akraba evliliğinin sakıncaları ve gorulen hastalıklar
Ulkemizde her beş evlilikten birini oluşturan akraba evliliklerinde ozurlu cocuk doğma riski yuksektir Turkiye'de evliliklerin yuzde 20'sini oluşturan akraba evliliklerinde ozurlu cocuk doğma riski iki katına cıkıyor Bu yuzden akraba evliliği yapmayı planlayan ciftlere evlenmeden once muhakkak genetik danışmanlık almaları oneriliyor
Uzmanlar, toplumda yuzde 24 olan ozurlu cocuk oranının akraba evliliği yapanlarda yuzde 48'lere cıktığını belirtiyor Akraba evliliği yapacak ciftlere evlilik oncesi veya gebelik oncesinde genetik danışma almalarının buyuk onem taşıdığına dikkat cekilmelidir Danışan kişilere oncelikli olarak ayrıntılı olarak bir soy ağacı cıkarılıyor Soy ağacında ailede herhangi bir anormalik, zeka kusuru, duşukler ve olu doğumlar tespit edililiyor ve daha once ailede bu hastalıklar gorunmuşse risk daha da artıyor
Turkiye gibi akraba evliliklerinin yoğun olduğu ulkelerde, sakat bebek doğumları cok sık gorulmektedir Uzmanlar akraba evliliklerinin buyuk bir bolumunun aile baskısından kaynaklandığını soyluyorlar Bu tur evlilikler yuzunden sakat doğum olayların yaşandığına dikkat ceken uzmanlar, vatandaşların bu konuda aydınlatılması gerektiğini soyluyorlar Akraba evliliklerin gorulmesinin sebepleri arasında genellikle, aileye ait mal varlığının dağılmaması, aile bireyleri arasındaki sevgi ve saygıyı korumak, akrabaların evlilik ve sosyo ekonomik beklentilerinin aynı olması ve karşı cinsle rahat iletişime girememe gibi etkenler sayılabilir Akrabalar arasında yapılan evliliğe endogami denilmektedir
Akraba evliliklerinde, hem annenin hem babanın aynı bozuk geni taşıma ihtimali, akraba evliliği yapmayan diğer kişilere oranla daha yuksek olduğu icin, cocuğun da hasta doğma ihtimali, normal populasyona gore artmıştır Bununla beraber, duşuk ve olu doğum ihtimali de artmıştır Ailede genetik dağılım ,erkek ve kız kardeşlerde, genellikle genlerin yarısı birbirinin aynıdır Gen ortaklarının oranları, akrabalık uzaklaştıkca kuculur Torunlar, dede ve ninelerin dortte bir genine sahiptir Yeğenlerin genleri ise, genellikle amca ve halalarının, dayı ve teyzelerinin dortte bir genine eşittir Daha uzak akrabalıklarda bu oran, kardeş cocuklarında olduğu gibi sekizde bire duşmektedir
Son yıllarda yapılmaya başlanan calışmalar, ulkemizdeki kan yakını evlilik oranını %2140 arasında belirlemiştir Almanya'da ise bu oran sadece %0,1 0,3 arasındadır
İlk cağlardan beri yapılan akraba evlilikleri gelişmiş Batı ulkelerinde yuzde birler duzeyinde gorulurken, az gelişmiş Doğu ulkelerinde ve nerede yaşarsa yaşasın izole topluluklarda cok yuksek oranda yapılmaktadır Orneğin; İngiltere'de %056, Hollanda'da %036, İsvec'te %090 gibi cok duşuk duzeyde seyreden akraba evliliği oranı Hindistan'da %20, Jamaika'da %4444, Kuveyt'te %543 oranında gorulmektedir Gelişmiş ulkelerde yaşamalarına karşın Alman Yahudilerinde %3580, Amerika'daki bazı izolelerinde %5660 akraba evliliği oranı saptanmıştır
Gunumuzde Batı Toplumlarında zor denecek kadar az olmasına karşın, ozellikle Asya ve İslam Ulkeleri'nde yuksek oranda akraba evliliğine rastlanmaktadır Ulkemizde ise Turk Medeni Kanunu'nun yasaklamış olduğu; kardeşkardeş, anneoğul, babakız ve yarım yeğen evlilikleri dışında kalan akraba evliliklerini, sıkca gormekteyiz Zararlı resesif genlerin bir araya gelmesini sağlayarak, genetik hastalıkların gorulme sıklığını artıran duşuk olu doğum ve erken bebek olumlerine neden olan, akraba evliliği ile ilgili Dunyada ve Ulkemizde bir cok araştırmalar yapılmaktadır
Ulkemizde her beş evlilikten birini oluşturan akraba evliliklerinde ozurlu cocuk doğma riski yuksektir Turkiye'de evliliklerin yuzde 20'sini oluşturan akraba evliliklerinde ozurlu cocuk doğma riski iki katına cıkıyor Bu yuzden akraba evliliği yapmayı planlayan ciftlere evlenmeden once muhakkak genetik danışmanlık almaları oneriliyor
Uzmanlar, toplumda yuzde 24 olan ozurlu cocuk oranının akraba evliliği yapanlarda yuzde 48'lere cıktığını belirtiyor Akraba evliliği yapacak ciftlere evlilik oncesi veya gebelik oncesinde genetik danışma almalarının buyuk onem taşıdığına dikkat cekilmelidir Danışan kişilere oncelikli olarak ayrıntılı olarak bir soy ağacı cıkarılıyor Soy ağacında ailede herhangi bir anormalik, zeka kusuru, duşukler ve olu doğumlar tespit edililiyor ve daha once ailede bu hastalıklar gorunmuşse risk daha da artıyor
Turkiye gibi akraba evliliklerinin yoğun olduğu ulkelerde, sakat bebek doğumları cok sık gorulmektedir Uzmanlar akraba evliliklerinin buyuk bir bolumunun aile baskısından kaynaklandığını soyluyorlar Bu tur evlilikler yuzunden sakat doğum olayların yaşandığına dikkat ceken uzmanlar, vatandaşların bu konuda aydınlatılması gerektiğini soyluyorlar Akraba evliliklerin gorulmesinin sebepleri arasında genellikle, aileye ait mal varlığının dağılmaması, aile bireyleri arasındaki sevgi ve saygıyı korumak, akrabaların evlilik ve sosyo ekonomik beklentilerinin aynı olması ve karşı cinsle rahat iletişime girememe gibi etkenler sayılabilir Akrabalar arasında yapılan evliliğe endogami denilmektedir
Akraba evliliklerinde, hem annenin hem babanın aynı bozuk geni taşıma ihtimali, akraba evliliği yapmayan diğer kişilere oranla daha yuksek olduğu icin, cocuğun da hasta doğma ihtimali, normal populasyona gore artmıştır Bununla beraber, duşuk ve olu doğum ihtimali de artmıştır Ailede genetik dağılım ,erkek ve kız kardeşlerde, genellikle genlerin yarısı birbirinin aynıdır Gen ortaklarının oranları, akrabalık uzaklaştıkca kuculur Torunlar, dede ve ninelerin dortte bir genine sahiptir Yeğenlerin genleri ise, genellikle amca ve halalarının, dayı ve teyzelerinin dortte bir genine eşittir Daha uzak akrabalıklarda bu oran, kardeş cocuklarında olduğu gibi sekizde bire duşmektedir
Son yıllarda yapılmaya başlanan calışmalar, ulkemizdeki kan yakını evlilik oranını %2140 arasında belirlemiştir Almanya'da ise bu oran sadece %0,1 0,3 arasındadır
İlk cağlardan beri yapılan akraba evlilikleri gelişmiş Batı ulkelerinde yuzde birler duzeyinde gorulurken, az gelişmiş Doğu ulkelerinde ve nerede yaşarsa yaşasın izole topluluklarda cok yuksek oranda yapılmaktadır Orneğin; İngiltere'de %056, Hollanda'da %036, İsvec'te %090 gibi cok duşuk duzeyde seyreden akraba evliliği oranı Hindistan'da %20, Jamaika'da %4444, Kuveyt'te %543 oranında gorulmektedir Gelişmiş ulkelerde yaşamalarına karşın Alman Yahudilerinde %3580, Amerika'daki bazı izolelerinde %5660 akraba evliliği oranı saptanmıştır
Gunumuzde Batı Toplumlarında zor denecek kadar az olmasına karşın, ozellikle Asya ve İslam Ulkeleri'nde yuksek oranda akraba evliliğine rastlanmaktadır Ulkemizde ise Turk Medeni Kanunu'nun yasaklamış olduğu; kardeşkardeş, anneoğul, babakız ve yarım yeğen evlilikleri dışında kalan akraba evliliklerini, sıkca gormekteyiz Zararlı resesif genlerin bir araya gelmesini sağlayarak, genetik hastalıkların gorulme sıklığını artıran duşuk olu doğum ve erken bebek olumlerine neden olan, akraba evliliği ile ilgili Dunyada ve Ulkemizde bir cok araştırmalar yapılmaktadır