iltasyazilim
FD Üye
aksarayın yemek kültürü,aksaray yemekleri,aksarayın meşhur yemeği,aksarayın ünlü yiyecekleri
AKSARAY'IN YÖRESEL YEMEKLERİ
Aksaray'da hububatın geniş bir alana yayılmış olması ile bundan mamul yiyecekler, hayvancılığın gelişmiş olması dolayısıyla da et ve süt mamulleri, keza bono ve bahçelerden elde edilen sebze ve meyvelerle de mutfak için epeyce varlıklı malzemeler elde edilmektedir
1 Yufka: Yılın belirli aylarında ve yer yer her gün yapıldığı da olur Uzun süreli yapılan ekmekler için, ölçeği testi olarak tanıdık çok testili hamurlar yoğrulur Ailenin erkekleri, hamurları üzeri temiz bir bezle örtülü olduğu halde çiğnerler Yoğrulan hamurlar beze denilen minik parçalara ayrılır Bunlar akıcı ekmek tahtaları üstünde, ince, uzun oklavalarla çok ince bir şekilde açılır ve alev üzerinde bir sacta pişirilir Pişirme sırasında ekmeğin yanmaması için (pişirgeç) kullanılır
2 Sepe: Ufak ölçüde açılarak pişirilen yufkadır
3 Sıkma: Şepeden azıcık büyükçe açılan ve içine tereyağı, taze çökelek ya da peynir konarak meydana getirilen dürümdür
4 Çörek: Hamurun mayalanarak, geniş kaplar içinde köy fırınlarında pişirilmesiyle yapılır
5 Mayalı: Yine hamurun mayalanmasıyla ufak bazılar yapılır Bu bazılar 115 cm kalınlığında açılarak saç üstünde pişirilir
6 Erişte: Yufka hamur ince uzun bir şekilde kesilerek güneşte kurutulur sonradan kavrulur ve makarna yerine kullanılır
7 Kuskus Pilavı: Yumurta ile un bir kap içerisinde karıştırılır sonradan abuk subuk büyüklüğünde minik parçalar halinde kurutulur
8 Dolma Mantı:
Hamur yufka gibi açılır Baklava dilimi şeklinde büyükçe kesilir Hazırlanan kıymalı iç içerisine konduktan sonradan katlanır Suda haşlanarak suyu süzülür Altına sarımsaklı yoğurt, üzerine özel yapılan zer dökülür
9 Katıklı Aş:
Bir çeşit yaz yemeğidir Torbada süzülmüş yoğurt, soğuk bulgur pilavı ile karıştırılarak çorba gibi içilir
10 Pelte:
İnce un ve pekmez açıklanmış bir kıvama değin kaynatılarak pişirilir Daha Sonra üstüne tereyağı dökülür
11 Soğanlama:
Soğan doğranır, yağ, kıyma ve salça ile ya da domatesle kavrulur
12 Tarhana Çorbası:
Ekşi yoğurt, aşlık, un kaynatıldıktan sonradan belirtilen bir kıvam alır Bu kıvama yuvarlak ve yassı şekil verilir ve daha sonra kurutulur Bundan Böyle tarhana elde edilmiş olur Bunu pişirmek için ise bir akşam önce ılık suda bekletilerek kabartılır daha sonra suyla pişirilerek üstüne nane ve yağ dökülür
13 Sarığı Burma (Katmer):
İnce un, yumurta ve yoğurt tamamen yoğrulur İnce yufkalar halinde açılır ve hamur bir sini veya büyükçe bir tepsi üstünde katmerli bir biçimde dıştan derinlemesine yerleştirilir Üstüne yağ ek edilerek kızartılır Soğuduktan daha sonra kavrama dökülür
14 Höşmerim:
Genellikle köylülerin yaylada oldukları süre yapılır Tereyağ eritilir, içerisine un atılarak ateş üstünde, un tanecikler haline gelinceye değin bir müddet karıştırılır ve soğumadan yenir
15 Sac Böreği:
Şepe halinde açılan hamur, içerisine kıyma, yumurta peynir, sebze konarak ortadan ikiye katlanır Sac üzerinde pişirildikten daha sonra yağlanarak yenir
16 Bamya Çorbası:
Malzemeleri: 250 gr bamya, 200 gr et, 1 adet soğan, 1 domates, 1 yemek kaşığı salça, 1 limon
Hazırlanışı: Bamya sıcak suda 15 dakika kaynatılarak, limon tuzlu su ile haşlanır Tencere içine yağ ile bir adet soğan ve et ek edilerek soğan kızarıncaya değin pişirilir Rendelenmiş domates ile bir kaşık salça ek edilerek yemek kaynamaya bırakılır, limon ilave edilir Hazırlanan bamya yemeğe ek edilerek servis yapılır
17 Yoğurt Çorbası:
Hazırlanışı: Yoğurt, su ile karıştırılarak içine pirinç ek edilir, ocakta kısık ateşte açıklanmış bir kıvama gelinceye kadar pişirilir Keza bir kapta tereyağı kızarıncaya değin ısıtılır Yağ et suyu ve kırmızı biber ek edilir sos halinde çorba üstüne dökülür Sıcak servis yapılır
18 Arabaşı:
Malzemeleri: 1 litre su, 3 kahve fincanı un, 100 gram tereyağı ve tuz
Hazırlanışı: 1 litre su, 3 kahve fincanı un, 100 gram tereyağı ve tuz tamamen karıştırılır Sonra ocakta kaynamaya bırakılır Kaynayan lapa yayvan bir tepsi içine 3 cm kalınlıkta olacak şekilde düzgünce yayılır Baklava dilimi biçiminde kesilerek soğutulur Haşlanmış tavuk ya da hindi göğsü, tereyağlı bir kahve fincanı un ile beraber kavrulur Kaynatılmış 1 litre tavuk suyu içine yapılan sos ek edilir Soğutulmuş un lapası kaşıkla alınır, soslu tavuk suyuna batırılarak servis yapılır
19 Kalburbastı:
Hazırlanışı: 1 su bardağı akışkan yağ, margarin ve yoğurt, yeterince un karıştırılır, mayalanır Yapılan hamur kulak memesi büyüklüğünde hazırlanır, rende ile tel süzgeçten geçirilir, üstüne rendelenmiş ceviz konularak kapatılır Kapatılan kısım alta gelecek şekilde tepsiye dizilir, kısık ateşte ya da fırında pişirilir Yapılan tatlı için hazırlanan şerbet tatlının üstüne dökülerek servis yapılır
20 Kaygana:
Malzemeleri: 6 yumurta porselen kapta çırpılır Hazırlanan un ek edilir, her tarafta çırpılır Tavada hazırlanan yağ hafif kızarınca hazırlanan yumurta un karışımı araç gereç yağ üzerine ek edilerek kısık ateşte çevrilerek pişirilir Servis yapılır
21 Çiğleme:
Malzemeleri: 500 gr un, 2 kadeh su, 250 gr taze kaymak ve tuz
Hazırlanışı: Hazırlanan un ile su hamur haline getirilir 15 dakika dinlenen hamur merdane ile ufak yuvarlak şeklinde açılır Aralarında bir tatlı kaşığı kaymak ilave edilip kapatılır Teflon tavada kısık ateşte çevrilerek pişirilir Bitmiş üstüne kaymak ilave edilerek servis yapılır *
AKSARAY'IN YÖRESEL YEMEKLERİ
Aksaray'da hububatın geniş bir alana yayılmış olması ile bundan mamul yiyecekler, hayvancılığın gelişmiş olması dolayısıyla da et ve süt mamulleri, keza bono ve bahçelerden elde edilen sebze ve meyvelerle de mutfak için epeyce varlıklı malzemeler elde edilmektedir
1 Yufka: Yılın belirli aylarında ve yer yer her gün yapıldığı da olur Uzun süreli yapılan ekmekler için, ölçeği testi olarak tanıdık çok testili hamurlar yoğrulur Ailenin erkekleri, hamurları üzeri temiz bir bezle örtülü olduğu halde çiğnerler Yoğrulan hamurlar beze denilen minik parçalara ayrılır Bunlar akıcı ekmek tahtaları üstünde, ince, uzun oklavalarla çok ince bir şekilde açılır ve alev üzerinde bir sacta pişirilir Pişirme sırasında ekmeğin yanmaması için (pişirgeç) kullanılır
2 Sepe: Ufak ölçüde açılarak pişirilen yufkadır
3 Sıkma: Şepeden azıcık büyükçe açılan ve içine tereyağı, taze çökelek ya da peynir konarak meydana getirilen dürümdür
4 Çörek: Hamurun mayalanarak, geniş kaplar içinde köy fırınlarında pişirilmesiyle yapılır
5 Mayalı: Yine hamurun mayalanmasıyla ufak bazılar yapılır Bu bazılar 115 cm kalınlığında açılarak saç üstünde pişirilir
6 Erişte: Yufka hamur ince uzun bir şekilde kesilerek güneşte kurutulur sonradan kavrulur ve makarna yerine kullanılır
7 Kuskus Pilavı: Yumurta ile un bir kap içerisinde karıştırılır sonradan abuk subuk büyüklüğünde minik parçalar halinde kurutulur
8 Dolma Mantı:
Hamur yufka gibi açılır Baklava dilimi şeklinde büyükçe kesilir Hazırlanan kıymalı iç içerisine konduktan sonradan katlanır Suda haşlanarak suyu süzülür Altına sarımsaklı yoğurt, üzerine özel yapılan zer dökülür
9 Katıklı Aş:
Bir çeşit yaz yemeğidir Torbada süzülmüş yoğurt, soğuk bulgur pilavı ile karıştırılarak çorba gibi içilir
10 Pelte:
İnce un ve pekmez açıklanmış bir kıvama değin kaynatılarak pişirilir Daha Sonra üstüne tereyağı dökülür
11 Soğanlama:
Soğan doğranır, yağ, kıyma ve salça ile ya da domatesle kavrulur
12 Tarhana Çorbası:
Ekşi yoğurt, aşlık, un kaynatıldıktan sonradan belirtilen bir kıvam alır Bu kıvama yuvarlak ve yassı şekil verilir ve daha sonra kurutulur Bundan Böyle tarhana elde edilmiş olur Bunu pişirmek için ise bir akşam önce ılık suda bekletilerek kabartılır daha sonra suyla pişirilerek üstüne nane ve yağ dökülür
13 Sarığı Burma (Katmer):
İnce un, yumurta ve yoğurt tamamen yoğrulur İnce yufkalar halinde açılır ve hamur bir sini veya büyükçe bir tepsi üstünde katmerli bir biçimde dıştan derinlemesine yerleştirilir Üstüne yağ ek edilerek kızartılır Soğuduktan daha sonra kavrama dökülür
14 Höşmerim:
Genellikle köylülerin yaylada oldukları süre yapılır Tereyağ eritilir, içerisine un atılarak ateş üstünde, un tanecikler haline gelinceye değin bir müddet karıştırılır ve soğumadan yenir
15 Sac Böreği:
Şepe halinde açılan hamur, içerisine kıyma, yumurta peynir, sebze konarak ortadan ikiye katlanır Sac üzerinde pişirildikten daha sonra yağlanarak yenir
16 Bamya Çorbası:
Malzemeleri: 250 gr bamya, 200 gr et, 1 adet soğan, 1 domates, 1 yemek kaşığı salça, 1 limon
Hazırlanışı: Bamya sıcak suda 15 dakika kaynatılarak, limon tuzlu su ile haşlanır Tencere içine yağ ile bir adet soğan ve et ek edilerek soğan kızarıncaya değin pişirilir Rendelenmiş domates ile bir kaşık salça ek edilerek yemek kaynamaya bırakılır, limon ilave edilir Hazırlanan bamya yemeğe ek edilerek servis yapılır
17 Yoğurt Çorbası:
Hazırlanışı: Yoğurt, su ile karıştırılarak içine pirinç ek edilir, ocakta kısık ateşte açıklanmış bir kıvama gelinceye kadar pişirilir Keza bir kapta tereyağı kızarıncaya değin ısıtılır Yağ et suyu ve kırmızı biber ek edilir sos halinde çorba üstüne dökülür Sıcak servis yapılır
18 Arabaşı:
Malzemeleri: 1 litre su, 3 kahve fincanı un, 100 gram tereyağı ve tuz
Hazırlanışı: 1 litre su, 3 kahve fincanı un, 100 gram tereyağı ve tuz tamamen karıştırılır Sonra ocakta kaynamaya bırakılır Kaynayan lapa yayvan bir tepsi içine 3 cm kalınlıkta olacak şekilde düzgünce yayılır Baklava dilimi biçiminde kesilerek soğutulur Haşlanmış tavuk ya da hindi göğsü, tereyağlı bir kahve fincanı un ile beraber kavrulur Kaynatılmış 1 litre tavuk suyu içine yapılan sos ek edilir Soğutulmuş un lapası kaşıkla alınır, soslu tavuk suyuna batırılarak servis yapılır
19 Kalburbastı:
Hazırlanışı: 1 su bardağı akışkan yağ, margarin ve yoğurt, yeterince un karıştırılır, mayalanır Yapılan hamur kulak memesi büyüklüğünde hazırlanır, rende ile tel süzgeçten geçirilir, üstüne rendelenmiş ceviz konularak kapatılır Kapatılan kısım alta gelecek şekilde tepsiye dizilir, kısık ateşte ya da fırında pişirilir Yapılan tatlı için hazırlanan şerbet tatlının üstüne dökülerek servis yapılır
20 Kaygana:
Malzemeleri: 6 yumurta porselen kapta çırpılır Hazırlanan un ek edilir, her tarafta çırpılır Tavada hazırlanan yağ hafif kızarınca hazırlanan yumurta un karışımı araç gereç yağ üzerine ek edilerek kısık ateşte çevrilerek pişirilir Servis yapılır
21 Çiğleme:
Malzemeleri: 500 gr un, 2 kadeh su, 250 gr taze kaymak ve tuz
Hazırlanışı: Hazırlanan un ile su hamur haline getirilir 15 dakika dinlenen hamur merdane ile ufak yuvarlak şeklinde açılır Aralarında bir tatlı kaşığı kaymak ilave edilip kapatılır Teflon tavada kısık ateşte çevrilerek pişirilir Bitmiş üstüne kaymak ilave edilerek servis yapılır *