Ahıskalı Ali Haydar Efendi Kimdir

Ahıskalı Ali Haydar Efendi Kimdir
Ahıskalı Ali Haydar Efendi






Ahıskalı Ali Haydar Efendi Kimdir

Ahıskalı Ali Haydar Efendi İstanbulFâtihÇarşamba'daki Şeyh İsmet Efendi Dergahının son şeyhidir1870 senesinde Batum'un Ahıska kazasında dünyaya geldi1960 senesinde İstanbul'da vefât ettiKabri Edirnekapı Sakızağacı kabristanındadır

Ahıskalı Ali Haydar Efendi iki yaşındayken annesini, dört yaşındayken babasını kaybeden Ali Haydar Efendi ilk tahsîlini memleketinde yaptı Erzurum'a gelerek oradaki Bakırcı Medresesine sonra,İstanbul'a gidip Fâtih Câmiinde derslere devâm etti Tahsîlini tamamlayıp, Bâyezîd Dersiâmlarından Çarşambalı Hoca Ahmed Hamdi Efendiden 1901 senesinde icâzet aldı Bir yana hocasının derslerine devâm ederken diğer yanlamasına kâdı yetiştiren Medresetülkuzât'a gidip 1906 yılında mezûn oldu Dînî derslerden yapılan imtihanı kazanıp, Fâtih Câmiinde talebe okutmaya başladı Bu Nedenle Fâtih Dersiâmları aralarında yer aldı 1909 senesinde Fetvâhânede fetvâ yazmakla vazîfelendirildi Sahnı Seman (Fâtih) Medreseleri fıkıh müderrisliğine tâyin edildi

Derin bir bilgisi ve kuvvetli bir hitâbet gücü olan Ahıskalı Ali Haydar Efendi,Mart 1915'te şeyhülislâmlıkta yeni kurulan Te'lifi Mesâil Heyetireisliğine tâyin edildi Bu görevi esnâsında Mecelle'yi ikmâl için kurulan komisyonda vazîfe aldı ve iki senede KitâbülBüyû' (Alışveriş kitabı) ve Kitabülİcâre'yi hazırladı

Birinci Dünyâ Harbi her tarafında bu vazîfeyi devâm ettiren Ahıskalı Ali Haydar Efendi 1916 senesinden îtibâren her ramazan ayında rahat dersleri (pâdişâh huzûrunda yapılan ilmî ders ve sohbet toplantıları) başmuhâtaplığı vazîfesini yürüttü Bu vazîfesi 1923 senesine dek sürdü ve pâdişâhlığın kaldırılmasıyla son buldu

Dört pâdişâhın vaktinde bilfiil vazîfe yapmış olan ve bilhassa Sultan İkinci Abdülhamîd Hanın iltifatlarına kavuşan Ahıskalı Ali Haydar Efendi, Cumhûriyet devri baştan başa dînî tedrisât ile meşgûl oldu Yirmi beş yıl her tarafında göz hapsinde tutuldu

Sert mizaçlı bir insandı İbâdete çok düşkündü Geniş çaplı düşünür, müslümanların idâresi hakkında ihlâslı ve temiz insanların laf sâhibi olmasını, milletin ve devletin devâmını isterdi

Tekke ve zâviyelerin kapatılmasından sonradan Türkiye'de kurulan yeni idâreye karşı olduğu öne sürülerek Ankara'ya götürülmüştü Ankara'da İskilipli Âtıf Hoca ile birlikte şiddet koşullar altında hapishânede kaldığı sırada rüyâsında şeyhini fark etti Şeyhi ona; Oğlum kırk bir defâ Fetih sûresini okursan kurtulursundedi Ahıskalı Ali Haydar Efendi okumaya başladı Bir yandan da okuduğu sayıyı ranzaya işâretliyordu Onun böyle yaptığını gören İskilipli Âtıf Efendi; Hoca ne yapıyorsun?diye sorunca; Rüyâmda şeyhim böyle böyle söyledi Sen de oku kurtulursundedi Âtıf Efendi; Bu gece rüyâmda Peygamber efendimizi gördüm Peygamberimiz sallallahü aleyhi ve sellem, ben seni çağırıyorum, sen müdâfaanı (savunmanı) hazırlıyorsun! buyurdu Ben de müdâfaanâmemi yırttımdedi Ahıskalı Ali Haydar Efendi okumaya devâm etti sonra kurtuldu

Dînî ilimlere vâkıf olan Ahıskalı Ali Haydar Efendi, kaslı hitâbetiyle dinleyenleri tesir altında bırakırdı Ömrünü İslâm dînini öğrenmeye ve öğretmeye vermişti Kur'ânı kerîmi fazla okurdu Nefse güvenmemeyi önerme ederdi Talebelerine ve sevenlerine nasîhatlarda bulunurdu Zamânın şartlarına göre dînî konuları izah etmek hâricinde sessiz bir hayat yaşadı

Vefâtından on gün evvel FâtihÇarşamba'daki Şeyh İsmet Efendi dergâhının yakınındaki evinde komaya girdi On gün nebati yaşam sürdü Ağustos 1960 günü sözde beline kadar doğruldu Allahdiyerek rûhunu teslim etti Cenâzesini Mehmed Zâhid Kotku Efendi ile Ramazanoğlu Sami Efendi yıkadılar Hocası olan ReîsülUlema Çarşambalı Ahmed Efendinin de kabrinin bulunduğu Fâtih Câmii kabristanına defn edilmesi istendi Ama buna müsâde edilmedi Yavuz Selîm Câmiinde Ramazanoğlu Sâmi Efendi kadar kıldırılan cenâze namazından sonra Sakızağacı kabristanında defn edildi *