Akıllı Tasarım - Akıllı Tasarımın Teorisi Hakkında Bilgi

Akıllı Tasarım Akıllı Tasarımın Teorisi

Akıllı tasarım, evrenin ve içerisindeki canlıların doğal seçilim gibi çağdaş bilimin kabul ettiği süreçlerle oluşamayacağını, böylece akıllı ve bilinçli bir varlık kadar tasarlandığını bahis eden bir görünüm Akıllı tasarım iddiası, bilim çevreleri göre Yeni yaradılışçılık (İng: New creationism) olarak anılmaktadır


BEYGIR destekçilerine göre ise Zeki Tasarım evrimin gayesel bir içerik taşıdığını iddia eden evrimsel bir yaklaşımdır Canlı genomlarında ancak bilginin kökeninin ama tasarımla açıklanabileceğini bahis eder Birincil canlı organizmadaki temel tasarımın, şahit olduğumuz tüm canlılığı ortaya çıkaran kaynak kodu içerdiğine, evriminde bu kaynak kodu kullanarak ve onun çevresinde bir öğrenme süreci olarak belirtilmiş bir hedef doğrultusunda, genomun içerisinden, gene genomun çevre koşullarına uymasını sağlayacak şekilde zorunlu verileri ürettiğini, seçtiğini, derlediğini bahis eder Doğal seçilim, değişim ve öteki evrimsel mekanizmaların kendilerinin de sahiden temel tasarımı şekillendiren süreç mekanizmasındaki parçalar olduğunu savunur


Zeki Tasarım argümanı, tüm canlı organizmaların az çok günümüzdeki halleri ilebir akıllı tasarımcıgöre tasarlandığını görüşünü benimserAkıllı tasarımın kuramını benimseyenler, başlıca bu tasarımın kimingöre yapıldığını açıklamaktan özenle kaçınır, herhangi bir tek tanrılı dinin tanrısının ismini telaffuz etmezler (Allah, Kutsal Üçleme, Yehova vs) Bunun nedeni kısmen, Akıllı Tasarım'ın okullarda evrim teorisine bilimsel bir alternatif olarak okutulmasını sağlamaktır Akıllı tasarımın önderliğinin yapıldığı ABD'de din reklamının yapılması ve dinin yaygınlaştırılmaya çalışılması anayasaya aykırıdır


Akıllı Tasarım kuramını benimseyenler arasında genel olarak iki kol olduğu söylenebilir Bunlardan ilki yaratılışçılığa yakın olan ve türlerin karşılıklı bir atadan gelmediğini savunan kısımdır Akıllı tasarım kuramını benimseyenlerin büyük kısmını bunlar oluşturur Öteki kol ise evrimin var olduğunu ve ortak atayı savunan lakin yaratılıştan sonraki bu süreçlerin ve evrendeki öteki bütün süreçlerin belirlenmiş bir şekilde bir tasarımcı göre yönlendirildiğini savunan gruptur Önden yüklemeli evrim bu nesil bir görüştür Zeki tasarım kuramcıları içinde değişik düşünceler olsa da; genel olarak Akıllı tasarım kuramının neyi savunduğu konusunda yapılan açıklamalarda, türlerin değişmediği iddiası yer almaz Bu yüzden keza türlerin ortak atadan geldiğine inanan keza de inanmayanlar Zeki tasarımı savunabilmektedir


Tarihçe

Tasarım kuramının temelleri ilk olarak 1802 yılında İngiliz Anglikan din adamı William Paley göre ortaya atılmıştır Paley, Yerde bir cep saati bulursanız, daha önce hiç böyle bir şey görmemiş olsanız bile onun zeki bir varlık göre yapıldığını hemencecik anlardınız diyordu9 Paley benzer şeyin doğa için de geçerli olduğunu düşünüyordu Ona kadar doğanın karmaşıklığı tasarımının kanıtıydı


Akıllı tasarım kuramı, 1990'larda Darwinci biyoloji ile ilgili evrim teorisinin bir reddi olarak esas ABD'de ortaya çıktı Biyokimyacı Michael Behe'nin Darwin'in Kara Kutusu kitabı bu kuramın birincil büyük çıkışı olmuştur


Zeki Tasarım argümanı, 17431805 yılları aralarında yaşayan Anglikan din adamı William Paley'in temellerini attığı indirgenemez karmaşıklıkiddiaları ekseninde şekillendi
İndirgenemez karmaşıklık

Akıllı tasarımın en yaygın kullanılan kavramlarından biri indirgenemez karmaşıklıktır Bu kavram AT'nin önde gelen isimlerinden Michael J Behe kadar herkes temel işleve katkıda yer alan, birbiriyle etkileşim halinde olan, iyi eşleşmiş çeşitli parçalardan oluşan ve bu parçalardan herhangi birinin çıkarılmasıyla işlevini gerçekleştiremez ülkü gelecek tek bir sistemitarif etmek için icad edilmiştir Akıllı tasarım doğada bu tür sistemler bulunduğunu ve bu sistemlerin kademe kademe doğal süreçlerle oluşamayacağını çünkü daha kolay bir sisteme indirgenemeyeceğini bahis eder Ama bu güne kadar öne sürülen bütün örneklerin indirgenebilir oldugu bilimsel çalışmalarla gösterilmiştir Richard Dawkins'in Kör Saatçikitabı iyice bu konuya odaklanmıştır ve karmaşıklığın nasıl daha basite inergenebileceğini belirten pek fazla örnek içermektedir İndiregenebildiği gözlenenen bir takım örnekler şunlardır:

* Uçma işlevini yerine getiremeyen yarıkanatların, yüksekten atlarken düşüşü yavaşlatma özelliğinin olması Özellikle sadece ağaçların üstünde yaşamış ve toprak tabanının kendileri için risk arz ettiği canlılarda, bu özellik yaşamsal bir öneme sahiptir ve ağaçtan ağaca atlamaya olasılık sağlar
* Renkleri veya şekilleri ayırt edemeyen ayrı gözlerin varlığı Bu gözler daha ilkeldir ve algı dereceleri fazla düşüktür Buna rağmen hareketleri görebilmeye ve bunlardan kaçabilmeye olanak sağlar

Bilimsellik tartışmaları

Akıllı tasarım kuramını benimseyenlerin makaleleri farklı alanlara yönlendirilmiş yayınlarda yer almıştır ama hiçbirisi biyoloji ve genel olarak bilim alanında saygın ve kabul görebilen yayınlar olmamakla beraber kimi yayınlardan geri çevrilmiştir Bu makalelerden hiçbirisi fiziksel bir araştırma sonucu üretilmiş yayınlar değildir


Bilim camiasına tarafından ise akıllı tasarım, doğal seçilim konusundaki temel bir hatalı anlamaya dayanır ve birçok canlının evrimsel tarihindeki öncül sistemlerin varlığını red ettiğini savunurHiçbir şekilde denek bulgulara dayanmaz ve dolayısıyla bilimsel değildir


Bilimsel camianın koskocoman bir çoğunluğu akıllı tasarımı bilimsel olmayan, sözdebilim ya da çöp bilimolarak görmektedir


Amerikan Ulusal Bilimler Akademisi gibi sayısız bilimsel birlik, hayatın kökenine dair zeki tasarım ve öteki tüm ilahi müdahele iddialarının, deneyde kullanılan olarak test edilecemeyecekleri, hiçbir tahminde bulunamayacakları ve kendi yeni hipotezlerini yaratamayacakları için bilim olmadığını belirtmiştir Akıllı tasarımı savunanlar bu görüşe katılmaz ve zeki tasarımın iddialarının deneme edilebilir olduğunu savunurlar Lakin Akıllı Tasarım kuramına karşı meydana çıkan bir takım bilim insanları Zeki Tasarım kuramının iddialarını bilimsel kabul ederek çürütme amaçlı bilimsel savlar ortaya koymuşlardır Buna rağmen tartışmalar hala sürmektedir




*