Aids: Dünya Ve Türkiye (2006)

1 Aralık Dünya AIDS günü nedeni ile gözler bir kere daha son yılların en korkutan bulaşıcı hastalığına çevrildi Dünyada her gün 14 bin kişiye AIDS e neden olan HIV virüsü bulaşırken, araştırmacı hap firmaları, bu hastalıkla mücadelede etkin olacak yeni ilaç ve aşıları ve hastaların hizmetine sunmak için zamana karşısında yarışıyorGünümüzde gelişmiş ülkelerin yanı sıra, Asya ve Afrika daki pek fazla ülkede ciddi bir salgın boyutuna ulaşan AIDS e karşısında mücadele sürekli sürüyor Tahlilci Ilaç Firmaları Derneği (AİFD), bütün dünyada olduğu gibi Türkiye de de görülen AIDS hastalığı için 82 yeni hap adayı ve aşı adayı üstünde egzersiz yapıldığını açıkladı Bunlar arasında bulunan 18 yeni aşı ve 36 antiviral ilacın ise klinik araştırma ya da Amerikan Yiyecek ve Ilaç Kurumu nun (FDA) incelemesi aşamasında olduğu belirtiliyorAİFD den alınan bilgilere tarafından, geliştirilme aşamasında olan aşılardan biri, AIDS e neden olan HIV virüsü ile çaba olabilmek için genel bağışıklık sistemini güçlendirmeyi hedefliyor Bir diğeri ise hücrenin yüzeyinde koruyucu bir katman oluşturarak HIV in içeri girmesini engelliyor Bir diğer çalışmada ise bağışıklık reaksiyonunu kuvvetlendirmek için yeni bir teknoloji olan gen tedavisi uygulanıyor Dünyanın dört bir köşesindeki laboratuarlarda çalışan bilim insanları AIDS e karşı etkin tedaviler geliştirebilmek için zamana karşısında yarışıyorlar Halen analist ilaç firmalarının üzerinde çalıştıkları ilaçların araştırma – geliştirme çalışmaları tamamlandığında AIDS hastalığına aleyhinde son derece etkin yeni nesil ilaçların ortaya çıkacağı kaydediliyor AIDS hastalarının hayat süresi beklentisi artık 15 seneAIDS hastalığına neden olan HIV virüsünün 25 yıl önce ilk olarak tanı edilmesinden bu yanlamasına bu hastalığın tedavisi için 86 ilaç geliştirildi AIDS e aleyhinde ilk ilaç ise virüsün tanı edilmesinden 6 yıl daha sonra, 1987 yılında hastalara sunuldu Bugün ise laboratuar çalışmaları yürütülen 82 ilaç ve aşı adayı bulunuyor Bu adaylardan bir kısmının hap haline gelerek hastalara sunulmasıyla AIDS ile mücadelede ciddi bir yol küskün olunacak Amerika Birleşmiş Devletleri nde yayımlanan Ulusal Afiyet Kurumu (NIH) raporuna göre, proteaz inhibitörlerinin (HIV bulaşmış hücrelerin virüsün yeni kopyalarını üretmelerini engelleyen bir antiHIV ilaç grubu) hastalara sunulduğu ve kombine ilaç tedavisinin kullanılmaya başlandığı 1990 lı yılların ortalarından bu yandan ABD de AIDS den kaynaklanan vefat oranı %70 azaldı Uluslararası saygıdeğer bir tıp dergisi olan New England Journal of Medicine de 2001 yılında yayımlanan bir çalışma, yeni tedavilerin hastaneye yatışları ve toplam bakım maliyetlerini de azalttığını ortaya koydu Yapılan yoğun çalışmalar ile HIV virüsünün gizemi çözülmeye çalışılırken hastalığın ilk tanımlanmasından bugüne kadar geçen sürede geliştirilen ilaçlar ile hastalarının hayat süresinin uzaması dikkat çekiyorTürkiye de de artıyorHIVAIDS hastalığı ilk önce 1985 yılında görüldüğü Türkiye de de epeyce hızlı bir yükselme gösteriyor 1992 yılına dek her sene 30 lu rakamlarda olan yeni hasta sayıları, 2000 li yılların başından itibaren 150200 lü rakamlara ulaştı Sağlık Durumu Bakanlığı nın Aralık 2005 verilerine kadar, sadece 2005 yılı içinde 332 yeni vaka teşhis edildi Yeniden Sıhhat Bakanlığı verilerine tarafından Aralık 2005 itibarı ile Türkiye de 2254 HIVAIDS hastası bulunuyor Bu hastaların 588 i AIDS basamağına ulaşmış durumda 1666 kişi ise HIV virüsü taşıyor HIV enfeksiyonuna ülkemizde en sık 1549 yaş aralarında rastlanıyor Hastalık erkeklerde %686, kadınlarda ise %314 oranında görülüyor Gelişmekte olan ülkelerde büyük bir sıhhat tehditi oluşturuyorTedavi sürecinde bahşedilen büyük mücadelelere rağmen, AIDS dünya genelinde ve özellikle de Afrika, Çin, Rusya ve Hindistan da çoğalan bir sağlık durumu tehditi olmaya devam ediyorHap firmaları, gelişmekte olan ülkelerdeki sağlık durumu hizmetlerini iyileştirmek ve AIDS le mücadeleye destek olmak amacıyla 1998 yılından beri 411 milyar doların üstünde katkı maddesi yaptılar Uygulamaya konulan projeler arasında HIVAIDS kliniklerinin yapılması, AIDS eğitim ve önleme programları, HIV in anneden çocuğa bulaşmasını engellemeye yönelik programlar, AIDS ve ilgili hastalıklara yönelik ilaçların bağışlanması yer alıyorBirleşmiş Milletler HIVAIDS Programı na (UNAIDS) kadar, 2004 yılında dünyada takriben beş milyon yeni HIV enfeksiyonu –– meydana gelirken, dünyada takriben 3 milyon birey bu hastalıktan öldü AIDS hastalığı dünyada birincil kere 1981 yılında Amerika Birleşik Devletleri nde bir grup erkekte ve Haiti den gelen göçmenlerde rastlandı Tüm dünyada ise bugüne kadar 20 milyondan artı insanı öldürdüğü ve takriben 40 milyon kişiye bulaştığı belirtiliyor ABD de HIV virüsü taşıyanların sayısının ise 1,1 milyon kişiye ulaştığı varsayım ediliyor