Aksaray

AKSARAY

GENEL BİLGİLER

İl Trafik No: 68



Aksaray, MÖ 8 bin yıla dek uzanan tarihi, günümüze dek hüküm süren değişik medeniyetlere ait kültürel varlıkları, natürel güzellikleri ve ticari bir merkez olması dolayısıyla hiçbir dönemde önemini yitirmemiştir Kapadokya'nın kapısı konumundaki Aksaray, kültürel varlıkları yanına doğal zenginlikleri ile de ziyaretçilerine öbür ve ilginç tatil olanakları sunmaktadır Orta Anadolu Bölgesi ’nde, tarihi Ipekli Yolu'nun kayda değer merkezlerinden birisi olan Aksaray, günümüzde de doğubatı ve kuzeygüney yönleri aralarında uzanan asıl temas yollarının kavşağında yer almaktadır Güzelyurt'u, Ihlara Vadisi, Sultan Hanı, Çarpık Minare ’si, kış sporları turizm merkezi ilan edilen Hasan Dağı ve Ziga Kaplıcaları ile Anadolu'nun ortasında çekici bir merkez konumuna gelmiştir

İLÇELER:

Aksaray ilinin ilçeleri; Ağaçören, Eskil, Gülağaç, Güzelyurt, Ortaköy ve Sarıyahşi'dir

Ağaçören: Ağaçören ilçesi MÖ III ve VI yy'da Hititler vaktinde yerleşim alanı olarak kullanılmış, daha sonra Bizanslılar zamanında Kapadokya sınırları içerisinde kalmıştır Bu zamana ait belgeler ilçe sınırları içinde kalan Taşkale ve Kilise mevkilerinde fakat kalıntılardan anlaşılmaktadır

Eskil: Eskil, Tuz gölünün güneyinde Aksaray ili'ne 67 km Konya ili'ne 115 km uzaklıkta düz bir ova üstünde kurulmuştur Yüzölçümü 1601 km², nüfusu 22212'dir Eskil halkı başlıca çifçilikle uğraşmakta olup, Buğday, arpa ve şekerpancarı yetiştirmektedir Ortakuyu, Köşk, Çukuryurt, Hacıeyvatlı (höyüklü), Mutlu, Culfa, Sarsak, Tosun yaylalarında höyükler mevcut olup, buralardan mimari eser döküntüleri, insan, ilah ve ilahe heykelleri kalıntıları çıkmaktadır Bizanslılardan kalma tiyatro yeri kalıntıları günümüzde mevcuttur

Gülağaç: Aşıklı Höyükte Mamasun Barajı sebebiyle yapılan kurtarma kazılarında yörede MÖ 8000 yıllarında insan topluluklarının yaşadığı saptama edilmiştir Gülağaç'a emrindeki Saratlı ve Camiliören köylerinde yeraltı şehirleri bulunur

Güzelyurt: Günümüzde Yüksek Kiliseolarak tanıdık Analipsis Tepesive civarında çok miktarda işlenmiş obsidiyenden (volkanik sırça) yapılmış taş baltalar ve seramik parçalarına rastlanması, burada Kalkolitik Çağıinsanının yaşadığını göstermektedir

Manastır Vadisi, Ihlara Vadisi, Analipsis Tepesi civarındaki Peri Bacaları, Göreme ve Zelve gibi Kapadokya Bölgesi yüzey şekillerine iyi bir örnektir Deniz seviyesinden 1485 m yüksekliktedir Burada tam bir yayla havası hüküm sürer

Ortaköy: İlçede yapılan kazılarda elde edilen buluntular buraların Eski Tunç Çağı'na uzanan tarihini ortaya çıkarmıştır Büyük Türk mutasavvıfı Yunus Emre'nin türbesi Ortaköy'ün Sarıkaraman kasabası yakınlarındaki Ziyaret Tepesindedir

NASIL GİDİLİR?

Karayolu Aksaray doğu ve batı, kuzey ve güney yönlerinde uzanan karayollarının kavşağında ve Kapadokya'nın girişinde yer almaktadır

Otogar Tel : (+90382) 213 78 00

GEZİLECEK YERLER

Müzeler ve Örenyerleri

Müzeler

Aksaray Müzesi

Adres: Zinciriye Mah Aksaray

Tel: (382) 213 16 67

Faks: (382) 213 09 42

Örenyerleri

Acemhöyük MerkezYeşilova

Aşıklıhöyük GülağaçKızılkaya

Belisırma GYurtBelisırma

Ihlara GYurtIhlara

Manastır Vadisi Güzelyurt

Nora MerkezHelvadere

Selime GYurtSelime

Nora (Viranşehir) Antik Kenti

Aksaray'ın 30 km güneyinde Hasan Dağı'nın eteğinde belirlenmiş olan antik Nora kasabası stratejik mevkide kayda değer bir askeri merkezdir Roma ve Bizans dönemlerinde önemini koruyan kasabada bugün çoğu kilise bulunmaktadır Ayakta kalan yapılar Bizans dönemine aittir Bu kiliseler kısmen yıkım olmuşsa da farklı alanlara yönlendirilmiş freskler halen göze çarpmaktadır

Aşıklı Höyük

Aksaray'ın 25 km güneydoğusunda yer alır 1989 yılından beri kazıbilimsel kazılar yapılmaktadır Aşıklı Höyük Anadolu'da Akeramik Neolitik Dönem'e (günümüzden on bin sene önce) ait en eski birincil köy yerleşimlerinisergileyen manâlı ören yerlerinden biridir

Musular

Höyük Aksaray'ın ikâmetgâh tarihinin Aşıklı Höyük'ten sonraki en eski örneklerinden birini yaratıcı Musular Höyük, Gülağaç ilçesi Kızılkaya köyünde, Melendiz Irmağı'nın batısında yer almaktadır

Musular'a ilk önce günümüzden 8000 sene önce yerleşildiği saptanmıştır Şimdiye kadar iki başlıca dönem tespit edilmiştir Bunlardan ilki tarih öncesi terminolojide çanak çömleksiz neolitikolarak adlandırılan akeramik dönemdir

Sonraki yerleşme evresi çanak çömleklievreye aittir Bu dönemde yerleşenler önceki yapı kalıntılarını düzlemiş, bunun üstüne kalınca sarımtırak renkte bir toprak tabakası sermiş ve bu düzlem üzerine kendi yapılarını inşa etmişlerdir

Acemhöyük

Aksaray'ın 18 km kuzeybatısında Yeşilova'dadır MÖ 3000 yılında iskân görmüş, en parlak devrini MÖ 20001750 yıllarında yaşamıştır Şehrin o zamanki ismi kesin olarak bilinmemekle beraber, yerli ve yabancı bilim adamları kadar Puruşhanda olduğu sanılmaktadır 1948 yılından itibaren sistematik bir şekilde sürekli kazılar neticesinde Höyükte Assur Ticaret Kolonileri dönemine ait büyük bir saray ve deposu ortaya çıkarılmıştır Üçüncü katta açığa çıkarılmış olan iki saray yapısı yalnız Acemhöyük için yok, Anadolu mimarlık tarihi açısından da önemlidir

Ihlara Vadisi : Bugün görülebilir 14 durumda kilise mevcuttur Bunlardan 10 kadarı canlılığını ve renk uyumunu korumaktadır ve halen gezilebilmektedir

Vadi, doğal yapısı itibariyle 9 yüzyıldan itibaren keşişler ve rahipler göre fazla yerinde bir inziva ve ibadet yeri, savaş döneminde ise dinlenme, korunma yeri olarak kullanılmıştır Vadide yer alan kiliselerde “Hz İsa'nın Doğumu, “Müjde, “Ziyaret, “Mısır'a Kaçış, “Son Akşam Yemeği gibi İncil'de geçen konular fresko tekniğindeki resimlerde betimlenmiştir

Ihlara Vadisi'ndeki kayalara oyulmuş freskli kiliseler, korunarak yeryüzünde eşine rastlanmayan bir tarihsel ve dinsel servet olarak günümüze kadar varlıklarını sürdürmüşlerdir

Birincil çağlardan itibaren tabiatla tarihin bir arada bulunduğu Ihlara Vadisi'ndeki kiliselerin fotoğraf tekniği iki kısma ayrılır Ihlara civarındaki kiliseler Kapadokya tipi diye tanıdık sanat özelliklerini gösterir

Yer Altı Şehirleri : İldeki yer altı şehirleri genelde Güzelyurt ve Gülağaç ilçelerinde aşırılık kazanmakla birlikte, lüzum merkez ilçe ve gerekse Ortaköy ’de de yer altı şehrine rastlamak mümkündür Güzelyurt ilçe merkezi ve Manastır Vadisi ’nde 3 adet açık yer altı şehri vardır Gülağaç ilçesinde Saratlı Yer Altı Şehri ziyarete açılarak, aydınlatılmıştır

*