iltasyazilim
FD Üye
Aksarayın Coğrafi Yapısı
Aksaray İlinin Coğrafi Yapısı
Aksarayın Coğrafi Yapısı Nedir
AKSARAY iLiNiN COĞRAFi KONUMU Aksaray,ülkemizin kalbi sayılacak bir noktadadır Edirne, İstanbul, Ankara,Adana, İskenderun karayolu ile Samsun, Kayseri,Konya,Antalya karayolu üzerindedir 3335 derece doğu meridyenleri ile 3839 derece kuzey paralelleri aralarında yer alır Yüzölçümü 7626 km²dir Aksarayın 6 ilçesi : 1Ağaçören 2Eskil 3Gülağaç 4Güzelyurt 5Ortaköy 6Sarıyahşi Hem 191 köy ve kasabası bulunmaktadır YÜZEY ŞEKİLLERİ: Aksaray,yüzey şekilleri itibariyle düzlüktürDenizden 1000 metre yükseklikte yer alırİlin güneydoğusunda Hasan dağı(3268 m);Kuzeyi,orta bölümünden ayıran noktada uzanan ve Hasan dağı ile birleşen Ekecik dağı(2137 m),bu yaylada bulunan yüksekliklerdirAksarayın orta kesimleri,kuzeyi,güneyi ayrıntılarıyla ovalıklarla kaplıdırGüneyde Obruk platosunun uzantısı ve Aksaray ovası bulunurEn kayda değer akarsuyu Uluırmaktır7626 km² olan ilin 5713 km² si tarım arazisi,çayırlık,mera ve meradır Aksarayın en kayda değer gölü Konya ve Ankara ile ortak sınırlara sahip oldukları Tuzlu gölüdürTuzlu gölü ülkemizin en büyük ikinci gölüdür,yüzölçümü 1500 km² dir,yurdumuzun en kayda değer tuzlu yataklarından biridir UR: Aksaray,etrafı kuzeyde Kuzey Anadolu(Karadeniz),güneyde Güney Anadolu (Toros)dağları;doğusu yüksek Doğu Anadolu Platosu,batısında İç Batı Anadolu yüksek platosuyla çevrili olan Orta Anadolu Bölgesinin Tuzlu gölü havzasında yer alır Deniz etkisinden adamakıllı mahrumdur Dolayısıyla orman yetiştirme ortamına sahip değildir Yağışın diğer yörelere nazaran daha fazla olduğu Hasan Dağı eteklerinde altta ve tepede meşe odunu,apaçık bir kuşak halinde dağ kavağı, Ekecik Dağında meşe ormanları görülür İlimizin bitki örtüsü Bozkır ikliminin tabii ot gibi yaşama olan Bozkır bitkileridirİklim; kışları sert,yazları kuraktır,yağışlar azdır Havanın kuru olması ve kurutucu etkisi, eksik olan yağışın tesirini bir kat daha azaltır AKSARAY İLİNİN TARİHÇESİ KISA TARİHÇE MÖ 70006000 yıllarında Neolitik devirde Anadolu medeniyetinin birincil izlerini gördüğümüz Konya yakınlarındaki Çatalhöyükte Hasandağına dolayısıyla Aksaray ’a ait vesikalara rastlanılmaktadır Burada Hasandağının lav püskürttüğünü tanımlama eden bir kazıntı resme rastlanmıştır Neolitik dönemde Aksaray ve çevresi iskan görmüştür Kalkolitiktik ve eski demir devirlerinde iskan olup olmadığı bilinmemekle birlikte çevre köylerde (Böget ve Koçaş) bu döneme ait seramiklere rastlanılmaktadır MÖ 30002000 yıllarında Anadolu Hitit kavmi yaşamıştır Bu dönemde asurlu tacirler burada ticaret yapmışlardır Aksaray ’ın birincil ve orta tunç devirlerindeki durumunu Acemhöyük ören yerlerindeki yapılan arkeolojik kazılardan ve müze müdürlüğünün satın almış olduğu eski eserlerden öğrenmekteyiz Bu dönemde asurlu tüccarlar Mezopotamya ’ dan gelerek şehirlerin banliyölerinde ticaret merkezi kurmaya başlamışlardır Asurlu tüccarlar yazıyı biliyorlardı Pişirilmiş balçık üstüne yazılı metinler, çamurun pekiştirilmesi suretiyle yapıştırılıyordu Höyük, MÖ 2000 yılının birincil yarısına isabet etmektedir Koloni döneminin sonlarına doğru, MÖ 1700 yıllarında Kafkaslardan gelen, minik büyük kasaba devletleri kuran ve Anadolu ’da, Askeri bir devlet halinde bir kavmin varlığını görüyoruz HintAvrupalı olan bu kavmin Anadolu ’da siyasi iktidarı ele geçirerek kurduğu devlet, eski Hitit devletidir Aksaray ’da Hititlere ait eserler bulunmamakla beraber mağlup memleketler arasında Aksaray ’ında adı geçmektedir Orta Anadolu ’da MÖ 13 yy sonlarına değin devam eden Hitit egemenliği MÖ 12 yy da batıdan (Trakya) gelen ve deniz kavimleri olarak bilinen kavimlerin en güçlüsüdür Yanardağ küllerinin sıkışmasından oluşan tüf tabakalarının çok kolay kazılabilme özelliği nedeniyle bölgemize fazla sayıda yeraltı şehri ve düşey yamaçlara kaya içinde yerleşme birimleri yapılmıştır 7 yy sonlarından itibaren Müslüman Arapların Anadolu üzerinden İstanbul ’a yaptıkları sefer nedeni ile bölgeye sığınan Hıristiyanların sayısı fazla artmış, Ihlara, Gelveri ve Göreme gibi mesken birimleri birimleri oluşmuştur Aksaray, 1142 tarihinde Selçuklular kadar zapt edilmiş ve 1470 yıllarındaki Osmanlı hakimiyetine değin İlhanlı, Danişmentli, Karamonoğulları egemenliğinde kalmıştır 1470 yıllarında Aksaray ’ı ele geçiren İshak Paşa tarafından, Fatih Sultan Mehmet ’in emri ile halkın bir bölümü İstanbul ’a nakledilmiştir SELÇUKLULAR DÖNEMİNDE AKSARAY 1142 yıllarında Selçuklu egemenliğine giren Aksaray ’a ıı Kılıçarslan vaktinde saraylar, medreseler, zaviyeler, kervansaraylar yaptırıldı *
Aksaray İlinin Coğrafi Yapısı
Aksarayın Coğrafi Yapısı Nedir
AKSARAY iLiNiN COĞRAFi KONUMU Aksaray,ülkemizin kalbi sayılacak bir noktadadır Edirne, İstanbul, Ankara,Adana, İskenderun karayolu ile Samsun, Kayseri,Konya,Antalya karayolu üzerindedir 3335 derece doğu meridyenleri ile 3839 derece kuzey paralelleri aralarında yer alır Yüzölçümü 7626 km²dir Aksarayın 6 ilçesi : 1Ağaçören 2Eskil 3Gülağaç 4Güzelyurt 5Ortaköy 6Sarıyahşi Hem 191 köy ve kasabası bulunmaktadır YÜZEY ŞEKİLLERİ: Aksaray,yüzey şekilleri itibariyle düzlüktürDenizden 1000 metre yükseklikte yer alırİlin güneydoğusunda Hasan dağı(3268 m);Kuzeyi,orta bölümünden ayıran noktada uzanan ve Hasan dağı ile birleşen Ekecik dağı(2137 m),bu yaylada bulunan yüksekliklerdirAksarayın orta kesimleri,kuzeyi,güneyi ayrıntılarıyla ovalıklarla kaplıdırGüneyde Obruk platosunun uzantısı ve Aksaray ovası bulunurEn kayda değer akarsuyu Uluırmaktır7626 km² olan ilin 5713 km² si tarım arazisi,çayırlık,mera ve meradır Aksarayın en kayda değer gölü Konya ve Ankara ile ortak sınırlara sahip oldukları Tuzlu gölüdürTuzlu gölü ülkemizin en büyük ikinci gölüdür,yüzölçümü 1500 km² dir,yurdumuzun en kayda değer tuzlu yataklarından biridir UR: Aksaray,etrafı kuzeyde Kuzey Anadolu(Karadeniz),güneyde Güney Anadolu (Toros)dağları;doğusu yüksek Doğu Anadolu Platosu,batısında İç Batı Anadolu yüksek platosuyla çevrili olan Orta Anadolu Bölgesinin Tuzlu gölü havzasında yer alır Deniz etkisinden adamakıllı mahrumdur Dolayısıyla orman yetiştirme ortamına sahip değildir Yağışın diğer yörelere nazaran daha fazla olduğu Hasan Dağı eteklerinde altta ve tepede meşe odunu,apaçık bir kuşak halinde dağ kavağı, Ekecik Dağında meşe ormanları görülür İlimizin bitki örtüsü Bozkır ikliminin tabii ot gibi yaşama olan Bozkır bitkileridirİklim; kışları sert,yazları kuraktır,yağışlar azdır Havanın kuru olması ve kurutucu etkisi, eksik olan yağışın tesirini bir kat daha azaltır AKSARAY İLİNİN TARİHÇESİ KISA TARİHÇE MÖ 70006000 yıllarında Neolitik devirde Anadolu medeniyetinin birincil izlerini gördüğümüz Konya yakınlarındaki Çatalhöyükte Hasandağına dolayısıyla Aksaray ’a ait vesikalara rastlanılmaktadır Burada Hasandağının lav püskürttüğünü tanımlama eden bir kazıntı resme rastlanmıştır Neolitik dönemde Aksaray ve çevresi iskan görmüştür Kalkolitiktik ve eski demir devirlerinde iskan olup olmadığı bilinmemekle birlikte çevre köylerde (Böget ve Koçaş) bu döneme ait seramiklere rastlanılmaktadır MÖ 30002000 yıllarında Anadolu Hitit kavmi yaşamıştır Bu dönemde asurlu tacirler burada ticaret yapmışlardır Aksaray ’ın birincil ve orta tunç devirlerindeki durumunu Acemhöyük ören yerlerindeki yapılan arkeolojik kazılardan ve müze müdürlüğünün satın almış olduğu eski eserlerden öğrenmekteyiz Bu dönemde asurlu tüccarlar Mezopotamya ’ dan gelerek şehirlerin banliyölerinde ticaret merkezi kurmaya başlamışlardır Asurlu tüccarlar yazıyı biliyorlardı Pişirilmiş balçık üstüne yazılı metinler, çamurun pekiştirilmesi suretiyle yapıştırılıyordu Höyük, MÖ 2000 yılının birincil yarısına isabet etmektedir Koloni döneminin sonlarına doğru, MÖ 1700 yıllarında Kafkaslardan gelen, minik büyük kasaba devletleri kuran ve Anadolu ’da, Askeri bir devlet halinde bir kavmin varlığını görüyoruz HintAvrupalı olan bu kavmin Anadolu ’da siyasi iktidarı ele geçirerek kurduğu devlet, eski Hitit devletidir Aksaray ’da Hititlere ait eserler bulunmamakla beraber mağlup memleketler arasında Aksaray ’ında adı geçmektedir Orta Anadolu ’da MÖ 13 yy sonlarına değin devam eden Hitit egemenliği MÖ 12 yy da batıdan (Trakya) gelen ve deniz kavimleri olarak bilinen kavimlerin en güçlüsüdür Yanardağ küllerinin sıkışmasından oluşan tüf tabakalarının çok kolay kazılabilme özelliği nedeniyle bölgemize fazla sayıda yeraltı şehri ve düşey yamaçlara kaya içinde yerleşme birimleri yapılmıştır 7 yy sonlarından itibaren Müslüman Arapların Anadolu üzerinden İstanbul ’a yaptıkları sefer nedeni ile bölgeye sığınan Hıristiyanların sayısı fazla artmış, Ihlara, Gelveri ve Göreme gibi mesken birimleri birimleri oluşmuştur Aksaray, 1142 tarihinde Selçuklular kadar zapt edilmiş ve 1470 yıllarındaki Osmanlı hakimiyetine değin İlhanlı, Danişmentli, Karamonoğulları egemenliğinde kalmıştır 1470 yıllarında Aksaray ’ı ele geçiren İshak Paşa tarafından, Fatih Sultan Mehmet ’in emri ile halkın bir bölümü İstanbul ’a nakledilmiştir SELÇUKLULAR DÖNEMİNDE AKSARAY 1142 yıllarında Selçuklu egemenliğine giren Aksaray ’a ıı Kılıçarslan vaktinde saraylar, medreseler, zaviyeler, kervansaraylar yaptırıldı *