Ağız ve diş sağlığı, iyi bir beslenmenin en önemli göstergelerinden biridir. Amerikan Diyetisyenler Derneği ve Diş Hekimleri beslenme tavsiyeleri ile ağız sağlığını korumanın mümkün olabileceği görüşündeler. Bu nedenle günden güne diyetisyenler ve diş profesyonelleri birlikte çalışmalar yapıyorlar. Çalışmalar gösteriyor ki diş sağlığını etkileyen birçok etmen olabilmesine rağmen beslenme bu konuda önemini her zaman koruyor. Sağlıklı beslenme ve ağırlık kontrol önerileri diş sağlığı önerileri ile örtüşüyor bu da bize bir kez daha doğru beslenmenin önemini gösteriyor.
SAĞLIKLI DİŞLER İÇİN BUNLARA DİKKAT EDİN!
- Sert kabuklu meyveler küçük parçalar halinde doğranmış olarak yenilmeli ısırılmamalı (elma veya havuç gibi)
- Patlamış mısır ve cipslerden uzak durulmalı yenilmesi halinde hemen diş fırçalanmalı
- Sert ekmekli sandwıchler küçük lokmalar halinde yenilmeli diş etine zarar vermekten kaçınılmalı
- Diyet kalitesinin düşüklüğü ve yetersiz beslenme de diş kaybını arttıran başka bir nokta bu sebeple özellikle kalsiyum ve fosfordan zengin besinlerin tüketimine diş sağlığı için önem verilmeli
Yıllardır yenilen şekerli besinler ile diş çürükleri arasında bir bağlantı olduğunu biliyoruz. Ancak diş çürüklerinin gelişmesi ve gelişmemesi birçok faktöre bağlıdır. Genetik özellikler, tükürük miktarı ve akışı önemli faktörler arasındadır.
Bakteriler ağzınızda oluşan görünmeyen bir film olan diş plağı içerisinde bulunur; diş yüzeyine ve diş eti çizgisi boyunca yapışır.
Çürük oluşum süreci, karbonhidratların (şeker ve nişasta) asit yapmak üzere ağzınızda ki bakterilerle karışması sonucu başlamaktadır. Ağzınızda bakterilerin oluşturduğu asitler diş minesini aşındırarak diş çürüklerine neden olur.
Diş çürüğüne karşı oluşturulacak ilk savunma, plağın fırçalama ve diş ipi ile temizlenmesi ve besinin ağızda bekleme süresinin sınırlandırılmasıdır. Yemek sonrası su içmek, yiyecek parçacıkları ve şekerlerin ortamdan uzaklaştırılmasına ve ferahlamaya yardımcı olur. Ancak bu uygulamalar ağzınızda ki bakterileri azaltmaz.
Peki bazı besinler diğerlerine göre daha mı fazla diş çürüklerini artırır? Burada önemli olan ne sıklıkla ve ne kadar süre ile dişlerinize temasta olduğudur. Öğün aralarında ne kadar sık karbonhidratlı besin tüketirsiniz. Sert şekerlemeler veya pestil türü emerek uzun sürede tüketilen besinler bakterileri daha çok besler. Gerçekte karamel gibi yapışkan besinler ağızda ekmek veya cipsten daha hızlı çözünür ve ağzı daha hızlı terk eder.
Birkaç öneri!
- Günde iki kez dişlerinizi fırçalayın ve günlük bakımını yapın.
- Düzenli olarak diş hekiminize kontrole gidin.
- Peynir, süt, elma ve havuç gibi besinlerin içeriğindeki bazı maddeler, ağızdaki asit miktarını azaltıyor, diş çürüklerinin önüne geçiyor…
- Peynir, yapısındaki kalsiyum fosfat ve peptitler ile ağızdaki asit miktarını azaltarak, dişin yapısını güçlendirir. Peynir, ayrıca tükrük akışını uyararak asit ortamını azaltmakta ve mekanik temizliğe yardımcı olmaktadır.
- Süt, içeriğindeki kazein, kalsiyum, laktat, iyonize kalsiyum, fosfat iyonları, yağ ve vitaminler ile diş çürüklerini engellemektedir. Ancak, süte katılan şeker çürük riskini artırır.
- Yer fıstığı, fosfat ve kakao, tannik asit içeriği ile ağız sağlığının korunmasına yardımcı olur.
- Elma ve havuç gibi meyveler ise ısırarak yenildiğinde dişlerin mekanik olarak temizlenmesine ve dişeti sağlının korunmasına yardımcı olur.
- Şekersiz veya xylitol, karbamid, bikarbonat, flor, kalsiyum ve fosfat içeren sakızlar da tükrük akışını hızlandırarak plak birikimini azaltır ve diş çürümelerini engeller.