Ağrı

AĞRI

GENEL BİLGİLER

Yüzölçümü: 11376 km²

Nüfus: 437093 (1990)

İl Trafik No: 04

1650 metre yüksekliğindeki bir yaylada yer alan Sızı, ismini yanına heybetle görünen dağdan almaktadır Türkiye'ye en tepeden bakabileceğiniz ve doğuya açılan kapısı Sızı, tarih boyunca çok sayıda kavim ve medeniyete konut sahipliği yapmıştır Sancı ili, yazın dağcılık ve doğa yürüyüşüne, kış mevsiminde kayak sporuna elverişli parkurlara sahip efsanevi dağı ile doğunun turizm merkezleri arasındadır

İLÇELER:

Sancı ilinin ilçeleri; Diyadin, Doğubayazıt, Eleşkirt, Hamur, Patnos, Taşlıçay ve Tutak'tır

Diyadin: Merkez ilçenin doğusunda, Erzurum İran yolunun 50 kilometresinde 7 kmlik bir yol ile bu yola bağlanmıştır Murat nehri kıyısında yer alan kaplıcaları ile ünlüdür Diyadin Kaplıcaların suları deri, romatizma, kas ağrıları için şifalı sulardır

Doğubayazıt: İl merkezinin 93 km doğusunda, Erzurum İran yolu üzerindeki İlçenin en önemli tarihi eseri İshak Paşa Sarayı'dır Balık Gölü ve Ağrı Dağı yamacındaki Göktaşı çukuru, ilçenin ilgi çeken diğer değerleridir

Eleşkirt: 1998 yılında İlçeye, Güneykaya mevkiinde kayak turizmine yönelik tesisler yaptırılmıştır

Hamur: İl merkezine 15 km güneyinde yer alan İlçenin esas tarihi eserleri Selçuklulardan kalma Havaran Kalesi ve Mahmut Paşa Kümbetidir

Patnos: İlçe Ekonomisine canlılık getirecek sergi, fuar, panayır gibi etkinlikler yapılmamaktadır Turizm açısından da art bölgede yer aldığı için herhangi bir etkinlik yoktur aynı zamanda turistlerin ilgilenebilecekleri yeterli bir tarihi ve doğal güzellikleri bulunmamaktadır Mevcut eserler ise doğa ve insan tahribatı nedeniyle gözle görülebilir özelliklerini kaybetmiştir

Taşlıçay: Sancı ilinin orta kısmında yer alan Taşlıçay ilçesinin kuzey ve güneyinde yer alan 2000 m yükseklikteki dağlar,orta bölümde Murat Vadisi ile ayrılırArazi volkaniktir,en yüksek noktası Güneydeki Aladağ üzerinde bulunan Koçbaşı tepesidir

Tutak: Deniz seviyesinden 1535 metre yükseklikteki ilçenin alanı 1562 Km² dir Yörenin toprakları yüksek plato karakterinde ve oldukça engebelidir

NASIL GİDİLİR?

Karayolu: Karayolu ile çevre il ve ilçelerden Sancı ya, Ağrıdan çevre il ve ilçelere ahenkli karayolu ulaşımı olduğu gibi büyük şehirlerede hergün iki taraflı otobüs seferleri vardır

Otogar Tel: (+90472) 212 09 63

Demiryolu

İstasyon Tel: (+90472) 2l3 79 l9

Havayolu: Havalimanının şehir halkı merkezine uzaklığı 7 kmdir

Havaalanı Tel: (+90472) 216 04 02 216 04 00

GEZİLECEK YERLER

Sızı Sancı Dağı

Türkiye'nin en büyük dağı olan Ağrı Dağı jeolojik konumu ve Büyük Tufandan sonra Nuh'un gemisine ev sahipliği yapması dolayısıyla efsanevi özelliği olan bir dağdır Kutsal kitaplarda da adı geçen Sancı Dağının farklı dillerde bir çok ismi vardır Başlıcaları, Ararat, Kuh i Nuh, Cebel ül Haristir

Marco Polonun hiç bir süre çıkılamayacak dediği Dağa birincil tırmanışı, kayıtlara tarafından 9 Ekim 1829 yılında Prof Frederik Von Parat kadar gerçekleştirildi İkinci kış tırmanışı ise birincil tırmanıştan fazla daha sonra 21 Şubat 1970' de Dağcılık Federasyonu eski başkanlarından Dr Bozkurt Ergör göre gerçekleştirildi 1980'li yıllarda binlerce dağa tırmanan Ağrı Dağını ziyaret etti Ağrıya tırmanışa 1990 yılında yasaklandı1998 de Dağcılık Federasyonunun bir grup dağcıya müsade vermesiyle bu yasak kaldırıldı

Boy 5165 m

Konumu Doğu Anadolu'da İran sınırları yakınında yükselir (ArasMurat Nehirleri arası)

Tırmanış Zamanı Tırmanışlar İçin En Yerinde Zaman Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarıdır Kış tırmanışları zorlu oysa zevklidir

Özellikleri Sancı dağı(5165 m), Anadolu Yarımadası ve Avrupa'nın en yüksek doruğudur 4000 metreye değin bazalt sonra sonraki yükseklikte andezit lavlarından oluşarak volkanik bir dağ özellikleri gösterir Dağın doruğunda bir örtü buzulu vardır Doğu yüzünde Serdarbulak yaylası ve 3896 m yükseklikteki Minik Ağrı Dağı yer alır Sızı dağı yüksekliği, buzulları, insanları, değişik yapı görünümleri, kar sınırına kadar kaplı otlukları ve dağ çayırları ile acayip ve çekici bir görünüme sahiptir

Ulaşım ve Konaklama TrabzonErzurumTahran Milletlerarası kara yolları Ağrı eteklerini dolanarak İran'a uzanır AnkaraErzurum arasında uyumlu olarak hava, demir ve karayolu bağlantısı mevcuttur

Dağa en yakın merkez Doğubeyazıt'tır Buraya Sızı ve Erzurum'dan gelmek mümkündür Kent ve çevresinde konaklama ve lokanta tesisleri vardır

Tırmanışlar

Malzemeler Krampon, İp (11 mm), Buz Kazması, Güvenlik Malzemeleri (Perlon, Buz Burgusu vb)

Yaz çıkışlarında (5, 10 ºC'ye) dayanaklı uyku tulumu, anorak, rüzgarlık, diğer kamp malzemeleri ile zorunlu ihtiyaçlar, Dağcıların çıkışları izne emrindeki olan Sızı ve Minik Sızı dağlarına tırmanışlarında şu noktalarından hareket etmeleri zorunludur

* Ağrı dağına çıkışlar Doğubeyazıt Topçatan köyü Eli Çiftliği güzergahından almak şartıyla yalnızca dağın Doğubeyazıt sınırları içinde kalan cephesinden yapılmaktadır

* Ufak Sancı Dağına ise yalnızca kuzeybatı güzergahından çıkış yapılmaktadır Sancı Dağı doruğuna tırmanmak için haberleşme, nakliye güvenlik ve tırmanma açısından en dar ve sık kullanılan rota güney rotasıdır

* Doğubeyazıt'ta konaklayan dağcılar tırmanış için zorunlu hazırlıkları burada tamamlayarak oto mobil ile Eli köyüne ulaşırlar Burada su ikmali yapıldıktan daha sonra 78 saatlik bir yürüyüşle 2800 m yükseklikteki ilk kamp yerine varılır ve burada geceleme yapılır 2 gün 46 saatlik bir tırmanışla 4200 m dolaylarında ikinci kamp yerine ulaşılır Tepe tırmanışı için krampon, buz kayması ve ip alınması zorunludur 810 saatlik tırmanışla doruğa ulaşılır ve birinci kamp yeri olan 2800 m ye dönüş yapılır

Sancı Bubi Dağı

Doğu Anadolu Bölgesi, Sızı ili sınırları içinde bulunan Kayak Merkezi Ağrı şehir halkı merkezine 18 km mesafedeki Bubi dağında kurulmuştur

Ulaşım: Ankara ve İstanbul'dan haftanın belirli günlerinde uçak seferleri bulunmaktadır 18 km uzaklığındaki şehir halkı merkezine ulaşım, özel araçlarla mümkündür

Coğrafya: Karasal iklimin hüküm sürdüğü kayak merkezinde kayak için en yerinde sezon AralıkNisan aylarıdır Alpin Çayırlarla astarlı merkezde, kayak mevsiminde kar yüksekliği 12 metreyi bulmaktadır

Konaklama ve Öteki Hizmetler: Ağrı il Özel Idare Müdürlüğüne ait bir kayak evi hizmete girmiştir Merkezde 60 şahsiyet bir kafeterya bulunmaktadır

Mekanik Tesisler ve Pistler: Kayak Merkezinde uzunluğu 1227 m olan 600 kişisaat kapasiteli teleski hizmet vermektedir Ayrıca Sancı'ya 45 km, Eleşkirt ilçesine 4 km uzaklıkta, 4 kişilik iskemleli sökülebilir telesiyej tesisi daha yapılmıştır Tesis uzunluğu 1650 m olup kapasitesi 1000 bireysaattir

Sancı Dağı

Türkiye'nin en yüksek dağı olan Sızı Dağı (5165 m) vaktiyle beri bilginlerin, dağcıların, serüvencilerin ilgisini çekmiş ve birçok hikaye, türkü ve efsaneye konu olmuştur

İncil ve Tevrat'ta da adı geçen dağa, turizm açısından manâlı bir konum kazandıran yaygın inanca tarafından; Nuh Peygamber vaktinde yeryüzünü kötülükler kaplamıştır İnsanlara bir ders belirlemek amacı ile Tanrı, Nuh'a bir gemi yapmasını emreder 300 arşın boyunda, 50 arşın genişliğinde ve 30 arşın yüksekliğinde yapılacak gemiye, Nuh Peygamber, eşi, oğulları, oğullarının eşleri ile birlikte yeryüzünde bulunan bütün canlı türlerinden 7 erkek, 7 dişi, sürüngenlerden 2 erkek, 2 kadınsı, yeterli yiyecek de alarak binecektir Nuh Peygamber, Tanrının emri doğrultusunda gemiyi yapar ve canlılarla beraber gemiye girer 7 gün sonra 40 gün 40 gece süren tufan sonucunda gemidekilerin haricen kalan bütün canlılar yok olur Suların çekilmesi ile gemi, Sancı Dağı'na oturur ve içindeki canlılar sevinçle gemiden ayrılarak yeryüzüne dağılır Bu; yönüyle dini açıdan çok özel olan dağ, düz bir arazide bir anda yeryüzünden göğe içten yükselen heybetli görünümü, yazın bile karlı dorukları, bitkiler ve barındırdığı hayvan türleri ile etkileyicidir
*