Alerji nasıl gelişir?

Alerji genetik yatkınlığı olan yani ana, pederi ya da kardeşlerinde alerjik marazı olan bireylerde çevresel faktörlerin tesiriyle ortaya çıkmaktadır. Genetik yani kalıtımsal özellikler alerjik illetlerin ortaya çıkması açısından değerlidir. Son yıllarda giderek artan alerjik marazların sıklığı “hijyen hipotezi” ile açıklanmaya çalışılmaktadır. Bu hipoteze nazaran çevre ve ekonomik gelişime koşut olarak doğal hayattan uzaklaşılması bağışıklık sistemimizin farklı cephede davranışlarına neden olmaktadır.

Doğal hayattan uzaklaşma, ağır aşılama programları ile enfeksiyonlardan korunma, beslenme alışkanlıklarının değişimi, çekirdek aile ömrü, hava kirliliği, tütün dumanına maruz kalınması vb gelişen yerküremizdeki ömür usullerimizdeki değişiklikler alerjik illetlerin gelişimine yer hazırlamaktadır. Bu süreçte bağışıklık sistemimizde olması gereken ve yabancı hususlara karşı verilmesi gereken sıradan karşılıklarda değişiklikler olur. Ve sonuç olarak çoklukla hayatın birinci yıllarından başlamak üzere vücudumuza yabancı lakin zararı olmayan hususlara (ev tozu akarları, polenler, besinler vb) karşı IgE olarak isimlendirdiğimiz antikorlar üretilmeye başlar (duyarlılaşma).

Ahir zararsız olarak bilinen unsurlar birey için “antijen” haline gelmiştir. Alerjen olarak isimlendirilen bu antijenler teneffüs yoluyla, deri, ağızdan ya da enjeksiyon ile vücudumuza girebilir.

Antijene özgün IgE yapısındaki antikorlar mast hücrelerinin yüzeyinde yansımaya girerek bu hücrelerden histamin ve çeşitli hususların salınımına neden olurlar. Ve o ortamda ani başlayan reaksiyon meydana gelir. Bulgularda organa nazaran farklılıklar gösterir. Bu reaksiyonlar hafif olabildiği üzere hayatı tehdit eden anafilaksi (şok) üzere de olabilir. Örneğin bahar ayında polenlere maruz kalan bir insanda burun semptomları ortaya çıkarken diğer birinde astım bulguları görülebilir.