Ahmed Berki Kimdir

Ahmed Berki hayatı
Ahmed Berki hakkında data

Ahmed Berki biyografisi

Ahmed Berki'nin Doğum târihi bilinmemektedir Afganistan'da yetişen velilerdendir Berk kasabasından olduğu için Berkî nisbetiyle tanındı Evliyânın büyüklerinden İmâmı Rabbânî Ahmed Fârûkî Serhendî hazretlerinin, önde gelen talebelerindendir Halîfesi, vekîli olmakla şereflenmiştir Zamanının büyük evliyâsındandı 1617 (H1026) senesinde memleketinde vefât etti



Ahmed Berkî, doğrusu âile olarak Kabil ile Kandehâr arasında yer alan Vâd kasabasındandır Babası, buradan Berk'e hicret edip Kankrit beldesine yerleşti Ahmed Berkî burada yetişti ve tefsîr, hadîs, fıkıh gibi yüksek din bilgilerini ve zamânın fen ilimlerini öğrenerek büyük bir âlim oldu



Ahmed Berkî ilim öğretmekle meşgûlken tanıdıklarından ve hemşehrilerinden bir tüccar Hindistan'a gitmiş evliyânın en büyüklerinden İmâmı Rabbânî hazretlerinin sohbetlerini dinlemişti Dönüşünde de İmâmı Rabbânî hazretlerinin insanları yargı yola sevk eden kıymetli mektuplarından getirmişti Ahmed Berkî bununla görüşünceHindistan'ın büyük âlim ve evliyâlarını sordu O da İmâmı Rabbânî hazretlerini medh etti ve; Sözlerinden bir kısmını yanımda getirdimdedi Ahmed Berkî büyük bir merakla mektupları alıp zevkle okudu Bu sözleri söyleyenin dirâyet ve üstünlüğünü anlayıp hemencecik Hindistan'a gitti



Ahmed Berkî, İmâmı Rabânî hazretlerine kavuşunca, talebesi olmakla şereflenmek istediğini, bunu kabûl buyurmasını istirhâm etti Hazreti İmâm onun kalbinin tercümanı olan bu isteklerini kabûl etti Ona husûsî teveccühlerde bulunarak kalbinden Allahü teâlâdan başka her şeyi, dünyâ sevgisini, günah lekelerini temizleyip; ilim ve hikmetle, mânevî ilim, iyilik, bolluk ve faydalarla doldurup, yüksek derecelere kavuşturarak evliyâlıkta yüksek mertebelere çıkardı Mevlânâ Ahmed Berkî de, hocası İmâmı Rabbânî hazretlerinin yüksek huzur ve hizmetlerinde, ihlâsla edeb üzere, hizmet etti



Edebleri gözetmesi, yaptığı hizmetlerin kabûlü sebebi ile, hazreti İmâm'ın husûsî tasarruf ve inâyetlerine, kavuştu Huzurlarında kaldığı bir hafta içinde kemâl ve evliyâlık derecelerine ulaştı Tasavvufu, mânevî ilimleri açıklama yapmak üzere hocasından icâzet, diploma alınca memleketine dönmesine izin verildi Emre uyarak, irşâd, insanlara içten yolu göstermekle meşgûl oldu



Ahmed Berkî hazretleri dönüşünden sonradan ara sıra hocasına kendi ile yetiştirdiği talebelerinin hâllerini yazarak nasîhatlarını istedi İmâmı Rabbânî hazretleri de bu çok sevdiği talebesine değerli mektuplar göndererek istediklerini yerine getirdi Bir mektubu şöyledir:



Allahü teâlâya hamd ve Resûlullah'a salât ve selâm ederim Size de iyi duâlar eylerim Şeyh Hasan ve arkadaşları iki mektubunuzu getirdi Bizleri fazla sevindirdi Bir sayfasında Hâce Uveys'in halleri yazılıydı İkinci sayfasında, kabûl edilip edilmediğinizi soruyorsunuz Bunu okuyunca, sizin hâlinizi araştırdım Oradaki insanların size dürüst koştukları ve size sığındıkları gözüktü Sizi, oradaki insanların saâdete kavuşmaları için vâsıta yaptıkları ve o yerleri size bağladıkları anlaşıldı Bunun için, Allahü teâlâya hamd ve şükür olsun! Bu görüşümüzü, rüyâ, hülyâ, sanmayınız! Rüyâ ve hülyâ belirsiz olur İkisine de belirsiz Bizim yazdıklarımızı gözle görülür, elle tutulur gibi sağlam biliniz! Sizin bu nîmete kavuşmanız, İslâmiyet bilgilerini öğretmekle ve fıkıh hükümlerini yaymakla olmuştur Oralara cehâlet resmileşmiş ve bid'atler yayılmıştı Allahü teâlâ, sevdiklerinin sevgisini size ihsân etti İslâmiyeti yaymaya sizi vesîle kıldı Böylece ise, din bilgilerini öğretmeye ve fıkıh ahkâmını yaymaya, elinizden geldiği değin çalışınız Bu ikisi bütün saâdetlerin başı, yükselmenin vâsıtası ve kurtuluşun sebebidir Fazla uğraşınız! Din adamı olarak ortaya çıkınız!Oradakilere emri mârûf ve nehyi münker yaparak, içten yolu gösteriniz! Allahü teâlâ, Müzzemmil sûresinin 19 âyetinde meâlen; Rabbinin rızasına kavuşmak isteyen için, bu kuşkusuz bir nasîhattirbuyurdu



Kalp ile zikr gerçekleştirmek için size müsade verilmişti Buna çalışmanız da, ahkâmı şer'iyyeye yapışmanız ve nefsi emmârenin azgınlığını gidermeniz için yardımcı olur Bu vazîfenizi de, elden bırakmayınız Kendi hâllerinizi ve sevdiklerinizi ve sevdiklerinizin hâllerini bilmediğiniz için üzülmeyiniz Hâlleri bilmemek, hiçbir şey ele geçirmemek olacağını sanmayınız! Sevdiklerinizin hâlleri, sizin yüksekliğinizin aynalarıdır Sizin hâlleriniz onlara ışık salmakta ve görünmektedir (Gece karanlıkta taşların aydınlanması, ışık kaynağı sâyesinde olur Işık kaynağı olmazsa, taşlarda hiçbir şey görülmez)



Şeyh Hasan, sizi durduran direklerden biridir Sizin değerli yardımcınızdır Eğer Mâverâünnehr veya Hindistan'a gitmek isterseniz orada yerinizi tutacak Şeyh Hasan'dır Ona elinizden gelen yardımı yapınız Onu gözetiniz! Onun, zarûrî olan din bilgilerini, bir lahza önce öğrenip bitirmesi için, fazla uğraşınız! Onun da Hindistan'a gelmesi, keza onun için, hem de sizin için çok yardımcı olur Allahü teâlâ bizi ve sizi ırki İslâmın dürüst yolunda bulundursun, alâ sâhibihisselâtü vesselâm



Ahmed Berkî hazretleri ömrünü insanlara hizmetle, yargı yolu göstermekle geçirdi Hocasının maddî mânevî yardımlarına kavuştu Bir defâsında memleketi civârındaki hindular isyân etmiş etrâfa zarar vermeye başlamışlar, özellikle kendisini ve talebelerini maksat almışlardı Başlarındaki Ahdad çok gaddarlık ediyordu Bu duruma fazla sıkılan Ahmed Berkî hocasına, takviye dileyen bir mektup yazdı İmâmı Rabbânî hazretleri de bu fazla sevdiği talebesine:



Sizin memleketiniz, onun şer ve zararından mahfûz kalacaktır Hiç üzülmeyinizdiye yazdılar Fiilen öyle oldu Bulundukları yerin etrafındaki köyler ve kasabalar yağma ve talan edildikleri hâlde, onların olduğu yere bir hasar olmadı



Bir defâsında İmâmı Rabbânî hazretleri Yûsufi Berkî'ye gönderdikleri bir mektupta Ahmed Berkî hakkında şöyle yazmışlardır:



Onun o memlekette bulunması, büyük bir nîmettir Sizin kavuştuğunuzu haber verdiğiniz hâle, Mevlânâ Ahmed Berkî şimdiden kavuşmuştur Bilsin veya bilmesin bu böyledir Bu fakire tarafından, o memleketin medarı, kutbu Mevlânâ'dır Orada bulunanların bunu nasıl anlayamadıklarına şaşkınlık ediyorum Bu fakirin bildiğine göre, Mevlânâ'nın büyüklüğü, güneş gibi meydandadır



Ahmed Berkî hocasının nasihatları doğrultusunda hizmet edip insanların dünyâ ve âhiret saâdetine kavuşmalarına çalıştı Çok talebe yetiştirdi



İmâmı Rabbânî hazretleri gönderdikleri son mektubunda; Eğer sefere çıkacak olursanız Şeyh Hasan'ı yerinize temsilci bırakırsınızbuyurmuştu Mektubun gelişinden birkaç gün daha sonra Ahmed Berkî vefât etti Vefâtı İmâmı Rabbânî hazretlerine bildirildi Ahmed Berkî'nin rûhuna Fâtiha okudular Vefât haberini getiren Osman Ekberâbâd gayri ihtiyârî ağladı Üzüntüsünün çokluğundan yere yıkıldı Oradaki halk müziği engel olmaya çalıştılar İmâmı Rabbânî; Ona mâni olmayın, göklerdekiler ve yerdekiler Ahmed Berkî'nin vefâtına ağlıyorlar Kardeşi ağlasa ne olur, niye men edilsinbuyurdular Bâzı eshâb, bu sözden şaşırma ettiler İmâmı Rabbânî buyurdu ama: Ahmed Berkî, insanların kendisini tanımadığı ve kendinin de kendini bilmediği evliyâdan idi



İmâmı Rabbânî hazretleri Ahmed Berkî'nin vefâtı üzerine, oğullarına yazdıkları mektupta şöyle buyurdular:



Mevlânâ'nın bu zamanda, mübârek varlığı müslümanlar için, Allahü teâlânın nîmetlerinden bir nîmet, rahmetlerinden bir rahmetti Yâ Rabbî, bizi onun ecrinden mahrûm eyleme



1) HadarâtülKuds; s351

2) aaakirei İmâmı Rabbânî; s336

3) ZübdetülMakâmât; s368 *