Alkenler ve alkinler nedir - Alkenler ve alkinler konu anlatımı

Alkenler ve alkinler hakkında bilgi
Alkenlerin özellikleri
Alkenlerin adlandırılması

Alkanlarda karbon karbon bağlarının her zaman tek bono olduğunu gördük Alkenler ise zincirdeki karbonlardan en düşük ikisi aralarında bir çift bağın oluştuğu bileşiklerdir Alkenlerin IUPAC adlandırılması, içerdiği karbon sayısına karşısında gelen alkan adının sonundaki lahza eki kaldırılarak yerine en ekinin getirilmesinden ibarettir Öteki bir adlandırılma şekli ise karşılık gelen alkil kökünün sonuna en ekinin getirilmesidir
Propan Propen
Bütan Büten
Pentan Penten
Heksan Heksen
Heptan Hepten
Oktan Okten

Alkenlerin genel formülü C n H 2n olup bunlarda CH 2 farkı ile bir homolog çabuk oluştururlar Çift tahvil yaratıcı karbonlar arasındaki bağlardan biri s diğeri p bağıdır Çift bağ yapan karbonlar defalarca sp 2 hibridizasyonuna uğrarlar Alkenlerin birincil temsilcisi eten olup iki karbon arasında çift senet vardır
CH 2 CH 2 CH 2 CH CH 3 CH 3 CH 2 CH CH 2
Eten(etilen) Propen(propilen) 1Büten (bütilen)


Dört karbonlu alkenlerden itibaren çift bağ sayısının da artması yani birdenbire artı olması söz konusu olabilir Bu şekilde aniden fazla çift bono içerenleri adlandırırken çift bağın olduğu karbonların numaraları baş tarafa yazılır ve çift senet sayısı en ekinden önce latince sayılarla di, tri, tetra şeklinde belirtilir
Alkenlere hidrojen ve halojenler kolaylıkla katılabilmektedir Yani hidrojen bakımından doymamış bir inşa gösterdiklerinden bunlara doymamış hidrokarbonlar adı da verilmektedir Alkenlerin en karakteristik reaksiyonları katılma reaksiyonlarıdır

Alkinler

İki karbon aralarında altı elektron ortaklığı yani üç bono vardır Bu bağlardan birisi s diğerleri p bağlarıdır Bu sınıfın birincil temsilcisi asetilen olup bunlara asetilenler genel adı da verilmektedir Türedikleri hidrokarbonlardaki lahza eki kaldırılarak yerine in eki getirilerek adlandırılırlar Alkinlerin genel formülü C n H 2n2 şeklindedir Karbonlar aralarında bono sayısı üç olduğundan bunlar da doymamış hidrokarbonlar sınıfına girerler ve katılma reaksiyonları verirler

Propan Propin
Bütan Bütin
Pentan Pentin
Heksan Heksin
Heptan Heptin
Oktan Oktin


Alkenler

Alkenlerin fiziki özellikleri türedikleri alkanlara benzerler Fakat donma noktaları biraz daha düşüktür Sudaki çözünürlükleri alkanlara oranlara azıcık daha fazladır

Elde Edilmeleri


Laboratuarlarda değişik grupları veya halojenleri taşıyan hidrokarbonlardan bu grupların uzaklaştırılması ile alkenler elde edilmektedir

Alkan Alken
Buradaki R ler alkil gruplarını göstermektedir


Alkanların Dehidrojenasyonu İle Elde Edilmeleri : Katalizörlerin etkisiyle alkanların iki komşu karbon atomlarındaki birer hidrojenin uzaklaştırılması ile alkenler elde edilirler

Alkan Alken


Alkollerden Bir Mol Su Çıkararak Elde Edilmeleri : Uzun yıllardan beri etil alkolun dehidrojenasyonu ile eten elde edilmektedir Su cazibeli olarak sülfürik asit veya fosforik asit kullanılmaktadır

Etanol Eten

Alkanların Halojen Bileşiklerinden Elde Edilmeleri : Batmış hidrokarbonların halojen bileşiklerindeki komşu iki karbondaki birer halojenin uzaklaştırılması ile alkenler elde edilirler Halojenlerin uzaklaştırılmasındaki huzur sırası elektron ilgilerinin tersidir I Br Cl F şeklindedir En kolay iyot en zor flor uzaklaşır


1,2 dibrom etan Etilen (eten)

Alkinlerin Hidrojenasyonu İle Elde Edilmeleri : Üçlü tahvil taşıyan alkinlerin üç bağdan birinin açılarak birer hidrojenin karbonlara bağlanmasıyla elde edilebilirler


*