Ağrının düğünleri

Ağrının nikah gelenekleri
Ağrının nikah adetleri
Ağrının evlenme adetleri

Kız isteme ve Elçilik
Oğullarını evlendirmek isteyen başlıca babanın kız bulmak amacıyla yaptıkları işlere dÜnÜr gezmesi denir DÜnÜr gezmesi esnasında uygun yer alan kız, babasından istenir, yani elçi gidilir

Kızlar, elçilik yapılarak ailesinden istenir Elçiliğe saygın kişiler götÜrÜlÜr Kız kaçırmalarında elçilik laf konusu değildir Erkek Çocuk tarafı ön elçilik yapmış, kız tarafından he sözü almışsa, yakın akrabalarını ve komşularını alarak elçiliğe gider Erkekler davetli odasında, kadınlar başka bir oda da toplanır Oğlan temsilcisi geliş sebeplerini dolaylı olarak anlatır Kız temsilcisi haberleri yokmuş gibi davranır Sohbet ve şakalaşmalardan sonra alınacak hediye ve başlık kesilir Geline yÜzÜk takılır Başlık sÜt hakkı ya da sÜt parası olarak ta adlandırılır Alınan bu para gelinin hazırlayacağı çeyiz içindir çeyiz eşyalarının çoğunu erkek çocuk tarafı alır

Nişan
Nişan bambaşka yapıldığı gibi, düğünle birliktede yapılır Nişanda armağan olarak şunlar alınır YÜzÜk altın bilezik gelinin giyim ve kullanım eşyası, gelin Ailesinin fertlerine hediye, çerez sigara konuk şekeri, yemek yemek eşya ve malzemesi

Nişandan bir ya da iki gÜn önce oğlan babası komşu ve akrabalarını gösteri ederek nehir verir ve isteğini belirtir Topluca kız evine gidilir Kız ailesinin yakınları gelen konukları konuk ederler Akşam getirilen nişan hediyeleri bir tepsi içerisinde ibraz edilir Oğlanın yakınlarından başlanarak kim ne hediye getirmişse adı yÜksek sesle seslenerek belirtilir isteyen para da atar Nişan şerbeti içiler çerezler dağıtılır Nişan şerbetinden daha sonra yemek verilir

Nişan ile düğün aralarında gelin görmesi denilen ziyaret vardır Bu olan tarafının akrabaları ile birlikte değişik hediyeler alarak ziyarete ve gelini görmeye gitmesiyle olur Buna haftalıkta deniliyor Araya dini bayram girmişse, bayramda gelin görmeğe gidilir ve götürülen armağan ye şenlikli denir

Gelin görmesinden daha sonra, gelin kız, rahatça çeşmeye gider, bahçe ve tarlaya çıkar Buna gelin ayağını sonuç denir

çeyiz ve hasat durumu göz önÜnde tutularak, gelin görmelerinde düğün gÜnÜ kararlaştırılır Düğün gününün belirlenmesine gÜn kesimi denir

Nikah:

Nikah gününün belirlenmesine gün kesimidenir Düğüne yakın bir tarihte köyde veya mahallede biri ölmüşse, onun yası kaldırılarak müsaade alındıktan sonra yapılır
Şehir merkezlerindeki düğünler daha kısa süreli ve Belediye Nikah Salonu, Irk Eğitimi Merkezi Salonu gibi yerlerde yapılan törenlerden ibarettir Bunlar köy düğünleri kadar neşe saçan ve gösterişli olmaz Ama kapısı ve bahçesi müsait evlerde köylerdekine aynı düğün merasim ve şenlikleri yapılır
Düğünler bahtı açık gün diye genellikle perşembe günü başlar, iki veya üç gün sürer Alıştırma (mesai) günleri ve memurlar da dikkate alınarak, son yıllarda cumartesi ve pazar günlerine kaydırılmıştır
Düğünden ikiüç gün önce çeyiz açma demek olan saçıyapılır Saçıya yalnızca kadınlar gider, hediye götürür veya para bahşişi yaparlar

Toy adı da verilen düğünlerde, diğer taraftan toy babasıatama edilir ki, bu düğün yapan adamın komşusu, kirvesi yahut yakın bir akrabası olur Düğünü olan (toy babasına) evvelden bir armağan verir O da, nikah işlerine muavin olur, vekillik yapar, gerektiği yerlerde bahşiş verir Bazı köylerde toy babası, oğlanın sağdıcıdır Formaliteleri yerine getirir, birçok harcamaları o yapar
Düğüne (kız evine), erkek çocuk tarafı atlıları ile topluca gider Ilk gün davul çalar, toplananlar oynar
O akşam gelinin eline kına yakılır Kınanın kalan kısmı erkek evine yollanır Kına tepsisi, üzerinde mumlar yanar vaziyette ortalığa gelince, orada bulunanlar, tepsiye para bırakırlar Erkek evinde yapılan tez biter ve ayrıntılı olmaz Esas tören kız evinde yapılır Kız evindeki kına gecesine, saçıda olduğu gibi yalnız kadınlar katılır Gelinin çeyizi köylülere misafirlere gösterilerek sayılır Bu işlemin adı, çeyiz yazma'dır
Kız evindeki ağırlama geç saatlere kadar devam eder Harman uygun, evin bahçesinde ya da müsait bir mekânda yapılan düğünde halaylar çekilir, yörenin oyunları oynanır, nikah türküleri söylenir Nikah eğlencesine katılmayıp odada oturanlar da kendi aralarında farklı alanlara yönlendirilmiş oyunlar sergiler, şakalar yaparlar Âşık yahut dengbej varsa, türküler söyler, dinleyenleri eğlendirir
Nişan için alınan armağan ve yiyecekler, düğün için de alındığından, kız babası misafirlere, komşulara yemek verir
Gelin evinde yapılan eğlenceler bitince, gelin törenle evden çıkarılır Gelinin çıkarılmasına, cet, arabaya bindirilmesine erkek çocuk akrabalarından bir yenge eşlik eder
Gelin çıkarılmadan birkaç saat önce çeyiz yollanır Gelinin erkek kardeşi, çeyiz sandığı evden dışarı çıkarılacağı sırada sandık üzerine oturur, bahşişini almadan sandığı vermez Gelin kapıdan dışarı çıkarken bir birey kapıyı basar; kayda değer ve kıymetli bir hediye almadan gelini bırakmaz Buna kapı basmasıdenir Keza gelinin erkek kardeşi, gelinin kemerinin altına para yahut başka bir hediye koyar ve belini bağlar Gelin cet bindirilip uğurlanırken, ardındaki su serpilir Gelin çıkarılırken, evin önünde topluluk oluşur, davulzurna bambaşka, azıcık hazin havalar çalar
Gelin alayı yolda sırası gelmişken önü kesilir ve bahşişler alınır Vaktiyle gelin atla götürülürken yolda beygir yarışları yapılırdı Birinci olan beygir, müjde yastığını oğlan evine ulaştırarak hediyeler alırdı İkinci, üçüncü gelen atlara da hediyeler verilirdi
Gelin erkek çocuk evine yaklaştığı sırada, güvey sağdıcı ile birlikte evin damına çıkar Başlarına bir pardesü çekmiş halde gelini beklerler Gelin kapıda attan taksiden indirilirken güvey bacadan gelinin başına demir para ve karışık meyve atar, elmayı gelinin başına vurmaya çalışır Gelin baba evinden çıkarılırken ve erkek çocuk evine indirilirken silâh atılır

Düğüne oğlan evinde devam edilir Misafirlere komşulara ve düğün için orada bulunanlara yemek verilir Nikah yemekleri genelde etli yemek yemek, pilav ve yoğurttur Koşul ve zamana kadar bunlara eklemeler olur Yemeği yapan aşçı bahşişini almadan servis yapmaz Buna kazan ağzı açmadenir Ağrı'da sünnet, nişan ve düğün yemeklerinde alkol bulundurulmaz
Yemekten sonra düğün eğlenceleri devam eder Oyunlar ağırlıklı olarak halaydır Gelini de oyuna çıkarırlar, gelin oynarken gelinliğe ve elbisesine, damatın yakasına para takılır Gelinin bu şekilde oynatılmasına, damat ile el ele tutup halayda yer almasına gelini kuyruklamaadı verilir
Geline götürülen hil'at ve hediyelerin takdimi de çoğunlukla bu sıralarda olur Atlıların getirdiği hediyelerin takdimi, nişandaki gibi bir kişi tarafından orada bulunanlara yüksek sesle duyurularak ve gösterilerek yapılır Nikah eğlenceleri gecenin uygun bir saatinde bitirilince, sağdıç, damadı tokatlayıp gelin odasına bırakır
Düğünden üç gün daha sonra gelin ve güvey önce anne ve babalarına, sonra tüm aile büyüklerine el öpmeğe giderler Bu ziyarette kendilerine armağanlar verilir *