Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Akıllı gen nedir? Akıllı DNA nedir?
Akıllı DNA'lar zekanın kalıtım yoluyla nasıl gectiğini belirliyor
İnsan zekasının ne kadarının kalıtsal, ne kadarının cevresel koşullar tarafından belirlendiği tartışması surerken kucuk bir nokta gozden kacıyor
Bugune kadar zekayı etkileyen herhangi bir gen (geri zekaya yol acan gen haric) henuz bulunmadı Başını Londra Psikiyatri Enstitusu'nden Robert Plomin 'in cektiği bir grup araştırmacı zekadan sorumlu geni bulmak uzere kolları sıvadılar İşe zeki cocuklardan başladılar Plomin'e gore ''akıllı gen''in adresi zeki cocuklardı Zeki cocukları secmek icin şu yontemi kullandılar: Ceşitli yaşlardaki oğrencileri universiteye giriş sınavından gecirdiler Sınavdan yuksek puan alanların DNA'larını incelediler Ve bu calışmanın sonunda peşinde oldukları genin izini tespit etmeyi başardılar
Cleveland dolaylarındaki 6 yerleşim bolgesinde yaşayan ve yaşları 6 ile 15 arasında değişen 51 cocuktan kan ornekleri alındı Bir grubun ortalama IQ'su 136 olarak hesaplandı Diğer grupta ortalama IQ 103 idi Tum cocuklar beyazdı Kan hucrelerini ayrıştıran bilim adamları cocukların 6 numaralı kromozomunu tek tek incelediler 6 numaralı kromozomun uzerindeki 37 genin icinden biri farklıydı: IGF2R adı verilen genin yuksek IQ'lu gruptaki cocuklarda gorulme yuzdesi, normal IQ'lu cocuklardakine oranla iki misliydi (Yuzde 32'ye karşı yuzde 16) Psychological Science isimli derginin mayıs sayısında yer alan araştırma raporuna gore IGF2R geninin bir şekli olan ve adına ''allele 5'' denilen gen zekadan sorumluydu
Ancak Plomin bu genin bir ''ustun zeka geni'' olmadığına dikkat cekiyor Bu gen yalnızca fazladan dort IQ puanı anlamına geliyor Ve bu gen bir insanı ustun zekalı yapmaya yetmiyor: Ortalama IQ'ya sahip cocukların yuzde 23'u bu gene sahipken, ustun zekalı cocukların yuzde 54'unde bu gen bulunmuyor
Akıllı gen ''Insulinlike growth factor 2 receptor IGF2Rİnsulin benzeri buyume faktoru 2 reseptoru'' ismi ile tanınıyor Bu gen, insulin geni ile buyuk benzerlikler taşıyor Sıradan bir hormon bir hucreye yanaştığı zaman bazı durumlarda hucrenin buyumesine, bazı durumlarda ise hucrenin intihar etmesine yol acar Bu iki tepki de beynin gelişmesi sırasında izlenen normal faaliyetlerdir Fare beyinlerinde oğrenme ve bellek bolgelerinin insulin reseptorleri ile kaplı olduğunu fark eden Ulusal Sağlık Enstitusu'nden bilim adamları, insulinin sinirlerin buyumesini hızlandırdığı sonucuna vardılar
Bu sonuc, IGF2R'in beyni ve dolayısıyla zekayı etkilediği tezini desteklese de bazı genetikciler IQgen araştırmalarında elde edilen sonucların doğruluğu konusunda kuşkulular Plomin'in grubunun bulduğu akıllı genin akademik yonden başarılı olan cocuklarda rastlanan yaygın bir gen olduğu fikrini one suren kuşkucu grubun sozcusu Johns Hopkins Universitesi'nden Andrew Feinberg , ''Buldukları genin etnik farklılıklardan kaynaklanmadığını kim bilebilir?'' diye soruyor Ote yandan Stanford Universitesi'nden Neil Risch , Plomin'in bu araştırmasına ilişkin goruşlerini şoyle dile getiriyor:''Plomin'in araştırması bana kalırsa rastlantılara dayanıyor Bir kromozomun uzerindeki 37 genin arasından bir geni bulup cıkartarak bunun akıllı gen olduğunu iddia etmek bilimsel bir temele dayanmıyor Orneğin ceşitli araştırmalarda şizofreni geni, meraklılık geni gibi ceşitli kişilik ozellikleri ile ilgili genler bulundu Ancak bu araştırmalar tekrarlandığında aynı sonuclar elde edilemedi Bu da araştırmaların guvenilirliğini zedeliyor''
Bilim adamlarının IGF2R geninin zekayı etkilediği iddiasını kabul etmeleri de sorunu cozmeye yetmiyor Şimdi ortaya yeni bir soru atılıyor: IGF2R zekayı nasıl etkiliyor? Zekanın cok karmaşık bir olgu olması bu sorunu daha da icinden cıkılmaz bir hale getiriyor Ulusal Sağlık Enstitusu'nden bir yetkili, ''Sağlıklı cocukların okulda daha başarılı oldukları bir gercek Dolayısıyla bu genin ancak cocuğun yeterli gıda aldığı durumlarda etkili olduğu duşunulebilir''diye konuşuyor Cornell Universitesi'nden psikolog Stephen Ceci genlerin bir vakum icinde calışmadığını belirterek, ''Bu soruyu yanıtlamak icin once daha başka soruları acıklığa kavuşturmak gerekiyor Zekayı etkileyen genlerin cevresel koşullardan nasıl etkilendiğini ortaya cıkartmak on koşuldur Orneğin, hamilelik doneminde annenin beslenme şekli bile zekayı buyuk olcude etkiler'' diyor
Plomin, bu arada IQ geni ile ilgili iki kromozomu daha inceledi Bunlardan elde ettiği sonucları ekim ayında acıklamayı planlıyor Bu arada DNA'nın zihinsel ve bedensel tum ozelliklerimizi belirlediği inancının kesinleşmesi icin akıllı genin cevre ile nasıl bir etkileşim icinde olduğuna acıklık getirilmesi gerekiyor Bu arada bir fizyolog, onumuzdeki iki ay icerisinde IGF2R geni calışmalarına doğum oncesi bir test ile katkıda bulunmayı tasarlıyor
Kaynak: Reyhan Oksay
Akıllı DNA'lar zekanın kalıtım yoluyla nasıl gectiğini belirliyor
İnsan zekasının ne kadarının kalıtsal, ne kadarının cevresel koşullar tarafından belirlendiği tartışması surerken kucuk bir nokta gozden kacıyor
Bugune kadar zekayı etkileyen herhangi bir gen (geri zekaya yol acan gen haric) henuz bulunmadı Başını Londra Psikiyatri Enstitusu'nden Robert Plomin 'in cektiği bir grup araştırmacı zekadan sorumlu geni bulmak uzere kolları sıvadılar İşe zeki cocuklardan başladılar Plomin'e gore ''akıllı gen''in adresi zeki cocuklardı Zeki cocukları secmek icin şu yontemi kullandılar: Ceşitli yaşlardaki oğrencileri universiteye giriş sınavından gecirdiler Sınavdan yuksek puan alanların DNA'larını incelediler Ve bu calışmanın sonunda peşinde oldukları genin izini tespit etmeyi başardılar
Cleveland dolaylarındaki 6 yerleşim bolgesinde yaşayan ve yaşları 6 ile 15 arasında değişen 51 cocuktan kan ornekleri alındı Bir grubun ortalama IQ'su 136 olarak hesaplandı Diğer grupta ortalama IQ 103 idi Tum cocuklar beyazdı Kan hucrelerini ayrıştıran bilim adamları cocukların 6 numaralı kromozomunu tek tek incelediler 6 numaralı kromozomun uzerindeki 37 genin icinden biri farklıydı: IGF2R adı verilen genin yuksek IQ'lu gruptaki cocuklarda gorulme yuzdesi, normal IQ'lu cocuklardakine oranla iki misliydi (Yuzde 32'ye karşı yuzde 16) Psychological Science isimli derginin mayıs sayısında yer alan araştırma raporuna gore IGF2R geninin bir şekli olan ve adına ''allele 5'' denilen gen zekadan sorumluydu
Ancak Plomin bu genin bir ''ustun zeka geni'' olmadığına dikkat cekiyor Bu gen yalnızca fazladan dort IQ puanı anlamına geliyor Ve bu gen bir insanı ustun zekalı yapmaya yetmiyor: Ortalama IQ'ya sahip cocukların yuzde 23'u bu gene sahipken, ustun zekalı cocukların yuzde 54'unde bu gen bulunmuyor
Akıllı gen ''Insulinlike growth factor 2 receptor IGF2Rİnsulin benzeri buyume faktoru 2 reseptoru'' ismi ile tanınıyor Bu gen, insulin geni ile buyuk benzerlikler taşıyor Sıradan bir hormon bir hucreye yanaştığı zaman bazı durumlarda hucrenin buyumesine, bazı durumlarda ise hucrenin intihar etmesine yol acar Bu iki tepki de beynin gelişmesi sırasında izlenen normal faaliyetlerdir Fare beyinlerinde oğrenme ve bellek bolgelerinin insulin reseptorleri ile kaplı olduğunu fark eden Ulusal Sağlık Enstitusu'nden bilim adamları, insulinin sinirlerin buyumesini hızlandırdığı sonucuna vardılar
Bu sonuc, IGF2R'in beyni ve dolayısıyla zekayı etkilediği tezini desteklese de bazı genetikciler IQgen araştırmalarında elde edilen sonucların doğruluğu konusunda kuşkulular Plomin'in grubunun bulduğu akıllı genin akademik yonden başarılı olan cocuklarda rastlanan yaygın bir gen olduğu fikrini one suren kuşkucu grubun sozcusu Johns Hopkins Universitesi'nden Andrew Feinberg , ''Buldukları genin etnik farklılıklardan kaynaklanmadığını kim bilebilir?'' diye soruyor Ote yandan Stanford Universitesi'nden Neil Risch , Plomin'in bu araştırmasına ilişkin goruşlerini şoyle dile getiriyor:''Plomin'in araştırması bana kalırsa rastlantılara dayanıyor Bir kromozomun uzerindeki 37 genin arasından bir geni bulup cıkartarak bunun akıllı gen olduğunu iddia etmek bilimsel bir temele dayanmıyor Orneğin ceşitli araştırmalarda şizofreni geni, meraklılık geni gibi ceşitli kişilik ozellikleri ile ilgili genler bulundu Ancak bu araştırmalar tekrarlandığında aynı sonuclar elde edilemedi Bu da araştırmaların guvenilirliğini zedeliyor''
Bilim adamlarının IGF2R geninin zekayı etkilediği iddiasını kabul etmeleri de sorunu cozmeye yetmiyor Şimdi ortaya yeni bir soru atılıyor: IGF2R zekayı nasıl etkiliyor? Zekanın cok karmaşık bir olgu olması bu sorunu daha da icinden cıkılmaz bir hale getiriyor Ulusal Sağlık Enstitusu'nden bir yetkili, ''Sağlıklı cocukların okulda daha başarılı oldukları bir gercek Dolayısıyla bu genin ancak cocuğun yeterli gıda aldığı durumlarda etkili olduğu duşunulebilir''diye konuşuyor Cornell Universitesi'nden psikolog Stephen Ceci genlerin bir vakum icinde calışmadığını belirterek, ''Bu soruyu yanıtlamak icin once daha başka soruları acıklığa kavuşturmak gerekiyor Zekayı etkileyen genlerin cevresel koşullardan nasıl etkilendiğini ortaya cıkartmak on koşuldur Orneğin, hamilelik doneminde annenin beslenme şekli bile zekayı buyuk olcude etkiler'' diyor
Plomin, bu arada IQ geni ile ilgili iki kromozomu daha inceledi Bunlardan elde ettiği sonucları ekim ayında acıklamayı planlıyor Bu arada DNA'nın zihinsel ve bedensel tum ozelliklerimizi belirlediği inancının kesinleşmesi icin akıllı genin cevre ile nasıl bir etkileşim icinde olduğuna acıklık getirilmesi gerekiyor Bu arada bir fizyolog, onumuzdeki iki ay icerisinde IGF2R geni calışmalarına doğum oncesi bir test ile katkıda bulunmayı tasarlıyor
Kaynak: Reyhan Oksay
