Al Fadimem

Bu hikaye, Emirdağ’da yaşanmış gercek bir aşk oykusudur

Yıllardır soylenir durur Yıllardır da hikayesi anlatılır bu turkunun Artık sadece Emirdağlılar’ın değil, turku seven herkesin dilinde bayraklaşan Al Fadimem turkusunun kahramanları kimlerdir? Yaşadıkları olay nedir? Sonları ne olmuştur? Bu ve benzeri soruların cevapları farklı zamanlarda, farklı insanların acıklamaları, hikayeleri, anlatımları ile cevaplanmaya calışılmış; ozde turku benimsenmiş ve onemsenmiştir

Efe Kadir ile Al Fadime’nin aşkı gecmişte yaşanmış gercek bir aşk oykusudur Cunku; onlar turku dizeleriyle aşk destanlarını zaten yazmışlardır Bu nev’i olayların illa da hikaye ya da roman şeklinde okuyucuya aktarılması şart olmadığı gibi Fadime ile Efe Kadir’in bizlere bıraktıkları turku dizeleri, altmış yıldan beri, bu aşkın masumiyetini, guzelliğini ve unutulmazlığını muhafaza etmektedir Morcalı Aşireti’nden bu iki gencin dudaklarından dokulen aşk dizeleri efsaneleşmiştir

Al Fadime’nin Avustralya’da yaşayan kızı Leman Bostan’ın annesi hakkında ki acıklamaları şoyledir:

Bu aşk seruveni bundan altmış yıl once yaşanmıştır Al Fadime; Emirdağ’ın Sağırlı Koyu’ndendir Emirdağ Cevizli koyu eski adıyla (Konara) Koyu’nden Efe Kadir namıyla, Kadir Kilci isimli delikanlı ile Al Fadime birbirlerini severler Bu koyler o zaman Bayat’a bağlıdır Her ikisi de Morcalı Aşireti’ne mensuplardır

Efe Kadir, Al Fadime’yi ailesinden o gunun torelerine uygun bir şekilde istetir Fakat koyun en guzel kızı, al yanaklı, selvi boylu, ardı kırk belikli guzel Fadime'yi, Efe Kadir’e vermezler Bunun uzerine Efe Kadir Fadime'yi kacırmaya karar verir Birbirini seven sevgililer kacarlar Ancak; Fadime’nin dayıları, o gunun Morcalı Kolu’nda adısanı anılan, gozu kara, Babayiğit kişilerdir İyi niyetle yola cıkan genc aşıkların bu kucucuk aşk kervanını yakalamaya cıkarlar Zira olayı hazmedemezler Aşka, sevgiye, gonul sesine kulak veren yoktur Sozde namuslarını kurtaracaklarını duşunurler Oysa; Fadime, Efe Kadir’in helali olacaktır

Cok gecmez sıkı takip sonucu genc aşıkları Emirdağ merkezinde yakalatırlar

Sorgu hakimi, yaşının kucukluğu nedeniyle Al Fadime’yi ailesine teslim eder Efe Kadir de cezaevine gonderilir Bir sure sonra Al Fadime de ailesinin baskısıyla kendi koyunden Musa Bostan, namı diğer Kara Musa isimli şahıs ile evlendirilir Fadimesi elinden alınan Efe Kadir dokuz ay mahkumiyetten sonra tahliye olur ve koyune doner

Guzun atılan tohumlar, hasata donuşmuş, haşhaş cizimi, arpa buğday bicimi gelmiştir Morcalı Aşireti tamamiyle arazide, doğadadır Haşhaş kozasına atılan cizgi, bıcağının ağlattığı kozağı gorenler, koyun guden cobanlar, koyundan sut sağan gelinler, Efe Kadir'in turkulerini mırıldanmaya başlamışlardır artık Tırpancılar işe başlamış, ruzgarla kelle doğen ak buğday başakları, poşulu tırpancılara teslim olmuştur Donum başı yapıp, tırpanını “bileği taşı'yla bileyen tırpancılar, nefes buldukca Efe Kadir'in hapishanede dokuz ay boyunca Fadimesi'ne yaktığı turkulerini cığırmaktadırlar

Turkunun sozlerinden de anlaşılacağı uzere; Efe Kadir, turkulerini Fadimesi elinden alındıktan sonraki donemlerde yakmıştır Turkulerinde Fadimesi'ne duyduğu sevda, ayrılığın acısı nakış nakış işlenmiştir

Fadime'nin Kara Musa ile olan evliliğinden altı cocuğu olmuştur: GuleserŞehriban isimli ikizleri, Mustafa, Leman, Rasime ve Ali Osman Ucuncu cocuğu olan Mustafa, yıldırım duşmesi sonucu vefat etmiş olup, diğer beş kardeş hayattadır

Yaşadıkları aşk turkuye dokulen ve tum sevdaları turku sozleriyle anlatılan Fadime ile Efe Kadir’in yanan gonullerinden dokulen sevgi sozcukleri sarışın, pembe yanaklı, sırma saclı, uzunca boylu, ceylan bakışlı Fadime kıza, Al Fadime unvanını kazandırmıştır

Morcalı Aşireti'nde ata binme, cirit oynama, lacivert urba giyme, Ege'de Manisa Yoresi'nde olduğu gibi kasket uzerine poşu dolayıp Emirdağ'a, Yukarı Macaklı, Aşağı Macaklı koylerinden gecip, Ozburun Değirmen deresinden Bolvadin'e inmek, vilayete gitmek disiplin gosterilen şeylerdir o zaman

Gerek Koroğlu Beli'ne vardığımızda, gerek Bolvadin istikametinden seyir ederken Efe Kadir ve Al Fadime akla gelir Al fadimem Turkusu her calındığında sevdiğine kavuşamamış, sevdasını gonullerine gommuş yiğit Emirdağ Genclerinin havas olduklarının fululaşmış hatıraları yaralı yureklerini parcalar Havası sert insanı mert, yiğidin harman olduğu, Emirdağ’larının Morcalı Aşireti'ne ait tum koy ve obaları tabiat hali guzel ve bakirdir Fadimeleri, Efe Kadirleri ve sevgileri yeni acan ciğdem cicekleri, tabiat ana gibi guzeldir


Evlerinin onu yoldur
Yoldan gecen karakoldur
Gurban olam sarı gelin
Gel testini bizden doldur

Al Fadimem bal Fadimem
Yanakları gul Fadimem
Uyan uyan sabah oldu
Namazını gıl Fadimem

Şu dağların burcu musun
Kız boynumun borcu musun
Gurban olam sarı gelin
Sen kotunun harcı mısın

Al Fadimem bal Fadimem
Yanakları gul Fadimem
Uyan uyan sabah oldu
Namazını gıl Fadimem

Evlerinin onu satır
Atlı gecer gupur gupur
Gurban olam sarı gelin
Gel de bizim evi supur

Al Fadimem bal Fadimem
Yanakları gul Fadimem
Uyan uyan sabah oldu
Namazını gıl Fadimem

Koyun yola dizilirdi
Bağlı ipler cozulurdu
Ahranımış gavur oğlan
Buz olsaydı cozulurdu

Al Fadimem bal Fadimem
Yanakları gul Fadimem
Uyan uyan sabah oldu
Namazını gıl Fadimem

Al Fadimem suya gider
Su yolunda calım eder
Calım etme al Fadimem
Ben cahilim aklım gider

Al Fadimem bal Fadimem
Yanakları gul Fadimem
Uyan uyan sabah oldu
Namazını gıl Fadimem