Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
yeni akarsuların aşındırma şekilleri
akarsu aşındırma şekilleri
Akarsu Aşınım Şekilleri nelerdir
AKARSU AŞINIM ŞEKİLLERİ
imagesakarsuasinimsekilleri5afc921193b78
Vadiler
a Boğaz Vadi (Yarma Vadi): Yuksek dağ sıralarını enine yarıp gecen akarsular bu tur vadiler oluştururlar Vadilerin yamacları oldukca diktir ve vadi dardır
Turkiye'de, Kızılırmak, Yeşilırmak, Fırat, Sakarya, Seyhan ve Goksu nehirleri ile Zap suyu boyle vadilerden akarlar
b Kanyon Vadi: Yamaclardaki farklı aşınma sonucu, basamaklı bir bicimde oluşan vadi tipidir Yamaclar oldukca dik ve derindir Genellikle kolay aşınabilen kalın kalker tabakaları icerisinde oluşurlar
Kanyon vadiler, Turkiye ’de pek yaygın değildir Akdeniz Bolgesi ’ndeki Goksu vadisinde kanyonlar gorulur
c Centik (Kertik) Vadi: Akarsu yatağında aşındırma derine doğru suruyorsa “V şekilli vadiler oluşur Bu tur vadilere centik vadi adı verilir
Centik vadiler ulkemizde en yaygın olan vadi tipleridir Dağlık alanlarda bu tur vadilere sıkca rastlanır
d Yatık yamaclı vadi: Farklı aşınma sonucunda farklı yukseklikteki yamaclara sahip olan vadi tipidir Akarsu yatağının eğiminin azaldığı yerlerde gorulur
e Tabanlı vadi: Akarsu aşındırmasının ileri safhalarında oluşan vadi şeklidir Vadi tabanı ova ozelliği kazanır Vadi yamacları iyice yatıklaşır ve belirginliğini kaybeder
Turkiye ’de ozellikle Batı Anadolu ’da bu tur vadiler yaygındır
Menderesler
Akarsular, eğimlerinin azaldığı yerlerde kıvrılarak akarlar Hem aşındırma, hem de biriktirme sonucunda, bu kıvrımlar daha da genişleyerek menderesleri oluştururlarHem aşındırma hem biriktirme şeklidir
Mendereslerde yana aşındırma fazla olduğu icin sık sık yatak değiştirirler Ulkemizde, ovaların tabanlarında ve olgun vadilerdeki akarsular menderesler cizerek akarlar
Menderesler oluşturan bir akarsuyun;
Yatak eğimi azalmıştır Akarsu hızı azalmıştır Uzunluğu artmıştır Aşındırma gucu azalmıştır Biriktirme faaliyetleri yaygındır
Kırgıbayır (Badlands)
Şiddetli yağmurların oluşturduğu selinti suları, bitki ortusunun bulunmadığı ve kolay aşınabilen arazileri aşındırır
Bunun sonucunda, arazi yuzeyi girintili cıkıntılı bir goruntu alır Bu tur arazilere kırgıbayır adı verilir
Kırgıbayır, ozellikle sağanak yağışların gorulduğu, yarıkurak bolgelerde daha sık meydana gelir Turkiye ’de, İc Anadolu ve Guneydoğu Anadolu bolgelerinde yaygındır
Cağlayan ve Cavlanlar (Şelaleler)
Akarsu yataklarında, bazen bazı tabakalar aşınmaya karşı farklı direnc gosterirler Bunun sonucunda da basamaklar oluşur İşte, akarsuların bu basamaklardan akan kısımlarına cağlayan adı verilmektedir Eğer basamaklar yuksekce ve duşen su miktarı fazla ise, boyle kısımlar da cavlan veya şelale olarak isimlendirilir Ulkemizdeki en tanınmışları, Manavgat Cağlayanı ile Duden, Muradiye ve Gurlevik şelaleleridir
Cağlayan ve cavlanlarda suların yuksekten duştuğu kısım aşınırsa, derin oyuklar oluşur Bu oyuklara dev kazanı adı verilir
Peribacaları
Volkanik arazilerde, selinti sularının, aşınmaya karşı farklı direncteki tabakaları aşındırması sonucunda oluşan şekillerdirOluşumunda volkanik tuflu arazi,sel ve yağmur suları,bitki ortusunun az olması ve ruzgar etkilidİR
Turkiye ’de Nevşehir, Urgup, Goreme, Avanos cevresinde yaygındır
Peneplen (Yontukduz)
Akarsuların ve akarsularla birlikte diğer dış kuvvetlerin, yeryuzunu aşındırması sonucunda deniz seviyesinde hafif dalgalı duzlukler oluşur Bunlara peneplen (yontukduz) adı verilir
Ulkemiz yeryuzu şekilleri IV jeolojik zamanın başlarında toptan yukseldiği icin, ic kısımlarda peneplen izlerini gormek mumkundur
akarsu aşındırma şekilleri
Akarsu Aşınım Şekilleri nelerdir
AKARSU AŞINIM ŞEKİLLERİ
imagesakarsuasinimsekilleri5afc921193b78
Vadiler
a Boğaz Vadi (Yarma Vadi): Yuksek dağ sıralarını enine yarıp gecen akarsular bu tur vadiler oluştururlar Vadilerin yamacları oldukca diktir ve vadi dardır
Turkiye'de, Kızılırmak, Yeşilırmak, Fırat, Sakarya, Seyhan ve Goksu nehirleri ile Zap suyu boyle vadilerden akarlar
b Kanyon Vadi: Yamaclardaki farklı aşınma sonucu, basamaklı bir bicimde oluşan vadi tipidir Yamaclar oldukca dik ve derindir Genellikle kolay aşınabilen kalın kalker tabakaları icerisinde oluşurlar
Kanyon vadiler, Turkiye ’de pek yaygın değildir Akdeniz Bolgesi ’ndeki Goksu vadisinde kanyonlar gorulur
c Centik (Kertik) Vadi: Akarsu yatağında aşındırma derine doğru suruyorsa “V şekilli vadiler oluşur Bu tur vadilere centik vadi adı verilir
Centik vadiler ulkemizde en yaygın olan vadi tipleridir Dağlık alanlarda bu tur vadilere sıkca rastlanır
d Yatık yamaclı vadi: Farklı aşınma sonucunda farklı yukseklikteki yamaclara sahip olan vadi tipidir Akarsu yatağının eğiminin azaldığı yerlerde gorulur
e Tabanlı vadi: Akarsu aşındırmasının ileri safhalarında oluşan vadi şeklidir Vadi tabanı ova ozelliği kazanır Vadi yamacları iyice yatıklaşır ve belirginliğini kaybeder
Turkiye ’de ozellikle Batı Anadolu ’da bu tur vadiler yaygındır
Menderesler
Akarsular, eğimlerinin azaldığı yerlerde kıvrılarak akarlar Hem aşındırma, hem de biriktirme sonucunda, bu kıvrımlar daha da genişleyerek menderesleri oluştururlarHem aşındırma hem biriktirme şeklidir
Mendereslerde yana aşındırma fazla olduğu icin sık sık yatak değiştirirler Ulkemizde, ovaların tabanlarında ve olgun vadilerdeki akarsular menderesler cizerek akarlar
Menderesler oluşturan bir akarsuyun;
Yatak eğimi azalmıştır Akarsu hızı azalmıştır Uzunluğu artmıştır Aşındırma gucu azalmıştır Biriktirme faaliyetleri yaygındır
Kırgıbayır (Badlands)
Şiddetli yağmurların oluşturduğu selinti suları, bitki ortusunun bulunmadığı ve kolay aşınabilen arazileri aşındırır
Bunun sonucunda, arazi yuzeyi girintili cıkıntılı bir goruntu alır Bu tur arazilere kırgıbayır adı verilir
Kırgıbayır, ozellikle sağanak yağışların gorulduğu, yarıkurak bolgelerde daha sık meydana gelir Turkiye ’de, İc Anadolu ve Guneydoğu Anadolu bolgelerinde yaygındır
Cağlayan ve Cavlanlar (Şelaleler)
Akarsu yataklarında, bazen bazı tabakalar aşınmaya karşı farklı direnc gosterirler Bunun sonucunda da basamaklar oluşur İşte, akarsuların bu basamaklardan akan kısımlarına cağlayan adı verilmektedir Eğer basamaklar yuksekce ve duşen su miktarı fazla ise, boyle kısımlar da cavlan veya şelale olarak isimlendirilir Ulkemizdeki en tanınmışları, Manavgat Cağlayanı ile Duden, Muradiye ve Gurlevik şelaleleridir
Cağlayan ve cavlanlarda suların yuksekten duştuğu kısım aşınırsa, derin oyuklar oluşur Bu oyuklara dev kazanı adı verilir
Peribacaları
Volkanik arazilerde, selinti sularının, aşınmaya karşı farklı direncteki tabakaları aşındırması sonucunda oluşan şekillerdirOluşumunda volkanik tuflu arazi,sel ve yağmur suları,bitki ortusunun az olması ve ruzgar etkilidİR
Turkiye ’de Nevşehir, Urgup, Goreme, Avanos cevresinde yaygındır
Peneplen (Yontukduz)
Akarsuların ve akarsularla birlikte diğer dış kuvvetlerin, yeryuzunu aşındırması sonucunda deniz seviyesinde hafif dalgalı duzlukler oluşur Bunlara peneplen (yontukduz) adı verilir
Ulkemiz yeryuzu şekilleri IV jeolojik zamanın başlarında toptan yukseldiği icin, ic kısımlarda peneplen izlerini gormek mumkundur
