Çene ekleminin(Temporomandibuler Eklem) yapısı anatomik ve fizyolojik taraftan epey karmaşık bir yapıdır. Çene eklemi kulağın çabucak önünde yerleşmiş olan ve başka eklemlerden farklı olarak tıpkı anda dönme ve kayma hareketi yapabilen bir eklemdir. Dişler bölgesine çok yakın olduğu için eklemdeki rahatsızlıklar dişlerde, dişlerdeki rahatsızlıklarda eklemde rahatsızlık varmış üzere hissettirebilmektedir.
Çene eklemi rahatsızlığının belirtileri nelerdir?
Eklem ağrısı: Eklemde ve etrafında meydana gelen ağrı en yaygın belirti ağrıdır. Ekseriyetle çene açılırken ve kapanırken meydana gelir fakat, istirahat durumunda da oluşabilir.
Baş ağrısı: Birçok eklem hastasında çeşitli derecelerde baş ağrısı görülebilir. Kaslardaki gerginlikler ekseriyetle uzun müddetli baş ağrısı ile birliktedir ve çiğneme, konuşma, yutkunma üzere durumlarda ağrıya sebep olabilir.
Eklem sesi: Eklem hastaları sıklıkla tıkırtı ve hışırtı biçiminde sesler hissedebilir.
Çeneyi açma ve kapama zahmeti: Çene açılırken eklem öne ve aşağı gerçek bir kayma hareketi yapar. Bu hareketin yumuşak, ağrısız ve sessiz olması beklenir. Lakin eklemde sorun varsa ve disk olağandan önde konumlanırsa, ağrı, ağız açılırken bir tarafa kayma yahut ağız açıklığında kısıtlanma üzere şeyler ortaya çıkabilir.
Çiğneme ve ısırma zahmeti: Çene eklemi hastalığının temel belirtilerinden biri çiğneme ve ısırma sırasında ağrı oluşmasıdır. Ayrıyeten, yemek yeme çiğneme üzere işlevlerin yapılması da güçleşebilir.
Çene eklemi hastalıklarının sebepleri nelerdir?
Bruksizm: Diş sıkma ve gıcırdatma çoklukla uyku sırasında görülür, lakin kimi şahıslarda gündüz de meydana gelebilir.Uykuda dişlerinizi sıkıyor yahut gıcırdatıyorsanız, çene ve yüz kaslarında yorgunluk ve hassasiyet oluşabilir ve bundan ötürü uyandığınızda yüzünüzün her iki tarafında ağrı hissedebilir. Bruksizm çoğunlukla gerilim ile birliktedir. Birtakım ilaçlar (özellikle major trankilizanlar, alkol ve kanunsuz ilaçlar) da bruksizme sebep olabilir.
Dişlerin kapanışının bozuk olması: Kapanış bozukluklarının çene eklemi rahatsızlıklarına sebep olup olmadığı konusu tam olarak açıklığa kavuşturulamamıştır, lakin tetiklediği düşünülmektedir.
Travmalar: Çene ve eklem işlevlerini sağlayan kasların incinmesi çene eklemi rahatsızlıklarının ortaya çıkmasını sağlayan en değerli nedenlerdendir. Bu yaralanmalar: spor, şiddet olayları, araba kazaları, sert besinlerin ısırılması ve düşme üzere durumlarda ortaya çıkabilir.
Gerilim: Yaşadığımız günlük olayların yarattığı gerilim eklem rahatsızlığının ortaya çıkmasında büyük bir rol oynar. Gergin bir insan çiğneme kaslarını çok kullanır ve bu durum sıklıkla kaslarda ağrıya neden olur. Bu durumun öbür bir tesiri de baş ağrısına sebep olmasıdır.
Artrit: Öbür eklemlerde gelişebilen artritin kimi formları çene ekleminde de gelişebilir. En yaygını osteoartrittir. Yaş ilerledikçe görülebileceği üzere eklemde meydana gelen bir yaralanma (darbe) sonucu da gelişebilir.
Uzun süren diş tedavileri: Ağzınızın uzun müddet ve tam açık kaldığı diş tedavileri sonrası çiğneme kaslarınızda ağrı ve hassasiyet oluşabilir. Bu durum ekseriyetle bir iki gün içinde olağana döner. Şayet ağrılar devam ederse temporomandibuler rahatsızlığı istikametinden kıymetlendirilmesi önerilir.