Akdeniz Defnesi

Akdeniz defnesi, yemeklere lezzet kattığı gibi alternatif tıpta da bircok yararı vardır Ayrıca Turkiye’nin tarım ihracatında onemli bir paya sahiptir

imagesakdenizdefnesi5ad5915926eee

Tanımlaması

Akdeniz’e ozgu bir bitki olan defne, genelde 26 m boyunda bir calı veya ağactır, ama boyu 10 metreyi bulabilir Govdesinin alt kısmı gri, ust kısmı yeşildir Yaprakları 6–12 cm uzunlukta ve 2–4 cm genişliktedir Yapraklar kokuludur, şekilleri mızrak ucu gibi, kenarları dalgalı, ust yuzleri koyu yeşil, alt yuzleri acık yeşıldir Cicekleri 1 cm capında olup acık sarı veya yeşildir, sapın aynı noktasından 45 tanesi birden cıkarak birer obek oluşturular Bu cicek obekleri yaprağın yanında cift olarak acarlar Ağaclar erkek ve dişi olarak ayrılırlar Meyvesi yaklaşık 1 cm capında, icinde tek bir tohum barındıran siyah bir yemiştir En buyuk duşmanı yaprak bitidir

Kullanımı

Defneden elde edilen defne yaprağı, yemeklerde tat vermek icin kullanılmaktadır Avrupa’da genelde once kurutulur ve salca yapılırken beraberce pişirilir

Akdeniz defnesi, sus bitkisi olarak, ozellikle sus bahcelerinde Akdeniz iklimi ve okyanus iklimi olan bolgelerde yetiştirilir Dona cok duyarlı olduğu icin daha soğuk yerlerde ise ev bitkisi olarak yetiştirilmektedir Defne bitkisinin kaynağı Doğu Akdeniz bolgesi olup oradan ılıman iklimli başka yorelere yayılmıştır

Defne yağı defne meyvelerini sıkarak elde edilen, 30°C’de eriyen bir yağdır %95 yağ asitlerinden ve %5 esansiyel yağlardan oluşur Yağ, en cok sabun uretiminde kullanılıp, bunun yanı sıra kozmetik sanayisinde cilt nemlendirici olarak kullanılır

Şifalı ot olarak romatizma, deri kızarıklıkları ve kulak ağrıları icin kullanılır

Tıbbi literaturde defne yaprağının antioksidan, analjezik (ağrı kesici), antienflamatuar ve antikonvulsant (antiepileptik) yararlarının olduğu belirtilmektedir


Ekonomik boyutu

Defne yaprağınin yıllık uretimi yılda 8 bin tondur, bunun yaklaşık %80′ı Turkiye’den kaynaklanır bu uretimden 8 milyon dolar gelir elde edilmektedir

İceriği

Defne yaprağı %13 esans yağlarından oluşur Bu lipitler 1,8cineole ve pinen, Terpen, Sesquiterpen, Metileugenol ve daha ufak miktarlarda α ve βPinen, Phellandren, Linalool, Geraniol ve Terpineol Defne yaprağının tat ve aroması buyuk olcude eugenol adlı esansiyel yağdan kaynaklanır

Tarihce ve mitoloji

Akdeniz defnesi, Apollon’un simgesidir Yunan mitolojisinde Apollon Dafni’ye aşık olur ama Dafni onu istemez ve ondan kacar Tam yakalanacağı sırada babası, nehir tanrısı Peneus onu bir defne ağacına donuşturur Ardından Apollon bu ağacı kendi ağacı ilan eder ve galibiyet, şarkı ve şiirlere adar (Bakınız: Apollon ve Dafni)

Antik Yunanistan’da ve Roma’da galipler ve şairler defne yapraklarından yapılma celenk verilirdi, bu bir tac şeklinde giyilirdi Modern olimpiyatların onculu sayılan Pitik yarışmalarda defne tacın odul olarak verilmesinin nedeni bu yarışmaların Apollon şerefine yapılmasıydı

Simgesellik

Akdeniz defnesi, yaz kış yeşil kalır Bu ozelliği nedeniyle olumsuzluğun simgesidir

Antik Yunanistan’da bu ağac Apollon’a adanmıştır ve galibiyetle elde edilmiş olumsuzluğu, ve bu galibiyeti sağlayan, kahramanlıkla birleşmiş erdemi simgeler Kahramanlara, alimlere ve bilgelere verilen defne yapraklı tacın kaynağı budur Gene Apollon’la ilişkili olarak, Apollon’un kehanet ozelliklerine elde edebilmek icin Delfi’teki kahinler de kehanette bulunmadan once defne yaprakları ciğnerlerdi veya yakarlardı Kahinlerden olumlu bir cevap elde edenler geri giderken bir defne tacı ile donerlerdi

Orta Cağlarda universitelerde alimler defneden tac giydirlirdi Tıp okullarında genc doktorların başına konan taclar defne yaprakları ve meyvelerinden oluşurdu; Fransa’da universite diplomasının adı olan “baccalauréat (Latince bacca laurea : defne meyvesi) burdana kaynaklanmaktadır

alıntıdır