve minerallerinden itibaren pirometalürjisel, kimyasal, elektrolitik usüllerle üretimi işleri ve bunlarla ilgili işler

4 Demir ve demirden başka metallerin ve metalsilerin eritilmesi, saflaştırılması, alaşımlarının üretimi ve bu maksatlarla yapılan her değişiklik işler

5 Demir, çelik ve alaşımlarının, demirden başka metal ve alaşımlarının, metalsi ve alaşımlarının her çeşitlilik döküm (alışılagelmiş döküm, pres döküm gibi) ve haddeleme, presleme suretiyle sıcak ve soğuk olarak standard şekillendirilmeleri işleri

6 Demir, çelik ve alaşımlarına, demirden başka metal ve alaşımlarına, metalsi ve alaşımlarına (Külçe veya takoz halinde veya şekillendirilmiş olanlarına) uygulanan ısı işleri (Tav, su verme ve sanki işlemler)

7 Kükürtün eritme yoluyla üretimi, öğütülme, ambalajı ve depolanması ve bunlarla ilgili işler Taş ve Toprak Sanayii ile ilgili işler :

8 Taş ocaklarında her çeşit taşın çıkartılması ve işlenmesi işleri (Kırma, kesme, nakliye, yontma, öğütme, cilalama ve sanki işler dahil, süs ve anı eşyası yapımında kullanılan taşların işlenmesi işleri hariç)

9 Çimento fabrikalarında; taş ocaklarında dinamitleme, konkasör ve yağcılığı, konkasöre vagon devirme ve monitör havai hat yağcılığı, ekskavatör işleri ile çimento üretiminde kalker silosu, kalsinatör, klinker elevatörü, ambalaj, gezer vinç, kaynak, santralda ocakçılık ve külcülük, ocak ve fırın duvarcılığı ve tamirciliği, yükleme ve boşaltma, su kulesi, baca ve boya tamiri, gezer vinç yolları, kanalizasyon ve bakım işleri

10 Kireç ve alçı taşının yakılması ve bunları öğütme ve eleme işleri

Ç K 11 Toprağın pişirilmesi suretiyle imal olunan kiremit, tuğla, ateş tuğlası, boru, pota, künk ve güya inşaat ve mimari araç gereç işleri

Ç K 12 Çanak, çömlek, çini, fayans, porselen ve seramik imaline ait işler

Ç K 13 Cam, şişe, optik ve sanki malzeme fabrika ve imalathanelerinde üretime ilişkin işler

14 11,12 ve 13 numaralı bentlerde belirtilen işlerden fırın işleri ile silis tozları saçan işler Metal ve Metalden Mamul Eşya Sanayii ile ilgili işler :

15 Ağır saç levhaları bağlama, perçinleme ve presleme işleri ile kalafat işleri, kara, deniz ve hava taşıtlarının tamir ya da imalinde kullanılan malzemenin özellikleri itibariyle bir kişi kadar yöneticilik edilemeyen işler

16 Gemi inşaat ve tamiratında iskele, dikme ve kızak işleri ile vinçler, emekçi iskeleleri, bumbalar, direkler, demir ve zincirler vesair teçhizata ait işler

17 İskeleler, şarpantlar, köprüler, motörler, makinalar ve kazanlar imali ve bunların fabrika tecrübeleri ve montajları işleri

Ç K 18 Demir tel ve çubuktan araç gereç imalatı işleri (Çivi, zincir, vida vbgibi)

19 Demiri ısıtıp döğerek şekil verme eya presleme suretiyle farklı alanlara yönlendirilmiş eşya imali işleri

20 Soğuk demircilik ve her değişiklik kaynak işleri (Oksijen, elektrik, punta ve dikiş kaynağı işleri gibi)

21 Bakır, pirinç, alüminyum malzemeden eşya imalatı işleri, (Mutfak ve konut eşyası ile süsleme eşyası imalatında kadın ve çocuk çalıştırılabilir)

22 Kurşun kaynak işleri, seri ve aralıksız lehim işleri (Radyo, televizyon, elektrik ve elektronik cihazların imalinde ve onarımında yapılan süratli ve aralıksız lehim işlerinde kadın çalıştırılabilir)

23 Font, çelik ve öteki madenleri ve alaşımlarını eritip potalara dökmek suretiyle değişik parça eşya imali işleri

24 10 Kg aşan tornacılık; tesviyecilik ve taşlama işleri

25 Her türlü madeni kablo imali, çelik tel ve çelik şerit soğuk haddeleme, bıçak ve emsali demir eşya imali işleri

K 26 Muharrik kuvvetle işleyen bütün otomatik soğuk şekillendirme tezgahlarında yapılan işler

27 Metal yüzeylerde yapılan, mekanik ve kimyasal temizleme işleri ile elektroliz yolu ile yapılan koruyucu kaplama (Nikelaj, kromaj ve kadmiyum kaplama vb) sıcak batırma yolu ile yapılan koruyucu kaplama (Kurşun, kalay, çinko vb) dağıtılmış kimyasal maddelerle yapılan diğer koruyucu kaplama (fosfatlama, eloksal vb) ve emaye işleri Ağaç ve tahta işleri ve bunlardan mamul eşya sanayii ile ilgili işler

28 Muharrik güçlü olarak çalışan her türlü testereler ile kesici, yontucu, soyucu, delici makinalar ve hızarlarla yapılan işler

Ç K 29 Kurutma işleri ile yapıştırma, kontraplak, kontrtabla ve yapay tahta imali işleri Inşa İşleri :

30 Yapı, duvar, set, baraj, yol, demiryolu inşaası ve tamiri işleri (Tezgâhtar işlerde çocuk çalıştırılabilir)

31 Havai hat, tünel, köprü, iskele, liman, dalgakıran, kanalizasyon, lağım, kuyu, kanal ve benzerleri yerüstü ve yeraltı su üstü ve su altı inşaatı ve tamiratı işleri ile tazyikli hava ile esas inşaat ve yıkım işleri

32 Kireç, beton, asfalt ve benzerleri gibi yapı malzeme ve maddeleri ihzar ve tatbikatına ait işler

33 Asbestos tozları ile yapılan her çeşit imalatın (Dam tecrit malzemesi, çimento ve amyant esaslı borular, kauçuklu ve plastikli yer döşemeleri imali gibi) amyant hazırlama ve hamur yapma işleri(Hamurun şekillendirilmiş ve bu suretle zararlı etkisi giderilmiş kademelerinde bayan ve çocuk çalıştırılabilir)

34 Toprak kazma, yarma ve doldurma işleri Kimya sanayi ile ilgili işler :

35 Klorür asidi, sülfat asidi, nitrat asidi ve benzeri her değişiklik tahriş edici ve brülör asitler ile sodyum ve potasyum hidroksit amonyak gibi alkalilerin üretimi ve bunlarla yapılan işler

36 Aldehitler, ketonlar, eterler, karbon sülfür, analin, alkoller, solventler, tinerler, trikloretilen ve benzerleri gibi uçucu ve parlayıcı maddelerin imali ve bunlarla yapılan işler

37 Ham petrol ve katranların distilasyonu, bitum, madeni yağlar ve her türlü akaryakıt ve rafinasyon işleri (Maddelerin minik mikyaslarda yağlama, silme işleri gibi kullanılmasına ilişkin işlerde bayan ve çocuklar çalıştırılabilir)

38 Odun ve kömürlerin gazlaştırılmaları, koklaştırılmaları ve bunlardan elde edilen bitum, zift gibi ara ve art ürünlerin distilasyonu işleri

39 Hava gazı, yer gazı, bio gaz ve asetilen üretimi işleri

40 Asfalt ile dam tecrit maddeleri ve yağlamaya özgü olup petrol tasfiyehanelerinde elde edilemeyen akışkan ve katı yağların imali işleri

41 Her türlü patlayıcı madde ve mühimmatın imali, depolanması ve nakli işleri

42 Her türlü zehirli gazların ve harb gazlarının üretimi kullanılması depolanması ve nakli işleri

43 Etkin kömürlerin öteki faal maddelerin ve çeşitli kimyasal maddelerin emprenyasyon işleri

44 Her türlü patlayıcı maddenin kullanıldığı işler ile toz ve gaz maskeleri, koruyucu başlık ve elbiseler kullanılması zorunlu bulunan işler

45 Piroteknik malzemesi hazırlama ve imali işleri (Işıklandırma ve işaret fişekleri, havai fişekler festival maytabları, silah mantarı benzerleri)

46 Kibrit imaline ait işler (Kimyasal maddelerin karıştırılması, hamur yapma ve kurutma işleri dışındaki işlerde kadın ve çocuk çalıştırılabilir)

47 Her türlü organik ve anorganik zehirli ya da tahriş edici maddelerle badana ve vernik imali ve bunlardan meydana gelen zehirli ve tahriş edici boyaların kullanılması işleri

48 Kimyasal gübrelerin istihsali ve istihzarı işleri

49 Sellulozik boya imali işleri

50 Sellüloit imali ve lak nitrosellülozu ile yapılan dağıtılmış kimyasal maddelerin imali işleri

51 Ensektisit, rodentisit ve tarımsal uğraş ilaçları istihsali ve istihzarı işleri

52 Flor, klor, brom, iyot üretimi ve bunların muharriş türevlerinin imali işleri

53 Organik ve anorganik pigmentlerin imali işleri

54 İnsan sağlığına zarar verici kimyasal maddelerin yükleme boşaltma ve nakli işleri

55 Akümülatör imali ve çabuk olarak akümülatörlerin bakım ve sıkıntı işleri

K 56 Uyuşturucu maddelerin imali işleri

Ç K 57 Nebati ve hayvansal yağların üretimi ve bunlardan yapılan maddelerin imaline ilişkin işler (Karbon sülfür gibi parlayıcı ya da tahriş edici solventlerle yapılan prine ve benzeri yağlı maddelerden ekstraksiyon yolu ile yağ üretimi işlerinde ekstraksiyon kademelerinde bayan ve çocuk çalıştırılamaz)

58 Suni lifler ve diğer sentetik lifler ile plastik maddelerin imali işleri

59 Tabakhaneler ile her çeşit deri fabrika ve imalathanelerinde tabaklama, nakil ve depolama işleri

60 Ham kürkleri işleme ve boyama işleri

K 61 Kauçuk ve lastik sanayiinde, lastik hamurunun hazırlanmasından her çeşit şekillendirilmiş mamul yapımına değin bütün işler (Lastik hamurunun hazırlanmasında bayan çalıştırılamaz)

Ç K 62 Plastik maddelerin şekillendirilmesi ve plastik eşya imali işleri (Bu tip imalatta meydana gelen ara ya da ana mamul bir birey göre yöneticilik edilemiyecek cömertlik ve ağırlıkta ise bu işlerde kadın ve çocuk çalıştırılamaz) İplik ve Tekstil Sanayii ile ilgili işler:

Ç K 63 Çırçır fabrikalarındaki işler

K 64 Pamuk keten, yün, ipek, şamata ve benzerleri arıtma ve harman işleri ile bunların döküntülerini ayırma ve didikleme işleri

K 65 Pamuk, keten, yün ipek ve benzerleriyle bunların döküntülerini hallaç, haşıl, tarak ve kolalama tezgahlarında yapılan işler

Ç K 66 Pamuk, keten, yün, ipekli ve benzerleriyle bunların döküntülerinin hallaç, tarak ve kolalama tezgahlarından bölme ile ayrılmış ve fenni iklim ve aspirasyon tesisatı olan iplikhane ve dokuma hazırlama işleri

K 67 Her türlü ilkel ve mamul maddelerin boyanması, gazlanması ve ağartılması işleri

68 Suni ipek imalinde hazırlama ve üretme işleri

K 69 Tafta, vernikli ya da su geçmez bezler ve muşamba imali işleri

K 70 Kıl mensucat, her türlü keçe ve aba mali işleri Kağıt ve sellüloz Sanayii ile ilgili işler

Ç K 71 Kağıt hamuru ve odun hamuru üretimi işleri

Ç K 72 Sellüloz üretimi işleri

73 Kağıt ve sellüloz üretiminde klor, hipoklorit, kükürt dioksit, hiposulfit gibi tahriş edici ve zararlı maddelerin üretimi ile çözeltilerinin hazırlanması, kullanılması ve geri kazanılması işleri

K 74 Süratli olarak otomatik makinalarla kağıt, karton, mukavva imali işleri Yiyecek ve alkol sanayi ile ilgili işler

Ç K 75 Zahire depolarındaki işler ile un ve çeltik fabrikalarındaki işler

76 Ekmek ve maya fırın ve fabrikalarındaki hazırlama ve imale ait işler

77 Mezbaha işleri, sakadat atelye ve fabrikalarındaki işler

Ç K 78 Balıkhane işleri

79 Soğuk hava depolarındaki işler

80 Tuzlalarda su içinde alıştırma işleri ile tuzlu yükleme ve hamallık işleri

Ç K 81 Şeker fabrikalarında hazırlama ve üretime ait işler

K 82 Alkol ve her türlü alkollü içkilerin imali işleri Tütün sanayi ile ilgili işler

83 Balyaların depolara taşınması işleri

84 İmalathane ve depolardaki transfer işleri

K 85 Sigara imalathane ve fabrikalarında yaprak tütün rutubetlendirme daireleri, ayırma ve arıtma makineleri, tütün filtreleri işleri

K 86 Tütün harman ve kıyımhane işleri Enerji üretimi, nakli ve dağıtımı ile ilgili işler:

87 Buhar, gaz vesair muharrik güç üretimiyle ilgili işler

88 Elektriğin üretimi, nakli ve dağıtımı işleri ile akü dairelerinde yapılan her türlü işler

89 Hareket halinde bulunan makine, motor ve aksamı ile transmisyon tertibatının yağlanması, tamiri ve temizlenmesi gibi işler Nakliye ve sanki işler:

90 (Değişik: 12051991911546 K) Araçsız olarak yirmibeş kilodan, elli kiloya değin (elli kilo dahil) siklet nakliye, boşaltma ve yükleme işleri

91 El arabası gibi araçlarla elli kilodan yukarı ağırlık nakliye, boşaltma ve doldurma işleri

92 Üç ve dört tekerlekli ve pedallı arabalarla altmış kilodan yukarı önem taşıma, boşaltma ve doldurma işleri

93 En fazla %10 rampalı yerlerde vagonetlerle 300 kilodan yukarı ağırlık taşıma, boşaltma ve yükleme işleri

Ç K 94 Çuvallama, fıçılama, istifleme ve sözde işler

K 95 İnsan ve eşya taşımaya özgü araç araçlarında pilotluk, kaptanlık, şöförlük ve bunlara yardımcılık işleri

K 96 Her türlü araç araçlarında makinistlik, arabacılık, frencilik, makascılık ve bunlara yardımcılık işleri Farklı Alanlara Yönlendirilmiş işler :

97 Denizlerde göllerde ve nehirlerde balık ve öteki hayvanların ve bitkilerin avlanması, toplanması, üretilmesi ve dalyan işleri

98 Sünger avcılığı işleri

99 İtfaiye işleri

100 Ocakçılık, ateşçilik işleri ile ocak ve baca arıtma işleri

K 101 Büyük çamaşırhanelerde yapılan işler

102 Lağım işleri

103 Çöpçülük işleri

104 Hayvansal gübre işleri

K 105 Paçavracılık işleri

106 Bataklık kurutma, su altı ve toprak altı işleri ile suya girilerek yapılan her türlü işler

107 Düşme tehlikesi pozitif olan yüksek yerlerde yapılan inşaat ve tamirat işleri

K 108 Radyoloji işleri ile radyum ve radyo etkin maddelerle yapılan işler

K 109 Vahşi veya zehirli hayvan bulunduran bahçelerdeki ve hayvan terbiyesi müesseselerindeki işler

K 110 Filim, plak ve benzeri cisimlerin tutuşucu cinsten maddelerle yapılması ve kullanılması ile ilgili işler ve projeksiyon işleri

Ç K 111 Matbaa mürekkebi imali işleri

K 112 Keten, kenevir ve jütten iplik, sicim, halat imali ve bunlarla yapılan tekstil işleri

K 113 Hastane, bakteriyoloji ve kimya laboratuvarları ve eczacılık işleri

K 114 Hayvan tahniti işleri

K 115 Kemik, boynuz, çivi ve hayvan kanı ile ilgili üretim işleri

Ç K 116 Tutkal, jelatin ve kola imali işleri

117 Metalden basımevi harfi imali ve klişe imali işleri

K 118 Tüylü olarak kullanılacak derileri hazırlama işleri

K 119 Kuş ve hayvan tüyü kıllarının temizlenmesi, didiklenmesi, ayrılması ve bunlara benzer işler

K 120 Süngerleri arıtma, yıkama, beyazlatıcı ve boyama işleri

Ç K 121 Deri sanayiinde mamul derilere yüz ve fantazi fason yapma ve derileri perdahlama işleri

K 122 Makinasız deniz nakil araçlarında (Mavna, şat ve benzerleri) yapılan tüm işler

123 Yüzer vinç ve taraklarda yapılan işler

K 124 Hava alanlarındaki uçuşa hazırlık işleri ile yer hizmetleri ve bakım işleri

K 125 Uçaklarda yapılan tüm işler












*