Ağızdaki berbat kokuya kısaca ağız kokusu yahut halitosis denir. Ağız kokusunu bir hastalık olarak tanımlamak zordur. Ama ağız kokusu çok kıymetli illetlerin işaretçisi de olabilir. Ağız kokusunu patolojik ve fizyolojik olmak üzere iki kısma ayırmak mümkündür.
Fizyolojik Ağız Kokusu:
Her sağlıklı bireyde sabah uyandığında sindirim kanalında biriken gazlar yahut lisan sırtında üreyen bakterilerin sebep olduğu ağız kokusu ortaya çıkabilir. Lisan sırtını fırçalamak ve daima olmamak kuralıyla çinko içeren ağız gargaraları kullanmak ve sakız çiğnemek bir tahlildir. Beslenme sonrasında görülen, nefesteki (ağızdaki değil) nahoş koku da fizyolojiktir. Tedavi gerektirmez.
Patolojik Ağız Kokusu (Gerçek halitosis):
Patolojik halitosisi olan hastalar diş tabibine ağız kokusu şikâyetiyle müracaat etmeyebilirler. Ağızlarındaki yakışıksız kokunun farkında değildirler ya tolere etmektedirler ya da kabullenmişlerdir.
Ağız Kokusunun Sebepleri:
Bilhassa sinüs ve akciğer kaynaklı enfeksiyonlarda,
Şeker marazı (aseton kokusu gibidir),
Böbrek yetmezliği (balık kokusu gibidir),
Karaciğer yetmezliği,
Metabolizma bozuklukları (teşhisi çetin olabilir, devir zaman ortaya çıkan beğenilmeyen bir balık kokusu),
Açlık, diyet, ağız kuruması, oruçlu olmak (Sıvı besin eksikliklerinde vücuttaki yağ ve protein çözünmeye başlar, bu metabolizmanın yan eserleri makûs ağız kokusu olarak yansır).
Ağız kokusunun sebeplerinin %87 si ağız boşluğu kaynaklıdır. Bunlardan %51'i lisandan, %17'si gingivitisten, %15'i periodontitisten, %17'si bunların karışımından kaynağını alır. Bu tip ağız kokuları kompleks vakalar değildir. Sebep birinci muayenede ayan olur. Problemli dişeti dokuları göz ile kolay kolay tespit edilebilir ve kolay tedavi edilir. Velev bazen kokunun kaynağını hasta kendisi gösterir.
Ağız Boşluğu Kaynaklı Ağız Kokusunun Tedavisi için;
1-Dişlerinizi ve Dişetlerinizi koruyun.
Diş çürükleri, diş eti iltihapları ağız kokusunun kıymetli nedenlerindendir. Ağız içi rastgele bir enfeksiyon bakteri üremesini artıracağı için ebediyen ağız kokusuna neden olur. Diş ve diş eti illetleri değerli ölçüde beğenilmeyen koku yapar. Bu sebeple diş doktorunuzun tekliflerini dinleyip kesinlikle diş sıhhati ve bakımına değer vermelisiniz.
2-Ağızda var olan protez ve köprüleri denetim ettirin.
Ağız içindeki eskimiş köprü ve diş protezleri devirle besin birikmesine yol açacağından bed kokulara sebep olabilir. Bu durumlarda yenilenmesi gerekenleri değiştirmeli, eksik olan dişlerin noktaları için gerekli tedavileri yaptırmalısınız. Ağız kokusu ile savaşta dişler ve diş sıhhati birinci aşamadır.
3-Daha çokça su için.
Bilhassa yaşla artan vücut kuruması pek çok cepheden dikkat edilmesi gereken bir durumdur. Çok su içmek onlarca sair yararının yanında lisanınızın kurumasını da önleyerek ağız kokusu ile savaşta kıymetli bir silah olarak kullanılabilir. Su ağız içindeki bakterilerin minimumda tutulması için direk yardımcıdır. Başkaca tükürük salgısını artırarak da yardımcı olur.
4-Diş ipi kullanın.
Diş ipi sayesinde fırçanın çıkaramadığı taraflardaki bakteri ve yemek artıklarını sökebilirsiniz. Münhasıran diş gövdeleri arasındaki dar kesimlerde biriken yemek artıkları süratli bakteri çoğalmasına neden olabilir.
5-Lokmaları uygun çiğneyin.
Bu sayede yiyeceklerle tükürük salgısı yeterlice karışır ve ağızda yemek kesimi kalma mümkünlüğü düşer. Daha çok çiğneme hareketi daha çok bakterinin konumundan koparak mideye gitmesine yardımcı olur.
6-Basit şeker tüketiminizi azaltın.
Yalın şekerler (atıştırmalık tüm şekerli besinlerde olduğu gibi) diş çürüklerine neden olur ve ağız sıhhatini büyük bir süratle bozarlar. Bu nedenle kolay şeker tüketiminizi azaltmalısınız. Bu da su içmek üzere size onlarca yararın yanında ağız kokunuzun azalmasına da yardım edecektir.
7-Sigara içmeyin.
Sigara içmek ağız kuruluğuna neden olduğundan ağız kokusuna sebep olur. Başkaca diğer bir ağız kokusu nedeni olan diş eti hastalıklarına da taban hazırlar.