Ailede görgü kuralları

Görgü kuralları; toplumların inanç, eğitim, ekonomik güç, teknolojik düzey, örf ve âdetlerine göre farklılıklar gösterir Dünyadaki toplumların adap kuralları, öbür olabildiği gibi, zamanın geçmesi ve teknolojik ilerlemeler de bazı görgü kurallarını kaldırıp, yerlerine yenilerinin konulmasına sebep olur

Görgüden hedef; bir toplumdaki insanların birbiriyle münasebetlerinde olgun, medeni davranışlar içinde bulunarak, fert ve toplumun huzurunu, rahatını tedarik eder Keza bunlar, çok sık karşılaşılan jurnal işlerde bir nizam ve intizamın hakim olmasını sağlar Böylece toplum, kesin bir rahatlığa kavuşur

Türkler, Müslüman olmadan önceki hayatlarında görgüye fazla siklet vermişlerdir Obalardan meydana gelen göçebe Türk boyları, beşeri münasebetlerini organize eden seviyeli ve önemli görgü kuralları geliştirmişlerdir Diğer bir adı töre olan bu davranışlar, örf ve âdetler olarak toplumda uyulan kurallardır Uymayanlar değişik cezalara çarptırılırdı Müslüman olduktan sonra, eski inanışlarının yanı sıra, görgülerinden dinimize uygunsuz tarafları da bırakarak yerinde olan davranış şekilleri almışlar, uygun olanlarını ise dinin verdiği aşk ve şevkle adamakıllı pekiştirmişlerdir Bu bakımdan milletimiz arasında yakın zamana kadar bu kurallar, âdeta yazılı olmayan birer kanun hüviyetini muhafaza etmiştir Böylece seviyeli, huzurlu ve sistemli bir toplum hayatı yaşanmıştır Bugün milletimizin çocuklarına büyük bir ihtimamla öğrettiği adap kurallarının birçok, asırlar öncesinden gelmektedir

Bunlar kısaca şöyledir:
Türk ailesinde evin reisi babadır Aile fertleri babanın verdiği kararlara uyar ve onun arzu ve isteklerini yerine getirir Anne, ailenin en saygıya değerinde varlığıdır Evin iç düzeni ondan sorulur Çocuklar, her zaman şefkat ile bakılır, iyi yetişmeleri için özen edilir Büyükbaba ve ninelerin de beraber olduğu ailelerde, onların söz hakkı ve kararları daha önce gelir Görgünün esasını büyüklere saygı ve itaat, küçüklere şefkat ve acıma teşkil eder Bu bakımdan her görgü kuralı bu temele göre şekillenmiştir

Evde küçükler büyüklerin yanına tekrar tekrar terbiyeli bulunur Yanlarına müsade alarak girer ve çıkarlar, kendilerine söyleneni dikkatle dinlerler Büyüklerin sözüne izin almadan karışmazlar ve sözü gereksiz yere uzatmazlar Kendilerine hitap edildiğinde, “Buyurun efendim diye karşılık verirler

Asıl babanın yatak odalarına, kapıyı vurup izin almadan girmezler Kardeşler, birbirine yan ve saygılıdır Abi, abla şefkatle doludur, kendilerini küçükler karşısında yükümlü hissederler Küçükler de büyük kardeşlerine hürmet gösterir, onların isteklerini yerine getirirler Onların sözlerini dikkatle dinleyip peki efendim, baş üzerine diyerek yanıt verirler Birbirinin eşya ve oyuncaklarını izinsiz kullanmazlar Kendilerinde olanlardan birbirine ikram ederler Kimseyi rahatsız etmez, gürültü çıkarmazlar

Misafirliğe gitmeden önce konut sahibine haber verilir Kararlaştırılan gün ve saatte gidilir Evine girerken, kapının zilini çalarak ya da seslenerek, izin istenir! Izin üç defa olur İlkinde ses verilmezse, bir dakika dek sonradan, ikinci defa da ses çıkmazsa, üçüncü kere zile basmalı, yeniden ses yahut, 4 rekat namaz kılacak değin bekledikten sonra gitmelidir! Kapı aralanırsa, aradığını sormadan önce, kendini tanıtmalıdır Evde ev sahibinin gösterdiği yere oturulur Eşyalar, tablolar, kütüphanedeki kitaplar izinsiz kullanılmaz Ne ikram ederse, severek kabul edilir Ev sahibinin o günkü hâline kadar, üzüntü ya da sevincine müşterek olunur Onun hoşlandığı konulardan konuşulur Çok fazla oturulmaz Evin içinin döşenişi, eşyaların yeri ve durumu tenkit edilmez Sırası Gelmişken müsade istenir, teşekkür edilir, dua etmesi istenir ve bize de buyurun denilir *